ÖDEV 4
KİMİ ÖRNEK ALMALI’DAKİ FÂTİHA SURESİ
YORUMUNU DEĞERLENDİRİRMİSİN?
FÂTİHA SÛRESİ HAKKINDA:
Mekke’de inmiştir. 7 ayettir. Adını Kur’ân’ı Kerîm’in
ilk suresi olduğu için “başlangıç” anlamına “Fatihâ” adını almıştır. Mushafta
birinci, nüzûl sıralamasında 5. sûredir. Hz. Muhammed’in peygamberliğinin ilk yıllarında Mekke’de
nâzil olduğu hususunda ittifak vardır.
Sûrenin ana konuları:
-Allah,
peygamberlik, gayb alemi hakkında bilgiler, öğütler, misaller, hikmetler
vardır.
-İbadetler,
hayat düzeni gibi ameli, ahlakî hükümler vardır.
Peygamberimiz "Fâtiha'yı okumayanın
namazı olmaz" buyurmuştur. Onun için, Fâtiha, namazların her rekâtında
okunur. Manası itibariyle Fâtiha, en büyük dua ve münâcâttır. Kulluğun yalnız
Allah'a yapılacağı, desteğin yalnızca Allah'tan geldiği, doğru yola varmanın da
doğru yoldan sapmanın da Allah'ın iradesine dayandığı, çünkü hayrı da şerri de
yaratanın Allah olduğu hususları bu sûrede ifadesini bulmuştur. Kur'an, insanlığa
doğru yolu göstermek için indirilmiştir. Kur'an'ın ihtiva ettiği esaslar ana
hatları ile Fâtiha'da vardır. Zira Fâtiha'da, övgüye, ta'zime ve ibadete lâyık
bir tek Allah'ın varlığı, O'nun hakimiyeti, O'ndan başka dayanılacak bir güç
bulunmadığı anlatılır ve doğru yola gitme, iyi insan olma dileğinde bulunulur.
Müslim’in rivayet ettiği bir kutsî hadiste (bk.
“Salât”, 38) Allah Teâlâ’nın, “Namazı (Fâtiha’yı) kulumla kendi
aramda yarı yarıya paylaştım ve kulum dilediğini alacaktır” buyurduğu ifade
edildikten sonra şöyle devam edilmiştir: Kul (namazda Fâtiha’yı okurken) “Hamd
âlemlerin rabbi Allah’a mahsustur” deyince Allah, “Kulum bana hamdetti”
buyurur. Kul “rahmân ve rahîm” deyince Allah, “Kulum beni övdü” der. “Ceza
gününün tek sahibi” deyince “Kulum benim yüceliğimi dile getirdi” der. “Ancak
sana ibadet eder ve yalnız senden yardım dileriz” deyince “Bu, kulumla benim
aramda ortak olan kısımdır ve istediği kulumun olacaktır” buyurur. Kul “Bizi
dosdoğru yola ilet; nimetine erdirdiklerinin yoluna; gazaba uğramışların yoluna
da, doğrudan sapmışların yoluna da değil!” deyince Allah, “İşte bu, yalnızca
kuluma aittir ve kuluma istediği verilecektir” buyurur.
Kimi Örnek
Almalı Kitabına Göre:
Kur’ân, her
çağa hitap eder. Kur’ân’ın yol göstericiliğinden yararlanmak insanlara kalmıştır.
Dileyen iman, dileyen de inkâr eder. Herkes Kur’ân’ı okuduğunda onda kendisini
bulur. Çünkü o evrenseldir. Bizler Kur’ân ahlakıyla ahlaklanmak için amellerimizde
Allah rızasını gözetmeliyiz. Kur’ân ahlakının en temel yükümlülüğü: Allah’a
karşı sorumlulukların bilincinde olma, O’na itaat etmektir. Bizler namazlarımızda
Fatiha’yı okuyarak bunun bilincinde olmalıyız. (5. Ayet)
“Kur’ân-ı Kerîm, insana hayatta amacının ne olduğunu,
nasıl olması gerektiğini, başarılı olduğunu nasıl anlayacağını ilkeler halinde
sunmuştur. Bunun için kimi örnek alıp izlemesi gerektiğini de bildirmiştir. Kur’ân-ı
Kerîm bu hususu daha ilk suresi olan Fâtiha sûresinde somut bir şekilde
açıklamıştır. Her gün beş defa ve kırk kere namazlarda okunan bu surenin, Kur’ân-ı
Kerîm’in bütün içeriğini kapsayan üç konusu vardır:
İlki, “Nasıl bir Tanrı? Sorusuna cevap olan 1-4. Ayetlerde
konu edinilen “iman”dır.
İkincisi, “ibadet”tir. “Tanımlanan ve iman ettiğim tek
Tanrı’ya nasıl yöneleceğim?” sorusuna cevap olan 5. Ayette anlatılır.
Üçüncüsü, “Ahlak”’tır. “İman etmemin ve ibadetimin
sonuçlarını kimlerle ve nasıl paylaşacağım?” sorusuna cevap olan 6. Ve 7. Ayetlerde
anlatılır. Bu ayetlerin anlam içeriğine, “Kimi örnek alıp izlemeliyim?” sorusunun
cevabı da dahildir.”
Fatiha Suresinin
Yorumu
Rahman ve Rahim Allah’ın adıyla
İslam tevhid dinidir. Hz. Adem’den Hz.
Muhammed’e kadar bütün peygamberler insanları tevhide davet etmişlerdir. Tevhid
insanların hayatını anlamlandırmada bir bakış açısı, dünya görüşü sunar. Ayrıca
insanların fıtratlarına uygun bir yaşam tarzı sunar. Peygamberlerin görevi de
insanların fıtratlarını olgunluğa, kemale eriştirmek onları tamamlamaktır.
Yüce Allah hiçbir varlığı boşuna
yaratmamıştır. En güzel şekilde yarattım dediği insanında yaratılış amacı
Allah’a kulluk etmektir “Ben insanları ve cinleri ancak bana kulluk etsinler
diye yarattım” buyurarak bunu bize ifade eder. Ayrıca insana irade vererek te
bunu kendi iradeleri ile yapmalarını istemiştir. Kehf-29; “Deki bu gerçek Rabbinizdendir.
Dileyen inansın, dileyen inkar etsin.” Tegabün 16; “Kim yola gelirse kendisi
için gelmiş olur, kimde saparsa kendi aleyhine sapar…” Bu sebeple insan kendi
hür iradesiyle yolunu belirler. Yüce Allah’ın bizden istediği fıtratı
kirletmeden O’na dönmektir. Vahy ve peygamberler göndererek de bunun nasıl
olacağını bildirmiştir.
Fatiha suresi bize tevhidi bir bakışla
imanı anlatır. “Sen yüzünü, Allah’ı birleyici olarak doğrudan hak olan dine
çevir…” Rum 30.ayet “Öyleyse emrolunduğun gibi dosdoğru ol…”Hud112 “Artık
‘Rabbimiz Allah’tır’ deyip sonra dosdoğru (istikamet sahibi) olanlar, onlara
korku yoktur ve onlar üzülmeyeceklerdir.” Ahkâf 13ayet Bu ayetlerde bize
Allah’a kulluğun samimi ihlaslı bir şekilde yapılması gerektiğini gösteriyor.
Fatiha suresi tevhidin (la ilahe
illallah) açılımı mahiyetindedir. Kimler gibi olmamız gerektiğini söylediği
gibi kimler gibi olmamamız gerektiğini de söyler.
Fatiha suresi Allah ile insan arasında
bir sözleşmedir. İlk üç ayeti Allah’ı tanıtır. Son üç ayeti duadır. “Yalnızca
sana kulluk eder ve yalnızca senden yardım dileriz” ayeti ise Allah ile insan
arasında yapılan sözleşmedir.
Sure besmele ile başlar. “Rabbinin adıyla
oku” ayeti besmeleyle başlanması gerektiğini gösteriyor. Ayrıca Besmele Allah ile kul arasındaki
irtibattır. Peygamberler de vahyi Allah adına iletirler. Besmele bir işi
Allah’lı yapmak demektir.
Peygamberler insanları Allah’a kulluğa
davet etmişlerdir. Kulluk şuura dayalı olduğu için Fatiha suresi de kişinin
Allah huzurunda kendi iradesiyle kulluğunu itiraf etmesi, Onu yüceltmesi ve Ona
dua etmesidir. Aynı zaman da kişinin hamd etmesi onun Allah’tan razı olduğu
anlamına gelir.
Hamd ise bütün övgülerin Ona mahsus
olduğu, şükür ve saygıyı ifade eder. Allah’ın sayısız nimetleri bütün
yaratıkları kapsamaktadır. Bundan dolayı hamd Ona mahsustur. Hz. Peygamber
(sav) geceleri ayağa kalkıp, ayakları kabarıncaya kadar namaz kılardı.
Kendisine “Allah senin geçmiş ve gelecek günahlarını affetti” denildi. O ise
“Allah’a şükreden bir kul olmayayım mı?” cevabını verdi. Bu örnekten de
anlaşıldığı gibi vahyin ilk uygulayıcısı Hz. Peygamberdir. Ayrıca kalem
suresi4.ayette Hz. Muhammed’in ahlakının Kur’an olduğu vurgulanır. Yani
Kur’an’ı hayata taşımasıyla hem insanlara örnek olmuş hem de hayatın sırrını
vermiştir.
Rahmandır, Rahimdir. Merhametin sonsuz
kaynağıdır. Rahman sıfatı, yüce Allah’ın varlıkları yaratması, yaşatması,
rızıklarını vermesidir. Rahim ise, ahirette yalnızca müminlere bağışlama, ikram
ve ihsanda bulunmasıdır. Yani yüce Allah özünde merhametli işinde
merhametlidir. Hz. Peygamberde insanlara merhametle yaklaşmış. Bir ayette “eğer
sen onlara karşı katı davransaydın çevrenden dağılıp giderlerdi” bunun
göstergesidir. Ayrıca merhamet bizler için fıtri bir olgudur. Biz bunu Hz.
Muhammed’in örnekliğinde vahyin ölçülerine göre uygularsak bir değer kazanır.
Din hayat tarzıdır. İnsanlar bir arada
yaşadığı için problemler çıkacaktır. Bu nedenle çeşitli kurallar konulmuştur.
Hz. Adem’den beri Allah’ın bizim için gönderdiği hayat programıdır.
“Din gününün sahibidir.” Hak ve batılın
ayrılacağı, yapılan işin (iyi veya kötü) karşılığının görüldüğü, hesap gününün
sahibidir.
“Yalnız Sana kulluk eder yalnız Senden
yardım dileriz.” İbadetlerde tevhid ve ihlası anlatır. Kişinin Allah’tan
başkasına kulluk etmemesi ve bunu ihlaslı bir şekilde yapması aynı zamanda Ona
kulluğunu itiraf etmesidir. Kur’an ahlakına göre bir eylemin ahlaken iyi olması
‘sadece Allah rızası için’ yapılmış olmasına bağlıdır. Hz. Peygamber, “Din
muameledir” diyerek buna vurgu yapar.
“Biz doğru yola ulaştır. Kendilerine
nimet verdiğin kimselerin yoluna. Gazabına uğrayan ve sapmışların yoluna
değil.” Burada duada tevhidi görüyoruz. Yani başkasından değil yalnız Senden
istiyoruz demek. Hidayet Allah’a aittir. Burada yüce Allah bize nasıl dua
edeceğimizi anlatıyor.
Nimet, manevi olarak bizi besleyen
şeydir. Kur’an’da daha çok peygamberlik anlamında kullanılır. Yani bizi
peygamberlik verdiğin kimselerin yoluna ilet.
“Gazabına uğrayan ve sapmışların yoluna
değil.” Peygamberin örnekliğinde ilahi yolu takip etmeyenlerin yoluna değil.
Filiz
Kılıç
18071560
Tefsir2
Bşubesi
MELTEM NUR TÜRK 19070227/ İLAHİYAT 2. SINIF B ŞUBESİ
Yüce kitabımız Kuran-ı Kerim’in ilk suresi olan Fatiha suresi hem bir mukaddime hem de bir özet niteliği taşır. Alemlerin Rabb’i olan Allah’a hamd ile başlar. Hamd yalnız O'nadır. Her şeyde mutlak rububiyet O'nadır, O bütün kâinatın terbiyecisi, hâkimidir. Azamet, şeref, ululuk, yaratıcılık O'na aittir. Allah'ın rahmeti her şeyi kuşatmıştır. Mükâfat ve cezayı yalnızca O verir. O, Rahman ve Rahîmdir. Dünyada bütün yaratıkları ve âhirette yalnız mü'minleri esirgeyen, bağışlayan O'dur. Din gününün sahibidir. Yani herkesin hesaba çekileceği ahiret, hesap gününün. O günde amellere ceza ve mükâfat vermek sadece O'na mahsustur. Yalnız sana ibadet eder ve yalnız senden yardım dileriz. Yalnız sana kulluk ve itaat eder, ancak sana boyun eğeriz; zira sen her türlü yüceliğe layıksın. Senden başka hiçbir güç kulluğa ve muhtaçlığa cevap veremez. Bizi doğru yola ilet. Doğru yol hakkında Hz. Peygamber (s.a.s.): "Doğru yol Allah'ın kitabıdır, İslâm'dır" buyurmuştur. Doğru yol hiç şüphesiz hak din İslam ve ona kılavuzluk eden Allah’ın kitabı Kuran-ı Kerim’dir. Doğru yola ulaşmak için yaşantısıyla Kuran-ı Kerim’in en güzel örnekliğini teşkil eden peygamberimize ve yaşantısına bakmamız gerekmektedir. Diğer ayette geçen nimet verdiğin kimselerin yoluna. Yani peygamberler, sıddıklar, şehidler, salih mü'minlerin yoluna ilet. Kendilerine gazab edilmiş olanların ve sapmışların yoluna değil. Onlar gibi bizleri helak etme. Peygamberimizin dosdoğru yolundan gidebilmeyi onun ahlakını, yaşantısını örnek alabilmeyi nasip et. Ancak peygamberimizin örnekliğiyle Kuran’ın hakikatine ve doğru yola ulaşmak mümkündür. Peygamberimizin kılavuzluğuyla Kuran’ı okuyup hayatımıza uygulamak daha iyi olacaktır.
ESRA KILIÇ 19070147
Kimi Örnek Almalı Kitabından Fatiha Suresinin Yorumunu değerlendir;
İnsan hayatta yaşadığı olaylardan tecrübeler çıkartır. Hayatta kalabilmek için yaşadığı olaylara belirli anlamlar yükler. Hayatını ise imanına göre şekillendirir ve anlamlar yükler. Yaptığımız kötülükler bize ceza, iyilikler ise ödülle geri dönecektir Fatiha suresi buna bir kaynaktır. Hayatımızı yönlendirirken Sadece Allaha inanır her şeyin başlangıcının da, sonunun da o olduğunu bilebiliriz.
Hayatta ne olursa olsun imanımızda değerli gördüklerimiz ile yolumuzu şekillendiririz
"Allah'a sevgi ile gönülden yönelin; Çünkü Allah size bilgi öğretir."(BAKARA 2/282)
Mücahit FİDAN 19070116 B Şubesi
Fatiha suresi Kur'an-i Kerim'in ilk suresidir. Mekki bir suredir ve 7 ayetten oluşur. Bazı tabirlere göre Kur'an-i Kerim'in anahtarıdır. Prof. Dr. Ahmet Nedim SERİNSU hocamızın Kimi Örnek Almalı adlı eserinde Fatiha suresinin Kur'an-ı Kerim'in bütün içeriğini kapsayan 3 ana konusu olduğu söylenmektedir. Bu 3 ana konu İman, İbadet ve Ahlak konularıdır. Fatiha suresinin ilk 4 ayet-i kerimelerinde (Besmele-i Şerif dahil) hamd ve övgünün Allah'a mahsus olduğu, onun hesap gününün sahibi olduğu ve Rahman ve Rahim olduğu belirtilmektedir. Bu ayetler iman konusu hakkındadır. 5. ayet-i kerimede yalnızca Allah-u Teala'ya ibadet edip ona yönelineceği yazmaktadır. Bu ayetin muhtevası aşikardır ki ibadettir. 6. ve 7. ayetlerde ise dosdoğru yol üzerine olmak yani ahlak konusu işlenmiştir. Yürüyen Kur'an olarak nitelendirilen Hz. Peygamberimiz hakkında Ahzab suresinin 21. Ayetinde "Resulullah'da sizin için pek güzel bir örnek vardır" denmiştir. Kur'an insanın hayattaki amacından, nasıl biri olması gerektiğinden ve başarılı olduğunun farkına nasıl varacağından bahsetmiştir. Bunun üzerine bu ilkelerin tamamını hayata geçirmek için de örnek ahlak davranışını bize bildirmiştir. O da yetmez fiili olarak görebilmemiz için Resulullah efendimizi görevli kılmıştır. Sözgelimi Fatiha suresinde olmamız gereken müslüman örneği apaçık olarak bize anlatılmıştır.
Cenab-ı Allah cümlemizi 6. ve 7. ayetlerde geçen kendilerine nimet verilen kimselerin olduğu dosdoğru yol üzerine kılsın ve gazaba uğrayanların yollarından tenzih etsin.
KİMİ
ÖRNEK ALMALI’DAKİ FATİHA SURESİ YORUMUNU DEĞERLENİRİR MİSİN?
GÜLSÜM
TEKELİ – 19070215 – 2. SINIF B ŞUBESİ
Mekke döneminde inen bu sure 7 ayettir. Adının,
“başlangıç” anlamına gelen Fatiha olmasının sebebi Kur’an’ın ilk suresi
olmasıdır. Allah’ın varlığı, hakimiyeti, tek ilah oluşu, sadece O’na kulluk
edileceği, O’ndan yardım istenileceği ifade edilir. Bir yalvarış niteliği taşır.
Bu sure Kur’an esaslarını içeren bir suredir (iman, ibadet, ahlak). Hamd,
alemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur. Hamd, övgüdür ve sadece Allah’adır. Hamd;
sena, şükür anlamlarını kapsar. Şükürden farkı, şükür bir nimete ve iyiliğe
karşı yapılırken, hamd her türlü minnettarlığa edilir. Allah, rahmandır yani
yaratılmışların hepsine ayrım gözetmeksizin merhametle muamele eder. Rahimdir
yani yalnızca iman etmiş kullarına ahirette merhamet edecektir. O, kıyamet
gününün sahibidir. İşte bu ayetler, “iman” konusunu barındıran ayetlerdir. Allah’a
kulluk etmek ve O’ndan yardım dilemek imanın bir sonucudur. İnsanın yaratılış
amacı budur. İbadet etmek ve yardım istemek sadece Allah’a yapılır. Bu ayet ise
“ibadet”i kapsar. “Bizi dosdoğru yola ilet.” ayeti insanın kendi kendine
yeterli olmadığını gösterir. Bunun için Allah’a ihtiyaç vardır. Sevgili
peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV)’in de buyurduğu üzere “DOĞRU YOL İSLAM”dır. Ayrıca
“Nimetine erdirdiklerinin yoluna; gazaba uğramışların yoluna da delalete
sapmışların yoluna da değil.” ayeti ile birlikte “ahlak” konusu üzerinde durur.
Beyza Sıkan, 19071567, İlahiyat Fakültesi, 2. Sınıf, B Şubesi
Kimi Örnek Almalı'da Fatiha Suresi hakkındaki yorumda İslam'ın ve Kuran'ın özeti olan üç ana konu ele alınmaktadır. Bunlar İman, İbadet ve Ahlak olmakla beraber birbirinden ayrılamazlar. Bu üç unsur aslında hayatı anlamlandırmak için insana gerekli olan formüldür. Kişi ilk önce en yüksek değeri bulur, ki bu da Allah'tır (c.c.), ve ona iman eder. İnsanın Allah'a (c.c.) tüm hücreleriyle iman edebilmesi için ilk önce onu iyi tanıması gerekir. Bu nedenle Fatiha suresinin ilk dört ayetinde iman ettiğimiz Allah'ın (c.c.) sıfatları anlatılmaktadır. Ayrıca ona hamd edilmesi, ona olan imanın gücünü gösterir, ki insan hamdı ancak bilinçli bir şekilde yapar.
İbadet ise imandan sonra gelir, çünkü ibadet etmenin ön koşulu iman etmektir. İnsan iman ettiği Allah'ı (c.c.) tanımazsa, ona nasıl ibadet edeceğini de bilmez. Kişi ibadet ederken, Allah'tan (c.c.) dolaylı olarak kendisini doğru yola iletmesini arzu etmektedir. Dolayısıyla kişiye, hayatı anlamlı ve iman doğrultusunda yaşayabilmesi ve Allah'a (c.c.) ibadet edebilmesi için, ahlaklı olmak ve ahlaklı olanlarla birlikte olmak kaçınılmazdır. İmanın ve ibadetin devamlılığını sağlayabilmek için bir rehbere ihtiyaç vardır ki, bu da Rasulullah (s.a.v.)'in bize miras bıraktığı ahlaktır.
İman, ibadet, ahlak -insanın Allah katında anlamlı olan bir hayat yaşayabilmesi için- birbirlerine dayanan ve birbirlerine ihtiyacı olan üç temel esastır. Kuran insana bir hayat rehberidir ve o Fatiha suresinde özetle geçen meseleleri daha detaylı bir şekilde ele almaktadır. Dolayısıyla bir insan günde kırk defa namazlarda ve başka vesilelerle de hep Fatiha suresinin anlamını düşünerek okumakla, hayatının amacını hatırlar ve yaptığı işi bu eksende yapar. Kısacası insan, Kuran okuduğunda, namaz kıldığında ve başka işler yaptığında Fatiha Suresi gözlüğüyle bakar, meselelere ve eşyalara bu çerçevede anlam katar.
Fatiha suresi adının başlangıç anlamına gelen fatiha olmasının sebebi, kuranın ilk suresi olmakla beraber Mekke döneminde nazil olan ve toplam yedi ayetten oluşan bir sure olması özelliği kazanmış olmasıdır. Burada, Allah'ın varlığı, birliği, hakimiyeti, tek ilah oluşu ve yalnızca ona kulluk edilmesi gerktiğinden bahsedilir.Bu sure bir sesleniş, yalvarış, haykırış niteliği taşır. Nitekim bu sure aynı zamanda kuranın esaslarını ele alan iman,ibadet ve ahlak konuları ekseninde taşıyan bir sure olma özelliğine muktedirdir.Dolayısıyla kimi örnek almalı kitabındaki fatiha suresi yorumuna baktığımızda islamın ve kuran'ın özeti olan bu üç temel esasın ( iman,ibadet,ahlak) birlikte yer aldığını görüyoruz.(Bir masanın ayakları gibi) Bu üç unsur insanoğlunun hayatını anlamlandırması ve yaşanılır kılması adına müthiş bir formül niteliği taşır.
Kişi için en yüksek değer öncelikli olarak Cenabı-ı Hak'tır ve dolayısıyla ona iman eder.Bunun için Rabbini ve sıfatlarını çok iyi bilmsei ve tanıması gerekir.Bu da imanının gücünü ve derecesini gösterir.İkinci kavram olan ibadet ise, imandan sonra gelir.Ön koşulu iman etmiş olmaktır.Çünkü insanoğlu iman ettiği kişiyi yeterince tanımaz ise, nasıl ibadet etmesi gerktiğini bilemez.Dolayısyla insan kendisini doğru yola iletmesini ahlaklı olması ve öyle kimseleri örnek alması gerekmektedir.Bunun için de bir rehbere ihtiyacı vardır, bu da Hz.Muhammed (s.a.v) bize bırakmış olduğu en güzel miras "güzel ahlak" ı örnek almaktır.
Dolayısyla insanın iman,ibadet ve ahlak bütünlüğü ve birbirini çevreleyen üç temel esas olma özelliğini içeren bu kavramlar doğrultusunda anlamlı ve doyumlu bir yaşam sürdürebilmesi noktasında çok büyük önem arz ettiğini görmekteyiz. Sonuç itibariyle Kuran ve peygamber (sünnet) insan hayatının rehberi olmakla birlikte namaz ve çeşitli sebeplerle okumuş olduğumuz bu sureyi okumakla insana hayatının amacını ve nasıl yaşaması gerktiği hususunda çağrıda bulunarak tekrar tekrar hatırlatır ve insanoğlu bu doğrultuda yaşamını idame ettirmeye gayret ederse Allah'ın izniyle salih kimselerin kurtuluşuna erer. Allah bizleri salih amel işleyen ve onun rızasını kazanmış olan kullarından eylesin...
Dicle YOLDAŞ B Şubesi
Kıymetli Hocam'a Selam ve Dua ile...
Hasan DİLMEN 19070793 (İLH205-B)
Bu sûre ilâhî kitabın bütün amaçlarını; getirdiği mâna, bilgi ve hükümleri özet halinde ihtiva etmektedir. Kur’an-ı Kerîm’in gönderiliş amacı insanların dünya hayatını düzene koymak ve iyi (ilâhî irade, rızâ ve düzene uygun) bir dünya hayatından sonra ebedî saadeti sağlamaktır. Bu amaca ulaşabilmek için: 1. Emir ve yasaklara ihtiyaç vardır. 2. Bu emir ve yasakların hayata geçmesi, bunların kaynağının “yaratıcı, varlığı zaruri, kemal sıfatlarına sahip, her çeşit eksiklik ve kusurdan uzak bulunan Allah” olduğunun bilinmesine bağlıdır. 3. Bu imanı, bu bilgi ve şuuru desteklemek üzere de mükâfat ve ceza vaadi gerekir. Sûrenin başından “yevmi’d-dîn”e kadar birincisi, “müstak^m”e kadar ikincisi ve buradan sonuna kadar da mükâfat ve ceza vaadi ile –konuları desteklemek, canlı bir şekilde tasvir etmek ve geçmişten ibret alınmasını sağlamak üzere verilen– Kur’an kıssalarının özü veciz bir şekilde ifade edilmiştir. Kur’an-ı Kerîm’in bilgi, irşad ve tâlimatla ilgili bütün muhtevası “bilinmesi ve inanılması gerekenler” ve “yapılması gerekenler” diye ikiye ayrılabilir. Birincisinde Allah, peygamberlik, gayb âlemi hakkında bilgiler, öğütler, misaller, hikmetler ve kıssalar vardır. İkincisinde ise ibadetler, hayat düzeni gibi amelî, ahlâkî hükümler ve öğretiler vardır. Fâtiha sûresi bütün bunları ya sözü veya özüyle ihtiva etmektedir ya da bu konularda aklın önünü açarak ona ışık tutmaktadır.
“Hamd
Allah’a mahsustur” cümlesi Allah Teâlâ’nın kendisini hamde (övgü, yüceltme)
lâyık kılan bütün yetkinlik sıfatlarını; “âlemlerin rabbi” ifadesi diğer
yaratma ve fiil sıfatlarını; “rahmân ve rahîm” isimleri Allah’ın insanlara
rahmet ve merhametinden kaynaklanan din kurallarını; “ceza ve hesap gününün
sahibi” nitelemesi kıyamet hallerini ve âhiret âlemini; “Yalnız sana kulluk
ederiz” kısmı iman, ibadet ve sosyal düzeni; “Yalnız senden yardım dileriz”
cümlesi amellerde ihlâsı (ibadetlerin yalnızca Allah rızâsı için yapılmasını)
ve tevhidi (O’ndan başkasına kul olarak boyun eğilmemesini, Tanrı’ya mahsus
sıfat ve etkilerin O’ndan başkasına tanınmamasını) ifade etmektedir. “Bizi
doğru yola ilet” cümlesi ibadet, nizam, düşünce ve ahlâk çerçevesini, “nimete
erdirdiklerinin yoluna...” kısmı gelip geçmiş örnek nesilleri, millet ve
toplulukları; “gazaba uğramışların ve sapmışların yoluna değil” bölümü ise kötü
örnek teşkil eden ve hallerinden ibret alınması gereken geçmiş toplulukları
içine almaktadır.
Denebilir
ki besmelenin başındaki “bi” edatından başlayarak besmeleye, sonra Fâtiha’ya ve
devamında bütün Kur’an’a doğru ilâhî sırlar perde perde açılmakta;
yoğunlaştırılmış dar hacimden, yoğunluğu gittikçe hafifleyen geniş hacimlere
doğru yansıyan ilâhî irşadın ışığı âlemlere yayılmaktadır. “Bi” edatındaki
“musâhabe” (beraberlik) ve “ istiâne” (yardım dileme) mânaları, kul ile Allah
ilişkisinin ve dolayısıyla dinin amacının bütününü ihtiva etmektedir.
Besmelenin geri kalan kısmı ile Fâtiha, bu ilişkiyi daha da açarak devam
etmekte, diğer sûre ve âyetler de bunları, aralarında bir bütünlük oluşturarak
her kabiliyet ve zihin seviyesine uygun üslûplar içinde açıklığa
kavuşturmaktadır.
Mert ÇÖMEN / 18070077 / B
Fatiha Sûresi
Fatiha gerçekten de Kuran'ın mesajını, amacını en güzel şekilde ifade eden dua içerikli çok faziletli sûrelerdendir. İnsanın ne anlam üzerine yaratıldığı, Yaratıcı'sıyla ilişkisinin nasıl olacağı hususunda her namazda okunarak insana yol gösteren bir sûredir.
Allah,Fatiha'nın içeriğini Hz.Peygamber'le yaşatarak örnek bir kulun nasıl olacağını gözler önüne sermiştir. Kelime manası "açmak,sıkıntı ve meşakati giderme"dır. İnsanın gönlünün anahtar mahiyetindedir ki bu öğretiler olmadan o gönüller feraha kavuşmaz.
Sûrenin yorumu:
1- Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.
Fatiha'nın başındaki besmele ayet hükmündedir. İnsanın varoluş amacı kulluk etmek ve Allah adına yaşamak olduğu için yapmış ve yapacak olduğu her işi yaratıcısının adıyla başlaması onun aslî görevidir. Fatiha ilk başta bunu bize hatırlatır.
2- Hamd; Âlemlerin Rabbi olan Allah’a aittir.
Kul ve insan olarak efendimizin kim olduğunu, kime sığınıp kimden korkacağımızı; şükrümüzü, hamdımızı kime yapacağımzı Fatiha ikinci ayetinde belirtir. Kendisinden korkulmaya da hamd edilmeye de tek layık olan Alemlerin Rabbi Yüce Allah'tır. Hamd kimeyse sığınma da korkulma da O'na olur.
3- (O Allah) Rahmân ve Rahîm’dir.
Bir kul olarak acizliğimiz, muhtaçlığımız, ihtiyaçlarımız, günahlarımız göklere çıkmışken kim bize rahmet edecektir, ihtiyaçlarımızı giderip günahlarımızı affedecektir? İşte Kuran dolayısıyla Fatiha Rabbimizin sınırsız rahmetini bize hatırlatıp O'na sığınmamızı emreder. Yoksa insanın bu engin kainatta sığınacağı, yalnızlığını gidereceği Allah'tan başka bir varlık yoktur.
4- Din (ödül ve ceza) gününün sahibidir.
İslam'ın en önemli mesajlarından birisi ahiret hayatının varlığıdır. Böylece insan, yaşarken yaptığı her fiilin neticesini bilip hareket etsin, oranın varlığını düşünüp feraha ersin. Çünkü o gün kimseye haksızlık yapılmaz, zulüm edilmez. Dünyanın da ahiretin de tek efendisi Yüce Allah'tır.
5- (Ey Allah’ım) Biz yalnızca Sana ibadet eder ve yalnızca Sen’den yardım dileriz.
Bu ayette Rabbimiz, kulları açısından çok önemli bir noktaya temas etmiştir. Tarih boyunca Allah'ı bırakıp sözde ilahların peşine takılan toplulukların aynı hatasına düşülmemesi için dua içerikli bu ayeti nazil etmiştir. Bu ayet dua niteliğiyle insanlara kim için, ne için yaşadıklarını hatırlatan bir "motto" niteliği taşımaktadır.
6- Bizi dosdoğru yola ilet.
Bu ayette de Rabbimiz kendisine böyle dua edilmesini istemiştir. Çünkü O, kullarının günahlarını affetmeyi, onların doğru yolu tercih etmelerini ve ellerinden geleni yapıp Rablerine sığınmalarını hoşnutlukla karşılamaktadır.
7- Kendilerine nimet verdiğin kimselerin yoluna ilet, gazaba uğrayanların ve sapıkların yoluna değil.
"Vermek istemeseydi istemek vermezdi" sözünden de hareketle Rabbimizin bizi nimetlendirmek istediğini mutlulukla ifade edebiliriz. Bir önceki ayetin altında belirttiğimiz gibi Rabbimiz, kullarının kendisine yönelmesini istemektedir. Kuran'daki dua formatlı ayetlerin asıl mahiyeti de budur. Yüce Allah engin rahmetiyle kullarının kendisine nasıl dua etmelerini de bu şekilde belirtmiştir. Biz aciz kulların da yapması gereken şey ihlasla, samimiyetle Yüce Allah'a yönelmektir...
MERAL BÖCEK / 20070099
İLAHİYAT FAKÜLTESİ / TEFSİR II
2. SINIF
KİMİ ÖRNEK ALMALI’DAKİ FATİHA SURESİ YORUMUNUN
DEĞERLENDİRMESİ
Her insanın hayatta belli
amaçları vardır. Kişi bu amaçları gerçekleştirmek, hedeflerine ulaşmak ister. Bu
amaçlara ulaşmaya çalışırken de örnek alacağımız kişilerin ve uygulayabileceğimiz
pratiklerin olması önemli bir yere sahiptir.
Kur’an-ı Kerim, insanın hayatta
gerçekleştirmek istediklerine yön vermek için indirilmiştir. Sunduğu ilkeler doğrultusunda
yaşadığı ve hayatını bu ilkeler doğrultusunda anlamlandırdığı taktirde sonucunun
dünya ve ahiret mutluluğu olacağını bildirmektedir.
Kur’an’ın ilk suresi olan Fatiha suresi
Kur’an’ın vermek istediği mesajı kapsayan bir içeriğe sahiptir. Müslüman bu
sureyi her gün namazlarında okuyarak hayatının amacını ve bu amacı nasıl
gerçekleştireceğini kendisine sürekli hatırlatmış olur. Kişi Fatiha suresi ile
iman ettiği Allah’ı tanır, tanıdığı Allah’a nasıl ibadet edeceğinin cevabını
bulur, ahlakının nasıl olması gerektiğini öğrenir ve bütün bunları yaparken
kimi örnek alması gerektiğinin cevabını da bulur.
Bu çerçevede örnek almamız
gereken insan, bize Kur’an’ı en güzel şekilde tebliğ eden, onu kendi hayatına
uygulayan ve bize öğreten Sevgili Peygamberimizdir. Kur’an’ın ilk suresi olan
Fatiha Suresinde olduğu gibi daha pek çok ayette onda insanlık için pek güzel örneklerin
olduğu, onun alemlere rahmet olarak gönderildiği ifade edilmişidir. Allah eğer bize sadece
kitap gönderseydi biz bu kitabı hayatımıza nasıl uygulayacağımızı bilemezdik. Bu
çıkmaz içerisinde kimi örnek alacağımızın cevabını da asla bulamazdık.
Selma AYAZ
19070052
B ŞUBESİ
Fatiha suresini Kimi Örnek Almalı
kitabına göre yorumlayın.
Hz. Aişe validemizden
Peygamber efendimizin ahlakı nedir diye sorulduğunda hz. Aişe validemizde
“O'nun ahlakı Kur’an'dı. “ diye cevap vermiştir. Buradan anlaşıldığı üzere Kur’an’ı
okurken, onu anlarken Peygamber efendimizi de anlamalıyız. Çünkü Peygamber
efendimizin hayatında kurana aykırı bir davranış yoktur. Peygamberimizin hayatı,
Kur’an’ı anlamamız çok büyük kaynaklık eder. Yani Peygamber efendimizin hayatı
Kur’an’ın bir tefsiri niteliğindedir. Ayrıca Ahzap suresi 21.ayette Resulullah’
ta sizin için çok güzel bir örnek vardır. “ buyuruyor Allah. Kuran kavramlarla
konuşur. Peygamber efendimizde Kuran kavramlarını fiilleriyle bizlere gösterdi.
Fatiha suresi,
genel açıdan baktığımızda çok özlü bir dua niteliğindedir. Surede her
şeyden önce Allah’ın huzurundan kovduğu şeytandan
Allah’a sığınılarak başlanır. Bu husus Nahl suresi 98.ayette açıkça
belirtilmiştir. Surenin 1.ayetinden 4.
ayetine kadar “Nasıl bir yaratıcıya iman etmeliyim?” sorusuna cevap verir
niteliktedir. Önce çok seven ve çok şefkat eden Allah’ın üç ismiyle (Allah,
Rahman ve Rahim) sureye başlanır. Hamdın
yalnızca Allah’a mahsus olduğunu belirtilir. Bu yüzde sürekli Peygamberimizden
gelen sünnete “Elhamdülillah “ diyerek tesbih çekeriz. Bizlerde Peygamber
efendimizi örnek alarak daima Allah’ı Hamd ile tesbih etmeliyiz. Daha sonra
Allah tekrar Rahman ve Rahim Esami Şeriflerini
tekrar zikrederek yarattıklarının
tümüne ne kadar çok şefkat ve merhamet edici olduğunu belirtiyor. , Rahman, Rahim ismine göre daha geniş kapsamlıdır. iyiye
de kötüye de bu dünyada rızık verir merhamet eder. Rahim ise, sadece bu dünyada
Allah’a iman etmiş, Allah’ın emir ve yasaklarına uymuş kişilere Ahirette
Allah’ın çokça merhamet edeceği anlamındadır. Anlamı Rahman ismine göre daha
dardır. Allah ödül ve ceza gününün
sahibidir. Ve Allah, zaman kavramından bağımsız olarak her zaman mutlak hakim,
malik ve maliktir. Surede Allah’ın sıfatlarından sonra “ iman ettiğim
yaratıcıya nasıl yöneleceğim? “ sorusuna cevap verir. Allah’a “yalnız sana ibadet
eder yalnız senden yardım dileriz” şeklinde dua edilmesini emreder. Mümin
suresi 60.ayette “Rabbiniz şöyle buyurdu: Bana dua edin, duanızı kabul
edeyim.” Yani Allah’tan yardım
dilemeliyiz. Her şey O’nun takdiri ile gerçekleşir. Peygamber efendimizde Bedir
savaşında Allah’tan yardım istemişti. Allah da 1000 kafire karşılık 300 mümine zafer
vermişti. İşte Allah’ın yardımına hiçbir şey güç getiremez. Diğer ayetlerde de “
Allah’ı, Bizi doğru yola, Kendilerine nimet verdiklerinin yoluna ilet, gazaba
uğrayanlarınkine ve sapkınlarınkine değil.” Şeklinde dua etmesini emreder. Burada bizler Peygamber efendimizi örnek alarak, Onun
yolundan giderek doğru yolu buluruz. Yani burda en ideal örnek şahsiyet
peygamberimiz olmalı.
Kitapta Fatiha suresi 1-4,5,6-7 ayetleri olarak konularına göre ayrılmıştır.Fatiha suresi hem Kuran'ın ilk suresi olması hasebiyle hemde namazlarda sürekli okunmasıyla son derece önemli bir suredir.
Hatta öyle ki müslüman insanlar çocukları yavaş yavaş büyümeye başladığında çocuklarına önce bu sureyi öğreterek bir nevi çocuklarının zihinlerine filizlenmesi için ilk tohumu atarlar.
Sure kitapta bahsedildiği üzere üç ana konu içerir bu konular iman,ibadet ve ahlaktır aslında bu üç konu fatiha suresine özel değil tüm Kuran'ın ana konularındandır.Kitapta Fatiha suresinin tasnifini görünce,düşündüm ki aslında biz müslümanlar namaz da her gün beş kere okuduğumuz Fatiha suresine hiç bu gözle bakmayarak sureye ve en önemlisi kendimize haksızlık yapıyoruz.kitabımızda ki bu tasnifler bizlere şunu hatırlatmalı ki Yüce Kuranımız bizlerden,önce ahlaklı olmamızı daha sonra Allah'a iman etmemizi ve ibadet yapmamızı istiyor.Allah'ın insandan istediği her şeyi içerisinde bulunduran Fatiha suresinin Kuran'ın ilk suresi olması tesadüf değildir.Yüce Allah bizlerden ne istediğini daha kuran başlerken bize anlatmış ve bizim bu anlatılan üzere yani kendi fıtratımıza uygun insan olmamızı emretmiştir.Bütün bunları yapanlar hakkında da fatiha suresi aracılığı ile o insanlara sırat-ı müstakim üzere olan insanlar diyerek bir övgü de bulunmuştur.Kendi görüşümce biz müslümanlar Fatiha suresinde geçen insan modelini yani Hz.Peygamber'i gerçekten yaşamımıza entegre etmediğimiz taktirde sıkıntılarla boğuşacak ve rahatlığa eremeyeceğiz.Yüce Allah bizleri bu sureleri okurken anlayanlardan anlayıpta hayatına bu sureleri nakış nakış işleyenlerden eylesin.
AHMET ERDOĞAN 19070111
FATİHA SURESİ KİMİ ÖRNEK ALMALI
FATMA DURAN –
18070095- İLH205- 01.01.2022
Fatiha suresi bir Müslümanın
beş vakit namazının her rekatında okuduğu, iman, ahlak ve ibadet esaslarını
ayetlerinde açık bir şekilde verildiği Kuran’ın ana konularını ihtiva eden bir
suredir. Özellikle 6 ve 7. Ayetlerde kimi
örnek almalı sorusunun cevabı mevcuttur. Mümin insan Fatiha suresi ile
Rabbini tanır. Rabbine ibadetinin nasıl olması gerektiğinin cevabını yine bu
surede bulur. Güzel ahlak sahibi olmanın nasıl ve kimi örnek alarak olacağının cevabını
Fatiha suresi ile almış olur. Bizim Kuran ve İslamı anlamadaki en büyük
örneğimiz sevgili Peygamberimizdir. Bu noktada biz onun gönderiliş amaçlarından
birini daha görmüş oluyoruz. Alemlere rahmet ve örnek olarak gönderilen Allah
resulünü Fatiha suresinin de ışığında örnek almalı ve onun güzel ahlakı ile
ahlaklanmaya çalışmayı kendimize gaye edinmeliyiz.
Esmanur Taşkın /19070214 , B/Şubesi
Fatiha suresi muhtevası ile Kur'an'ı Kerim'in özeti mahiyetindedir. Çünkü Kuran üç ana konudan oluşur; İman, ibadet ve ahlak. İlk dört ayetinde Yüce Allah' ı tanıtarak iman ettiğimiz yaratıcımızı bize genel olarak tanıtmıştır. Daha sonraki ayetde ise önceki dört ayette tanıttığı yaratıcıya nasıl yöneliceğimizi yani nasıl ibadet etmemiz gerektiğini belirtmiştir. Son iki ayette ise doğru yolda olan insanların nimetle mükafatlandırıldığını , doğru yolda olmayanların ise yani sapkın olanların gazaba uğradıklarını bildiriyor. Yani olması gerekenleri göstererek fıtratımızın yani özümüzün ne olduğunu açıkça şekilde vermiştir.
Kimi Örnek Almalı? Kitabına Göre Fatiha Suresi’nin Yorumu
Kimi Örnek Almalı? Adlı kitapta Fatiha suresi üç ana konuya ayrılmıştır. Bu konular iman, ibadet ve ahlaktır. İlk dört surede Allah’a imanın içinde bulunan maddelerden bahseder. Beşinci surede ise ibadetlerin yalnız Allah’a mahsus olduğunun altını çizer. Altıncı ve yedinci surelerde de ahlaklı olmamızın önemi vurgulanmıştır.
Aslında bu üç ana konu tüm Kur’an’ın konusudur, İslam’ın özüdür ve Allah’ın biz kullarından istediği temel şeylerdir. Bu sebeple Fatiha suresi İslam’ın özetidir desem hata etmiş sayılmam sanırım. Bunun için Fatiha suresine sımsıkı sarılmalı içindeki hükümleri yerine getirmek için çabalamalıyız. Eğer bunu yaparsak iyi bir Müslüman dolayısıyla da iyi bir insan olmuş oluruz. Ama bunları iyi anlamayıp özellikle de ahlakı kendimize göre uyarlarsak Müslümanlıktan ziyade insan bile olamayız. Fakat ahlak nedir?, İyi ahlaklı nasıl olunur? Sorularının cevabını ve ibadetlerimizi nasıl yapmamız gerektiğini Kur’an bizlere detaylıca anlatmaz. İşte burada da alemlere rahmet olan Peygamber Efendimiz bizim için en iyi yol göstericidir.
Fatiha suresinin yani Kur’an’ın bizden istediği bu üç ana maddeyi
gerçekleştirmek için Peygamberimizin hayatını iyi bilmeli, ibadetler ve ahlak
konusunda Efendimiz ne yapmış iyi bir şekilde tetkik etmeliyiz ve
ibadetlerimizi, ahlakımızı ona göre şekillendirmeliyiz ve sırat-ı müstakim
üzere olmak için gayret göstermeliyiz.
Muhammed Ali Erdoğan/17521654742
İLH205-TEFSİR II
KİMİ ÖRNEK ALMALI KİTABINDA
Kİ FATİHA SURESİ YORUMUNU DEĞERLENDİRME GAYRETİ
Kur'an ı Kerimin ilk suresi olarak
Fatiha suresi Mekki bir suredir. Besmele de dahil edilirse 7 ayetten
teşekküldür. Kur’anı Kerimin ilk suresi olması hasebiyle, başlangıç anlamına
gelen Fatiha ismi ile müsemmadır. Biz her işimize başlarken Besmele-i Şerif çekmeye
gayret ederiz ki işimiz hayrolsun. Fatiha suresi de biz insanların Kur’an’la
kendimizi anlamlandırma gayretimizde bir başlangıçtır.
Allah'ın varlığının,
birliğinin, hakimiyetinin, tek ilah oluşunun ve yalnızca ona kulluk edilmesi gerektiğinin
bizlere aktarıldığı bu sure aynı zamanda bizler için Allah’ın rahmetine bir
sesleniş, yalvarış, yakarış vesilesidir. Kur’an esaslarının ele alındığı iman, ibadet
ve ahlak konularının işlendiği bir sure olarak Fatiha suresini Kimi örnek
almalı kitabında ki yorumla değerlendirme gayretine girdiğimizde; İslamın ve Kur’an'ın,
özet olarak üç temel esasla iman, ibadet ve ahlakla birlikte yer aldığını
görüyoruz. Bu üç unsur hayatımızı anlamlandırmamız ve bu minvalde yaşama
gayreti içine girmemiz için mükemmel bir yöntem niteliği taşır.
İman için müminin Rabbini
ve sıfatlarını bilmesi gerekir. Çünkü bilmediğine iman, bilinmeyene
yolculuktur. İbadetin ön koşulu ise iman etmiş olmaktır. Bu noktada yolculuk,
bilinmeyenden bilinmesi gerekene yönelmiştir. İbadet ise bilinmesi gerekene
yolculukta bir adım, bir vesiledir. Bunun için de bir rehbere ihtiyaç vardır.
Nitekim peygamber efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v) biz ümmetine en güzel rehberdir.
Bu rehberlikte son nefesimizi vermemiz duasıyla.
Mustafa BİLGİ 19070073 B/ŞUBESİ
TEFSİR ÖDEVİ
FATİHA SURESİ
Mekke döneminde inmiştir. Yedi âyettir. Kur’an-ı Kerim’in
ilk sûresi olduğu için “başlangıç” anlamına “Fâtiha” adını almıştır. Kur’an’ın
içerdiği esaslar öz olarak Fâtiha’da vardır. Zira övgü ve yüceltilmeye lâyık
bir tek Allah’ın varlığı, onun hâkimiyeti, tek mabut oluşu, kulluğun ancak O’na
yapılıp O’ndan yardım isteneceği, bu sûrede özlü bir şekilde ifade edilir.
Fâtiha sûresi, aynı zamanda baştan başa eşsiz güzellikte bir dua, bir
yakarıştır.
Mushafta birinci, nüzûl sıralamasında 5. sûredir. Hz.
Muhammed’in peygamberliğinin ilk yıllarında Mekke’de nâzil olduğu hususunda
ittifak vardır. Kaynaklarda nüzûl sebebiyle ilgili özel bir olay yoktur.
Kur’an’ın hem bir mukaddimesi hem de özeti gibidir. Ayrıca her müminin kıldığı
namazın bütün rek‘atlarında rabbi ile konuşurcasına okuması ve bu sayede O’na
yaklaşması murat edilmiştir.
Hocamızın Kimi Örnek Almalı adlı kitabında Fatiha suresinin
yorumunda Kur’an-ı Kerim’in 1 özeti mahiyetinde olduğunu somut bir şekilde
açıklandığını görmekteyiz. 1- 4. Ayetlerinde iman konusunda nasıl bir tanrı
sorusuna cevap olunmuştur. Bununla beraber devam eden 5 ayetinde bahsedilen
konu ibadet konusudur. Tanımlanan ve iman ettiğim tek tanrıya nasıl yöneleceğim
sorusuna bu ayette cevap verilmiştir. Surenin devamında ise konusunun ahlak ve
sorusunun ise iman etmenin ve ibadetinin sonuçlarını kimlerle ve nasıl
paylaşacağım olduğu görülmektedir. Açıklamaları bu şekilde olup Kur’an’ın bir
özeti şeklinde olduğu anlaşılmaktadır. Genel konuları itibarıyla Kur’an-ı
Kerim’in bütün içeriğini kapsayan bir mahiyete sahiptir. Bu ilkeler ışığında
hayatımıza yön vermemiz gerektiğini belirtmek isterim
Rabia Ayçiçek 19071590 (İLH205 B)
Ödev 4: Kimi Örnek
Almalı’daki Fatiha Suresi Yorumunu Değerlendirir misin?
İnsanların hayatlarında gerçekleştirmek istedikleri
hayalleri/hedefleri vardır. Bu hedeflerine yaklaştıkları ölçüde mutlu
olacaklarına inanırlar. Bunların neler olması gerektiği ve nasıl bir yöntemle
ulaşılabileceği konusunda pek çok öneri sunulur. Kur’an’ı Kerim de insana,
hayatını ilkeler doğrultusunda yaşadığı ve anlamlandırdığı takdirde mutluluğu
ve başarıyı yakalayacağını söyler.
Her gün namazlarda 40 kere okuduğumuz Fatiha suresi, iman,
ibadet ve ahlak alanında bize sunulan bir parola gibidir. Nasıl bir Tanrı? Bu
Tanrıya nasıl yaklaşacağım? İmanımın ve ibadetimin sonuçlarını nasıl
değerlendirip, nasıl paylaşacağım? Kimi örnek almalıyım? Tüm bu can alıcı
soruların cevabını barındırır ve Sevgili Peygamber’imizi zirvedeki rehber
olarak bizlere sunar.
Gün içerisinde defalarca Fatiha okuyarak, yüksek bir
farkındalık hali içinde olmamız amaçlanır. “İyyakena’budu ve iyya kenestain”
derken, “Allah’ım yalnızca sana ibadet ederiz ve yalnızca senden yardım
isteriz” demiş oluruz. Devamında “bizi doğru yola ilet” diyerek de yüksek bir
sevgi ve barış bilinci ile hareket ederiz.
Bizler mü’minler olarak, Allah’ı; Geçmişi-geleceği-anı bilen,
tüm varlığı-evreni yaratan, yarattıklarını sahipsiz, başıboş ve bilgisiz
bırakmayan, onları yaratan, seven, eğiten, uyaran, merhamet eden, müjdeleyen
olarak bizlere haber veren Kur’an’ın doğruluğuna iman ederiz. Sınıfına,
rengine, diline bakmaksızın her insan Kur’anı kendine özel hissedebilir.
İslamiyet dışında hiçbir dinin aklet, düşün gibi bir emri bulunmaz. Oysa
üzerine düşünülmeyen bir şeyin anlaşılması da yaşanması da mümkün değildir.
Kur’anı Kerim üzerinde düşünme ve hayata tatbik etme
faaliyetini bizlere Sevgili Peygamberimiz göstermiştir. Onun rehberliği aynı
zamanda bir tür metod öğretme yöntemidir de. Hiç şüphesiz Kur’anı Kerim’in
gelmiş geçmiş ve gelecek bütün olayları ve konuları içermesi mümkün değildir.
Onun ilkeleri doğrultusunda yeni olay ve olgulara bakış açısı geliştirmek,
Kur’anı her zaman ve zeminde hayata katmak bizim görevimizdir.
“Kur’an’ın hayatı anlamlandıran kitap oluşuna içtenlikle
uymada, olağanüstü içeriğinin yardımcı olduğuna samimiyetle inanın.” Sayfa:89
Rabia Ayçiçek 19071590 (İLH205 B)
Ödev 4: Kimi Örnek
Almalı’daki Fatiha Suresi Yorumunu Değerlendirir misin?
İnsanların hayatlarında gerçekleştirmek istedikleri
hayalleri/hedefleri vardır. Bu hedeflerine yaklaştıkları ölçüde mutlu
olacaklarına inanırlar. Bunların neler olması gerektiği ve nasıl bir yöntemle
ulaşılabileceği konusunda pek çok öneri sunulur. Kur’an’ı Kerim de insana,
hayatını ilkeler doğrultusunda yaşadığı ve anlamlandırdığı takdirde mutluluğu
ve başarıyı yakalayacağını söyler.
Her gün namazlarda 40 kere okuduğumuz Fatiha suresi, iman,
ibadet ve ahlak alanında bize sunulan bir parola gibidir. Nasıl bir Tanrı? Bu
Tanrıya nasıl yaklaşacağım? İmanımın ve ibadetimin sonuçlarını nasıl
değerlendirip, nasıl paylaşacağım? Kimi örnek almalıyım? Tüm bu can alıcı
soruların cevabını barındırır ve Sevgili Peygamber’imizi zirvedeki rehber
olarak bizlere sunar.
Gün içerisinde defalarca Fatiha okuyarak, yüksek bir
farkındalık hali içinde olmamız amaçlanır. “İyyakena’budu ve iyya kenestain”
derken, “Allah’ım yalnızca sana ibadet ederiz ve yalnızca senden yardım
isteriz” demiş oluruz. Devamında “bizi doğru yola ilet” diyerek de yüksek bir
sevgi ve barış bilinci ile hareket ederiz.
Bizler mü’minler olarak, Allah’ı; Geçmişi-geleceği-anı bilen,
tüm varlığı-evreni yaratan, yarattıklarını sahipsiz, başıboş ve bilgisiz
bırakmayan, onları yaratan, seven, eğiten, uyaran, merhamet eden, müjdeleyen
olarak bizlere haber veren Kur’an’ın doğruluğuna iman ederiz. Sınıfına,
rengine, diline bakmaksızın her insan Kur’anı kendine özel hissedebilir.
İslamiyet dışında hiçbir dinin aklet, düşün gibi bir emri bulunmaz. Oysa
üzerine düşünülmeyen bir şeyin anlaşılması da yaşanması da mümkün değildir.
Kur’anı Kerim üzerinde düşünme ve hayata tatbik etme
faaliyetini bizlere Sevgili Peygamberimiz göstermiştir. Onun rehberliği aynı
zamanda bir tür metod öğretme yöntemidir de. Hiç şüphesiz Kur’anı Kerim’in
gelmiş geçmiş ve gelecek bütün olayları ve konuları içermesi mümkün değildir.
Onun ilkeleri doğrultusunda yeni olay ve olgulara bakış açısı geliştirmek,
Kur’anı her zaman ve zeminde hayata katmak bizim görevimizdir.
“Kur’an’ın hayatı anlamlandıran kitap oluşuna içtenlikle
uymada, olağanüstü içeriğinin yardımcı olduğuna samimiyetle inanın.” Sayfa:89
Usame Göktaş /19070118/B şubesi
Fatiha suresi Yorumu
Fatiha suresi Kur’an’ın ilk suresidir. Mekki olup 7 ayetten oluşur. Alimlerin ekseriyesine göre Kuran’ın anahtarı olarak nitelenir. Kimi Örnek Almalı kitabında Fatiha suresinin Kur’an’ın bütünlüğünü anlatan üç ana konu olduğu söylenmektedir. Bunlar: İman , ibadet ve ahlak konularıdır. Allah’a hamd ile başlar , Allah’ın sıfatlarını anlatır ve Ona yapılan ibadetin ve istenilen yardımın önemi vurgulanır. Yani ibadet edilmeye ve yardım istenmeye layık olanın ondan başkası olmadığı vurgulanır. Devamında dua ve istek yer alır. Allah’tan dosdoğru olan ahlak yolu istenir. İsteğe devam edilip nimet verilen kimselerin yoluna iletilme isteği ile geçilip , sapıklar dan olmamayı Allah Teala dan niyaz edilerek bitirilir.
Kur’an insanın hayattaki amacından , nasıl biri olması gerektiğinden ve başarılı olduğunun farkına nasıl varması gerektiğinden bahseder. Bunun üzerine bu ilkelerin tamamını hayata geçirmek için örnek ahlak davranışlarını bize bildirmiştir. O da yetmez fiili olarak hayata tatbik edebilmek için Rasulullah (s.a.v)’ı görevli kılmıştır.
Sonuç olarak Fatiha suresinde olmamız gereken mümin özellikleri açıkça bildirilmiştir.
Mekke döneminde inmiştir. Yedi âyettir. Kur’an-ı Kerim’in ilk sûresi olduğu için “başlangıç” anlamına “Fâtiha” adını almıştır. Sûrenin ayrıca, “Ümmü’1-Kitab” (Kitab’ın özü) “es-Seb’ul-Mesânî” (Tekrarlanan yedi âyet) , “el-Esâs”,“el-Vâfiye”, “el-Kâfiye”, “el-Kenz”, “eş-Şifâ”, “eş-Şükr” ve “es-Salât” gibi başka adları da vardır. Kur’an’ın içerdiği esaslar öz olarak Fâtiha’da vardır. Zira övgü ve yüceltilmeye lâyık bir tek Allah’ın varlığı, onun hâkimiyeti, tek mabut oluşu, kulluğun ancak O’na yapılıp O’ndan yardım isteneceği, bu sûrede özlü bir şekilde ifade edilir. Fâtiha sûresi, aynı zamanda baştan başa eşsiz güzellikte bir dua, bir yakarıştır.
Fatiha Suresi, bir dua olması itibariyle, büyük bir kıymeti haizdir. Her Müslümanın, ibadet ederken, namazın her rek'atınde tekrarladığı Fatiha'nın ifade ettiği mana, bütün dinlerdeki dualardan üstün ve yücedir. Kur'an'daki duaların başında gelir. Nitekim, Allah'ın huzuruna çıkan her müslüman bu sureyi, her gün ve gece en az yirmi defa, sünnetleri de kılınca kırk defa, farz ve sünnetler dışında Allah rızası için nafile ibadet yapmak isterse, daha çok okumaktadır.
(Ümmü'l-Kitab) diye anılan bu kısa surenin, İslam akidesinin
esaslarına, İslami şuur, ihsas ve tevcihatın genel prensiplerini ihtiva etmesi,
her namazın her rek'atinda okunmasının İlahi hikmetlerine işaret etmektedir.
Şöyle ki:
Bu sure; Besmele'den sonra, mutlak Rububiyeti ikrar eden,
alemlerin Rabbı Allah'a hamdetmekle başlamaktadır. Bu İslamm akidesinin talim
ettiği bir esasdır. Çünkü Allah, yüce varlığına ve birliğine · nişane olan
bütün varlıkları yaratan, onları terbiye edip büyüten, maddi ve manevi kemale
götüren (Yüce Yaratıcı) demektir. İşte böyle bir rabbı, verdiği nimetlerden
dolayı tazim ve ihtiram ile anmak, ona şükranlar sunmak lazımdır. Bütün bu
varlıkları lütfedip yaratan, onlara türlü nimetler, kabiliyetler veren, yeri
göğü, suyu, havayı, nebatları ve hayvanları insan için var eden, hidayet ve
saadet yolunu göstermek gayesiyle Peygamberler ve Kitaplar gönderen Allah,
bütün varlıkların hamd-ü senasına layık olan tek mabuttur.
Kur'an-ı Kerim'in ilk suresi olduğu için ‘'başlangıç'' anlamında ‘'Fatiha'' adını almıştır. Birçok ismi olmakla beraber ‘'Ümmü'l-Kitab''(Kitabın özü) ismiyle de zikredilir. Fatiha Suresi, Kur'an-ı Kerim'in bütün içeriğini üç ana konu başlığı altında: ‘'Nasıl bir tanrı olmalı?'' sorusu ile ‘'İman'a'', ‘'Tanımlanan ve iman ettiğim tek Tanrı'ya nasıl yöneleceğim?'' sorusu ile ‘'İbadet'e'', ‘'İman etmemin ve ibadetimin sonuçlarını kimlerle ve nasıl paylaşacağım?'' sorusu ile ‘'Ahlak'a'' (s.10) dikkat çekerek zikretmiştir. Kur'an, Fatiha Suresi ile temel noktalara dikkat çekip bu noktaları hayatın içinde uygulayacak ve biz insanlara rehber olma niteliğinde Kur'an'ın ahlakıyla ahlaklanmış bir peygamber yollamıştır. İnsan, hata yapmaya meyilli bir varlık olması hasebiyle Fatiha Suresi, bu bağlamda yol gösterici, iyiyi güzeli, öze giden yolu en güzel şekilde göstermiştir. Bilinçli bir ömür geçirmek duası ile..
Niyazi Cangir No: 20070342, İLH 205 Tefsir II, Ödev 4
KİMİ ÖRNEK ALMADAKİ
FATİHA SURESİ YORUMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ[1]
Fatiha Suresi “Esasu’l-Kur’an” ve “Ummu’l-Kitab” olarak da isimlendirilmiştir. Buhari’ye göre ikinci isim bizzat Hz. Peygamber tarafından verilmiştir. Bu isimler, Surenin Kur’anda öngörülen bütün temel prensipleri özlü bir biçimde kapsadığını ima etmektedir. Gerçekten de, bir bütün olarak ilk inen sure olan Fatiha Kur’anın hem önsözü hem de özeti niteliğindedir.
Yukarıda ismi zikredilen kitapta Fatiha’nın iman, ibadet ve ahlak başlılarında toplanan Kur’anın tüm içeriğini kapsadığına dikkat çekilmektedir. Tarih boyunca Yüce Allah’ın, vahyin insan modeli olan, elçileri aracılığıyla gönderdiği mesajın ana ilkeleri (din) değişmemiştir (Allah’ın nimetlerini bahşettiklerinin yolu ile buna işaret edilmektedir (M.Esed)). Bu ana ilkelerin de yukarıdaki başlıklar altında toplanması mümkündür. Hz. Peygamber’in “Allaha iman ettim de, sonra dosdoğru ol” hadisi adeta Fatiha’yı da özetlemektedir.
Bir surenin temel konuları denilince yukarıda zikredilen iman-ibadet-ahlak başlıkları anlaşılır. Bunun açılımı ise Allah-İnsan , Allah-Âlem, İnsan-İnsan ve İnsan-Âlem ilişkileridir. Fatiha bu ilişkilerin kodlarını içermektedir. Fatiha’da Allah’tan insana inen rahmet ve vahiy, insandan Allah’a çıkan dua ve ibadet dile gelir. Fatiha Allah ile insan arasında sözleşmedir. İlk üç ayet Allah’ı tanıtan bir sena, son üç ayet insanı tanıtan bir duadır. Ortadaki ayet sözleşmenin bizzat kendisidir. “Âmin” bu sözleşmenin altına atılan imzadır.
[1] [1] Aşağıdaki Kaynaklardan yararlanılmıştır.
Muhammed Esed, Kur’an Mesajı.
Mustafa İslamoğlu, Kur’an Surelerinin Kimliği; Hayat Kitabı Kur’an.
Ahmet Nedim Serinsu, Tefsir Tarihi Atlası, Kur’an Nedir?, Kimi Örnek Almalı?.
Nuray Maraz
19070161- 2/B
Mekke döneminde nazil olmuştur. Yedi ayettir. Kuran-ı Kerim'in ilk suresi olduğu için ‘' Fatiha'' ismini almıştır. Aynı zamanda bizzat peygamberimiz Hz.Muhammed (s.a.v) tarafından kendisine ‘'Ummu'l Kuran'' diye anılmıştır. Kuran'ın özünün bir nevi özeti halinde toplanılmış halidir. ‘'Kime iman edilmelidir, hesap verilecek olan yaratıcı kimdir, doğru yol kimlerindir, kimlerin yolundan gidilmemeli ve sakınılmalıdır?'' gibi soruları cevaplayarak İslam dininin özünü benimsetir.
Nitekim peygamberimizden rivayet edilmiş olan hadisler ile de bu surenin önemini görmüş olmaktayız. Fatiha suresi'nin Kuran'ın özü olduğunu bilmekle beraber, davranışları ile beraber bu sure hayatımıza nasıl yansır, öğreten peygamberimizin de yaşayan Kuran olduğunu unutmadan yaşantımıza yansıtmalıyız.
Fatiha Suresi Mekke' de inmiş olup, 7 ayettir. Kur'an' ın bütünlüğüne baktığımızda Fatiha Suresi büyünü kapsayan bir özet mahiyetindedir. Fatiha suresi üç esas konuyu içerir ve buna cevap verir. Bunlar iman, ibadet, ahlak konularını içerir. 1-4. ayetler kime iman edileceği sorusuna cevaptır. 5. ayette ise iman edilene nasıl yöneleceğinin cevabıdır. 6-7. ayetlerde ise iman ve ibadetin sonuçlarına cevap verilmiştir. Hz. Peygamber efendimiz (s.a.v) in ise bunların hepsini taşıdığı ve göstererek anlattığını nitekim Kur'an'da belirtilmiştir. Şüphe yokki insan şerefli ve akıllıdır. doğru yolu bularak anlamlı ve değerli bir hayat geçirmelidir. Kur'an'a ve sünnete sıkı sıkı bağlanıp erdemli bir hayat geçirmelidir.
ZEYNEP BİNİCİ 19070075 2. SINIF B ŞUBESİ
Şeyma Nur
YILMAZ/19070255/İLH205-B
KİMİ ÖRNEK
ALMALI’DAKİ FATİHA SURESİ YORUMU
İnsan Allah’ın yarattığı fıtrata göre devamlı bir anlam
arayışı içerisindedir. Allah kullarını yaratırken bunu bildiği için bize bir
hidayet rehberi olarak Kur’an-ı Kerim’i göndermiştir. Bu kılavuzda bizden tek
bir yaratıcının varolduğuna iman etmemizi, bütün yapıp etmelerimizi bu kılavuza
göre düzenleyerek fıtrata uygun yaşamamızı, dünya hayatında kendisine ve
peygamberlerine itaat etmek koşulu ile ahirette mutlu bir yaşam
sürebileceğimizi vadetmiştir. Bu nedenle, Kur’an-ı Kerim’in ilk suresi Fatiha
Suresi’dir. Her namazda günde 40 defa okuduğumuz bu sure muhteva bakımından,
Kur’an insanının nasıl olması gerektiğini bize gösterir.
Fatiha Suresi’nin
Kur’an-ı Kerim’in içeriğini kapsayan üç ana konusu vardır: İlki; “Nasıl bir
Tanrı?” sorusuna cevap olan 1. Ve 4. ayetlerde konu edilen “iman”dır. İkincisi;
imandan sonra gelen “ibadet”tir. Surenin 5. ayeti “Tanımlanan ve iman ettiğim
tek Tanrı’ya nasıl yöneleceğim?” sorusuna cevap niteliğindedir. Üçüncüsü,
“ahlak”tır. “ İman etmemin ve ibadetimin sonuçlarını kimlerle nasıl
paylaşacağım?” sorusunun yanıtı 6. ve 7. ayetlerde verilir. Bu ayetlerin anlam
içeriğinde, “Kimi örnek alıp izlemeliyim?” sorusunun cevabı da dâhildir.
Kur’an-ı Kerim’i bize
tebliğ eden ve onu kendi yaşamıyla da örneklendiren kişi Peygamber Efendimizdir.
Allah Kur’an-ı Kerim’de bize Peygamber Efendimize uymamızı ve onu örnek
almamızı emretmiştir.
Sonuç olarak; eğer
hayatını Kur’an-ı Kerim’le anlamlandıran, dünyada güzel ahlak sahibi, iç huzuru
bulan, dünyanın zorluklarına katlanan, çevresindeki insanlarla nasıl iletişim
kuracağını bilen ve daha bunun gibi birçok alanda ne yapacağını bilen bilinçli
Müslümanlar olacaksak Peygamber Efendimizi örnek almalıyız.
Betül Sadioğlu 19070193 B şubesi
Fatiha sûresi Kur'an-I Kerim'in ilk süresi olması onun bu semavi , yüce kitabın bir nevi önsözü mahiyetini de taşıyor olsa gerek içeriğine baktığımız zaman bunu açıkça anlayabiliriz . Biz kullardan kulluk görevini yerine getirmelerini ve getirdikleri takdirde neyle karşılaşacağını kitabın en başından vermiştir . Namazlarımızda her gün beş vakit bişe onun yüceliğini ve faziletini gösterir.
Kur'an-I Kerim'i bir bütün olarak ve peygamberlerde dahil olarak onlardan ve biz kullardan istediği kulluk görevini açıklayan bir suradir . Kur'anın 604 sayfasının açıklayıcısı,söylemek istenen ve verilen mesaj niteliğindedir. Biz kullarda beş vakit namazımızı kılarken Fatiha suresinin ve tabi diğer surelerin de faziletinin ve anlamının bilinciyle kılarsak bu bizim düşüncemize ve daha sonra da ahlakımıza yansıyacaktır.
Muhammed Biçici
Öğrenci numara : 19072055
Fatiha suresi Kur’an’ın ilk suresi olarak Kur’an’ın özeti gibi bir suredir. Bir Müslümanın nasıl olması gerektiğini ve bir şeyi isterken nasıl yol izlenmesi gerektiğini belirtmiştir. Fatiha suresinde Allah’ın yüceliğinden, büyüklüğünden bahsederek daha sonra dua şeklinde bitmiştir. Bir duanın nasıl yapılacağını bize göstermiştir. Önce Allah’ın yüceliği ve büyüklüğünden bahsetmiş daha sonrasında Allah’ın rızasını kazanmış olanların kişilerin yönünde yolumuzu yönlendirmemizi istenmektedir. Allah’ın gazabını, hoşnutluğunu reddeden, günah çukurunda olanlardan uzak durulması gerektiği gibi bunu dua şeklinde de aytette belirtilmiştir.
Rıza-i ilahisini kazanmışların yoluna bizi yönlendir, senin yolundan sapmışlarınkinden uzak tut duasını sure olarak bize göndermiş. Ve Müslümanın bir ömür boyu ilk önce Allah’tan ne istenileceği belirtilmiştir.
Fatma Selen Kurt
19070159 B Şubesi
Bir şeye besmeleyle başlamak sevgiyle, merhametle başlamaktır. Her şeyin başı merhamettir. Seven ve çok müşfik olan Allah'ın adıyla..
Övgülerin tamamı Allah'a mahsustur.
Allah diyince akla ilk gelen, er-rahman er-rahimdir. Merhameti sonsuz ve sınırsız olandır.
Fatiha suresiyle, Allah'ı tanıyoruz. Allah, hesap gününün hükümdarıdır.
Yalnız O'na kulluk eder ve yalnız O'ndan yardım dileriz. (Tevhit)
İlk istediğimiz yardım: (Allah'tan istemeyi de Allah'tan istiyoruz.) Bizi dosdoğru yola YÖNELT. Biz yüreyeceğiz biz tercih edeceğiz. Allah'ı tanımak, O'na ibadet etmek, O'nu Tanrı bellemek bir tercihtir. Bu tercihi ben yaratacağım. Bana akıl verdi benden bunu istiyor. (Dikey ilişkide Tanrı'nın iradesi mutlak, yatay ilişkide insanın dilemesi, iradesi mutlaktır.
Yolun doğru olduğunu nasıl anlayacağım? Nimet verdiklerinin yolu.
Doğru olmadığını nasıl anlayacağım? Gazaba uğrayanların yolu.
İlki, ‘Nasıl bir Tanrı?' sorusuna cevap olan 1-4. Ayetlerde konu edilen İMAN'dır.
İkincisi, ‘İbadet'tir. 1-4. Ayetlerde tanımlanan ve iman ettiğim, büyüklükte eşsiz tek büyük olan, Tanrı'ma nasıl yöneleceğim? 5. Ayette anlatılır.
Üçüncüsü ‘Ahlak'tır. İman etmemin ve ibadetlerimin sonuçlarını kimlerle ve nasıl paylaşacağım? Sorusuna cevap olan 6. ve 7. Ayetlerde anlatılır.
Kur'an'la karakterini tamamıyla inşa eden Hz. Muhammed'tir. Bizler de Fatiha suresini anlamak ve hayatımıza aktarabilmek için, tabiri caizse Ayaklı Kur'an olan Hz. Muhammed'i kendimize rol-model almalıyız. O'nun ahlakıyla ahlaklanmalıyız.
Dilhan Yavuz 19071583
Bu muazzam kitabimizin girişi olan Fatiha ( Açılış ) diğer ismiyle bilinen ummul kitab, aslında dinimizin kisa bir özetidir, bu sürede dikkat çekilen ilk cümle, Elhamdü lillâhi, çünkü aslında rabbimizin bize verdiği bu hayat nimetine karşılık, duyabileceğimiz en büyük duyguyu ifade eder. Lakin hayatın kendi başına bir anlamı ve değeri yoktur, ve bu anlam ve değer ancak rabbimizle olan ilişkimizle rab ve kulluk ilişkisiyle ortaya cikar. O yüzden Allah peşinden Rabbil’alemin cümlesi ile tamamlıyor. Burdaki Alem kelimesi dünyayı ifade eder ve Arapçadaki Ayn Lam Mim harflerinden oluştuğu için ilim tematiği taşır, yanı bu dünya aslında rabbimizi tanımak için bir boyuttur. Şimdi insanlar kendisine bir önceki ayetteki rabbimize karşı nasıl bir beklenti içinde olmalarını bilebilirler. O yüzünden Allah peşine Rahman ve Rahim sıfatlarını belirtiyor; Rahman sıfatı tüm yarattıklarını kapsayan bir rahmettir, Rahim müminlere özel bir rahmet sıfatıdır. Lakın bazı insanlar, Allah’ın rahmetini garantilemiş gibi hissederler ve bu nankörlüğe yol açabilir, o yüzden bunu dengelemek için, Rabbımız peşine Mâliki yevmiddin diye ekler, yanı Allah din gününün ( kiyamet gününün) sahibidir. O günde iyi amel işliyenler cennet ile mükafatlandırılacaktır, kötü amel işliyenler ise cehennem ile cezalandırılacaktır, bundan da kaçış olmadığı için, bu insanları bağlar, ve kulluk görevlerine bir seçim bırakmaz, ve kendilerine dünyada ve ahırette asıl manası ile sadece Allah yardım edebileceği için, Rabbımız bir sonraki ayette iyyâke na’budü ve iyyâke neste’în ifade eder. Kul kendisi için ne iyi olduğunu bilemediği için, rabbimiz ihdinessırâtel müstakîm ayeti ile bize bu ahirette köprü olan bu dünya hayatında isteyebileceğimiz en hayırlı isteğin Allah dan kendisine ulaşmamızı sağlayacak dosdoğru yol üzere hidayet te olmaktır. Son iki ayette bu doğru yolun zıttını gösterir, Allah’ın gadabı üzere olan kışıler ve delalet içinde bulunanlar.
Öyle bir örnek ki, kutuplardan çöllere, metropollerden köylere herkese yakın, herkesin kendisi olsun; herkes kendi tarihinde onu hayatına katabilsin.
O Hz. Peygamber (sav) O ki; hayatı Kur'an, ahlakı Kur' an. Kur' an-ı Kerim insanlar için gönderilmiştir, O ise Kur' an için. Kur' an' ı yaşayan, ve insanlığa örnek olmada, islamın önderliğinde akla gelen ilk isim Hz. Peygamber (sav). Tıpkı Kur' an denildiğinde akla gelen ilk sure, sayfaları çevirilirken gördüğümüz ilk sure olan Fatiha suresi gibi. Fatiha suresi "kul nasıl olunur, dua nasıl edilir, şükür kimedir, Rabb kimdir ve Rabb neyin Rabbidir" gibi soruların cevabı niteliğinde Kur' an' ın başlangıcındaki suredir. Alemlerin Rabbine kul olmak ne büyük lütuftur. Nasıl kul olunurun cevabı niteliğinde olan Fatiha suresiyken, nasıl kul olunur örnekliği Peygamberimiz (sav)' dir. O Peygamberliğini, tebliğini eksiksiz yerine getirmişken kulluk, insanlık, eşlik, babalık, evlatlık, arkadaşlık gibi noktalarda da insanlarin "Kimi örnek almalı" sorusunun cevabıdır. Fatiha suresi Kimi Örnek Almalı kitabında sslat konulu bölümde de geçtiği üzere dua niteliğinde bir suredir.
Nurgül ŞAHİN
19070203
Fatiha suresi ilâhî kitabın bütün amaçlarını; getirdiği mâna, bilgi ve hükümleri özet halinde ihtiva etmektedir. Kur'an-ı Kerîm'in gönderiliş amacı insanların dünya hayatını düzene koymak ve iyi (ilâhî irade, rızâ ve düzene uygun) bir dünya hayatından sonra ebedî saadeti sağlamaktır. Bu amaca ulaşabilmek için:
1. Emir ve yasaklara ihtiyaç vardır.
2. Bu emir ve yasakların hayata geçmesi, bunların kaynağının "yaratıcı, varlığı zaruri, kemal sıfatlarına sahip, her çeşit eksiklik ve kusurdan uzak bulunan Allah" olduğunun bilinmesine bağlıdır.
3. Bu imanı, bu bilgi ve şuuru desteklemek üzere de mükâfat ve ceza vaadi gerekir. Sûrenin başından "yevmi'd-dîn"e kadar birincisi, "müstakim"e kadar ikincisi ve buradan sonuna kadar da mükâfat ve ceza vaadi ile -konuları desteklemek, canlı bir şekilde tasvir etmek ve geçmişten ibret alınmasını sağlamak üzere verilen- Kur'an kıssalarının özü veciz bir şekilde ifade edilmiştir. Kur'an-ı Kerîm'in bilgi, irşad ve tâlimatla ilgili bütün muhtevası "bilinmesi ve inanılması gerekenler" ve "yapılması gerekenler" diye ikiye ayrılabilir. Birincisinde Allah, peygamberlik, gayb âlemi hakkında bilgiler, öğütler, misaller, hikmetler ve kıssalar vardır. İkincisinde ise ibadetler, hayat düzeni gibi amelî, ahlâkî hükümler ve öğretiler vardır. Fâtiha sûresi bütün bunları ya sözü veya özüyle ihtiva etmektedir ya da bu konularda aklın önünü açarak ona ışık tutmaktadır.
"Hamd Allah'a mahsustur" cümlesi Allah Teâlâ'nın kendisini hamde (övgü, yüceltme) lâyık kılan bütün yetkinlik sıfatlarını; "âlemlerin rabbi" ifadesi diğer yaratma ve fiil sıfatlarını; "rahmân ve rahîm" isimleri Allah'ın insanlara rahmet ve merhametinden kaynaklanan din kurallarını; "ceza ve hesap gününün sahibi" nitelemesi kıyamet hallerini ve âhiret âlemini; "Yalnız sana kulluk ederiz" kısmı iman, ibadet ve sosyal düzeni; "Yalnız senden yardım dileriz" cümlesi amellerde ihlâsı (ibadetlerin yalnızca Allah rızâsı için yapılmasını) ve tevhidi (O'ndan başkasına kul olarak boyun eğilmemesini, Tanrı'ya mahsus sıfat ve etkilerin O'ndan başkasına tanınmamasını) ifade etmektedir. "Bizi doğru yola ilet" cümlesi ibadet, nizam, düşünce ve ahlâk çerçevesini, "nimete erdirdiklerinin yoluna..." kısmı gelip geçmiş örnek nesilleri, millet ve toplulukları; "gazaba uğramışların ve sapmışların yoluna değil" bölümü ise kötü örnek teşkil eden ve hallerinden ibret alınması gereken geçmiş toplulukları içine almaktadır.
Denebilir ki besmelenin başındaki "bi" edatından başlayarak besmeleye, sonra Fâtiha'ya ve devamında bütün Kur'an'a doğru ilâhî sırlar perde perde açılmakta; yoğunlaştırılmış dar hacimden, yoğunluğu gittikçe hafifleyen geniş hacimlere doğru yansıyan ilâhî irşadın ışığı âlemlere yayılmaktadır. "Bi" edatındaki "musâhabe" (beraberlik) ve " istiâne" (yardım dileme) mânaları, kul ile Allah ilişkisinin ve dolayısıyla dinin amacının bütününü ihtiva etmektedir. Besmelenin geri kalan kısmı ile Fâtiha, bu ilişkiyi daha da açarak devam etmekte, diğer sûre ve âyetler de bunları, aralarında bir bütünlük oluşturarak her kabiliyet ve zihin seviyesine uygun üslûplar içinde açıklığa kavuşturmaktadır.
ARZU BOZTAŞ 19070077
1)
İnsan ömrü boyunca hayatın anlamını arar. Bu
insanın fıtri bir özelliğidir. Allah Azze ve Celle, insanın arayışının ne
olduğunu, onu mes’ud edecek şeyin ne olduğunu en iyi bilendir. Allah, bizler
için din olarak İslamiyet’i seçmiştir. İnsan, hayatına yön verecek ilahi mesaja
muhtaçtır. Kur’an-ı Kerim’de Yüce Allah’ın nasıl bir şey olduğu, azameti,
sıfatları ilk surenin ilk ayetlerine açıklanmış ve bu ayetlerin amacı iman
ettiğimiz Allah’ı tanımaktır. Daha sonraki ayetlerde ise iman ettiğimiz
Tanrı’ya nasıl ibadet edeceğim, nasıl yöneleceğim sorusuna cevaptır. Bu cevap
kısaca, yalnızca Allah’a kulluk edilmesini ve O’ndan yardım dilenmesini kapsar.
Doğru yola varmanın da , doğru yoldan çıkmanında Allah’ın iradesine dayandığı
bize bu surede anlatılmıştır.
Kur’an’da Yüce Allah bizlere insanın nasıl olması
gerektiğini anlatmıştır. Bunları yapmamız içinde bize rehber/örnek olarak Peygamber
efendimiz (s.a.v)i göndermiştir. Ahlakı da şüphesiz Kur’an’ın ahlakıdır.
Allah’ın emirlerine ve yasaklarına tam bir teslimiyet içinde kesin olarak
uyardı ve tatbik ederdi.
Fatiha suresi Kur’an’ın özeti gibidir. Verdiği mesaj Kur’an’ın özünü içinde barındırır. Fatiha suresinin muhtevası Kur’an insanının tasvirini açık bir şekilde vermektedir. Peygamber efendimiz Fatiha suresinin insanda tezahürünün en güzel örneğidir. Bize rehber ve müjde olarak inen, hayatı anlamlandırma gayesi taşıyan ayetler peygamberimizin hayatında bize yol gösterici olarak somutlaşmıştır.
Hayatı anlamlandırmak için öncelikli olan Rahman ve Rahim
olan, Âlemlerin Rabbi olan, din gününün sahibi Allah’ın tek yaratıcı olduğuna
iman etmektir. İnsan tüm yapıp ettiklerini bu çerçevede düzenlemek
durumundadır. Böylece insan varoluşunu anlamlandırabilir.
Muhammed Erkan Asan - 19070051
İnsan ömrü boyunca hayatın anlamını arar. Bu insanın fıtri bir özelliğidir. Allah Azze ve Celle, insanın arayışının ne olduğunu, onu mes’ud edecek şeyin ne olduğunu en iyi bilendir. Allah, bizler için din olarak İslamiyet’i seçmiştir. İnsan, hayatına yön verecek ilahi mesaja muhtaçtır. Kur’an-ı Kerim’de Yüce Allah’ın nasıl bir şey olduğu, azameti, sıfatları ilk surenin ilk ayetlerine açıklanmış ve bu ayetlerin amacı iman ettiğimiz Allah’ı tanımaktır. Daha sonraki ayetlerde ise iman ettiğimiz Tanrı’ya nasıl ibadet edeceğim, nasıl yöneleceğim sorusuna cevaptır. Bu cevap kısaca, yalnızca Allah’a kulluk edilmesini ve O’ndan yardım dilenmesini kapsar. Doğru yola varmanın da , doğru yoldan çıkmanında Allah’ın iradesine dayandığı bize bu surede anlatılmıştır.
Kur’an’da Yüce Allah bizlere insanın nasıl olması gerektiğini anlatmıştır. Bunları yapmamız içinde bize rehber/örnek olarak Peygamber efendimiz (s.a.v)i göndermiştir. Ahlakı da şüphesiz Kur’an’ın ahlakıdır. Allah’ın emirlerine ve yasaklarına tam bir teslimiyet içinde kesin olarak uyardı ve tatbik ederdi.
Fatiha suresi Kur'an'ın ''başlangıç'' suresi olarak bilinir. Kur'an'ın özeti mahiyetindedir. Bu bağlamda 3 ana konudan bahseder: ilk olarak Tanrı'nın sıfatlarından, nasıl bir Tanrı olduğundan yani imandan bahseder. İkinci olarak ibadetten üçüncü olarak da ahlaktan bahseder. Bunların üçü birbiriyle girift haldedir. Kuranın bize öğütlediği, emrettiği iyi insan olmak Tanrı'yı sürekli aklımızda tutarak olur bu yüzden de ibadetler bizi Allah'ı hatırlatan birer uyarıcıdır ve süreklidir.
Hayatımıza anlam vermek doğru Tanrı bilincine sahip olmakla our. Buna da Kuranı okuyarak, düşünerek ve üzerinde anlamlamdırma yaparak sahip oluruz. Kuran bize hayatla ilgili temel ilkeleri verir ayrıntılara girmez. Kuranı evrensel yapan durumlardan biri de budur aslında. Biz onu bu temel ilkeler çerçevesinde topluma ve kültürümüze göre bunu anlamlandırırız.
Tanrı bu ilkeleri insanlara iletmek ve uygulaması için de resül göndermiştir. Resul'ün ise Kur'an ahlakı insanlar üzerinde örnek olmuştur. Tanrı tarafından indirilen soyut ileti resulün önderliğinde somutlaşmıştır ve insanlara yol gösterici bir rehber olmuştur.
18070194
Esra Nur Salda
Ayşenur Hastürk
17070109
B Şubesi
Fatiha Suresi hem bir başlangıç niteliği taşıması hemde İslam’ın İman, Ahlak, İbadet olmak üzere üç ana konusunda özet niteliğinde anahtar bilgiler sunması bakımından önemli bir süredir. Sure Allah’ı tanımanın hakiki bir ubudiyete aracı olduğu mesajını verir. Bu yüzden Allah’ın sıfatlarına vurgu yaparak başlar. İmanla başlayan yolculuğumuzu güzel ahlak ve ibadetlerle taçlandırmanın güzelliğinden bahsedilir. Sure bir dua niteliği taşıması bakımındanda önemlidir çünkü bu sayede Rab’le olan bağımızın en güzel araçlarından biri olan olan duayı yine Rab’bin sözleriyle yapmış oluruz.