3. Ödev: Tefsir Usulü 10 soru 10 cevap
1- Kur’an’ın Temel Mevzularını yazınız
Allah-Alem Münasebeti
Allah-İnsan Münasebeti
b-1: Ontolojik Münasebet
b-2: Bilgisel Münasebet
b-3: Allah’ın insanla varoluşsal münasebeti
İnsan insan Münasebeti
c-1: Ahlak
c-2: Hukuk
İnsan-Alem Münasebeti
2. soru:Sahabe Asrında Tefsir sahasında meşhur isimler kimlerdir?
Ali b. Ebi Talib
Abdullah b. Abbas
Abdullah b. Mesud
Ubeyy b. Ka’b
Ebu Musa el-Eşari
Zeyd b. Sabit
Abdullah b. Zubeyr
3. Soru: Metni anlamanın şartları ve basamakları nelerdir?
A: müşterek dil B: Sözün söylendiği ortam (bağlam) C: Sözün söylenmesini gerektiren sebep ve sözün maksadı
Analamanın basamakları ise: A: metni lafzi manada anlamak B: Metnin sahibini maksadını anlamak, metni yorumlamaktır.
4. Soru:”Kur’an 7 vecih üzere indirilmiştir, hangisi kolayınıza gelirse onu okuyunuz. “ Bu hadiste ne denmek istenmektedir.
Cevap: Bu ve buna benzer rivayetler, başlangıçta önemli olan şeyin Kur’anın mesajının muhataflara ulaştırılması ve onları etkileyici, ikna edici, duyg uve akıllara aynı anda hitap edici özelliğiyle atilemesi idi. Denebilir ki okuma yazması olmayan bir toplum için kelimelerin, tam hakkının verilerek telaffuz edilmesi öncelikli bir amaç değildi.
5. Soru: Kıraat alimlerinin tesbitine göre bir kıraatın sahih olması hangi şartlara bağlıdır?
Hz. Peygamber’den sahih senedle rivayet edilmesi
Hz. Osman’ın mushafına takdiren de olsa uygun olması
Arapçanın kaidelerine uygun olması
6. Soru: Kur’an neden edebi bir uslupla yazılmış olabilir? Yorumlayınız
Cevap: Kur’an edebi açıdan bir şaheserdir. Arabistanda Kur’anın nazil olduğu dönemde edebiyat ve şiire duyulan merak hat safhadaydı. Kur’an edebi sanatların böyle inkişaf ettiği bire bölgede tarih sahnesine çıkıyordu. Bütün güzelliklerin kaynağı olan ve insana dil zevkini, şiir zevkini veren yüce Yaratıca’nın Kelamı, tabiatıyla çok daha üstün ve büyüleyici olacaktı. Nitekim öyle de oldu. Kur’an’an ifade kudreti karşısında şairler acizliklerin itiraf ettiler. Ayrıca etkileyici sürükleyici uslubu okadar üst seviyededir ki, Kur’an’ın inzal olduğu ilk dönemlerde müşrikler onu gizli gizli dinlemekten kendilerini alamamışlardır.
7. Soru: Kur’an’ın Şifa ismini açıklayınız
Cevap: Kuranın bir vasfıda onun gönüllerde olana ve mü’minlere şifa olmasıdır. Hastalıklara şifa verenin Allah olduğunu biliyoruz. Ancak, Kur’an’ın şifaa vasfı, onun marazi, hastalıklı görüllere, Allah’ın Allah sevgisinin dışında kötü ve anlamsız şeylerin istilasına uğramış kalplere hitap eden ve onları, içinde bulundukları hastalıklı, illetli durumdan kurtarmayı amaçlayan yönüne işaret edebilir.
8. Soru: Meşhur Rivayet Tefsirlerini sıralayınız.
İbn Cerir et Taberi’nin Camiu’l Beyan an Tevil’l Kur’an
Ebul leys es- Semerkandi’nin Tefsiri
El- Bağavi’nin Mealimut Tenzili
İbn Atiyye’nin El Muharrerul Veciz fi Tefsiri Kitabil Aziz
El-Vahidi’nin el-veciz fi Tefsiril Kur’an’il Aziz
İbn Kesir ‘in Tefsirul Kur’an’il Aziz
Celaluddin es Suyuti’nin ed-Dur’rul Mensur fi’t Tefsir bi’l Me’sur’u
Cemaluddin el Kasımi
9. Soru : Rivayet tefsiri en çok hangi noktalarda eleştirilir.
Özellikle üç noktada eleştirilmektedir. Bunların ilki; uydurma haberlerin çokluğu ikincisi; israiliyata yer verilmesi. Üçüncüsü de isnadların hazfedilmesidir.
10. Soru: Mensuh kavramı ne demektir?
Cevap: Kur’anda sonradan indirilen ayet veya ayetlerle hükmü kaldırıldığı söylenen aytelere mensuh denir. Yaklaşık 23 yıllık bir müddette oluşan Kur’an Metni toplumdaki inkişafa, değişime, oluşumlara paralel olarak teşekkül edince, bazı ayetler, aynı konuda farklı kükümler ihtiva eder bir görüntüye sahip olmaktadır. Esasen bu, Kur’anın hayatın değişken yapısına cevaplar olarak indirilmesinin bir sonucudur. Kur’an bir konuşla ilgili yeni gelişmelere öne yeni ve farklı şeyler söylemektedir. Bu farklı şeylerin hangsinin hayata geçirilmesi gerektiği araştırılırken önce inen ayetler mensuh, yani hükmü kaldırılmış olarak sayılmıştır.
Rabia yıldız 12070406
Soru1)Sureler isimlerini nereden alırlar?
1)içindeki kıssalardaki önemli şahsiyetlerden
2)adı geçen topluluklardan
3)ihtiva ettiği bazı konulardan veya varlıklardan
4)başlarındaki hurufu mukatta’dan alarak isimlendirilir..
Soru2)kuran ifadelerinin zihinlere yaklaştırıcı ve düşündürücü özelliği nelerdir?
1)benzetmeler 2)kıssalarla 3)insanbiçimi bir dil kullanmakla
Soru3)günümüze kadar gelebilen tefsir sahifelerinin sahiplerini söyleyiniz.
-Ali b.ebi Talha -mukatil b. Suleyman -sufyanus servi -yahya b.sellam –abdurrazzak b.hemmam
Soru4)Kuranı anlama ve yorumlamada öznelliğin okuyucudan kaynaklanan sebepleri nelerdir?
-mezhebi farklılıklar -bilgi seviyesindeki farklılık -şuur farklılığı
Soru5)kuranın huda ismi hakkında bilgi veriniz.
Kuran hem doğru yolu gösterir hem de eğer rehberliğine itibar edilirse doğru olana taşır ve ulaştırır.Bu anlamda o huden linnas vasfıyla bütün insanlara hakkı ve hakikati gösterir;huden lil muttekin vasfıylada onun gösterdiği yolda yürüme azim ve kararlılığında olan insanları hakikate ve saadete ulaştırır.
Soru6)esbabı nüzulun kuranın tefsirinde ve anlaşılmasındaki önemi nedir?
Hz.peygamberin vefatından sonta Kuranı açıklama işiyle, bilgili ve kavrayışlı sahabiler meşgul olmuşlardır.onlar ayetlerin hangi maksatla indiğini bilen insanlardı.Kuran metni ile vakıa ilişkisini daha sıhhatli bir şekilde kurabilmişlerdir.bu çerçevede esbabı nüzulla ilgili açıklamaları sonraki nesiller için kuranın tefsirinde ve anlaşılmasında kıymetlidir.
Soru7)rivayet tefsirleri hangi noktada tenkit edilmiştir?
-uydurma haberlerin çokluğu -israiliyyata yer verilmesi -isnadların hafzedilmesi
Soru8)esbabı nüzulün temel kaynagı nedir?esbabı nüzul eseri yazınız..
Esbabı nüzulun temel kaynagı sahabedir.çünkü onlar vahyin inzal edilişinin şahitleridir.esbabi nüzulle ilgili haberler Kuran tefsirlerinde ve bu konudaki müstakil çalışmalarda yer alır.
Esbabı nüzul eserleri:Ali b.el medini esbabı nüzul
El-vahidi esbabı nüzul
Es-suyuti lubabun nükul fi esbabin nüzul
Soru9)izzet dervezenin eseri olan et-tefsirul hadisin önemi nedir?
Tefsirini Surelerin iniş sırasına göre yapmasıdır.
Soru10)muşkilul Kurana dair eserler nelerdir?
İbni kuteybenin tevilu muşkilil Kuran -mekki b.ebi talibin muşkilatul kuran
NURCAN DAŞDEMİR /11070074 /YDÖ 2
TEFSİR USULÜ KIRAATİME DAİR SORULAR:
1)KUR'ÂN'I KERİM'İN TARİHİNİ NASIL İNCELEMELİYİZ?
KUR'ÂN'I KERİM'İN TARİHİ DEMEK KELAMULLAH'IN HAKİKATİNİ İNCELEME DEMEKTİR.SAHABENİN ÖZVERİLİ YAKLAŞIMI,İLÂHÎ YARDIMIN DA O BÜYÜK DESTEĞİYLE ZİRVEYE TAŞINAN DEĞERLER OLARAK BAKILMASI GEREKİR.
2)KUR'ÂN'I KERİM'İN NASİBİ OLAN MUHAFAZASINI HANGİ BOYUTLARDAN OKUMALIYIZ?
HZ.ALLAH KELAMINI ,' 'ONU BİZ İNDİRDİK BİZ KORUYACAĞIZ'' DEMEKLE KULLARIMA SAĞLAYACAĞIM KOLAYLIKLARLA ,YÜREKLERİNE YERLEŞTİRDİKLERİ ALLAH VE RASULÜ SEVGİSİYLE KORUYACAĞINI HİTÂB BUYURMUŞTUR.
3)KUR'ÂN'IN MEKKÎ VE MEDENÎ DÖNEMLERE AYRILIŞINI ÖMRÜMÜZ AÇIŞINDAN NASIL DEĞERLENDİRMELİYİZ?
EVET TAM DA BU NOKTADA HAYATIMIZA OLUMLU BİR ÇERÇEVE AÇMANIN ZAMANIDIR.ÇÜNKÜ İMAN ETTİĞİMİZ HZ.ALLAH VE O'NUN BİZE İKRAMI OLAN KUR'ÂN'I KERİM BİZE ŞUNLARI SÖYLÜYOR:DÜNYA HAYATINA KENDİLERİNİ ERDİRDİĞİM KULLARIM ÖMÜRLERİNDE MUTLAKA EN GÜZELE VE EN DOĞRUYA ULAŞMAK İÇİN ÖYLE BİR ZAMAN GELECEK Kİ HİCRETİ TADACAKLAR VE ASİL DURUŞLARINI ASLA KAYBETMEDEN ŞEHİRLERİN ANNESİ GÖRDÜKLERİ BİR MEKKE 'Yİ MUTLAKA FETHEDECEKLER .TABİKİ RAHMAN'IN YARDIMIYLA.
NURCAN DAŞDEMİR 11070074 / YDÖ 2
4)KUR'ÂN'IN EDEBÎ İFADELERİ KULLANMAKTAKİ TEZAHÜRÜ NEDİR?
GEÇTİĞİMİZ EĞİTİM DÖNEMİMİZDE MEAL OKUMALRININ KAZANDIRDIKLARININ BAŞINDA DA BU EDEBÎ USLUB İLE KONUŞAN RAHMAN'IN ,MUHATABLARINI NE DENLİ ÇOK İYİ TANIDIĞINI ,NABZA GÖRE ŞERBET SUNDUĞUNU İRDELEME FIRSATI BULDUM.TÜM BUNLAR GÖSTERİYOR Kİ KALEME YEMİN EDEN ALLAH ZEYTİN VE İNCİRDEN DE MİSAL VERMEKTEN HOŞLANIYOR.ÇÜNKÜ O,MUHATABINI ÇOK İYİ TANIYOR...
5)KUR'ÂN'I KERİM'İN ELE ALDIĞI MEVZULARI NASIL ANLAMLANDIRMALIYIZ?
RAHMAN ,YARATTIĞI VE SEVEREK YARATTIĞI İNSANI MUHATABI OLABİLECEK KADAR NİMETLERE GARK EDİYOR.O'NU UNUTTARACAK HER ŞEYDEN KENDİMİZİ KORUMAMIZI İSTİYOR.ALLAH -İNSAN MÜNASEBETİNDE DE BU DİKKAT ÇEKİYOR.SONRA İNSANIN KENDİSİ VE KENDİSİ DIŞINDAKİLERLE MÜNASEBETLERİ DE BU TEMEL ÜZERİNE İNŞA EDİLİYOR.
6)KUR'ÂN'IN TEFSİRİ NASIL BİR AMAÇTAN DOĞMUŞTUR?
MAKSADI, EN DOĞRU ANALŞILMAK OLAN KELAMULLAH ,ELE GEÇEN DEĞERLİ FIRSAT İLE ANLAŞILMAYA ÇALIŞILMALIYDI. İŞTE TEFSİR İLMİ DE BU BOYUTTAN KAZANIMLARLA KUR'ÂNI ANLAMAK İSTEMİŞTİR.
7)YÜCE KELAMULLAH'IN BİRDEN FAZLA İSMİNİN OLUŞUNU DEĞERLENDİRİNİZ?
KUR'ÂN'I KERİM MANALARI ,SUNDUĞU İLİM DOLU MEMBALARI İLE BU GÜZEL İSİMLERİ HAK EDİYOR.
KİTÂB ,FURKAN ,ZİKR,NÛR,HUDÂ,BEYAN,RÛH,KELAM,RAHMET,MEV'İZA,ŞİFA.
8)KUR'ÂN TEFSİR İLMİNE NELER KAZANDIRMIŞTIR?
İLÂHÎ KELAM'IN ANLAMAK VE ANLAŞILMAK NOKTASINDA VERMİŞ OLDUĞU İCÂZETLE TEFSİR İLMİ,YAKALAMASI GEREKEN TÜM DOĞRULARI TARİHİ İRDELEMELERLE YAKALAMIŞ VE KUR'ÂN'I KERİM İŞTE BU OLUMLU DURUŞUYLA TEFSİRE KAYNAKLIK ETMİŞTİR.
9)KUR'ÂN'I KERİM'İN KİTAB HALİNE GETİRİLİŞİNDE SAHABENİN DURUŞUNU NASIL ANLAMALIYIZ?
EMNİYET...EMÂNET... SADÂKAT...EN GÜZELİ (SAV) 'İ GÖRÜP O'NDAN FERMAN ALMIŞCASINA YOLA KOYULMAKTIR ASHÂBIN DURUŞU.
10)KUR'ÂN'I KERİM'İN ÇOĞALTILMASINI KİTAB HALİNE GETİRİLMESİYLE DEĞERLENDİRDİĞİMİZDE NE SÖYLEYEBİLİRİZ?
ASHÂBIN SERGİLEDİĞİ DURUŞUN DEĞİŞMEDEN DEVAM EDİŞİ VE KELÂMIN ULAŞTIRILACAĞI SON NOKTAYA KADAR ULAŞTIRILMASI KONUSUNDAKİ KARARLILIK....
Halis Albayrak'ın Tefsir Usulü kitabından sorular ve cevapları
1. Kur'an-ı Kerim'de Allah, bir insanla ancak üç yolla konuştuğunu belirtmiştir. Bu üç yolu, ayetten yola çıkarak açıklayınız.
Şura Suresi'nin 51.ayetine göre, üç türlü vahiy vardır:
• Allah, bazı bilgileri ve manaları peygamberin veya başka bir insanın kalbine bırakır,
• Bir perde arkasından elçisine hitabeder. Hz. Musa'ya ağaçtan nida edilmesi gibi,
• Allah'la insan arasında farklı yaratılıştan olan melek zümresinden vazifeli bir meleği elçi olarak gönderir ve bu elçi melek peygambere Allah'ın mesajını iletir, vahyeder.
2. Kur'an ayetlerinin toplumun ihtiyaçlarına göre, şartlar oluştuğunda, parça parça indirilmesinin arka planında neler vardır?
Kur'an ayetlerinin böyle bir şekilde inmesi, Allah'ın yasaklayıcı, cezalandırıcı bir güç olduğunu değil, hazır olmadıkları takdirde insanları hiçbir şeyle yükümlü kılmadığını gösterir. Ayrıca parça parça, zamana yayılarak indirilmesinin bir başka nedeni de Kur'an'ın kolaylıkla ezberlenmesinin sağlanması ve yazı malzemelerinin kısıtlı oluşu, yazan insan sayısının azlığı gibi sebeplerle yazım sürecinin tabi olarak yavaş oluşu sonucu insanlara mühlet verilmesidir.
3. Vahiy katiplerine örnekler veriniz.
Dört halifenin yanında, Ubeyy bin Ka'b, Halid bin Velid, Zeyd bin Sabit, Muaz bin Cebel..
4. Mekki ve medeni ayetleri özelliklerine göre karşılaştırınız.
Mekki surelerin özellikleri:
• Bakara ve Ali İmran hariç, huruf-u mukatta ile başlayan bütün sureler mekkidir.
• Adem(as.) ve iblis kıssası ve peygamber kıssaları yine Bakara ve Ali İmran hariç mekki surelerin konusudur.
• Mekki surelerdeki ayetler genellikle kısadır.
• ‘'Kella'' edatının geçmiş olduğu sureler mekkidir.
• Secde ayetlerinin geçmiş olduğu sureler mekkidir.
• Mekki sureler itikadi konular özellikle ahiret konusunda vurgu yaparlar.
• Ahlaki hükümlerin sıkça vurgulandığı ayetler genellikle mekkidir.
• Mekki sureler ‘'Ey İnsanlar!'' kalıp ifadesiyle başlarlar.
Medeni surelerin özellikleri:
• Medeni surelerin cümle yapısı, ayetleri uzundur. Müdayene, borçlanma, senetlenme..
• Cihadın, mukatele türünün geçtiği ayetler, medenidir.
• Ankebut suresindeki bir ayet hariç, münafıklardan bahseden ayetler medenidir.
• Ehl-i kitapla ilgili ilişkileri düzenleyen ayetler, medenidir.
• Zekat, hac ve orucun ayrıntılarını belirten ayetler, medenidir.
• Uluslararası hukuk ve devlet yönetimini konu edinen ayetler, medenidir.
• Hadler ve İslam ceza hukuku ile ilgili ayetler medenidir.
• Medeni ayetler genellikle ‘'Ey iman edenler!'' kalıp ifadesiyle başlar.
5. Kur'an'ın konuları, mesajları zihinlere hangi şekillerde yaklaştırdığını söyleyiniz.
• Benzetmeler,
• Kıssalar,
• İnsanbiçimci bir dil kullanılması şekilleriyle.
6. Kıssaların Kur'an'da yer etmelerinin başlıca sebepleri nelerdir?
• Müslümanları teskin etmek,
• Tarihte Allah-insan ilişkisine dikkat çekmek,
• Günahların ve ümmetlerin helak olmalarının doğru orantılı oluşuna dikkat çekmek,
• Şirk ehlinin moralini bozmak,
• Kıssa usulü ile insanları dinlendirmek,
• Dünyada ve ahrette iyi şeylerin Müslümanların olduğunu anlatmak,
• Allah'ın her zaman inananlarla birlikte olduğunu anlatmak.
7. Allah insan arasındaki varoluşsal ilişkiyi sıhhatli bir şekilde yürütebilmesi için Kur'an'ın koyduğu ilkeler nelerdir?
• İman
• Salih amel
8. Nasih mensuh terimlerini açıklayınız.
Kelime anlamı olarak nesh, yok etmek, kaybetmek, silmek, değiştirmek anlamlarına gelir. Terim anlamı ise bir maslahata binaen sonradan gelen şeri bir hükmün önceden gelen şeri bir hükmü yürürlükten kaldırmasıdır. Sonradan gelip, önceden geleni ortadan kaldıran hükme nasih, önceden gelip, yürürlükten kalkan hükme de mensuh denir.
9. Vücuh ve nazair terimlerini açıklayınız.
Kur'an-ı Kerim'i iyi anlamak, meal vermek ve yapabilmek için vücuh ve nazair ilmini iyi bilmek gerekir.
Vücuh: bir tek kelime ile bir çok manaları ifade etmektir. Örneğin: fitne kelimesi, sosyal baskı, kargaşa, zulüm, küfr ve şirk, deneme- imtihan gibi anlamlara gelir.
Nazair: değişik lafızlarla tek manayı ifade etmektir. Örneğin: cehennem kelimesi, hutame, nar, haviye, sakar gibi kelimelerle de ifade edilmiştir.
10. İcaz'ü-l Kuran ilmini genel hatlarıyla anlatınız.
Kur'an-ı Kerim'in dil, belagat, geçmişten ve gelecekten haber vermiş olduğu haberler ve bir çok ilmi meseleye ışık tutması bakımından mucize oluşunu anlatan Kur'an ilmidir.
HALİS ALBAYRAK-TEFSİR USULÜ KİTABI 10 SORU VE CEVAPLARI
1. Kur’an-ı anlama ve yorumlamada ki üç temel alan nelerdir?
a. Kuran metninin içinde bulunduğu tarihi alan
b. Aktuel alan
c. Kur’an metni üzerindeki dilbilimsel araştırmalar
2. Kur’an çerçevesinden bakarak varlıkta bulunan iki tür ayeti açıklayınız.
Kevni ayetler, varlıkta tabii olan her şey ve her oluştur. Örneğin insan başlı başına bir kevni ayettir. Kavli ayet ise kur’an ve diğer ilahi kitaplardaki Allah’ın sözleridir.
3. Kur’an-ın isimlerinden zikri açıklayınız.
Bazı ayetlerde kurandan ez-zikrul hakim diye bahsedilir. Kuran hikmetli ifadelerle dolu bir zikirdir. İnsan tabiatı gereği unutur. Etrafında ki kötü şartlar insana Allah’ın kendisine üflediği ruhu taşıdığını unutturabilir. Yeryüzünde ki kötü şartlar onun varoluşundan getirdiği asıl özelliklerini unutturabilir. İşte Allah bu dönmelerde insana bütün bunlara hatırlatır. Onu yaradılışına uygun hayat çizgine çeker. Zikr hatırlatmaktır.
4. Kur’an-ın isimlerinden hudayı açıklayınız.
Kur’an-ı kerim bu vasfıyla bütün insanlara hakkı ve hakikati gösterendir. İnsan için hayatının rehber kitabıdır.
5. Allah –insan münasebetini anlatınız.
Allah insana kendi ruhunda üflemiştir. Bu durumda insan yaradanla ilşkisini bitiemiş bir varlık değildir. O – tabir yerindeyse- yaradandan bir şey taşımaktadır ve o şey insanı insan yapan şeydir. Allah insanı , kendini rahatlıkla tanıyabilecek ve onunla ahlaki ilişkiyi gerçekleştirebilecek bir fıtratta yaratmıştır. Bu yönle insan Rabbine kopmaz bir bağ ile bağıdır. Aslında insanın bunun farkına varmaması için bir engel yoktur ; ancak onun kötülüğe olan meyli ve münker insani üretimler onun bu bağın farkına varmasına engel teşkil edebilir. Bu bağ kendisini öyle güçlüdür ki inanmayan inkar eden insanlarda bile hayatın belli dönemlerinde varlığını irade ettirir. Kuranın ifadesine göre insanlar büyük felaketlerde artık aciz olduklarını ve yapacak bişeyleri kalmadıklarını anladıklarında kudretli bir güce yani Allah ‘a yalvarmaya başlarlar.
6. Anlamanın şartları nelerdir?
a. Müşterek dil; bir sözün anlaşılabilmesi için o sözün sahibiyle okuyan yada dinleyenin aynı dilde olması gerekir.
b. Sözün söylendiği ortam;bir sözün yada metnin anlaşılabilmesi için, sözün söylendiği yer zaman , muhatapların psikolojik durumu gibi unsurlar çok önemlidir
c. Sözün söylenmesini gerektiren sebep ve sözün maksadı; her bir sözün söylenme sebebi vardır , işte bu sebebi bilirsek maksadını da daha iyi kavrarız.
7. Kur’anı kerimin felsefi ve bilimsel bir dil kullanmayışını nasıl açıklarsınız?
Kur’an bütün insanlığa inmiş bir kitaptır. Bu toplumda zeki olan, zeki olmayan, cahil, alim birçok insan iç içedir ve kur’anı bu farklılıkları gözetmeksizin bütün insanlar anlıyabilir. Kur’anı kerim her kesimden insanın anlayabileceği bir uslüpla vahy olunmuştur. Asıl gaye rabbinin bütün kullarına tevhid inancını ve ahlak ilkelerini bildirmesidir.
8. Kur’an-ı kerimin kıraat meselesini açıklayınız.
Hz. Peygamberimizin hayatta iken kuranın bazen farklı okunmasına müsaade ettiğini kaynaklarda görmekteyiz. Özellikle 7 harf olgusuyla bağlantılı olarak Hz. Ömer ve Hişam bin Hakim arasında cereyan eden olaya baktığımızda , kuranın okunması konusunda hz. Peygamberin kolaylık tarafını seçtiğini ve ashabını külfete sokmak istemediğini anlamaktayız.
9. Sahabe asrında tefsir sahasındaki meşhur isimleri yazınız.
Ali bin Ebi Talib
Abdullah bin Mesud
Abdullah bin Abbas
Ubeyy bin Kabb
Zeyd bin Sabit
10. Emsalu’l kuran kavramını açıklayınız.
Emsal , bir şeyin benzeri anlamına gelen mesel fiilinin çoğuludur. Kuranda meseller, anlatılmak istenilenleri , muhatabın zihnine yaklaştırıcı rol oynar. Dolayısıyla muhatap konuyu daha iyi kavrar.
1) Kur’an-ı Kerim’in tedricen indirilmesinin sebepleri nelerdir?
Kur’an-ı Kerim’in parça parça indirilmesi, Allah’ın sadece buyuran, emreden, yasaklayan ve durumlarda hiçbir şeyle yükümlü kılmayacağını gösteriyordu. Allah, kişiye ve topluma uymayacak, onları zora sokacak bir tutumda değil, rahmetiyle muamele etmekteydi. Ayrıca bu şekilde Kur’an daha kolay ezberlenmiş ve daha kolay yazılmıştır. Yazı malzemesinin kıtlığı ve okur-yazar olanların azlığı bu durumun getirdiği rahatlığı göstermektedir.
2) Bir kıraatin sahih olabilmesi için hangi vasıflara sahip olması gerekir?
Öncelikle Hz. Peygamber’den sahih senedle rivayet edilmesi gerekir. Hz. Osman’ın mushafına uygun olması gerekir. Ayrıca Arapça’nın kaidelerine de uygun olması gerekir.
3) “Ayet” kelimesi Kur’an’da hangi anlamlarda kullanılmıştır? Kur’an çerçevesinde kaç çeşit ayet vardır?
“Ayet” kelimesi Kur’an’da alamet, işaret, ibret, delil, mucize anlamlarında kullanılmıştır. Kur’an’ın küçük birimlerine ayet denmesi, onların Allah’ın varlığının, birliğinin ve kudretinin delilleri, işaretleri olması bakımındandır. Kur’an çerçevesinden bakıldığında iki tür ayet vardır:
Kevni Ayet: Varlıkta doğal olan herşey birer ayettir.
İnsan, hayvanlar, dünya, gezegenler, kainattaki bu uyum ve ahenk ayettir.
Kavli Ayet: Kur’an ve diğer ilahi kitaplardaki Allah’ın sözleridir. Kavli ayetler ve Kevni ayetler birbiri ile örtüşür ve birbirini tamamlar.
4) Ayetlerin ve Surelerin tertibi nasıl yapılmıştır?
Ayetler,
Cebrail’in bildirmesi ve Hz. Peygamber’in talimatıyla, ait oldukları yerlere
konulmuştur. İlahi bir tayinle olmuştur. Yani tevkifidir.
Surelerin
tertibi ile ilgili 3 görüş vardır.
·
Surelerin tamamının tertibi Hz. Peygamber’in
talimatına dayanmaktadır. Dolayısıyla tevkifidir.
·
Surelerin bir kısmının tertibi Hz. Peygamber’in
tayini iledir. Bir kısmı da sahabenin içtihadıyla olmuştur.
· Surelerin tertibi sahabenin içtihadına dayanır.
5) Kur’an vermek istediği mesajları zihinlere hangi şekillerde yaklaştırmaktadır?
·
Benzetmelerle: Kur’an bu olguyu çokça
kullanmıştır. Eğer olguları bir ilim adamı veya felsefeci gibi anlatsaydı,
onları ancak filozoflar ve ilim adamları anlayabilirlerdi. Kur’an aynı anda hem
ortalama insanın hem de alimlerin ve filozofların dikkatini çeken bir ifade
tarzına sahiptir. Bir ayette hakkı suya, batılı ise suyun üzerindeki köpüğe
benzetmiştir. Burada hak ile batıl her insanın anlayabileceği şekilde çarpıcı
bir biçimde anlatılmıştır.
·
Kıssalarla: Kıssalarda insanlığın geçmiş
tecrübelerinin bir bölümü ders ve ibret maksadıyla anlatılmaktadır.
· İnsanbiçimci (Antropomorfist) bir dil kullanmakla: Allah, kendini olduğu gibi benzetme yapmadan tanıtsaydı insanlar, O’nun hakkında bir fikre sahip olamazlardı. Allah Kur’an’da Kendinden bahsederken insanlarda bulunan bazı uzuvları ve bazı vasıfları kendine izafe etmiştir. Bu durum Kendini sınırlı bir varlığa tanıtma zaruretinden doğmuştur.
6) Kur’an öncesi Arap Yarımadasının, kültürel, tarihi, sosyal, iktisadi, siyasi, dini, ahlaki yönleri hakkında bilgi sahibi olmanın araştırmacıya nasıl katkısı olur?
Kur’an’ın nasıl bir topluma indirildiği konusunda bilgi edecek ve Kur’an’ın indiriliş gayesini, Allah’ın muradını ve maksadını daha iyi anlama şansına sahip olacaktır. Allah’ın topluma nasıl müdahale ettiğini, nasıl yol gösterdiğini, vahiyle nasıl bir değişim gerçekleştiğini, Kur’an’ın toplum hangi değerlerini tenkit ettiğini ve hangilerine dokunmadığını görmüş olacak. Bu tarz bir araştırma Kur’an’da geçen bazı kelimelerin, belirsiz mekan zarflarının, yer isimlerinin anlaşılmasına da katkı sağlayacak. Kur’an ayetlerinin daha iyi anlamasına yardımcı olur.
7) Emsalu’l-Kur’an ne demektir?
Emsal, bir şeyin benzeri, delil ve hüccet manalarına gelen mesel kelimesinin çoğuludur. Kur’an’da meseller, anlatılmak istenenleri, anlayacak olanlara daha iyi anlatmak için kullanılır. Daha kolay kavramasına yardımcı olurlar. Kur’an’da çokça başvurulan bi yöntemdir. Meseller konusunda müstakil çalışmalar yapılmıştır.
8) Mubhematu’l-Kur’an ne demektir?
Kur’an’da kimi veya neyi karşıladığı bilinmeyen, kapalı olan ism-i işaretler, ism-i mevsuller, zamirler, cins isimler, belirsiz zaman ve mekan zarfları ve belirsiz miktar bildiren kelimeler mubhemattır. Bu kelimeleri açıklamayı amaçlayan Kur’an ilmine de İlmu Mubhematu’l Kur’an denir.
9) Vücuh ve Nezair ne demektir?
Kur’an’da bir kelimenin, birkaç manada kullanılmasına Vucuh denilir. Örneğin Huda kelimesi. Kur’an’da birkaç kelimenin , aynı manada kullanılmasına Nezair denir. Rneğin cehennem, nar, sekar, hutame, cehim gibi lafızlar cehennem anlamındadır.
10) Mensuh ve Nasih kavramlarını açıklayın.
Kur’an’da sonradan
indirilen ayet veya ayetlerle hükmü kaldırıldığı söylenen ayetlere mensuh
denilir. Yani hükmü kaldırıldığı söylenen ayetlere mensuh denilir. Nasih ise önce inen ayetin veya ayetlerin
hükmünü kaldırdığı söylenen ayetlere nasih ayetler denir. Dolayısıyla nasih,
hükmü geçerli olan ayettir.
Tefsir Usûlu Kitabından 10 Soru-Cevap
1.Vahyin geliş şekillerini yazınız.
- Allah'ın bazı bilgileri peygamberin kalbine
vahyetmesi.
-Allah'ın bir perde arkasından hitap etmesi.
-Allah'ın bir meleği elçi olarak göndermesi
2.Kur'an'ın parça parça indirilmesinin sebeplerini yazınız.
Kur'an ayetlerinin bu şekilde inmesi Allah'ın sadece
yasaklayan ve cezalandıran olmadığını aynı zamanda Allah'ın hazır olmadıkları, güç yetiremedikleri taktirde insanı hiç birşeyle
yükümlü kılmayacağını gösteriyor. Kur'an'ın kolaylıkla ezberlenmesini sağlamak,
Kolaylıkla yazılıp kaydedilmesini sağlamak
ve insanların hayatlarına kolaylıkla uygulamasını sağlamak başlıca
sebepleridir.
3.Vahiy katitleinden 4 tane yazınız.
Ubey b. Ka'b , Hâlid b. Velid, Zeyd b. Sabit, Muaz
b.Cebel
4.Kur'an'ın kitap haline getirilmesini kısaca yazınız.
Hz. Ebu Bekir dinden dönen kabilelerle savaş yaparken
70 kadar hâfız savaşta şehit oluyor. Bunu üzerine Hz Ebu Bekir Kur'an'ı iki
kapak arasına topluyor.Kur'an'ı toplama hadisesi, Allah'ın hikmetli davranışını bilen sahabelerin gerçekleştirdiği tarihi bir
hadisedir. Kur'an böylece hiç kimsenin itiraz edemeyeceği bir şekilde sonraki
nesillere aktarılmıştır.
5.Kur'an'a ilk defa harekeleri nokta şeklinde koyan
kimseye ve nokta ile belirlenen harekelerin daha sonra bugün kullandığımız
ötre, üstün ve esre şeklinde getiren kişi kimlerdir yazınız.
- Ebu'l Esved ed-Düeli
-Halil b. Ahmed
6.Gümüzdeki kıraat farklılıklarından bahsediniz.
Günümüz için kıraat farklılıkları, müslümanların
gündeminde olan sorunlardan biri olarak görünmemektedir. Zaten İslam toplumunun
büyük bir bölümü, İmam Âsım'ın kıraati
üzerine Kur'an okuyor. Ebu Amr'ın kıraati,
Sudan'ın bir bölümünde kullanılıyor. Nafi'in kıraatide Mısır hariç diğer Kuzey
Afrika ülkelerinde devam etmekteddir.
7.Kıraatin sahih olabilmesi için onun hangi vasıflara
sahip olması gerekir?
-Hz. Peygamber'den sahih senedle rivayet edilmesi
-Hz. Osman'ın mushafına takdiren de olsa uygun olması
-Arapçanın kaidelerine uygun olması
8.Mekkî ve Medeni ayetlerin özzelliklerini kısaca açıklayınız.
Ayetlerin indiriliş tarihlerine göre ikiye ayrılır.
Hicretten önce imdirilenlere mekkî, sonra inenlere ise medenî ayetler denir.
Mekki ayetler; üslubu son derece etkileyici olmuştur, inanç ve ahlak konuları
üzerine durmuştur, cennet cehennem konuları sık sık yer almıştır. Kıssalar
önemli bir yer tutar ve mekki ayetler medeni ayetlere göre daha kısalardır.
Medeni ayetlerde ise; inanç ve ahlak ilkelerinin yanında içtimai nizamla,
hukukla ve siyasetle ilgili ifadelerin yer aldığı görülür, metin olarak
uzundurlar, toplumsal konuları ele aldıkları için yalın ve doğrudan anlatım şekline
sahiptirler.
9.Surelerin düzenlenmesi ile ilgili görüşleri yazınız.
-Surelerin tamamının düzenlenmesi, Peygamberimizin
tayini iledir. Bir kısmıda
sahabenin içtihadı ile olmuştur.
-Surelerin düzenlenmesi sahabenin içtihadına bağlıdır.
-Surelerin Hz. Osman 'ın istinsah ettiği
Kur'an'lardaki diziliş sırasına göre yapılmıştır. Günümüzdeki surelerin düzeni
bu şekildedir.
10. Surelerin indiriliş sırasına göre tefsir yapan bir
alim örnek veriniz.
İzzet Derveze 'Tefsirul hadis' adlı tefsiriini böyle
yapmıştır. Bunu Kur'an'ı anlamada, onu yorumlamada daha doğru bir yol olabileceğini
ileri sürdüğü için tefsirini bu şekilde hazırlamıştır.
TEFSİR USÛLÜ SORULARI VE CEVAPLARI
1) Vahyin lügat ve ıstılahi manalarını açıklayınız.
Vahiy,
lügatta gizli konuşmak, emretmek, ilham etmek, acele etmek, imâ ve işaret
etmek, seslenmek, fısıldamak, mektup yazmak gibi anlamlara gelir. Vahiy
kelimesinin Kur'ân'daki kullanılışına bakarsak vahiy, özel bir yolla bir
şeylerin iletilmesi, intikal ettirilmesi anlamına gelir. Bu anlamıyla ALLAH'ın
bazı insanların gönlüne bazı şeyleri ilham etmesi de bu kelimeyle anlatılır.
Ayrıca cin ve insan şeytanlarının da birbirlerine bazı şeyleri telkin etmeleri,
fısıldamaları da vahiy kelimesiyle ifade edilir. İslami Terminolojide vahy'in
ıstılahi manası şöyle izah edilebilir: vahiy, ALLAH'ın bazı sözleri, insanlara
ulaştırmak Cebrail vasıtasıyla doğrudan veya mahiyetini bilmediğimiz bir yplla
peygamberlere iletmesidir.
2) Kıraat alimlerinin tespitine göre kaç çeşit kıraat vardır? Bir
kıraatin sahih olaması için hangi şartlar gerekir?
Tarihte
İslam Dünyasında ulemaca mütevatir olarak kabul edilen 10 çeşit kıraat vardır.
Bir kıraatin sahih olabilmesi için onun 3 vasfa sahip olması gerekir. Bu
vasıflar şunlardır:
* Hz.
Peygamber'den sahih senedle rivayet edilmesi
* Hz.
Osman'ın Mushafına takdiren de olsa uygun olması
* Arapça'nın
kaidelerine uygun olması
3) Sure ne demektir? Tanımlayınız.
Sure
kelimesi lügatta yüksek rütbe, mevki, şeref, binanın mertebeleri gibi anlamlara
gelir. Istılahi anlamda sure, Kur'ân ayetlerinden meydana gelen müstakil Kur'ân
parçalarına denilir. Kur'ân'da 114 sure vardır. Bunların en kısası 3 ayet olan
Kevser Suresi, en uzunu ise 286 ayeti olan Bakara Suresi'dir. Surelerin 86'sı
Mekki, 28'i Medenidir.
4) Kur'ân ifadelerinin zihinlere yaklaştırıcı ve düşündürücü
özelliklerini değerlendiriniz.
* Benzetmeler ile
* Kıssalar ile
* İnsanbiçimci (antropomorfist) bir dil kullanmak ile zihinlere
düşündürücü bir etki bırakmaktadır.
5)Kur'ân'ın temel mevzularından ALLAH-insan münasebetini izah ediniz.
Bu
münasebeti üç yönden ele alırız. Bunlar:
* Ontolojik
münasebet (ALLAH ile insan arasında manevi bir bağ vardır. Bu bağ öylesine
güçlüdür ki inanmayan insanın hayatının belli dönemlerinde bile varlığını
hissettirir. ALLAH insana ölümü tattırması bakımından da onunla varlıksal bir
ilşkiye sahiptir.)
* Bilgisel
münasebet (Kur'ân insanlığın ihtiyaç duyduğu temel bilgileri ihtiva eder,
Kur'ân ALLAH'ın insanla girdiği son bilgisel ilişki sonucu oluşan bir
kitaptır.)
*
Varoluşsal münasebet (ALLAH ike insan arasında insanın sorumluluk yaşından
ölümüne kadar çok sıkı bir ilişki söz konusudur. ALLAH tarihte diğer
topluluklarla ve insanlarla girdiği varoğluşsal ilişkiyi kıssalarda bazen uzun
uzun bazan de veciz bir şekilde anlatır. Kur'ân bu kıssalar yoluyla ALLAH ile
sürekli olan bu ilişkide insanın karlı çıkması için nasıl davranması konusunda
dersler, ibretler, öğütler verir.)
6) Kur'ân-ı anlama ve yorumlamada kaç çeşit alan vardır?
3 çeşittir.
Bunlar:
* Kur'ân
metninin içinde bulunduğu alan
* Aktüel
alan (Kur'ân ve günümüz dünyası)
* Kur'ân
metninin üzerindeki dilbilimsel araştırmalardır.
7) Kur'ân ilimleri, tefsir ve tefsir usulü ile ilgili kavramları
açıklayınız.
* Aksamu'l
Kur'ân: ALLAH'ın yemin etmesidir.
* Dirayet
tefsiri: Sadece Peygamber ve sahabenin tefsirini nakletmekle kalmayıp başka
kaynaklardan da yararlanarak akli yorumlara yer veren tefsirdir.
* Emsalu'l
Kur'ân: Örnek vermektir.
*
Esbabû'n-Nüzul: Ayetlerin inmesine vesile+sebep olan olaylardır.
* Garibu'l
Kur'ân: Genel olarak kullanılmayan kelimeleri açıklayan Kur'ân ilmidir.
*
el-Hurufu'l Mukatta: Bazı surelerin başında bulunan ve birkaç harften oluşan
harfler grubuna denilir.
*
İ'cazu'l-Kur'ân: Kur'ân'ın her anlamdaki eşsizliğini ve mucizeliğini belirtir.
* Mensuh:
Kur'ân'da sonradan inen ayetlerle hükmü kaldırıldığı söylenen ayetlerdir.
*
Mubhematu'l Kur'ân: Kur'ân'da kimi veya neyi karşıladığı belli olamyan
kelimeleri açıklayan ilimdir.
* Muhkem:
Manası açık olan ayettir.
*
Müteşabih: Manası açık olan ayettir. Te'vile açıktır.
*
Müşkilu'l-Kur'ân: Okuyucuya zıt veya çelişik ayetleri açıklayan ilimdir.
* Nasih:
Kendinden önce gelen bir ayetin hükmünü kaldıran ayettir.
* Nesh:
Şer'i bir hükmün başka bir şer'i delil ile kaldırılmasıdır.
8) Kur'ân'ı anlamanın basamakları nelerdir?
* Birinci
basamak: Metni harfi/lafzi manda anlamak (Bir metin hangi dilde ortaya çıkmışsa
önce o dilin hususiyetlerine ve kurallarına göre anlaşılmalıdır.)
* İkinci
basamak: Metnin sahibinin maksadını anlamak/metni yorumlamak (Dilin işlevi
iletişimdir. İletişimdeki ifadenin de bir maksadı vardır. Dini metinlerdeki
amaç ise çok önemli olmakla beraber dini metinler normatif(kaide koyucu/buyurucu)muayyen
bir istikamete doğru yönlendirici özellikler taşırlar. Dini metinler
muhataplarına muayyen bir inanışı, muayyen bir ahlak sistemini, muayyen bir
dünya görüşünü ve hayat tarzını teklif eder.)
9) Kur'ân'ın edebi uslubu hakkında bilgi veriniz.
Kur'ân
edebi açıdan bir şaheserdir. Bilindiği gibi Kur'ân'ın indirildiği dönemde Hicaz
bölgesinde söz sanatları çok ileri bir seviyedeydi. Arap Dil ve Edebiyat adeta
altın çağını yaşıyordu. İnsana dil ve şiir zevkini veren kelamı tabiatı ile çok
üstün ve büyüleyicidir. Kur'ân'ın inzal edildiği ilk dönemlerde bile müşrikler
O'nu gizli gizli dinlemekten kendilerini alamamışlardır. Bu yüzden aralarında,
Kur'ân okunurken O'nu dinlememe ve gürültü çıkarma kararı almışlardır.
10) Ulûmu'l-Kur'ân ve tefsir usulü tarihi çalışmaları hakkında bilgi
veriniz.
* Kur'ân
ilimleri başlangıçta müstakil çalışmalar olarak ortaya çıkmış, özellikle hicri
VII. asırda Zekeşi ile ulumu'l-Kur'ân tabiri kendisinden önceki müstakil
çalışmaları cem'eden bir disiplin olarak kendini göstermiştir.
* Tefsir
usulü kaynakları hicri III. asırdan itibaren başlar.
* Tefsir
usulu çalışmaları ile ulumu'l-Kur'ân'a dair eserler birbirlerine yakın
muhtevalara sahiptirler.
TEFSİR USÛLÜ SORULARI VE CEVAPLARI
1) Vahiy mahsulü eserler nelerdir?
* Hz.
İbrahim'in sahifeleri
* Hz.
Musa'nın sahifeleri ve Tevrat
* Hz. Davud
'a indirilen Zebur
* Hz.
İsa'ya indirilen İncil
2) Ayet ne demektir? Tanımlayınız.
Ayet
kelimesi Kur'ân'da alamet, işaret, ibret, mucize anlamlarında
kullanılmıştır.Kur'ân'da bir veya daha fazla cümleden oluşan, başı ve sonu olan
Kur'ân birimine ayet denir. Bir kelimelik ayetler olduğu gibi yüz'ü aşkın
kelimeden oluşan ayet de vardır. Ayetlerin son kelimelerine fasıla denilir.
Fasılalar birbirleriyle ahenklidir ve uyumludur.
3) Sureler isimlerini nasıl almışlardır?
* İçindeki
kıssalardaki önemli şahsişyetlerden (Nuh, Hud, İbrahim)
* Adı geçen
topluluklardan (Münafikun, Mutaffifin)
* İhtiva
ettiği bazı konulardan veya varlıklardan (Ankebut, Nisa, A'raf)
*
Başlarındaki huruf-u mukattaalardan (Yasin, Kaf)
4) Kur'ân'ın isimlerini açıklayınız.
* Kitab:
vahiylerin toplamı
* Furkan:
karışık olanı ayırmak
* Zikir:
hikmetli hikayeler
* Nur:
karanlıktan aydınlığa çıkılacağı
* Hüda:
doğru yolu gösterir
* Beyan:
açıklanması gerekenleri açıklar
* Ruh:
hayatın kaynağı
* Kelam:
kelimelerden oluşur
* Rahmet:
ince muamele
* Mev'iza:
nasihat
* Şifa:
gönüllere şifa
5) Salih amel hakkında bilgi veriniz?
ALLAH'ın
Kur'ân'da kendisiyle sağlıklı ve devamlı bir ilişki kurulabilmesi için
öngördüğü bütün olumlu işler ve ahlaki davranışlar, salih amel çevresinde
mütaala olur. Şu halde Kur'ân'ın temel mevzuu, iman ve güzel fiildir. Kur'ân'ın
bu iki mevzuu insanlara anlatabilmek için yer verdiği mevzular hep bu iki
amacın gerçekleşmesi içindir. Kur'ân'ın indiriliş gayesi itibariyle sürekli
vurguladığı konular, iman ve ameldir. İnsanın, ALLAH ile varoluşsal ilişkisi de
ya iman ve salih amel ya da imansızlık ve kötü ameldir.
6) Kur'ân'ı anlama ve yorumlamadaki öznel durumlar nelerdir?
* Mezhebi
farklılıklar
* Bilgi
seviyesinden kaynaklanan farklılıklar
* Şuur
farklılığıdır.
7) Kur'ân'ı anlama konusundaki umumi şartlar nelerdir?
* Müşterek
dil (Kur'ân'ı anlamak için ilk muhatapların konuştuğu, anladığı Arap Dilini ve
onların kültürünü be bilgi seviyesini bilmek gerekir.)
* Sözün
söylendiği ortam (Bir sözün, metnin alaşılabilmesi için sözün söylendiği yer,
zaman, muhatapların psikolojik, zihni, ahlaki, dini, iktisadi, siyasi, sosyal
durumların bilinmesi gerekir)
* Sözün
söylenmesini gerektiren sebep ve sözün maksadı (Kur'ân anlaşılırken, ayetlerin
imiş sebeplerini bilmek ve metinle tarih ile toplum arasındaki ilişki
çerçevesinde ALLAH'ın mksatlarını görmek çok önemlidir.)
8) Kur'ân'ı anlama imkanına sahip olmak için geçirilen evreler
nelerdir?
* İlmi, tarihi araştırmalarla Kur'ân'ın indiği
dönemin şartları öğrenilmeye çalışılması
* Tarihten
günümüze insanlığın ve İslam Toplumunun geçirdiği safhaların okunması
* Yaşanılan
anın şartlarını iyi tahlil edip Kur'ân'ın aktüel değerlerinin tespit edilmesi
9) Kur'ân-ı anlama ve yorumlamada kaç çeşit alan vardır?
3 çeşittir.
Bunlar:
* Kur'ân
metninin içinde bulunduğu alan
* Aktüel
alan (Kur'ân ve günümüz dünyası)
* Kur'ân
metninin üzerindeki dilbilimsel araştırmalardır.
10) Surelerin tertibi ile ilgili kaydedilen görüşler hakkında bilgi
veriniz.
* Surelerin
tamamının tertibi, Hz. Peygamber'in talimatına dayanmaktadır, dolayısıla
tevkifidir.
* Surelerin
bir kısmının tertibi Hz. Peygamber'in tayini ile bir kısmı da sahabenin
ictihadı ile oluşmuştur.
* Surelerin
tertibi sahabenin ictihadına dayanır.
Tefsir usulü
S-1: Kur’an ayetlerinin parça parça
inmesinin nedeni nedir?
C-1: - Kur an’ı vahyeden Allah’ın sadece
buyuran, yasaklayan ve cezalandıran biri olmadığını; O’nun hazır olmadıkları
güç yetiremedikleri taktirde insanları, hiçbir şeyle yükümlü kılmayacağından
dolayı
-Kolaylıkla ezberlenmesini sağlamasından dolayı
-Yazı malzemesinin kıtlığı ve yazı yazan insanın azlığı
nedeniyle kolay yazılmasını sağlamasından dolayı parça parça inmiştir.
S-2: Kıraat âlimlerinin tespitine göre
bir kıraatin sahih olması için sahip olması gereken vasıflar nelerdir?
C-2: -Hz.
Peygamber’den sahih senedle rivayet
edilmesi
-
Hz.
Osman’ın mushafına takdirende olsa uygun olması
-
Arapçanın
kaidelerine uygun olması
-
S-3: Kur-an’ın isim ve sıfatlarını
yazınız
C-3: Furkan, Kitab, Zikr, Nur, Huda,
Beyan, Ruh, Kelam, Rahmet, Mev’iza, Şifa.
S-4: Kur-an’ın temel mevzuları nelerdir?
C-4:- Allah-insan münasebeti
-Allah-âlem münasebeti
-Alem –insan münasebeti
-İnsan-insan münasebeti
S-5: Allah insan münasebetinde varoluşsal
münasebeti sıhhatli bir şekilde yürütebilmek için Kur-an’ın koyduğu ilkeler
nelerdir.
C-5:
- İnanmak (Allah’a, Peygamber’e, Kitaplara, Ahiret
gününe, meleklere…)
-
Salih
amel
S-6: Sahabenin tefsirdeki kaynakları
nelerdir?
C-6: -
Hz. Peygamber
-
Arap
dili ve edebiyatı
-
Kendi
müşahedeleri
-
Ehli
kitap âlimleri
S-7: Tefsir hareketleri kaç başlık
altında tasnif edilmiştir?
C-7:
1. Rivayet tefsiri
2. Dilbilimsel tefsir
3. Kelami tefsir
4. Fıkhi tefsir
5. Tasavvufi tefsir
6. İlmi tefsir
7. Mezhebi tefsir
8. Felsefi tefsir
9. Konularına göre tefsirler.
S-8: Kur-an’ı anlama ve yorumlamadaki üç
temel alan nedir?
C-8: Kur-an metninin içinde bulunduğu
tarihi alan
Aktüel alan
Kur-an metni üzerindeki dil bilimsel
araştırmalar
EMİNE KAYA 12070221 YDÖ2
1)Kuran’ın temel mevzularını Kuran’ın
vermeye çalıştığı mesajla bağlantılı olarak açıklayınız?
Kur’an, muhatabı insan olan ve ona
Allah tarafından bir hitap ile oluşmuş ilahi kitaptır. Kur’an’ın merkezinde
Allah ve tevhid inancı vardır.
Kur’an insana bilmediğini öğretmek,
bir şeyler anlatmak, onu şahsiyetli ve güzel ahlak sahibi bir şahıs olarak
modeller. Bunun içinde Kur’an’da insan hayatını düzenleyecek belirli temel
mevzuları konu edinir. Kuran bütün konularını insanla ve onun hakikatiyle iç
içe vermiştir. Bu bağlamda Kur’an’ın temel mevzuları şunlar olarak
sıralanabilir.
Allah- Alem münasebeti
Allah-İnsan münasebeti
İnsan- İnsan münasebeti
İnsan-Alem münasebeti
2)Allah-İnsan münasebeti kapsamında
hangi maddeler yer almaktadır, açıklayınız.
a)Ontolojik Münasebet: Yaratanla
yaratılanlar arasında ve yaratılanlarla yaratılanlar arasında gerçekleşir.
b)Bilgisel Münasebet: İnsanlar Allah’ın
verdiği zihin ve manevi kapasiteyle Onu tanımayı ve yaratılışa uygun güzel
ahlaklı bir şahsiyet olmayı beceremeyince Allah onları bilgisel olarak
desteklemeyi murat etmiştir.
c)Allah’ın İnsanla Varoluşsal
Münasebeti
Allah insanın düşüncesine, inancına
ve davranışına göre ona muamele eder ve karşılık verir. Allah ile insan arasında
insanın yüklendiği sorumluluk hasebiyle sıkı bir bağ vardır. Kuran’da baştan
sona bu bağ üzere kurulmuştur.
3)İnsanın Allah ile olan bağı hangi
unsurlarla sağlanır?
a)İnanma ile. (Allah’a, meleklere,
kitaplara…)
b)Salih amel ile.
4)İnsanın insan ile münasebetinde
hangi değer yargıları öne çıkar?
İnsanın iyiyi ve kötüyü ayırt ettiği
ve böylece amellerde bulunduğu ahlak ilkesi, hukuk ilkesi ki insanların ferdi
ve toplum içindeki rolünü belirler.
5)İnsan- Âlem münasebetini
açıklayınız.
Âlem Allah’ın yarattığı düzenin
oluşturduğu bir bütündür. Kuran’da iki farklı âlem olduğu bilgisine
rastlıyoruz. Gayb âlemi ve şahadet âlemi olmak üzere iki âlem tasavvuru
mevcuttur.
Bütün olarak âlem bir düzen ve
tertip içerisinde Allah’ın varlığı ve kudretinin göstergesi olarak akıp
gitmektedir. Bütün âlem şuurlu bir şekilde Allah’ı zikretmedir. Bu düşünce inanan
insan için, inanmayan bir insana nazaran daha farklı tezahür eder. Mümin
yaşayışının sadece bu alemle sınırlı kalmayacağını ve öleceğini debilir.
6) Kuranın biçimsel olarak anlaşılmasını sağlayan faktörler nelerdir?
Edebi üslubu,
Zihinlerde düşünme, değerlendirme, yorumlama süreçlerini gerçekleştirmek için anlatılmak istenilen konuya ilişkin benzetmeler, peygamber kıssaları verilmiş olması. Hz. Musa'nın Firavun ile mücadelesi, Semud, Ad kavimlerinin helakı, mallarından vermekte cimrilik yapan bahçe sahiplerinin bu davranışları yüzünden bahçelerinin bir gecede yerle bir olması.
Zihin, his ve ruh dünyasına hitap
etmesi,
Kullanılan dilin sahip olduğu imkânların
üzerinde ve en üstün seviyesiyle kullanılmış olması.
7)Muhkem ve müteşabih ayet
kavramlarını açıklayınız.
Muhkem ayet: Anlamı açık olması
hasebiyle yorum gerektirmeyen doğrudan anlaşılabilen ayetlerdir.
Müteşabih ayet: Anlamı açık olmayıp
hakkında farklı yorumlar yapılabilen ayetler. Örneğin Bakara suresinin 1.
ayetinde yer alan Elif, lam ve mim harflerinden oluşan huruf-u mukatta
harfleri, gayb ile ilgili bilgili veren ayetler. Kıyamet, ruh gibi konular
bunun içine dahil olabilir.
8)Kuran’dan örnekle nesh kavramını
açıklayınız.
Nesh, emir ve yasakların yürürlükten kaldırılması veya değiştirilmesi demektir. ‘‘Biz, daha iyisini veya onun gibisini getirmeden, bir ayeti nesh etmez veya unutturmayız.’’ (Bakara/106) ayetini delil olarak gösterebiliriz. Kıblenin değişmesi, ölüm vaktinde ana babaya, yakın akrabaya vasiyet farzdır ayeti sünnet ile nesh edilmiş ve varise vasiyet olmadığı hadisle sabittir.
TEFSİR USULÜ İLE İLGİLİ SORULAR
1- Kevni ve Kavli Ayetler Nedir ?
Kevni ayetler;Varlıkta tabi olan herşey ve her oluştur.Bu manada mesela insan , başlı başına bir ayettir.
Kavli ayetler;Kur'an ve diğer ilahi kitaplardaki Allah'ın sözleridir.
2- Mekki ve Medeni Ayetler Hakkında Kısaca Bilgi Veriniz ?
Mekki ayetlerde üslup son derece büyüleyici olmuştur. Edebi sanatların hepsi ,üstün edebi zevke sahip büyük şairleri bile hayrette bırakacak uslupla kullanılmıştır.İnanç ve ahlak ilkeleri üzerinde ısrarla durulmuştur. Gaybi konular ,cennet-cehennem tasvirleri sık sık yer almıştır. Kıssalar da önemli yer tutar. Medeni ayetlere göre daha kısadır.
Medeni ayetler, inanç ve ahlak ilkelerinin yanında içtimai nizamla, hukukla ve siyasetle alakalı ifadelerin yer aldığını görürüz.Çünkü Medine döneminde İslam Toplumu devlet örgütlenmesini tamamlamıştır.Dolayısıyla medeni hukuk,özel hukuk, kamu hukuku,ceza hukuku,milletlerarası hukuk konularında Allah'ın beyan ve tayinlari söz konusu olmuştur. ayetler daha uzun ,edebi anlatım yerine daha yalın ve doğrudan anlatım biçimine sahiptirler.
3-Kur'an-ın İsimleri Çerçevesinde Bir Değerlendirme Yapınız?
Kur'an-ın isim ve sıfatlarına baktığımızda O,kendini ne bir ansiklopedi ne de bir anayasa ve kanunlar manzumesi olarak sunar. O,Allah'ın , insanlar ve mü'minler için bir rahmeti ve bir ihsanıdır. Bu ihsandan yerinde yararlanmasını bilmek ,Kur'an-ı sıhhatli anlamaktan ve yorumlamaktan geçer.
4-Kur'an-ın Temel Mevzuları Nelerdir?
Allah - Alem Münasebeti
Allah - İnsan Münasebeti
İnsan - İnsan Münasebeti
İnsan - Alem Münasebeti
5- Başlangıçtan Günümüze Tefsir Hareketleri Nelerdir ?
Rivayet tefsiri
Kelami tefsir
Dilbilimsen ( filolojik ) tefsir
Fıkhi tefsir
Tasavvufi tefsir
Kur'an-ın rehber kitap oluşunu ön plana çıkaran tefsir
Mezhebi tefsir
Felsefi tefsir
6-Kur'an da AllAH-İNSAN Münasebeti Deyince Ne Anlıyoruz ?
İnsan da alemdeki diğer varlıklar gibi kendini var etmemiş,aksine yaratılmış bir varlıktır. Allah ona kendi ruhundan üflemiştir. İnsan yaratanla ilişkisini kesmiş bir varlık değildir. Yaratandan birşey taşımaktadır. O şey insanı insan yapan cevherdir. O cevher manevidir, görünmezdir. Kur'an , kıssalar yoluyla Allah'la sürekli olan bu ilişkide insanın karlı çıkması için nasıl davranması konusunda dersler, ibretler ve öğütler verir. Her iyilik ve ihsanın kaynağında O vardır. İnsan bir ömür boyu Allah'la aralıksız süren bu varoluşsal ilişkiyle varolur. Bu ilişkiyi sıhhatli şekilde yürütebilmek için Allah'a inanmak ve salih ameller işlemek gerekir.
7-Kur'an-ın Yorumlanmasında Mezhebi Farklılıklar Ne Gibi Etki Oluşturur ?
Fırkalar giderek kendi kanaat,inanç ve kabullerinin daha doğru olduğunu anlatabilmek için Kur'an metnine başvurdular. Çünkü Kur'an müslümanların en güçlü ve tartışılmaz kaynağı idi. Her mezhep mensubu aliminin, ondan destek aramsı bu temel kabulün tabii bir sonucuydu. Dolayısıyla hemen her fırka,kendi fikrini adeta Kur'an-a onaylatma çabası içine girdi. Mezhepler arası çekişmeler , zıtlaşmalar ve farklılaşmalar Kur'an-ın anlaşılmasını zorlaştırmıştır. Bunun için öznellik, önyargılardan kurtulmak şarttır.
8- Aksamu'l-Kur'an Deyince Ne Anlıyoruz ?
Kur'an da yeminler vardır. Allah , Kendi ismine, peygamberlere, Kur'an-a , meleklere, kıyamet gününe, tabiatta ki bazı önemli varlıklara yemin etmiştir.( sema, şems,kamer,necm gibi.. ) Kuran' da ki yemin ifadeleri , hem yemin edilen varlıklara, hem de yemin ifadesinden sonra söylenenlere dikkat çeker.
Bu konuda en meşhur eser;
İbnu'l-Kayyim eL-Cezviyye 'nin et-Tibyan fi Aksamil Kur'an
9-Mütevatir Kabul Edilen Beş Kıraat İmamı Sayınız ?
Ebu Abdirrahman Nafi Abdullan İbn Kesr
Ebu Amr el- Basri Abdullah İbn Amir
Ebubekir Asım
10- Sureler İsimlerini Nasıl Almıştır ?
- İçinde ki kıssalarda ki önemli şahsiyetlerden ( Nuh- İbrahim )
-Adı geçen topluluklardan ( Münafikun )
-İhtiva ettiği bazı konulardan veya varlıklardan ( Nisa- Araf )
- Başlarında ki huruf-u mukattaa'dan ( Taha, Yasin )
3. ÖDEV. Tefsir usulü (Halis Albayrak) kıraatinizden 10 soru 10 cevap yazınız.
1. soru. Tefsir usulü kitabının yazılış amacı nedir?
1. cevap Bu kitap, okuyucusuna Kur’an’ı , İslam geleneğinin hassasiyetleri çerçevesinde tanıtmayı , tarihteki tefsirle ilgili çabaları özetlemeyi ve Kur’an’ı anlamada kendince bir istikamet vermeyi amaçlamaktadır.
2. soru. Kıraat alimlerinin tespitine göre bir kıratın sahih olması için hangi vasıflara sahip olması gerekir?
2. cevap. Kıraat alimlerinin tespitine göre bir kıratın sahih olması için şu vasıflara sahip olması gerekir;
1. Hz Peygamber’den sahih senetle rivayet edilmesi.
2. Hz. Osman’ın mushafına takdiren de olsa uygun olması.
3. Arapçanın kaidelerine uygun olması.
3. soru. Ayet nedir? Ayet çeşitleri nelerdir.?
3. cevap. Ayet; Kur’an’da bir veya daha fazla cümleden oluşan , başı ve sonu olan Kur’an birimine ayet denir. Kur’an çerçevesinde varlıkta iki tür ayet vardir.
1. Kevni ayetler.
2. Kavli ayetler.
Kevni ayetler , varlıkta tabii olan her şey ve her oluştur. Kavli ayetler ise Kur’an ve diğer ilahi kitaplardaki Allah’ın sözleridir.
4. soru. Mekki ve Medeni ayet ayrımını açıklayınız.
4,cevap. Ayetler indiriliş tarihlerine göre Mekki ve Medeni diye iki kısma ayrılır. Hicretten önce indirilenler Mekki , sonrakilere medeni denir. Mekki ayetlerde Mekke’deki şartların gereği olarak inanç ve ahlak ilkeleri üzerinde durulmuştur. Medeni ayetlerde ise inanç ve ahlak ilkelerinde yanında içtimai nizamla , hukukla ve siyasetle alakalı konular üzerinde durulmuştur.
5.soru. Sure Nedir?
5.cevap. Sure kelimesi lugatte yüksek rutbe, mevki, şeref gibi anlamlara gelir. Terim olarak sure , Kur’an ayetlerinden meydana gelen müstakil Kur’an parçalarıdır. Kur’an’da 114 sure vardır. Bunların 86’sı Mekki, 28’i Medenidir.
6.soru. Sureler isimlerini nasıl almıştır.
6.cevap Sureler isimlerini;
1. İçindeki kısslardaki önemli şahsiyetlerden ( İbrahim, Yusuf, Muhammed)
2. Adı geçen topluluklardan,(Munafıkun, Mutaffifin)
3. İhtiva ettiği bazı konulardan veya varlıklardan ( Ankebut, Nisa, Araf)
4. Başlarındaki huruf’u mukattaa’dan (Taha, Yasin)
7.soru. Surelerin tertibi nasıl yapılmıştır?
7.cevap. Surelerin tertibi ile ilgili üç görüş kaydedilir.
1. Surelerin tamamının tertibi Hz. Peygamber’in talimatına dayanmaktadır, dolayısıyla tevkıfidir.
2. Surelerin bir kısmının tertibi, Hz. Peygamber’in tayiniyledir. Bir kısmıda sahabenin içtihadıyla olmuştur.
3. Surelerin tertibi içtihadına dayalıdır.
8.soru. Kur’an anlatmak istediklerini zihinlere nasıl yaklaştırır? Açıklayınız..
8.cevap. Kur’an anlatmak istediklerini zihinlere şu şekilde yaklaştırır.;
1. Benzetmelerle; Kur’an eğitim ve öğretimde tartışılmaz ehemmiyeti olan benzetme olgusunu çokça kullanmıştır.
2. Kıssalarla; Kur’an pedegojik açıdan çok önemli bir metod olan kıssalarla anlatımı kullanmıştır.
3. İnsan biçimci ( antropomorfist) bir dil kullanmak; Allah, Kur’an‘da özellikle zatında bahsederken muhataplarının anlayabileceği bir dil kullanmıştır.
9.soru. Rivayet tefsiri hangi açılarda tenkit edilmiştir.
9.cevap. Rivayet tefsiri özellikle üç noktadan tenkit edilmiştir.
1. Uydurma haberlerin çokluğu,
2. İsrailiyat’a yer verilmesi ,
3. İsnadların hazfedilmesi.
10.soru. Anlamanın şartları ve basamakları nelerdir?
10.cevap. Anlamanın şartları;
1. Müşterek dll,
2. Sözün söylendiği ortam (bağlam).
3. Sözün söylenmesini gerektiren sebep ve sözün maksadı.
Anlamanın basamakları;
1.Metni harfi/lafzi manada anlamak.
2.Metnin sahibinin maksadını anlamak/Metni yorumlamak.
TEFSİR USULU
SORU: Kuran-ı
Kerim’in vahyediliş tarzı nasıldır?
CEVAP: Vahiy 3 türlüdür.
–Allah bazı bilgileri ve manaları peygamberin veya başka bir
insanın kalbine bırakır.
-bir perde arkasından elçisine hitap eder,
-Allah’a insan arasında farklı yaratılışta olan melek
zümresinden vazifeli bir meleği elçi olarak gönderir. Ve bu elçi melek
peygambere Allah’ın mesajını iletir.
SORU: Kuran-ı
Kerim’in toplumun ihtiyaçlarına göre şartlar oluştuğunda parça parça indiriliş
sebebi nedir?
CEVAP: Kuran
ayetlerinin bu şekilde indirilmesi Kuran’ı vahyeden Allah’ın sadece buyuran,
yasaklayan ve cezalandıran biri olmadığını, O’nun hazır olmadıkları, güç
yetiremedikleri takdirde insanları hiçbir şeyle yükümlü kılmayacağını
gösteriyordu.
SORU: Kuran-ı
Kerim’in parça parça indirilişinin hikmetleri nelerdir?
CEVAP: Kuran’ın kolaylıkla ezberlenmesi, yazılmasını
sağlamaktır. Yazı malzemesinin kıtlığı, yazı yazan insanların azlığı göz önüne
alınırsa Kuran’ın parça parça indirilmesinin O’nun yazıya kaydedilmesinde bir
kolaylık getirdiği anlaşılır.
SORU: Kuran’ın
Cem’inden maksat nedir?
CEVAP: Sahabiler
ve Hz. Peygamberin evinde zaten yazılı halde bulunan Kuran-ı Kerim daha derli
toplu bir hale getirip daha iyi yazı malzemesi kullanarak kitap şekline
getirmektir.
SORU: Farklı
kıratların oluşmasının sebepleri nelerdir?
CEVAP: Yedi harf
olgusunun serbestlik havası içinde Kuran’ın bazı kelimelerinin farklı olması
sonucunun doğmasında etkili olduğu söylenebilir. Başka bir sebebi de Arap
yazısının hususiyetleri olabilir. Hz. Peygamber döneminden başlayarak yaklaşık
olarak hicri 1. Asrın ikinci yarısına kadar Kuran yazısında sesleri ve noktalı
harfleri belirtecek işaretlerin bulunmadığıdır.
SORU: Kıraatın Sahih
olması için neler gerekir?
CEVAP: -Hz.
Peygamber den Sahih senetle rivayet edilmesi,
-Hz. Osman’ın mushafına takdiren de olsa uygun olması,
- Arapçanın kaidelerine uygun olması.
SORU: Kuran-ı
Kerim’i ilk defa harekeleri nokta şeklinde koyan kimdir?
CEVAP: Ebu’l
Esved ed- Dueli (ö.69/688)
SORU: Kuran’ın
mevzularına göre tasnif oluşu neleri getirmiştir?
CEVAP: O’nun
sürekli bir el kitabı olması sonucunu doğurmuştur. O, kıyamete kadar rehberliğini
sürdürecek olan bir kitap olarak bir defada bir veya birkaç kişinin veya
tarihin bir döneminde anlaşılması tamamlanıp fonksiyonunu yitirecek bir kitap
olmamıştır. Mevzular kendi bütünlükleri içinde ayrı ayrı ele alınsaydı O’nun
anlaşılması bir defada gerçekleşir ve insanlar ona ilgi duymazlardı.
SORU: Ayetlerin
tertibi nasıl olmuştur?
CEVAP: Ayetlerin
tertibi ilahi bir tayinle olmuştur. Tevkifidir.
SORU: Kuran-
Kerim de sureler isimlerini nasıl almıştır?
CEVAP: - İçindeki
kıssalardaki önemli şahsiyetlerden,
-Adı geçen topluluklardan,
-İhtiva ettiği bazı konulardan veya varlıklardan,
-Başlarında ki Huruf-u Mukatta’dan alırlar.
1.Soru: Kur’an’ın ifade özellikleri hakkında bilgi veriniz.
Kur’an, edebi açıdan bir şaheserdir. Kur’an’ın indirildiği
dönemde Hicaz bölgesinde söz sanatları çok ileri seviyedeydi fakat Kur’an
hepsinin önündeydi. Kur’an’daki ifadeler zihinlere yaklaştırıcı ve
düşündürücüdür. Benzetmeler, kıssalar daha da bir ahenk katar. Ayrıca
insanların anlayacağı bir dil vardır.
2.Soru: Kur’an kitap halini almamışken Allah ona el-Kitap
diyordu. Bunun sebebi nedir?
Allah’ın Kur’an’a el-Kitap adını vermesi O’nun, Kur’an’ın,
zımmen yazılmasını da istediğini gösteriyordu.
3.Soru: Kur’an’ın parça parça indirilmesinin sebepleri
nelerdir?
Kur’an parça parça indirilmiştir çünkü toplumun
ihtiyaçlarına göre şartlar oluştuğunda onlara cevap olarak indirmiştir.
Ezberlenmesi de kolaylaşmıştır. Yazılması kolaylaşmıştır.
4.Soru: Kur’an ve günümüz dünyası hakkında neler
söyleyebiliriz?
Kur’an’ı oldukça dinamik bir yapıya sahiptir. O indirildiği
dönemdeki gelişmelere göre teşekkül ettiği için onda esnek ve canlı yapıyı
görmek zor değildir. Toplumlar da değişken bir yapıya sahiptir. Günümüz
toplumları temel tevhid ve ahlak problemleri bir yana; siyasi, sosyal,
iktisadi, ilmi, teknolojik, ahlaki, felsefi ve sanatsal açılardan önceki
asırların toplumlarından oldukça farklı görünmektedir. Şu halde zaten evrensel
yönüyle insanlığı ilgilendiren temel konuları ele alan Kur’an, günümüz
toplumlarıyla, günümüz şartları çerçevesinde yeniden yorumlanarak ilişkisini
sürdürebilir.
5.Soru: Allah-alem münasebetinden ne anlıyorsunuz?
İnsan alemin bir parçasıdır. Tabiattaki herşey, hem insanın
Allah’ı ve gayb alemini fark etmesinde yol gösterici rol oynarlar, hem de
insanın dünya hayatında, ona her türlü imkanı hazırlarlar. Alemde bir yaprağın düşüşü
veya yerin karanlıklarındaki bir tane kuru ve yaş herşey, Allah’ın bilgisi ve programı dahilindedir.
6.Soru: Kur’an’ı
anlama ve yorumlamada öznellik deyince ne anlıyoruz?
Kur’an’ı anlam ve yorumlamada nesnel anlamanın yeri olduğu
gibi öznelliğe de yer vardır. Çünkü Kur’an’a herkes aynı açıdan bakmamaktadır.
Bu insanı bir hakikattir. Herkesin kendi tecrübeleri, bilgi birikimleri, dünya
görüşleri farklı olabilir.
7.Soru: Kur’an neden mushaf haline getirilmiştir?
Hz. Ebubekir döneminde Yemame savaşında 70 kadar hafızın
şehit olması üzerine Kur’an’ın kaybolma korkusu doğmuştur. Bu olay üzerine de
Hz. Ömer, Hz. Ebubekir’e Kur’an’ın toplanıp iki kapak arasına alınmasını
söylemiştir.
8.Soru: Felsefi tefsiri açıklayın?
Müslüman filozoflar, Kur’an’ı baştan sona tefsir
etmemişlerdir; ancak onlar İslam toplumuna bir üye almaları bakımından
Kur’an’ın bazı ifadeleri ve kelimeleri hakkında fikir yürütmüşlerdir.
Peygambere ve vahye bakışları farklı olduğundan, onlar Kurani kavramları tahlil
ederken daha hür hareket etmişler ve lafza bağlı kalmamışlardır. En ön kişi İbn-i
Sina’dır.
9.Soru: Esbab-ı Nüzul’ü bilmenin bizlere sağladığı şeyler
nelerdir?
Kur’an’ın anlaşılmasında, doğru yorumlanmasında çok
önemlidir. Zaten ayetlerin sebeb-i nüzulleri
hakkında bilgileri olmayanların, Kur’an’ı tefsir etmeleri, şiddetle tenkit
edilir.
1.Şura suresinin 51.ayetinde vahyin üç türlü olduğu belirtilmektedir. Bunları açıklayınız.
1. a- Allah bazı bilgileri ve manaları Peygamberlerin veya başka bir insanın kalbine bırakır.
b- Bir perde arkasından elçisine hitap eder. Hz. Musa’ya ağaçtan nida ettiği gibi.
c- Allah ile insan arasında farklı yaratılışta olan melek zümresinden vazifeli bir meleği elçi olarak gönderir ve bu elçi melek Peygamber’e Allah’ın mesajını iletir.
2.İlk vahiy katiplerinden örnekler yazınız.
2.*Ubeyb b. Kaib
*Zetd b. Sabit
*Halid b. Velid
*Muaz b. Cebel
3.Kur’an metninin tertibi hakkında kısaca bilgi veriniz.
3.Kur’an’ın tasnifi, ilmi, fikri, edebi vs kitaplar gibi değildir. Onun mevzuları iç içedir. Tarihin bir döneminde bir toplumun hemen bütün problemleriyle ve faaliyetleriyle ilgilenmiş olan Allah’ın kelamıdır.
4.Kur’an’ın isimlerinden beş tane yazınız.
4. *Kitap *Furkan *Şifa *Nur *Beyan
5.Allah-insan münasebetinden ne anladığınızı kısaca yazınız.
5.Allah, insan hiçbir şey iken onu yaratmıştır. Onu nutfeden yaratmıştır. Allah insana ölümü tattırması bakımından onunla varlıksal bir ilişkiye sahiptir. Ayrıca insanlar çok büyük felaketler karşısında bütün çarelerin tükendiği bir anda , kendilerinden daha kudretli bir güce yani Allah’a yalvarırlar.
6.Kur’an metni üzerindeki dilbilimsel araştırmalar hakkında bilgi veriniz.
6.Kur’an Arapça indirildiğinden dolayı onun dil açısından tahlili bir zorunluluk olmuştur. Kur’an’ı anlamaya , yorumlamaya çalışan herkes, onu dilbilimsel açıdan bir tahlile tabi tutmuştur. –Kelime ve terkiblerin etimolojik ve semantik incelenmesi
-Arap dili ve edebiyatı açısından Kur’an ifadelerinin tahlili olmak üzere Kur’an metni üzerinde araştırmalar yapılmıştır.
7.Tasavvufi tefsiri açıklayınp iki örnek yazınız.
7.Sufi müfessirlerin, alimlerin, Kur’an ayetlerinin lafzi anlamlarının dışında başka manalar aramaları sonucu ortaya çıkmış bir tefsir tarzıdır.* Sehl b. Abdullah et-Tusteri’nin Tefsiril Kur’anil azim *Ebu Abdirrahman es-süleminin Hakikatut Tefsir’i.
1.KURANI KERİM NEDEN PARÇA PARÇA İNMİŞTİR?
ALLAH IN SADECE YASAKLAYAN SADECE BUYURAN CEZALANDIRAN OLMADIĞINI ONUN HAZIR OLMADIKLARI GÜÇ YETİREMEDİKLERİ TAKDİRDE İNSANLARI HİÇBİR ŞEYLE YÜKÜMLÜ KILMAYACAĞINI GÖSTERİR.
ONUN KOLAYLIKLA EZBERLENMESİNİ AĞLAMAKTI.
2.AYET SIRALAMASI NEYE GÖRE YAPILMIŞTIR?
HZ. PEYGAMBER CEBRAİLİN TALİMATI ÜZERİNE ONLARIN HANGİ SURENİN NERESİNE KONULACAĞINI SÖYLÜYORDU.
3.KURAN IN CEMİNDEN MAKSAT NEDİR?
SAHABİLERDE VE HZ PEYGAMBER İN EVİNDE ZATEN YAZILI HALDE BULUNAN KURANI DAHA DERLİ TOPLU HALE GETİRİP DAHA İYİ YAZI MALZEMESİ KULLANARAK KİTAP ŞEKLİNE GETİRMEKTİR.
4.KIRAAT MESELESİNİN SEBEBLERİ NELERDİR?KIRAATIN SAHIH OLMASININ ŞARTLARI NELERDİR?
KURANIN BAZI KELİMELERİNİNFARKLI OKUNUŞU KIRAAT KONUSUNU ORTAYA ÇIKARMIŞTIR.
ARAP YAZISININ HUSUSİYETİ OLABİLİR.
İLK DÖNEMLERDE YAZININ NOKTASIZ VE HAREKESİZ OLUŞUNU.
SAHİH OLMASI ŞARTLARI:
HZ.PEYGAMBERDEN SAHİH SENEDLE RİVAYET EDİLMESİ
HZ. OSMAN IN MUSHAFINA TAKDİRENDE OLSA UYGUN OLMASI
ARAPÇANIN KAİDELERİNE UYGUN OLMALI
5.MEKKİ VE MEDENİ AYETLERİN ÖZELLİKLERİ NEDİR?
MEKKİ AYETLER:EDEBİ BİR USLUP KULLANILMIŞTIR.
İNANÇ VE AHLAK İLKELERİ ÜZERİNDE DURULMUŞTUR.
GAYBİ KONULAR CENNET VE CEHENNEM TASVİRLİERİ SIK SIK YER ALMIŞTIR.
MEDENİ AYETLERE GÖRE DAHA KISALARDIR.
MEDENİ:İÇTİMAİ NİZAMLA HUKUKLA VE SİYASETLE ALAKALI İFADELER YER ALMAKTADIR.
METİN OLARAK DAHA UZUNDURLAR.
EDEBİ ANLATIM YERİNE YALIN VE DOĞRUDAN ANLATIM BİÇİMİNE SAHİPTİR.
6.MENSUH,NASİH VE NESH NEDİR?
MENSUH:KURAN DA SONRADAN İNDİRİLEN AYET VE AYETLERLE HÜKMÜ KALDIRILDIĞI SÖYLENEN AYETLERE DENİR.
NASİH:KRONOLOJİK OLARAKÖNCE İNEN AYETİN VEYE AYETLERİN HÜKMÜNÜ KALDIRDIĞI SÖYLENEN AYETLERE DENİR.
NESH:ŞER'İ BİR HÜKMÜN DAHA SONRA GELEN ŞER'İ BİR DELİLLE KALDIRILMASINA DENİR.
7.KURAN İLİMLERİNDEN İKİ TANESİNİ AÇIKLAYINIZ.
GARİBUL KURAN: KURAN DA YER ALAN ARAPLAR ARASINDA YAYGIN BİR ŞEKİLDE KULLANILMADIĞI İÇİN PEK BİLİNMEYEN KELİMELERE GARİP DENMİŞTİR.BU KELİMELERİ AÇIKLAMAYI AMAÇLAYAN İLME DENİR.
MÜBHEMATUL KURAN:KİMİ VE NEYİ KARŞILADIĞI BİLİMNEYEN KAPALI OLAN İSM-İ İŞARETLER İSM-İ MEVSULLER ZAMİRLER CİNS İSİMLER BELİRSİZ ZAMAN VE MEKAN ZARFLARI VE BELİRSİZ MİKTAR BİLDİREN KELİMELER MÜBHEMATTIR.BUNLARI AÇIKLAYAN İLME DENİR.
8.KURAN NEDEN BİLİMSEL VE FELSEFİ BİR DİL KULLANMAZ?
KURAN ALİM CAHİL, AVAM HAVAS ,ZEKİ ZEKİ OLMAYAN FARKI GÖZETMEDEN HERKESE AYNI İFADE KALIPLARIYLA HİTAP ETMİŞTİR.KONULARI HERHANGİ BİR İLMİN TTERMİNOLOJİSİ VE SİSTEMATİĞİ İÇİNDE ANLATSAYDI İNSANLARIN BUYUK BİR KISMI ALLAH IN SÖZLÜ MÜDAHALESİNIN MUHATABI BİLE OLMAZDI.
9.KURAN METNİNİN TERTİBİNİ NASILDIR?
KURANIN TASNİFİ İLMİ FİKRİ EDEBİ KİTAPLAR GİBİ DEĞİLDİR.ONUN MEVZULARI İÇİÇEDİR.MEVZULAR ANA BAŞLIKLAR VE KÜÇÜK BAŞLİKLARLA BİRBİRLERİNDEN AYRILMAMIŞTIR.BİLDİĞİMİZ KİTAPLAR GİBİ TERTİBE VE TASNİFE SAHİPOLAMAZDI.ÇÜNKÜ O TARİHİN BİR DÖNEMİNDE BİR TOPLUMUN BÜTÜN PROBLEMLERİYLE VE FAALİYETLERİYLE İLGİLENMİŞ OLAN ALLAHIN KELAMIDIR.BU KELAM O DEVRİN DİNİ AHLAKI SİYASİ İKTİSADİ ŞARTLARINI NAZARI İTİBARA ALARAK TECELLİ ETMİŞTİR.
10.DIRAYET TEFSİRİNE ÖRNEK VERİNİZ.
FAHRUDDIN RAZİ MEFATİHUL GAYB
NESEFİ MEDARİKURT TENZİL VE HAKAİKUT TEVİL
EBUSSUUD
İRSADUL AKLİS SELİM
1-Sahabe asrında tefsir ilminde meşhur olmuş beş isim sayınız.
-Ali bin Ebi Talib
-Abdullah bin Mesud
-Abdullah bin Abbas
-Ubeyy bin Kab
-Ebu Musa el-Eşari
2-Ayetlerin tertibi tevkifidir.Sözü ne anlama gelir?
Ayetler;Cebrail'in bildirmesi ve Hz.Peygamberin talimatıyla,ait oldukları yere konmuştur.Yani ayetlerin tertibi,ilahi bir tayinle olmuştur.
3-Surelerin tertibi ile ilgili üç görüş vardır.Bunlar nelerdir?
-Surelerin tamamının tertibi,Hz.Peygamberin talimatına dayanmaktadır,dolayısıyla tevkifidir.
-Surelerin bir kısmının tertibi,Hz.Peygamberin tayini iledir.Bir kısmı da sahabenin ictihadıyla olmuştur.
-Surelerin tertibi sahabenin ictihadına dayalıdır.
4-Dirayet tefsiri nedir?
Sadece peygamber ve sahabelerin tefsirlerini nakletmekle yetinmeyip başka kaynaklardan da yararlanarak akli yorumlara yer veren tefsirdir.
5-Huruful mukadda nedir?
Bazı surelerin başında bir veya birkaç harften oluşan ve Arap Dili'nde muayyen bir manada kullanılmayan harf veya harfler grubudur.
6-Garibul Kuran nedir?
Garib kelimesi,yabancı,anlaşılmaktan uzak ve kapalı anlamlarına gelir.Kuran'da yer alan,Araplar arasında yaygın bir şekilde kullanılmadığı için pek bilinmeyen kelimelere garib denilmiştir.Bu kelimeleri açıklamayı amaçlayan ilim dalına da garibul Kuran denilmiştir.
7-Kuran ayetlerinin indirilmesine sebep olan olaylar,gelişmeler ve şartlara ne denir?
Esbabu Nüzul
8-Aksamul Kuran konusundaki eserlerin en meşhuru nedir ve kime aittir?
İbni Kayyum el-Cezviyye'ye ait et-Tibyan fi Aksami'l Kur'an
9-Kuran'ın temel dört mevzusu nedir?
-Allah-alem münasebeti
-Allah-insan münasebeti
-insan-insan münasebeti
-insan-alem münasebeti
10-Sureler isimlerini nelerden alırlar?
-içindeki kıssalardaki önemli şahsiyetlerden(Nuh,Hud,İbrahim,Yusuf,Ali İmran,Muahammed gibi)
-adı geçen topluluklardan(Münafikun,Mutaffifin gibi)
-ihtiva ettiği bazı konulardan veya varlıklardan(Ankebut,Nisa,Araf gibi)
-başlarındaki huruful mukaddadan(Taha,Yasin,Kaf,Sad)
ÖDEV 3
TEFSİR USULÜ KİTABINDAN(H.A.) SORU VE CEVAPLAR
1)Vahiy kavramının sözlük ve ıstılahi manasını
açıklayınız.
Vahy,lügatta gizli konuşmak,emretmek,ilham etmek,ima ve
işaret etmek,seslenmek,fısıldamak,mektup yazmak gibi anlamlara gelir.Istılahi
manası ise İslam litaratüründe ise Allah’ın bazı sözlerinin insanlara
ulaştırılmak üzere Cebrail meleği vasıtasıyla veya doğrudan, esasını
bilemeyeceğimiz bir şekille peygamberlere iletmesidir.
2)Vahyin vahyediliş tarzları nelerdir ?
Kur’an-ı Kerim’de Şura Suresinin 51. Ayetinde Allah’ın
bir insanla üç şekilde konuştuğu bildirilmiştir.Bu ayetteki üç şekilde şunlardır;
*Allah(cc) bildireceği şeyleri peygamberlerin veya başka
bir insanın kalbine ilham eder.
*Peygamberlerine bir perde arkasından hitabeder.(Hz. Musa
örneğinde olduğu gibi)
*Allah(cc) vahiy iletmekle görevlendirdiği melekleriyle
peygamberlerine bildirdiklerini vahyeder.
3)Kur’an-ı Kerim nasıl Mushaf haline getirilmiştir?
Hz. Ebubekir’in Halifeliği döneminde Yemame harbinde 70
kadar Kur’an hafızının şehit düşmesi Hz. Ömer’i harekete geçirmiştir ve Hz.
Ebubekir’e Kur’an’ı iki kapak arasına getirilmesini teklif etmiştir.İlk başta
bu fikre sıcak bakmayan Hz. Ebubekir bu işe en uygun olan Zeyd b. Sabit’i
görevlendirirerek titiz bir öalışma neticesinde Kur’an iki kapak arasına
getirilerek Hz.Ebubekir döneminde Mushaf halini almıştır.
4)Kur’an-ı Kerim çerçevesinde ayeti açıklayınız.
Istılahi olarak ayet Kur’an’da bir veya daha fazla
cümleden oluşan,başı ve sonu belli olan Kur’an’ın bir birimidir.Kur’an
çerçevesinde bakacak olursak ayetler Kevni ve Kavli ayetler diye ikiye ayrılır.Kevni
ayetler varlıkları ifade eden her şeydir.Örneğin insan başlı başına bir
ayettir.Kavli ayetler ise Kur’an’da ve diğer ilahi kitaplarda olduğu gibi Allah’ın
buyrukları ve sözleridir.Kavli ve kevni ayetler birbiriyle iç içedir ve
birbirini tamamlayıcı niteliktedirler.O nedenle birinin yetersiz kaldığı yerde
diğeri devreye girer.
5)Kur’an dilinin bilimsel ve felsefik olmamasının sebebi
nedir?
Kur’an-ı Kerim gerek gayesi,üslubü,hükümleri ve hitabıyla
evrensel bir kitaptır.Kur’an’da her kesimden anlayabileceği bir dil üslubu
vardır.O yönüyle her kesime hitap eden evrensel içerikli bir vahiy mahsülü
kitaptır.O nedenle bir zümreye veya bir kesime hitap eden bir kitap değildir.
6)Kur’an-ı Kerim’in en yaygın olarak kullanılan
isimlerini yazınız.
*el-kitap *el-furkan *ez-zikr *Nur *Huda *Beyan *Ruh *Kelam
*Rahmet *Mev’iza *eş –şifa
7)Sahabe Döneminde Tefsir sahasında meşhur olanlardan 5
tanesini yazınız.
*Ali b. Ebi Talip
*Abdullah b. Mes’ud
*Abdullah b. Abbas
*Zeyd b. Sabit
*Ebu Musa el-Esari
8)Günümüze kadar ulaşabilen ilk tefsir sahifelerin
sahiplerini yazınız.
*Ali b. Ebi Talha(ö.143/730)
*Mukatil b. Süleyman(ö.150/767)
*Sufyanu’s-Sevri(ö.161/778)
*Yahya b. Sellam(ö.200/815)
*Abdurrezzak b. Hemmam(ö.211/827)
9)Başlangıcından günümüze tefsir çeşitlerini yazınız.
*Rivayet tefsiri, *Dirayet tefsiri, *Dilbilimsel(Filolojik)
tefsir, *Kelami tefsir, *Fıkhi tefsir, *Tasavvufi tefsir, * Mezhebi tefsir, *Felsefi
tefsir, *Bilimsel tefsir, *Konularına göre tefsir
10)Anlama eylemindeki temel unsurlar nelerdir?
*Anlatan(Allah)/Konuşan/yazan
*Anlayan(insan)/Dinleyen/Okuyan
*Anlatılan(Kur’an)/Konuşulan/Yazılan
*Anlama
1.Vahyin lügat ve terim manalarını açıklayınız.
Lügatta gizli konuşmak, emretmek, ilham etmek, acele etmek,
ima ve işaret etmek, seslenmek, fısıldamak, mektup yazmak anlamlarına gelir.
Terim olarak, Allah’ın bazı sözleri, bazı insanlara
ulaştırmak üzere Cebrail vasıtasıyla veya doğrudan, mahiyetini bilmediğimiz bir
yolla peygambere iletmesidir.
2.Vahiy şekillerini yazınız.
Üç türlü vahiy vardır:
--Allah, bazı bilgileri ve manaları peygamberin veya insanın
kalbine bırakır
--Bir perde arkasından elçisine hitap eder.
--Allah’la insan arasında farklı yaratılışta olan melek
zümresinden vazifeli bir meleği elçi olarak gönderir ve bu elçi melek,
peygambere Allah’ın mesajını iletir, vahyeder. Kur’an vahyi, kanaatimize göre
hep Cebrail vasıtasıyla indirilmiştir.
3. Bir kıraatın sahih olması için hangi vasıflara sahip
olması gerekir?
--Hz. Peygamber’den sahih senedle rivayet edilmesi
--Hz. Osman’ın mushafına takdiren de olsa uygun olması
--Arapçanın kaidelerine uygun olması.
4. Ayetin anlamını ve kaç çeşit olduğunu yazıp açıklayınız.
Ayet: Kur’an’da bir veya daha fazla cümleden oluşan, başı ve
sonu olan Kur’an birimine ayet denir.
Kur’an çerçevesine bakarsak varlıkta iki çeşit ayet vardır:
-Kevni ayetler:
Varlıkta tabii olan her şey ve her oluştur. Bu manada mesela insan başlı
başına bir ayettir.
-Kavli ayetler: Kur’an ve diğer ilahi kitaplardaki Allah’ın
sözleridir.
Kavli ayetler ile kevni ayetler birbiriyle örtüşür birbirini
tamamlar.
5.Kur’an’ın ifade özelliklerini yazınız.
-Edebi üslubu
-Kur’an ifadelerinin zihinlerde yaklaştırıcı ve düşündürücü
özelliği ( benzetmelerle, kıssalarla, insanbiçimci bir dil kullanmakla)
-Kur’an’ın bilimsel ve felsefi bir dil kullanmayışı
-Kur’an ifadelerinin insanın zihin, his ve ruh dünyasına
birlikte hitap edişi
6. Tefsir çeşitlerini yazınız.
-Rivayet tefsiri, Dilbilimsel (filolojik) tefsir, Kelami
tefsir, Fıkhi tefsirler, Tasavvufi tefsirler, İlmi tefsir, Kur’an’ın rehber
kitap oluşunu ön plana çıkaran tefsirler, Mezhebi tefsirler, Felsefi tefsir.
7. Kur’an’ın isimlerini yazıp, isimleri çerçevesinde değerlendiriniz.
Kur’an’ın isimleri: Kitap, Furkan, Zikr, Nur, Huda, Beyan,
Ruh, Kelam, Rahmet, Mev’iza, Şifa.
Kur’an’ın müntesiplerden istediği, tarih içinde hangi
siyasi, sosyal, ekonomik ve ahlaki değer üretirlerse üretsinler bu işleri
yaparken onların, Kur’an’ın ışığından ve yol göstericiliğinden istifade
etmeleridir.
8. Kur’an’ın temel mevzularını yazınız.
- Allah-alem münasebeti
-Allah-insan münasebeti ( ontolojik münasebet, bilgisel
münasebet, Allah’ın insanla varoluşsal münasebeti)
-İnsan-insan münasebeti (ahlak, hukuk)
-İnsan-alem münasebeti
9. Sahabelerden tefsir alanında meşhur olanlarını yazıp
Tercuman’ul Kur’an adı verilenin kim olduğunu yazınız.
-Ali b. Ebi Talip
-Abdullah b. Mes’ud
-Abdullah b. Abbas ( Tercüman’ul Kur’an)
-Ubeyy b. Kab
-Ebu Musa el-Eşari
-Zeyd b. Sabit
-Abdullah b. Zubeyr
10. Vücuh ve Nezair ne demektir?
Kur’an’da bir kelimenin, birkaç manada kullanılmasına Vücuh
denir. Huda kelimesi buna misaldir.
Kur’an’da birkaç kelimenin, aynı manada kullanılmasına
Nezair denir. Mesela cehennem, nar, sekar, hutame, cehim gibi lafızlar Cehennem
anlamındadır.
1.Vahyin lügat ve terim manalarını açıklayınız.
Lügatta gizli konuşmak, emretmek, ilham etmek, acele etmek,
ima ve işaret etmek, seslenmek, fısıldamak, mektup yazmak anlamlarına gelir.
Terim olarak, Allah’ın bazı sözleri, bazı insanlara
ulaştırmak üzere Cebrail vasıtasıyla veya doğrudan, mahiyetini bilmediğimiz bir
yolla peygambere iletmesidir.
2.Vahiy şekillerini yazınız.
Üç türlü vahiy vardır:
--Allah, bazı bilgileri ve manaları peygamberin veya insanın
kalbine bırakır
--Bir perde arkasından elçisine hitap eder.
--Allah’la insan arasında farklı yaratılışta olan melek
zümresinden vazifeli bir meleği elçi olarak gönderir ve bu elçi melek,
peygambere Allah’ın mesajını iletir, vahyeder. Kur’an vahyi, kanaatimize göre
hep Cebrail vasıtasıyla indirilmiştir.
3. Bir kıraatın sahih olması için hangi vasıflara sahip
olması gerekir?
--Hz. Peygamber’den sahih senedle rivayet edilmesi
--Hz. Osman’ın mushafına takdiren de olsa uygun olması
--Arapçanın kaidelerine uygun olması.
4. Ayetin anlamını ve kaç çeşit olduğunu yazıp açıklayınız.
Ayet: Kur’an’da bir veya daha fazla cümleden oluşan, başı ve
sonu olan Kur’an birimine ayet denir.
Kur’an çerçevesine bakarsak varlıkta iki çeşit ayet vardır:
-Kevni ayetler:
Varlıkta tabii olan her şey ve her oluştur. Bu manada mesela insan başlı
başına bir ayettir.
-Kavli ayetler: Kur’an ve diğer ilahi kitaplardaki Allah’ın
sözleridir.
Kavli ayetler ile kevni ayetler birbiriyle örtüşür birbirini
tamamlar.
5.Kur’an’ın ifade özelliklerini yazınız.
-Edebi üslubu
-Kur’an ifadelerinin zihinlerde yaklaştırıcı ve düşündürücü
özelliği ( benzetmelerle, kıssalarla, insanbiçimci bir dil kullanmakla)
-Kur’an’ın bilimsel ve felsefi bir dil kullanmayışı
-Kur’an ifadelerinin insanın zihin, his ve ruh dünyasına
birlikte hitap edişi
6. Tefsir çeşitlerini yazınız.
-Rivayet tefsiri, Dilbilimsel (filolojik) tefsir, Kelami
tefsir, Fıkhi tefsirler, Tasavvufi tefsirler, İlmi tefsir, Kur’an’ın rehber
kitap oluşunu ön plana çıkaran tefsirler, Mezhebi tefsirler, Felsefi tefsir.
7. Kur’an’ın isimlerini yazıp, isimleri çerçevesinde değerlendiriniz.
Kur’an’ın isimleri: Kitap, Furkan, Zikr, Nur, Huda, Beyan,
Ruh, Kelam, Rahmet, Mev’iza, Şifa.
Kur’an’ın müntesiplerden istediği, tarih içinde hangi
siyasi, sosyal, ekonomik ve ahlaki değer üretirlerse üretsinler bu işleri
yaparken onların, Kur’an’ın ışığından ve yol göstericiliğinden istifade
etmeleridir.
8. Kur’an’ın temel mevzularını yazınız.
- Allah-alem münasebeti
-Allah-insan münasebeti ( ontolojik münasebet, bilgisel
münasebet, Allah’ın insanla varoluşsal münasebeti)
-İnsan-insan münasebeti (ahlak, hukuk)
-İnsan-alem münasebeti
9. Sahabelerden tefsir alanında meşhur olanlarını yazıp
Tercuman’ul Kur’an adı verilenin kim olduğunu yazınız.
-Ali b. Ebi Talip
-Abdullah b. Mes’ud
-Abdullah b. Abbas ( Tercüman’ul Kur’an)
-Ubeyy b. Kab
-Ebu Musa el-Eşari
-Zeyd b. Sabit
-Abdullah b. Zubeyr
10. Vücuh ve Nezair ne demektir?
Kur’an’da bir kelimenin, birkaç manada kullanılmasına Vücuh
denir. Huda kelimesi buna misaldir.
Kur’an’da birkaç kelimenin, aynı manada kullanılmasına
Nezair denir. Mesela cehennem, nar, sekar, hutame, cehim gibi lafızlar Cehennem
anlamındadır.
TEFSİR USULÜ KIRAATİMDEN SORU VE CEVAP
S1)
Kur’ân’ın iki kapak arasına alınması hakkında bilgi veriniz?
C1)
Peygamber(a.s) zamanında Kur’an dağınık bir biçimdeydi. İki kapak arasına
alınması halifeler döneminde gerçekleşmiştir. Hz. Ebu Bekir’in halifeliği
zamanın da mürted olayları yaşanıyordu. Bunlara karşı mücadele ediliyordu. Bu
mücadelelerden birisi olan Yemame savaşında hafızlardan 70 kişi şehit olmuştu.
Bu durumu gören Hz. Ömer hemen Hz. Ebu Bekr’e gitti ve Kur’an’ı iki kapak
arasına alınması gerektiği fikrini söyledi. Hz. Ebu Bekr bunu başta kabul
etmedi çünkü Peygamber böyle bir şey yapmamıştı. Ama daha sonra düşününce bunun
gerekliliğini anladı ve Kur’ân’ı bir araya toplasın diye Zeyd b. Sabit’i
görevlendirdi. Zeyd b. Sabit bunu yaptı ve bu oluşturulan iki kapak arasına
alınan Kur’an’a Mushaf adı verildi. Hz. Ebu Bekir kendinden sonra kimin başa
geçeceği belli olmadığı için ölmeden önce mushafı kızı Hafza’ya emanet etti.
S2)
Kur’ân’ın çoğaltılmasının sebebi nedir?
C2) Hz.
Osman’ın halifeliği döneminde Azerbaycan ve Ermenistan’a sefer düzenlenmişti.
Bu sefere Iraklı ve Suriyeli Müslümanlar da katılmıştı. Bir araya gelen
Suriyeliler ve ıraklılar Kur’an tilavetlerinde ki farklılıkları görünce iş
büyüdü ve kavgaya dönüştü. Bu durumun ciddiyetini farkeden Huzeyfe b. Yeman Hz.
Osman’a gidip görüşünü bildirdi. Kur’an’ın çoğaltılması gerektiğini söyledi.
Bunun üzerine yine Zeyd b. Sabit’in denetimi altında Kur’an Mushaf alınarak
yedi nüsha olarak çoğaltıldı. Hz.Osman ihtilafa düşerseniz Kur’an’ı Kureyş
lehçesini esas alarak çoğaltın. Çünkü Kur’an bu lehçe üzerine indirilmiştir
dedi.
Kur’an’ı
Kerimde benzer harfleri ayırt edecek noktalamalar yoktu ilk noktalamaları koyan
Nasr bin Asım oldu. Kur’an da sesleri belli edecek bir işaretlemede yoktu bunu
da gerçekleştiren kişi Ebu Esved ed. Düeli oldu. Allah hepsinden razı olsun.
S3) Kıraatin
sahih olma şartları nelerdir?
C3) Üç şart
vardır.
1. Hz. Muhammed’den sahih senetle
rivayet edilmesi.
2. Hz. Osman’ınmushafına taktirende olsa
uygun olması.
3. Arapça kaidelere uygun olacak.
S4)
Kur’ân’ın tertibi hakkında bilgi veriniz.
C4) Kur’ân’ı
Kerim diğer kitaplar gibi tasnif etmek mümkün değidir. Çünkü onda mevzular tek
tek ele alınmamıştır. Mevzular iç içedir. Bu yüzden ana hat olarak Kur’an’ın
tertibinde iki temel hat vardır. Bunlar ayetler ve surelerdir.
Ayet: Bir
veya birkaç cümleden oluşan Kur’an’ı birimlere ayet denir. Bir ayet bir
kelimeden oluşa bileceği yüz kelimeden de oluşa bilir. Ayetlerin tertibi
tevkifidir. Yani Allah’u Teala bizzat hangi ayetin hangi ayetten sonra
geleceğini sıralanışını kendisi belirlemiştir. Bunu da her yılın ramazan ayında
Cebrail’ine kontrol ettirmiştir.
Sure ise ayetlerin
bir araya gelmesiyle oluşmuş guruplardır. Bunların tasnifi hakkında üç görüş
vardır. Bir görüşe göre Peygamber Efendimiz bizzat kendisi sıralamıştır. Yani
tevkifidir. Başka bir görüşe göre ise Bir kısmın Peygamberimiz bir kısmını da
sahabeler tasnif etmiştir. Diğer bir görüşe göre ise sahabeler kendi
içtihatlarıyla tasniflemişlerdir.
İsimleri üç
şekilde konulmuştur. Sureye ya içinde geçen önemli şahısların ismi veya surede
geçen kavimlerin, yerlerin ismi ya da surenin başında bulunan HUruf’u Mukadda’lar
verilmiştir.
Günümüzde
Hz. Osman’ın Mushaf’ı esas alınmıştır. Sıralanış olarak Fatiha hariç uzundan
kıssaya doğru bir sıralanış hakimdir. Farklı görüşlerde mevcuttur günümüzde.
İniş sırasına göre Kur’an’ı okumayı daha uygun gören İzzet Derveze gibi alimler
bunu esas almışlardır.
S5) Kur’an
ifadelerinin zihne yaklaştırcı özellikleri hakkında bilgi veriniz.
C5) Kur’an’ı
Kerim belli bir topluma yada bir toplumun belli bir düzeyine hitap etmez. O
bütün insanlık için gönderilmiştir. Bu yüzden Allah’u Teala Kur’an’ı herkesin
anlayacağı bir seviyede indirmiştir. Kur’an’ın kullanmış olduğu uslüp Allah’ın
yarattıklarını nede iyi tanıdığını, onların kavrayış noktalarını çok iyi
bildiğini gösterir. Kur’an’ın izah yöntemlerini ele alırsak benzetmeler,
kıssalar, insanbiçimci bir dil kullanmıştır. Kur’an felsefi ve bilimsel bir dil
kullanmamıştır.
C6) Kur’ân
neden felsefi ve bilimsel bir dil kullanmamıştır?
C6) Kur’ân
evrensel bir kitaptır. Bu yüzden hedefi belli kesimlere hitap değil bütün zamanlara
ve bütün insanlara hitap edebilmektir. Eğer sadece felsefi ve bilimsel hitap
etseydi işte o zaman insanlar Kur’ân’ı anlamaz onunla amel edemezlerdi. Sadece
hitap ettiği kesim anlardı. Ama kimi ayetler hem felsefi, hem bilimsel hem de
tüm insanlara aynı anda düşündürür. Bir ayetle örneklendirirsek; “ Dağları
birer kazık yapmadık mı?” ifadesiyle, dağları vasfediyor. Bu ayeti bormal düzeyde ki biri okuduğu zaman
dağlara bakıp onların gerçekten bir kazığa benzediklerini ve Allah’ın yarattığını
anlamaktadırlar.
Bir
coğrafyacı baktığında dağalrın ehemmiyetini bilimsel olarak daha iyi izah eder
çünkü dağlar yerkürenin yörüngedeki istikrarına, yörüngesinden ayrılmamasına
yardım eder gibi bir bilimsel açıklama yaparak ayetin vermek istediğini dahada
anlamlandıra bilir. Zaten Kur’ân’ın beşeri bir söz olmadığının en güzel kanıtı
budur. Her kesime birdden hitap edebilme, zamna yenilmeme, üzerinde durmadan
düşündürebilme.
S7) Mekki ve
Medeni ayetlerin özellikleri nelerdir?
Mekki
ayetler;
Medeni
ayetlere göre daha kapalı lafızlıdır.
İnanç ve
ahlak ilkeleri üzerine durulmuştur.
Gaybi
konular cennet ve cehennem tasvirleri sık sık yer almıştır.
Kıssalar
önemli yer tutar.
Medeni
ayetlere nisbetle daha kıssadır.
Medeni
ayetler;
İnanç ve
ahlak ilkelerinin yanında içtimai nizamla hukuk ve siyasetle alakalı ifadelerin
yer aldığını görürüz.
Metin olarak
Mekki ayetlere göre deaha uzundurlar.
Yalındır ve
doğrudan anlatım hakimdir.
S8) Ayet ne
demktir?
C8) Ayet;
Kur’ânda bir veya birkaç cümleden oluşan, başı ve sonu olan Kur’an birimine
ayet denir. Ayetlerin bir kısmında bazen bir konu işlenirken bazı durumlarda
bir ayetin çeşitli konulara atıflarda bulunduğunu görebiliriz.
Ayetlerin
sonunda fasılalar vardır.
Ayetlerin
dizilişi tevkifidir.
Kevni
ayetler ve kavli ayetler olmak varlıkta aslında ikiye ayrılır.
S9) Sure ne
demektir?
C9) Kur’an ayetlerinden meydana gelen müstakil Kur’an parçalarına denir.
Kur’an da
114 tane sure vardır.
Bunların en
kıssası 3 ayetli kevser suresi, en uzunu ise 286 ayetli Bakara Suresidir.
Surelerin 86
tanrsi Mekki, 28 tanesi ise Medeni dir.
Sureler
isimlerini içinde geçen önemli
şahsiyetlerden, kavim, ihtiva ettiği
bazı konulardan veya varlıklardan yada huruf-u mukattalardan almıştır.
Surelerin
tasnifi ile ilgili ise 3 ayrı rivayet vardır.
1. Hz. Peygamber bizzat kendisi sıralamıştır.
2. Bir kısmını Hz. Peygamber bir kısmını
ise sahabiler sıralamıştır.
3. Sadece sahabiler sıralamıştır.
·
Günümüzde
Hz. Osman2ın Mushaf sırasına göre bir sıralanış hakimdir.
S10) Kur’an’ın temel mevzuları nelerdir?
S10)Kur’an’ın Peyder pey inmesi ne gibi kolaylıklar sağlamıştır?
C10) Yazıya geçirilmesinde kolaylık olmuştur.
Kolayca ezberlenmesini sağlamıştır.
Hayata katılıp yaşanması kolaylaşmışır.
İnsan parça parça indiği için daha iyi anlama gibi bir ortama
kavuşmuştur.
Birden yüklenmediği için kabullenilmesi kolaylaşmıştır.
TEFSİR USULÜ KIRAATİMDEN SORU VE CEVAP
S1)
Kur’ân’ın iki kapak arasına alınması hakkında bilgi veriniz?
C1)
Peygamber(a.s) zamanında Kur’an dağınık bir biçimdeydi. İki kapak arasına
alınması halifeler döneminde gerçekleşmiştir. Hz. Ebu Bekir’in halifeliği
zamanın da mürted olayları yaşanıyordu. Bunlara karşı mücadele ediliyordu. Bu
mücadelelerden birisi olan Yemame savaşında hafızlardan 70 kişi şehit olmuştu.
Bu durumu gören Hz. Ömer hemen Hz. Ebu Bekr’e gitti ve Kur’an’ı iki kapak
arasına alınması gerektiği fikrini söyledi. Hz. Ebu Bekr bunu başta kabul
etmedi çünkü Peygamber böyle bir şey yapmamıştı. Ama daha sonra düşününce bunun
gerekliliğini anladı ve Kur’ân’ı bir araya toplasın diye Zeyd b. Sabit’i
görevlendirdi. Zeyd b. Sabit bunu yaptı ve bu oluşturulan iki kapak arasına
alınan Kur’an’a Mushaf adı verildi. Hz. Ebu Bekir kendinden sonra kimin başa
geçeceği belli olmadığı için ölmeden önce mushafı kızı Hafza’ya emanet etti.
S2)
Kur’ân’ın çoğaltılmasının sebebi nedir?
C2) Hz.
Osman’ın halifeliği döneminde Azerbaycan ve Ermenistan’a sefer düzenlenmişti.
Bu sefere Iraklı ve Suriyeli Müslümanlar da katılmıştı. Bir araya gelen
Suriyeliler ve ıraklılar Kur’an tilavetlerinde ki farklılıkları görünce iş
büyüdü ve kavgaya dönüştü. Bu durumun ciddiyetini farkeden Huzeyfe b. Yeman Hz.
Osman’a gidip görüşünü bildirdi. Kur’an’ın çoğaltılması gerektiğini söyledi.
Bunun üzerine yine Zeyd b. Sabit’in denetimi altında Kur’an Mushaf alınarak
yedi nüsha olarak çoğaltıldı. Hz.Osman ihtilafa düşerseniz Kur’an’ı Kureyş
lehçesini esas alarak çoğaltın. Çünkü Kur’an bu lehçe üzerine indirilmiştir
dedi.
Kur’an’ı
Kerimde benzer harfleri ayırt edecek noktalamalar yoktu ilk noktalamaları koyan
Nasr bin Asım oldu. Kur’an da sesleri belli edecek bir işaretlemede yoktu bunu
da gerçekleştiren kişi Ebu Esved ed. Düeli oldu. Allah hepsinden razı olsun.
S3) Kıraatin
sahih olma şartları nelerdir?
C3) Üç şart
vardır.
1. Hz. Muhammed’den sahih senetle
rivayet edilmesi.
2. Hz. Osman’ınmushafına taktirende olsa
uygun olması.
3. Arapça kaidelere uygun olacak.
S4)
Kur’ân’ın tertibi hakkında bilgi veriniz.
C4) Kur’ân’ı
Kerim diğer kitaplar gibi tasnif etmek mümkün değidir. Çünkü onda mevzular tek
tek ele alınmamıştır. Mevzular iç içedir. Bu yüzden ana hat olarak Kur’an’ın
tertibinde iki temel hat vardır. Bunlar ayetler ve surelerdir.
Ayet: Bir
veya birkaç cümleden oluşan Kur’an’ı birimlere ayet denir. Bir ayet bir
kelimeden oluşa bileceği yüz kelimeden de oluşa bilir. Ayetlerin tertibi
tevkifidir. Yani Allah’u Teala bizzat hangi ayetin hangi ayetten sonra
geleceğini sıralanışını kendisi belirlemiştir. Bunu da her yılın ramazan ayında
Cebrail’ine kontrol ettirmiştir.
Sure ise ayetlerin
bir araya gelmesiyle oluşmuş guruplardır. Bunların tasnifi hakkında üç görüş
vardır. Bir görüşe göre Peygamber Efendimiz bizzat kendisi sıralamıştır. Yani
tevkifidir. Başka bir görüşe göre ise Bir kısmın Peygamberimiz bir kısmını da
sahabeler tasnif etmiştir. Diğer bir görüşe göre ise sahabeler kendi
içtihatlarıyla tasniflemişlerdir.
İsimleri üç
şekilde konulmuştur. Sureye ya içinde geçen önemli şahısların ismi veya surede
geçen kavimlerin, yerlerin ismi ya da surenin başında bulunan HUruf’u Mukadda’lar
verilmiştir.
Günümüzde
Hz. Osman’ın Mushaf’ı esas alınmıştır. Sıralanış olarak Fatiha hariç uzundan
kıssaya doğru bir sıralanış hakimdir. Farklı görüşlerde mevcuttur günümüzde.
İniş sırasına göre Kur’an’ı okumayı daha uygun gören İzzet Derveze gibi alimler
bunu esas almışlardır.
S5) Kur’an
ifadelerinin zihne yaklaştırcı özellikleri hakkında bilgi veriniz.
C5) Kur’an’ı
Kerim belli bir topluma yada bir toplumun belli bir düzeyine hitap etmez. O
bütün insanlık için gönderilmiştir. Bu yüzden Allah’u Teala Kur’an’ı herkesin
anlayacağı bir seviyede indirmiştir. Kur’an’ın kullanmış olduğu uslüp Allah’ın
yarattıklarını nede iyi tanıdığını, onların kavrayış noktalarını çok iyi
bildiğini gösterir. Kur’an’ın izah yöntemlerini ele alırsak benzetmeler,
kıssalar, insanbiçimci bir dil kullanmıştır. Kur’an felsefi ve bilimsel bir dil
kullanmamıştır.
C6) Kur’ân
neden felsefi ve bilimsel bir dil kullanmamıştır?
C6) Kur’ân
evrensel bir kitaptır. Bu yüzden hedefi belli kesimlere hitap değil bütün zamanlara
ve bütün insanlara hitap edebilmektir. Eğer sadece felsefi ve bilimsel hitap
etseydi işte o zaman insanlar Kur’ân’ı anlamaz onunla amel edemezlerdi. Sadece
hitap ettiği kesim anlardı. Ama kimi ayetler hem felsefi, hem bilimsel hem de
tüm insanlara aynı anda düşündürür. Bir ayetle örneklendirirsek; “ Dağları
birer kazık yapmadık mı?” ifadesiyle, dağları vasfediyor. Bu ayeti bormal düzeyde ki biri okuduğu zaman
dağlara bakıp onların gerçekten bir kazığa benzediklerini ve Allah’ın yarattığını
anlamaktadırlar.
Bir
coğrafyacı baktığında dağalrın ehemmiyetini bilimsel olarak daha iyi izah eder
çünkü dağlar yerkürenin yörüngedeki istikrarına, yörüngesinden ayrılmamasına
yardım eder gibi bir bilimsel açıklama yaparak ayetin vermek istediğini dahada
anlamlandıra bilir. Zaten Kur’ân’ın beşeri bir söz olmadığının en güzel kanıtı
budur. Her kesime birdden hitap edebilme, zamna yenilmeme, üzerinde durmadan
düşündürebilme.
S7) Mekki ve
Medeni ayetlerin özellikleri nelerdir?
Mekki
ayetler;
Medeni
ayetlere göre daha kapalı lafızlıdır.
İnanç ve
ahlak ilkeleri üzerine durulmuştur.
Gaybi
konular cennet ve cehennem tasvirleri sık sık yer almıştır.
Kıssalar
önemli yer tutar.
Medeni
ayetlere nisbetle daha kıssadır.
Medeni
ayetler;
İnanç ve
ahlak ilkelerinin yanında içtimai nizamla hukuk ve siyasetle alakalı ifadelerin
yer aldığını görürüz.
Metin olarak
Mekki ayetlere göre deaha uzundurlar.
Yalındır ve
doğrudan anlatım hakimdir.
S8) Ayet ne
demktir?
C8) Ayet;
Kur’ânda bir veya birkaç cümleden oluşan, başı ve sonu olan Kur’an birimine
ayet denir. Ayetlerin bir kısmında bazen bir konu işlenirken bazı durumlarda
bir ayetin çeşitli konulara atıflarda bulunduğunu görebiliriz.
Ayetlerin
sonunda fasılalar vardır.
Ayetlerin
dizilişi tevkifidir.
Kevni
ayetler ve kavli ayetler olmak varlıkta aslında ikiye ayrılır.
S9) Sure ne
demektir?
C9) Kur’an ayetlerinden meydana gelen müstakil Kur’an parçalarına denir.
Kur’an da
114 tane sure vardır.
Bunların en
kıssası 3 ayetli kevser suresi, en uzunu ise 286 ayetli Bakara Suresidir.
Surelerin 86
tanrsi Mekki, 28 tanesi ise Medeni dir.
Sureler
isimlerini içinde geçen önemli
şahsiyetlerden, kavim, ihtiva ettiği
bazı konulardan veya varlıklardan yada huruf-u mukattalardan almıştır.
Surelerin
tasnifi ile ilgili ise 3 ayrı rivayet vardır.
1. Hz. Peygamber bizzat kendisi sıralamıştır.
2. Bir kısmını Hz. Peygamber bir kısmını
ise sahabiler sıralamıştır.
3. Sadece sahabiler sıralamıştır.
·
Günümüzde
Hz. Osman2ın Mushaf sırasına göre bir sıralanış hakimdir.
S10) Kur’an’ın temel mevzuları nelerdir?
S10)Kur’an’ın Peyder pey inmesi ne gibi kolaylıklar sağlamıştır?
C10) Yazıya geçirilmesinde kolaylık olmuştur.
Kolayca ezberlenmesini sağlamıştır.
Hayata katılıp yaşanması kolaylaşmışır.
İnsan parça parça indiği için daha iyi anlama gibi b ÖDEV 3 S1-Allah'ın Kur'an'a el kitap adını vermesi ne ifade etmektedir? El-kitap denmesi; Kur'an'ın zımnen yazılmasını da istediğini göstermektedir. S2-Mekki ve medeni ayetler arasındaki farklar nelerdir? S3-Kur'an konuları ,mesajları insanlara hangi şekillerle yaklaştırmaktadır? S4-Kur'an'ın isimleri çerçevesinde bir değerlendirme yapınız ? S5-Kur'an'ı anlamanın şartları nelerdir? S6-Kur'an'ı anlama ve yorumlamada 3 temel alan nedir? S7-Aksamu'l Kur'an ne demektir?bu alanda yapılan çalışmalardan bir örnek veriniz? S8-Allah-insan münasebetini açıklayınız ? S9-vücuh ve nezair nedir? Örnek veriniz? S10-Ayet kaça ayrılır_açıklayınız? 2-Sahabe asrından tefsir alanında meşhur olan alimlerden 5 tane söyleyiniz? 3-Rivayet Tefsirleri özellikle hangi hususlarda tenkit edilmiştir? 4- Dirayet tefsirini açıklayınız ve örnek veriniz? 5- Garibu'l-Kur'an ve Muşkilu'l-Kur'an kavramlarını açıklayınız? Tefsir Usulü
(H.A.) kıraatinizden on soru-on cevap yazınız. 1)Tefsir
ilmi ile kur’an ilimlerini karşılaştırınız. Kur’an
ilimleri Kur’anla ilgili ilimlerden oluşur ve kapsamı çok geniştir. Tefsir ilimi
ise Kur’anın izahını amaçlar. Kur’anı bu bakımdan(belagat, tarih, grammer)
inceler. Kur’an ilimlerinden bir cüzdür. 2)Tefsir
ilminin ana başlıkları (gayesi) nelerdir? -
kitabuulahı anlamak -kitabullahın
manalarını açıklamak -kitabullahın
hükümlerini tespit edip çıkarmak 3)Nüzul
sebebi rivayetlerin kalıplarının rivayetlerde geldiği şekillerini tespit
etmenin önemi nedir? Niçin bunu yapmak gerekir? Kalıpların (sigaların
ele alınmaması: -nüzul
sebebini tanımamızı güçleştirir -rivayetleri
tasnif edemeyeceğimiz için gerçek Esbab-ı Nüzul rivayetlerini belirlemeyi
zorlaştırır 4)Sebep
ifade etmede nass olan rivayetler ne demektir? Sebeb-i
Nüzul rivayetlerinin nüzul ortamına ait olduğu başka bir unsura ihtiyaç olmadan
anlaşılıyorsa bu şekilde ki Esbab-ı Nüzul rivayetlerine denir. 5) Sebep
ifade etmede nass olmayan rivayetler ne demektir? Sebeb-i
nüzul rivayetlerinin lafızları ve sigaları buna imkan vermiyorsa bu şekildeki
esbab-ı nuzül rivayetlerine denir. 6)hem
tefsir hemde Sebeb-i Nüzul sigası olan
ibareden hangisinin asıl murad olduğunu nasıl anlarız? Bu iki
ihtimalden birinin tercih edilmesini belirleyecek olan kaidelerdir. 7)ilk
muhaddisler rivayetlerinde hangi ilkeyi benimsemişlerdir? İlk muhaddisler
yaptıkları rivayetlerin senedini rivayet etmeyi bir ilke edinmişlerdir. 8)Tefsir
rivayetlerini eserlerinde nakleden müfessirlerin yaptıkları rivayetler o
rivayetlerin sıhhatine delil teşkil eder mi? Hayır. Çünkü
tefsir rivayetlerini nakleden müffesirlerin, çoğu ilmi yeterliliklerine takvalı
olmalarına rağmen birçok zayıf hadis nakletmişlerdir. 9) siga ne
demektir açıklayın? Adalet ve
zapt şartlarıdır. 10) itibar
ne demektir? Hadisin başka
bir ravisinin bulunup bulunmadığını araştırmaktır. Öğrenci adı-soyadı:Amine Cemeleli No:12070081 Bölüm:Yaygın Din Uygulamaları-2 Tefsir
Usulü Kitabından Sorular-Cevaplar İnsanlar, Allah’ın verdiği zihni ve
manevi kapasitelerini Allah’ı tanımak için kullanmayınca Allah (c.c.),
insanları bilgisel olarak desteklemiştir. Bu ilişki, ilk Peygamber’le başlamış
ve Hz. Muhammed ile son bulmuştur. Kur’an insanlığın ihtiyaç duyduğu temel
bilgileri ihtiva eder. Hem insanların düşünüp anlayabileceği hem de
bilemeyeceği konuları ele alır. Kur’an, Allah’ın insanla girdiği son bilgisel
ilişki sonucu oluşan bir kitaptır. Bu bilgiler, insanın Allah ile ve âlemdeki
varlıkla ilişkisini ihtiva eder. Var olan bilgisel ilişkinin çeşitli
safhalarından söz eder ve öncekileri tashih edici özelliğe sahip olduğunu
anlatır. Varoluşsal münasebetin sağlıklı olabilmesi
için Kur’an’ın koyduğu ilkelere dayanmalıdır. Bunlar, iman etmek (Allah’a,
Peygamberlere, ahiret gününe…) ve Salih amel’dir. Kur’an-ı Kerim’in Nur, Ruh, Furkan, Huda ve
Mev’iza gibi isimleri de vardır. Kur’an’ın nuru, insanların görebileceği bir
nur, aydınlık değildir. O manevi, tevhidi ve ahlaki anlamda insanların
körlüğünü gideren bir nurdur. İnsan, kâinat kitabını ve kendini okurken Kur’an
onu idrak melekelerinin önünü aydınlatır. Bunu için Kur’an-ı Kerim
“Kitabü’l-Münir”dir. Ayrıca Kur’an, insanların manevi ve ahlaki cephelerine
sunduğu, hayat bahşeden ilkeleri, öğütleriyle ve tavsiyeleriyle adeta hayat
veren bir ruhtur. Sonuçta ahlaken aşağı seviyelerde bulunan Arap Toplumundan
medeniyet mimarlarını yetiştirmiştir. Kur’an’ın ilk muhatablarına ve onların
takipçilerine aşk, şevk ve canlılık veren, ruh veren İlahi Kelam’dır. Çünkü O,
(Allah’ın emrinden) ruhtu. Allah (c.c.), sözlü bir münasebete geçerken
âlim-cahil, avam-havas farkı gözetmeden herkese aynı ifade kalıplarıyla hitap
etmiştir. Ortalama insanın anlayabileceği sade, açık, anlaşılır bir dil
kullanmıştır. Kullandığı bu dil zengin ve derin manalar da ihtiva eder. Aynı
zamanda Kur’an ilmi ve felsefi terimler kullanmadan anlatmak istediğini
anlatırken değeri düşmez, aksine yükselir. Bu Kur’an’ın eşsiz bir ifade kudretine
sahip olduğunu gösterir. Kur’an-ı Kerim böylelikle hem ortalama insanı hem de
âlimleri ve filozofları celbeden bir ifade tarzına sahiptir. Kur’an-ı Kerim, anlatmak istediklerini
zihinlere yaklaştırarak anlama yolunu seçmiştir. Bunu da benzetmelerle,
kıssalarla ve insanbiçimci (antropomorfist) bir dil kullanmakla gerçekleştirir.
Örneğin, Kehf Suresindeki Musa-Hızır kıssası Allah’ın bilgisiyle, insanların
bilgisi arasında kıyas olamayacağını çok çarpıcı bir biçimde anlatır. Allah’ın
sınırsız bilgisine dayalı olarak yapılan bazı şeylerin hakikatini, insanlar
mahdud bilgileriyle anlamayabilirler. a)Kur’an Metninin İçinde Bulunduğu Tarihi
Alan b)Aktüel Alan (Kur’an ve Günümüz Dünyası) c)Kur’an Metni Üzerindeki Dilbilimsel
Araştırmalar Anlama eyleminde dört temel unsur vardır: a)anlatan/konuşan/yazan b)anlayan/dinleyen/okuyan c)anlatılan/konuşulan/yazılan d)anlama Bu olguda Kur’an’ı anlamak ise Allah
(anlatan), insan (anlayan), Kur’an (anlatılan) ve anlama olarak ortaya çıkar. Zaten
Kur’an-ı Kerim, insani olay ve olguları da anlattığından anlama ile yakından
ilgilidir. Çünkü anlamanın gerçekleştiği yer, insan zihni ve şuurudur. Surelerin tertibi ile ilgili üç görüş
kaydedilir. İlk olarak; surelerin tamamının tertibi, Hz. Peygamber’in
talimatına dayanmaktadır, dolayısıyla tevkifidir. İkinci olarak; surelerin bir
kısmının tertibi, Hz. Peygamber’in tayini iledir. Bir kısmı da sahabe
ictihadıyladır. Son olarak da surelerin tertibi sahabenin ictihadına dayalıdır,
görüşüdür. Surelerin Hz. Osman’ın istinsah ettiği Mushaflardaki diziliş sırası,
ümmetin tasvibini görmüştür. Günümüz Kur’an-ı Kerim nüshalarındaki surelerin
tertibi ise Hz. Osman’ın çoğalttığı Mushaflardaki tertibin aynıdır. Surelerin başları ve sonları İlahi belirleme
ile tespit edilmiştir. Ancak isimlerinin tevkifi olmadığı, bir surenin birçok
isminin olmasından anlaşılmaktadır. Örneğin, Fatiha Suresinin Esas, Salât, Dua,
Ummu’l-Kur’an, Şifa gibi 20 kadar isminin olması gibi sure isimleri tevkifi
değildir. Sahabeler, Kur’an-ı Kerim’deki garib ve
müşkil lafızları açıklarken Kur’an’daki kıssaların açıklanmasında Yahudi ve
Hristiyan kültüründen de yararlanıyorlardı. Bunun sonucunda oluşan bilgilere ve
yorumlara İsrailiyyat denir. Herkes değil de özel olarak Ehl-i Kitap’tan
kimselerle temas içinde olanlar israili haberlere açıklamalarında yer
vermişlerdir. 1-Vahiy nedir? Cevap : Vahiy , lügatta gizli konuşmak ,
emretmek , acele etmek , işaret etmek , fısıldamak gibi manalara gelir.
Istılahta ise ‘vahiy , Allah’ın bazı sözleri insanlara ulaştırmak üzere Cebrail
vasıtası ile veya doğrudan , mahiyetini bilmediğimiz bir yolla peygamberlere
iletmesidir.’ tanımı yer alır. 2- Vahiy çeşitleri nelerdir? Kısaca
bahsediniz. Cevap: Şuara suresi 51. Ayette , Allah’ın
bir insanla ancak 3 türlü konuştuğu belirtilmektedir. Bu 3 çeşit şunlardır: -Allah bazı bilgileri ve manaları ,
Peygamber’in veya başka bir insanın kalbine bırakır. -Bir perde arkasından elçisine hitap eder. -Allah’la insan arasında farklı yaratılışta
olan melek zümresinden vazifeli bir meleği elçi olarak gönderir. Bu melek
Cebrail’dir. 3-Kıraat alimlerine göre bir kıraatin sahih
olabilmesi için sahip olunması gereken vasıflar nelerdir? Cevap: -Hz. Peygamber’den sahih senetle rivayet
edilmesi. -Hz. Osman’ın mushafına takdiren de olsa
uygun olması. -Arapça’nın kaidelerine uygun olması. 4-Kura’an’ın isimlerinden ‘Zikr’ ne manaya
gelemektedir? Cevap:Zikr lügatta hatırlamak,anmak,bir
şeyi sürekli zihinde tutmak,bildirmek,haber vermek,telafüz etmek gibi manalara
gelir.Kur’an’ın isimlerinden biri olan ‘Tezkire’
de aynın kökten gelmiştir ve hatırlatma birisinin dikkatini çekme ve işaret
etme manalarına gelir. 5-Kur’an’ ın temel konuları nelerdir? Cevap:Kur’an’ın temel konularını 4’e
ayırabiliriz: 1-Allah-alem münasebeti 2-Allah-insan münasebeti 3-İnsan-insan münasebeti 4-İnsan-alem münasebeti 6-Günümüze kadar gelebilen ilk tefsir
sahifeleri sahipleri kimlerdir? -Ali
b.Ebi Talha(ö.143/760) -Mukatil b.Süleyman (ö.150/767) -Süfyanu’s-Sevri(ö.161/778) -Yahya b. Sellam(ö.200/815) -Abdurrezzak b. Hemmam(211/827) 7-Anlamanın şartları nelerdir? a-Müşterektir:Bir sözün bir metnin
anlaşılabilmesi için o sözün veya o metnin sahabiyle onu dinleyen ve okuyanın
ortak bir dile sahip olmaları gerekir.Yalnız burada müşterek dilden kasıt
Arapça,Türkçe gibi diller değildir.Örnek vericek oursak,bir felsefecinin
anlattığını yalnızca o konuyla ilgilenen ve felsefi terimlere yabancı
olmayanlar anlayabilir. b-Sözün söylendiği ortam (bağlam):Bir sözün
bir metnin anlaşılabilmesi için sözün söylendiği yer,zaman,muhatabların psikolojik,zihni,ahlaki,dini vs.durumlarının
bilinmesi gerekir. c-Sözün söylenmesini gerektiren sebep ve
sözün maksadı. 8-Aksamu’l-Kur’an nedir? Cevap:Kur’an da yeminler vardır.Allah kendi
ismine,peygamberlere,Kur’an’a,meleklere,kıyamet gününe ve tabiattaki bazı
önemli varlıklara yemin etmiştir.Kur’an daki yemin ifadeleri hem yemin edilen
varlıklara hemde yemin ifadesinden sonra söylenenlere dikkat çeker. 9-Emsalü’l-Kur’an nedir? Emsal,birşeyin benzeri delil ve hüccet manalarına
gelen “mesel”kelimesinin çoğoludur.Kur’an da meseller anlatılamak istenenleri
muhatabın zihnine yaklaştırıcı rol oynarlar.Dolayısıyla muhatablar
anlatılanları daha kolay anlarlar.Eğitimde çok önemli bir yeri olan misallerle
anlatım Allahın Kur’an da çokça başvurduğu bir yöntemdir. 10-Kur’an da meseller konusu ile ilgili
müstakil eserlerden örnekler veriniz. -et-Tirmizi’nin el-Emsal mine’l-Kitab ve’s
Sünne’si -ibnü’l-Kayyim el-Cevziyye’nin el-Emsal
fi’l-Kur’ani’l-Kerimi -Abdurrahman Hasen el-Meydani
el-Emsalu’l-Kur’aniyyesi 1-Kur’an’ın parça parça indirilmesi ne gibi
kolaylıklar sağladı? C:Kur’an’ın parça parça indirilmesi onun
kolaylıkla ezberlenmesini kolaylıkla yazılmasını sağladı.O dönemde yazı
malzemesinin kıtlığı yazı yazanların azlığı göz önünde bulundurulduğunda
Kur’ân’nın kaydedilmesindede bir kolaylık getirdiği rahatlıkla anlaşılır. 2-Kur’an’ın Mushaf haline getirilişi
hakkında bilgi veriniz. C:Hz.Ebu Bekirin halifeliği sırasında
dinden dönen kabileler ile savaş cereyan ediyordu.Bu savaşlarda biri olan
Yemame Harbinde yetmiş kadar hafız şehit düşmüştü.Hz. Ömer bu hadiseden sonra
Hz.Ebu Bekire Kur’an’ın toplanıp iki kapak haline alınmasını söyler.Hz.Ebu
Bekir Peygamberimizin yapmadığı birşeyi yapmayacağını belirtir,ancak Hz.Ömerin
ısrarlı teklifini kabul eder.Bu konuda en uygun ismin Zeyd b. Sabit olduğuna
karar verilir.Hz.Ebu Bekir Zeyd’i Çağırır ve ondan Kur’anı cem etmesini ister
Zeyd önceleri bu teklife olumlu bakmaz fakat daha sonra doğru bir iş olduğuna
kanaat getirir.Zeyd titiz bir çalışmadan sonra Hz.Ebu Bekire Kur’an nüshasını
teslim eder.Bu nüshaya ‘Mushaf’adı verilir. 3-Kur’an çerçevesinde bakıldığında varlıkta
aslında kaç tür ayet vardır?Kısaca açıklayınız. C: A:Kevni ayetler:Kevni ayetler varlıkta
tabii olan her şey ve her oluştur bu manada mesela insan,başlı başına bir
ayettir.Ay,güneş,planetler birer ayettir. B:Kavli ayetler:Kavli ayetler ise Kur’an ve
diğer kitaplardaki Allah’ın sözleridir.Kavli ayetlerle kevni ayetler birbirleriyle
örtüşür ve birbirlerini tamamlarlar. 4-Ayetlerin indiriliş tarihlerine göre
ayrıldığı kısımlar hakkında bilgi veriniz. C:Ayetler indiriliş tarihlerine göre mekki ve
medeni olmak üzere iki kısıma ayrılırlar.Hicretten önce indirilenlere ‘mekki’
hicretten sonra indirilenlere ‘medeni’denir.Mekke döneminde önce Hz.Muhammedin
Peygamberliğinin kabul ettirilmesi gerekiyordu.Onun kahin,şair olmadığının
Allah tarafından bilgilendirildiğini anlatılması gerekiyordu bu bakımdan
Peygamberin Allah’tan naklettiği sözler kudretli olmalıydı bu sebeple mekki
ayetlerde uslüp son derece büyüleyici olmuştur.Medeni ayetlerde içtimai nizamla
ve hukukla alakalı ifadelerin yer aldığını görürüz. 5-Ayetlerin tertibi hakkında bilgi veriniz. C:Ayetler,cebrailin
bildirmesi ve Hz. Peygamberin talimatıyla ait oldukları yerlere
koyulmuşlardır yani ayetlerin tertibi ilahi bir tayin ile oluşmuştur.Bu
konuda Hz.Peygamberin ve sahabenin
içtihadına yer yoktur. 6-Sure nedir?Sureler hakkında
kısaca bilgi veriniz. C:Sure terim olarak Kur’an ayetlerinden meydana gelen müstakil
Kur’an parçalarına denir.Kur’an da 114 sure vardır.Surelerin 86 sı mekki 28 i de medenidir. 7-Sureler isimlerini nasıl
almışlardır? C:Sureler isimlerini dört şekilde almışlarıdır: -İçindeki kıssalardaki önemli şahsiyetlerden(Nuh,İbrahim,Hud,Yunus
gibi) -Adı geçen topluluklardan (Münafikun,Mutaffifin) -İhtiva ettiği bazı konulardan veya
varlıklardan(Ankebut,Nisa gibi) -Başlarındaki Huruf-u mukattaalardan(Taha,Yasin gibi) 8-Kur’an neden bilimsel ve felsefi bir dil kullanmamıştır? C:Allah,kendini ve alemi tanıtmayı,tevhidi ve ahlak
ilkelerini benimsetmeyi bütün insanlar için öngörmüştür.Bu sebeple alim cahil
farkı gözetmeden herkeze aynı şekilde hitap etmiştir.Eğer Allah felsefi veya
bilimsel bir dil kullansaydı insanlar Kur’an ın muhatabı bile olamazlardı. 9-Dilbilimsel tefsir hakkında bilgi veriniz. C:Fetihlerden sonra çeşitli ırklardan kültürlerden dillerden
insanlar islam dünyasına katılmışlardı islama yeni katılan bu insanlar Kur’anı
okumak ve anlamak arzusu içerisindeydiler bu nedenle öncelikle Arap dilini
öğrenmek zorundaydılar bu arada Arap dilide çeşitli edebiyatların tesiri
altında kalmaktaydı.Bu şartlarda Arap dili ve edebiyatının kurallarının tespit
edilmesi ile Kur’an’ın filolojik açıdan tahlili olgusu,beraber yürüyen iki
faaliyet haline geldi. 10- Kur’an’ın ‘’Şifa’’ isminden bahsediniz. C:Kur’an’ın bir vasfıda onun gönüllerde olana ve müminlere
şifa olmasıdır.Hastalıklara şifa veren yalnızca Allah’tır.Kur’an’ın şifa vasfı
onun, hastalıklı gönülleri illetli durumdan kurtarmayı amaçlayan yönüne işaret
edebilir. 1- İnsan merkezli anlayışla Kur-anın temel konuları nelrdir? Allah-Alem Münasebeti, Allah-İnsan Münasebeti,İnsan-İnsan Münasebeti,İnsan-Alem Münasebeti 2-İnsan ve insan ilişkisinde bulunan kurallar nelerdir? Ahlak ve hukuk kuralları temel kurallarıdır. 3-Sahabe asrında tefsir sahasındaki meşhur isimleri yazınız? Ali bin Ebi Talib-Abdullah bin Mesud-Abdullah bin Abbas-Ubeyy bin Kabb-Zeyd bin Sabit 4-Allah insan münasebeti kaç başlıkta incelenir? Ontolojik münasebet,Bilgisel münasebet,Allahın insanla varoluşsal münasebeti. 5-Kelami Tefsir deyince akla hangi isimler gelir? Zemahşeri --- Fahreddin er Razi 6-Kuran tertibinde kaç temel birim vardır ve bunlar nelerdir? İki temel birim vardır bunlar; ayetler ve surelerdir. 7- Mensuh ne demektir? Kur’an’da sonradan indirilen ayet veya ayetlerle hükmü kaldırıldığı söylenen ayetlere mensuh denilir. 8- Kuranı anlama ve yorumlamadaki alanları yazınız? Kur'ân metninin içinde bulunduğu alan Aktüel alan (Kur'ân ve günümüz dünyası) Kur'ân metninin üzerindeki dilbilimsel araştırmalardır. 9- Sahabenin tefsirdeki kaynakları nelerdir? Hz. Peygamber,Arap dili ve edebiyetı,ehli kitap alimleri,kendi müşahedeleri. 10-Kevni ve Kavli Ayetler Nedir ? Kevni ayetler;Varlıkta tabi olan herşey ve her oluştur.Bu manada mesela insan , başlı başına bir ayettir. Kavli ayetler;Kur'an ve diğer ilahi kitaplardaki Allah'ın sözleridir. 1)Surelerin
tertibi ile ilgili üç önemli görüşü belirtin. 1)Surelerin
tamamının tertibi, Hz.Peygamber’in talimatına dayanmaktadır, dolayısıyla
tevkifî’dir. 2)Surelerin
bir kısmının tertibi, Hz.Peygamber’in tayini iledir. Bir kısmı da sahabenin
içtihadıyla olmuştur. 3)Surelerin
tertibi sahabenin içtihadına dayalıdır. 2)Hudâ
kelimesini Kur’ân’ın isimleri çerçevesinde değerlendiriniz. Kur’ân, hem doğru yolu gösterir hem de eğer
rehberliğine itibar edilirse, doğru olana taşır ve ulaştırır. Bu anlamda o, ‘’huden
li’n-nâs’’ vasfıyla bütün insanlara hakkı ve hakikati gösterir; ‘’Huden li’l-muttekin’’
vasfıyla da, onun gösterdiği yolda yürüme azim ve kararlılığında olan
insanları, hakikate ve saadete ulaştırır. 3)Kur’ân’ın
Rahmet sıfatını kısaca açıklayınız. Kur’ân, Tevratı da kendini de, Rahmet olarak vasıflandırır.
Kur’ân, dier peygamberlere gönderilen vahiyleri de Rahmet olarak nitelendirmektedir.
Kur’ân, ayrıca Hz.Muhammed’in de âlemlere rahmet olarak gönderildiğinden söz
etmektedir ki bu da, onun, sadece şahsı ile alakalı bir nitelendirme olmayıp
ona gönderilen mesaja da, güçlü atıflarda bulunmaktadır. 4)Günümüze
kadar gelebilen ilk tefsir sahifelerinin sahiplerini sıralayınız. Ali b.Ebi Talha (ö.143/760) Mukâtil
b.Suleyman (ö.150/767) Sufyânu’s-Sevrî
(ö.161/778) Yahya
b.Sellâm (ö.200/815) Abdurrezzâk
b.Hemmâm (ö.211/827) 5)Fıkhî
tefsirlere örnekler veriniz. İmam eş-Şâfiî
(204/819)’nin Ahkâmu’l-Kur’ân’ı Cessâs
(ö.370/981)’ın Ahkâmu’l-Kur’ân’ı Ebubekr ibnu’l-Arabî
(ö.543/1148)’nin Ahkâmu’l-Kur’ân’ı Kurtubî
(ö.671/1273)’nin el- Câmi li Ahkâmi’l-Kur’ân’ı 6)Aksâmu’l-Kur’ân’ı
açıklayınız. Kur’ân’da yeminler vardır. Allah, Kendi
İsmine, peygamberlere, Kur’ân’a, meleklere, Kıyâmet Günü’ne ve tabiattaki bazı
önemli varlıklara yemin etmiştir. Kur’ân’daki yemin ifadeleri, hem yemin edilen
varlıklara hem de yemin ifadesinden sonra söylenenlere dikkat çeker. Bu konudaki eserlerin en meşhuru, İbnu’l-Kayyim
el-Cevziyye (ö.751/1350)’nin et-Tibyân fî Aksâmi’l-Kur’ân’ıdır. 7)Mübhemâtu’l-Kur’ân’ı
açıklayınız. Kur’ân’da kimi veya neyi karşıladığı bilinmeyen, kapalı olan
ism-i işaretler, ,ism-i mevsûller, zamirler, cins isimler, belirsiz zaman ve
mekan zarfları ve belirsiz miktar bildiren kelimeler mubhemât’tır. Bu
kelimeleri açıklamayı amaçlayan Kur’ân İlmi’ne de İlmu Mubhemâti’l-Kur’ân
denir. 8)Muteşâbih
nedir açıklayınız. Neyi kastettiği belli olmayan, yoruma, te’vile
açık ayetlere, muteşâbih ayetler denir. Âli İmrân Sûresinin 7.ayetinde Kur’ân’ın
bazı ayetlerinin muteşâbih olduğu söylenmektedir. 9)Ulûmu’l-Kur’ân
hakkında bilgi veriniz. İlk
asırlardan beri Kur’ân’ın çeşitli yönleriyle ilgili çalışmalar yapılmıştır.
Özellikle İslam Dünyası’ndaki yeni oluşumların başlangıcı olarak sayılan İslam
Fütuhâtı ve Arap olmayan kavimlerin İslamı kabulüyle, Kur’ân’ın metni, manası,
muhtevası, onun edebî yönü vs. ile ilgili çabalar da, tarihteki yerini almaya başlamıştır.
Bu çalışmalar sonucu Kur’ân etrafında oluşan çeşitli ilimlere Kur’ân İlimleri
denir. 10)Vücûh
ve Nezâiri tanımlayınız. Kur’ân’da bir kelimenin, birkaç manada
kullanılmasına Vücûh denir. Hudâ kelimesi buna misaldir. Kur’ân’da birkaç kelimenin, aynı manada
kullanılmasına Nezâir denir. Mesela cehennem, nâr, sekar, hutame, cehîm gibi
lafızlar Cehennem anlamındadır. 1)Kur'an ifadelerinin zihinlere yaklaştırıcı ve düşündürücü özellikleri nelerdir? C: -Benzetemeler -Kıssalar -İnsan biçimci bir dil kullanması 2)Kur'an isimlerinden 5 tanesini söyleyiniz. C: -Furkan -Kitap -Şifa -Rahmet -Beyan 3)Kur'an indirilme amacı nedir? C:Kur'an insana bilmediği bazı şeyleri öğretmek,onu şahsiyetli ve güzel ahlaklı bir varlık haline getirebilmek için indirilmiştir. 4)Rivayet tefsiri hakkında kısaca bilgi veriniz. C:Rivayet tefsiri ayetlerin Hz. Peygamberin ve sahabenin sözleriyle açıklanmasıdır.Rivayet tefsirindeki en kapsamlı külliyat et-Taberinin Camiu'l Beyan an Te'vilul-Kur'anı dır.Bu tefsirde sahabiler dolaylıda olsa kendi görüş ve anlayışlarını kullanılar. 5)İlmi tefsir hakkında bilgi veriniz. C:Bu tarz tefsir Kur'an da çeşitli ilimler,keşifler,icatlar ve işaretler bulunduğu fikrinden meydana çıkmıştır.İlmi tefsirde Kur'an ın bazı ayetlerinin tabii ilimlerle alakalı gelişmeler ışığında yorumlanması söz konusudur.Bu tefsirin gazali ile başlamış olduğu kabul edilir. 6)Haricilerin tefsir anlayışları nasıldır? C:Onlar Kur'an ı harfi manada anlamışlardır.Kur'an ifadelerindeki maksatları anlama gibi bir çaba içerisinde olmamışlardır. 7)Aksamu'l-Kur'an nedir? C:Allah'ın Kur'an da kendi ismine,peygamberlere,Kur'an'a,meleklere,kıyamet gününe ve bazı varlıklara yemin etmesine aksamu'l-Kur'an denir. 8)Garibu'l-Kur'an nedir? C:Kur'an da yer alan araplar arasında yaygın bir şekilde kullanılmadığı için pek çok bilinmeyen kelimelere garip denilmiştir.Bu kelimeleri açıklamayı amaçlayan Kur'an ilmine de Garibu'l-Kur'an denir. 9)Muşkilu'l-Kur'an nedir? C:Okuyucuya zıt ve çelişik gibi görünen ayetlere müşkil bu ayetleri telif etmeyi amaçlayan Kur'an ilmine de muşkilu'l-Kur'an denir. 10)Nesh nedir? C:Şeri bir hükmün daha sonra gelen şeri bir delil ile kaldırılmasıdır. TEFSİR USULÜ
KİTABI SORULARI 1-Kıraatın
sahih sayılması için aranan şartlar nelerdir? Hz Peygamberden
sahih senedle rivayet edilmiş olması gerekir.Hz Osmanın mushafına uygun olması
ve Arapçanın kaidelerine uygun olması 2-Kuranın
temel konularını insan merkezli anlayışla açıklayınız. Allah-alem
münasebeti Allah-insan
münasebeti İnsan-insan
münasebeti İnsan-alem
münasebeti 3-Allah-insan
münasebeini açıklayınız Ontolojik ve
bilimsel münasebet ve Allahın insanın ruhuna üflemesi ve her insanın varoluşsal
münasebeti ontolojik münasebet,bilimsel
münasebet ve varoluşsal münasebet olmak üzere üç grupta incelenir 4-İnsan-insan
münasebetinin kaideleri nedir? Ahlak ve
hukuk kurallarıdır. 5-İnsan alem
münasebeini açıklayınız İnsanın
içinde bulunduğu aleme bakş açısı dier
varlıklarla münasebetini bilmesidir 6-Sahabilerden
tefsir alanında isim yapanlar kimlerdir? Abdullah b
Mesud Zeyd b Sabit Ali b Ebi
Talip 7-Anlama
eyleminde bulunan dört unsuru Kuran anlamada uyulayınız Allah:anlatan İnsan:anlayan Kuran:anlatılan Ve anlama 8-Anlamann
şartları nelerdir? Müşterek
dil,sözün söylendi ortam,sözün arkasındaki olay 9-Kuranı
anlama ve yorumlamada temel öğeler nelerdir? Kuran
metninin içinde bulunduğu tarihi alan,dilbilimsel çalışmalar ve aktüel alan 10-Kuranı
anlamada öznelliğin oluşmasını açıklayınız Öznelliğin
kişinin mensubiyet farklılığı,bilgi düzeyi,igilendiği alan ve şuur
farklılığından kaynaklanmaktadır. tuğba nurlu 10070196 y.d.ö. 1.Harekelere bugünkü şeklini kim vermiştir? C.Halil bin Ahmed 2.Sureler isimlerini nereden alırlar? C.içindeki kıssalardan . 3.İnsan-insan ilişkisi hangi kurallar üzerine kurulur? C.Ahlak ve hukuk kuralları ekseninde insan-insan ilişkisi oluşur. 4.Kevni ayet kavramını açıklayınız. C.Varlıkta tabii olan herşey ve her oluştur.mesela insan başlı başına bir ayettir.dünyanın güneş etrafında dönüşü bir ayettir. 5.Ayetlerin tertibi hakkında bilgi veriniz. C.ayetlerin tertibi ilahi bir tayinle olmuştur.içtihada yer yoktur yani tevkifidir. 6.Kur'an zihinlere hangi şekillerde mesajlarını yakınlaştırdığını belirtiniz. C. *benzetmelerle *kıssalarla *insanbiçimci bir *dil kullanarak 7.Kur'an'ın temel konuları nelerdir? C. *Allah-alem münasebeti *Allah-insan münasebeti *İnsan-insan münasebeti *insan -alem münasebeti 8.Rivayet tefsirleri hangi noktalarda eleştirilmiştir. C. *udurma haberlerin çokluğu *israiliyata yer verilmesi *isnadların hazfedilmesi 9.Fıkhi tefsirlerin amacı nedir? C.Kur'an'ın ibadet ve hukukla ilgili ayetlerini açıklamayı ve onlardan hüküm çıkarmayı amaç edinirler. 10.Kur'an'ın temelde iki grup okuyucusu vardır denilince aklınıza ne geliyor? C. *sahabiler *sonrakiler Soru 1) Allah –insan münasebetini açıklayınız. Allah insana kendi
ruhunda üflemiştir. Bu durumda insan yaradanla ilşkisini bitiemiş
bir varlık değildir. O – tabir yerindeyse- yaradandan bir şey taşımaktadır ve o
şey insanı insan yapan şeydir. Allah insanı , kendini rahatlıkla tanıyabilecek
ve onunla ahlaki ilişkiyi gerçekleştirebilecek bir fıtratta yaratmıştır. Bu
yönle insan Rabbine kopmaz bir bağ ile bağıdır. Aslında insanın bunun farkına
varmaması için bir engel yoktur ; ancak onun kötülüğe olan meyli ve münker
insani üretimler onun bu bağın farkına varmasına engel teşkil edebilir. Bu bağ
kendisini öyle güçlüdür ki inanmayan inkar eden insanlarda bile hayatın
belli dönemlerinde varlığını irade ettirir. Kuranın ifadesine göre insanlar
büyük felaketlerde artık aciz olduklarını ve yapacak bişeyleri kalmadıklarını
anladıklarında kudretli bir güce yani Allah ‘a yalvarmaya başlarlar. Soru
2) Kur’an-ı kerimin kıraat meselesini açıklayınız. Hz. Peygamberimizin
hayatta iken kuranın bazen farklı okunmasına müsaade ettiğini kaynaklarda
görmekteyiz. Özellikle 7 harf olgusuyla bağlantılı olarak Hz. Ömer ve
Hişam bin Hakim arasında cereyan eden olaya baktığımızda , kuranın okunması
konusunda hz. Peygamberin kolaylık tarafını seçtiğini ve ashabını külfete
sokmak istemediğini anlamaktayız. Soru 4 ) Kur-an’ın isim ve sıfatlarını yazınız Furkan, Kitab,
Zikr, Nur, Huda, Beyan, Ruh, Kelam, Rahmet, Mev’iza, Şifa. Soru 5) Başlangıçtan Günümüze
Tefsir Hareketleri Nelerdir ? Rivayet tefsiri Kelami tefsir Dilbilimsen ( filolojik ) tefsir Fıkhi tefsir Tasavvufi tefsir Kur'an-ın rehber kitap oluşunu ön plana çıkaran tefsir Mezhebi tefsir Felsefi tefsir Soru 6 ) Vahiy şekillerini yazınız. Üç türlü vahiy vardır: --Allah, bazı bilgileri ve manaları
peygamberin veya insanın kalbine bırakır --Bir perde arkasından elçisine hitap
eder. --Allah’la insan arasında farklı
yaratılışta olan melek zümresinden vazifeli bir meleği elçi olarak gönderir ve
bu elçi melek, peygambere Allah’ın mesajını iletir, vahyeder. Kur’an vahyi,
kanaatimize göre hep Cebrail vasıtasıyla indirilmiştir. Soru
7) Sahabe asrında Tefsir sahasında meşhur
isimleri sayınız? -Ali b. Ebî Talîb -Abdullah b.Mes’ûd -Abdullah b.Abbas -Ubeyy b.Ka’b -Ebu Musa el-Eşarî Soru 8) Sebep ifade etmede nass olan rivayetler ne
demektir? Sebeb-i Nüzul rivayetlerinin nüzul
ortamına ait olduğu başka bir unsura ihtiyaç olmadan anlaşılıyorsa bu şekilde
ki Esbab-ı Nüzul rivayetlerine denir. Soru 9 ) Aksamu’l-Kur’an nedir? Cevap:Kur’an da
yeminler vardır.Allah kendi ismine,peygamberlere,Kur’an’a,meleklere,kıyamet
gününe ve tabiattaki bazı önemli varlıklara yemin etmiştir.Kur’an daki yemin
ifadeleri hem yemin edilen varlıklara hemde yemin ifadesinden sonra
söylenenlere dikkat çeker. Soru
10) Mübhemâtu’l-Kur’ân’ı açıklayınız. Kur’ân’da kimi veya neyi karşıladığı bilinmeyen,
kapalı olan ism-i işaretler, ,ism-i mevsûller, zamirler, cins isimler, belirsiz
zaman ve mekan zarfları ve belirsiz miktar bildiren kelimeler mubhemât’tır. Bu
kelimeleri açıklamayı amaçlayan Kur’ân İlmi’ne de İlmu Mubhemâti’l-Kur’ân
denir. TEFSİR
USULÜ KİTABI SORULAR VE CAVAPLAR MEHMET
DURAN 10070095 YDÖ 3 1) Kur’an-ın
isimlerinden hudayı açıklayınız. Kur’an-ı kerim bu vasfıyla bütün
insanlara hakkı ve hakikati gösterendir. İnsan için hayatının rehber kitabıdır. 2) Kur’an’ın Temel Mevzularını yazınız Allah-Alem Münasebeti Allah-İnsan Münasebeti 1: Ontolojik Münasebet 2: Bilgisel Münasebet 3: Allah’ın insanla
varoluşsal münasebeti İnsan insan Münasebeti 1: Ahlak 2: Hukuk İnsan-Alem Münasebeti 3)Kıraat alimlerinin tespitine göre kıraatin sahih sayılması
için sahip olması gereken vasıf nedir? 4)Kur'an'I Kerim'in
Kitab Haline Getirilişinde Sahabenin Duruşunu Nasıl Anlamalıyız? EMNİYET...EMÂNET... SADÂKAT...EN GÜZELİ
(SAV) 'İ GÖRÜP O'NDAN FERMAN ALMIŞCASINA YOLA KOYULMAKTIR ASHÂBIN
DURUŞU. 5) Nasih mensuh terimlerini açıklayınız. 6) Ayetlerin
ve Surelerin tertibi nasıl yapılmıştır?
Ayetler, Cebrail’in bildirmesi ve Hz. Peygamber’in talimatıyla, ait
oldukları yerlere konulmuştur. İlahi bir tayinle olmuştur. Yani tevkifidir. 7) Ulûmu'l-Kur'ân ve tefsir usulü tarihi çalışmaları hakkında bilgi
veriniz. Kur'ân ilimleri başlangıçta müstakil
çalışmalar olarak ortaya çıkmış, özellikle hicri VII. asırda Zekeşi ile
ulumu'l-Kur'ân tabiri kendisinden önceki müstakil çalışmaları cem'eden bir
disiplin olarak kendini göstermiştir.Tefsir usulü kaynakları hicri III. asırdan
itibaren başlar. Tefsir usulu çalışmaları ile ulumu'l-Kur'ân'a dair eserler
birbirlerine yakın muhtevalara sahiptirler. 8) Kur'ân'ın isimlerini açıklayınız. Kitab: vahiylerin toplamı Zikir: hikmetli hikayeler Furkan: karışık olanı ayırmak Nur: karanlıktan aydınlığa
çıkılacağı Hüda: doğru yolu gösterir Beyan: açıklanması gerekenleri
açıklar Ruh: hayatın kaynağı Kelam: kelimelerden oluşur Rahmet: ince muamele Mev'iza: nasihat 9)Mekki ve Medeni Ayetler
Hakkında Kısaca Bilgi Veriniz? Mekki ayetlerde üslup son derece büyüleyici
olmuştur. Edebi sanatların hepsi ,üstün edebi zevke sahip büyük şairleri bile
hayrette bırakacak uslupla kullanılmıştır.İnanç ve ahlak ilkeleri üzerinde
ısrarla durulmuştur. Gaybi konular ,cennet-cehennem tasvirleri sık sık yer
almıştır. Kıssalar da önemli yer tutar. Medeni ayetlere göre daha kısadır. Medeni ayetler, inanç ve ahlak ilkelerinin
yanında içtimai nizamla, hukukla ve siyasetle alakalı ifadelerin yer aldığını
görürüz.Çünkü Medine döneminde İslam Toplumu devlet örgütlenmesini
tamamlamıştır.Dolayısıyla medeni hukuk,özel hukuk, kamu hukuku,ceza
hukuku,milletlerarası hukuk konularında Allah'ın beyan ve tayinlari söz konusu
olmuştur. ayetler daha uzun ,edebi anlatım yerine daha yalın ve doğrudan
anlatım biçimine sahiptirler. 10) Sureler İsimlerini Nasıl
Almıştır ? İçinde ki kıssalarda ki önemli şahsiyetlerden ( Nuh-
İbrahim ) Adı
geçen topluluklardan ( Münafikun ) İhtiva
ettiği bazı konulardan veya varlıklardan ( Nisa- Araf ) Başlarında ki huruf-u mukattaa'dan ( Taha,
Yasin ) 1.
ÖDEV A.KADİR TANER 10070223 TEFSİR USULÜ KİTABI 1-Metni anlamanın şartları ve
basamakları nelerdir? A: müşterek dil B: Sözün söylendiği ortam C: Sözün
söylenmesini gerektiren sebep ve sözün maksadı Anlamanın basamakları: A: metni lafzi manada anlamak B:
Metnin sahibini maksadını anlamak, metni yorumlamaktır. 2-Vahiy hangi şekillerde gelmiştir? -Allah(cc) bildireceği şeyleri peygamberlerin veya
başka bir insanın kalbine ilham eder. -Peygamberlerine bir perde arkasından hitabeder.(Hz.
Musa örneğinde olduğu gibi) -Allah(cc) vahiy iletmekle görevlendirdiği
melekleriyle peygamberlerine bildirdiklerini vahyeder. 3-Kur’an-ı Kerim’in en yaygın olarak kullanılan isimlerine örnek veriniz. el-kitap
el-furkan ez-zikr Nur
Huda Beyan Kelam
Rahmet eş –şifa Ayet çeşitlerini yazarak açıklayınız? -Kevni
ayetler: Varlıkta tabii olan her şey ve her
oluştur. Bu manada mesela insan başlı başına bir ayettir. -Kavli ayetler:
Kur’an ve diğer ilahi kitaplardaki Allah’ın sözleridir. 4-Surelerin tasnifi ile ilgili rivayetleri
sıralayınız? 1. Hz. Peygamber bizzat kendisi
sıralamıştır. 2. Bir kısmını Hz. Peygamber bir kısmını
ise sahabiler sıralamıştır. 3. Sadece sahabiler sıralamıştır. 5-Garibu'l-Kur'an nedir? C:Kur'an da yer alan araplar
arasında yaygın bir şekilde kullanılmadığı için pek çok bilinmeyen kelimelere
garip denilmiştir.Bu kelimeleri açıklamayı amaçlayan Kur'an ilmine de
Garibu'l-Kur'an denir. 6-Muşkilu'l-Kur'an nedir? C:Okuyucuya zıt ve çelişik gibi
görünen ayetlere müşkil bu ayetleri telif etmeyi amaçlayan Kur'an ilmine de
muşkilu'l-Kur'an denir. 7-Kur'an indirilme amacı nedir? İnsanlara
bilmediklerini öğretmek Doğru yolu
göstermek İnsanları dünya
ve ahret mutluluğuna erdirmek 8-Sureler İsimlerini Nasıl Almıştır ? İçinde ki kıssalarda ki önemli şahsiyetlerden ( MUHAMMED ) Adı geçen
topluluklardan ( Münafikun ) İhtiva ettiği bazı
konulardan veya varlıklardan ( Nisa- Araf ) Başlarında ki huruf-u
mukattaa'dan ( Taha, Yasin ) 9-Vücuh terimini açıklayınız. 10-İnsan-İnsan ilişkisinde temel kurallar nedir? SAMET YILMAZ YDÖ/4 10070267
ÖDEV 3 HALİS ALBAYRAK HOCA’NIN
TEFSİR USULÜ KİTABINDAN YAPTIĞIM
KIRAATİMLE İLGİLİ ON SORU ON CEVAP 1) Sahabe asrında tefsir alanında meşhur olan
üç isim yazınız. 2) Kur'an ayetlerinin
toplumun ihtiyaçlarına göre, şartlar oluştuğunda, parça parça indirilmesinin
arka planında neler vardır? 3) Bir kıraatin
sahih olabilmesi için hangi vasıflara sahip olması gerekir? Öncelikle Hz. Peygamber’den sahih senedle rivayet edilmesi gerekir. Hz.
Osman’ın mushafına uygun olması gerekir. Ayrıca Arapça’nın kaidelerine de uygun
olması gerekir. 4) Mekkî ve
Medeni ayetlerin özzelliklerini kısaca açıklayınız. Ayetlerin indiriliş
tarihlerine göre ikiye ayrılır. Hicretten önce imdirilenlere mekkî, sonra
inenlere ise medenî ayetler denir. Mekki ayetler; üslubu son derece etkileyici
olmuştur, inanç ve ahlak konuları üzerine durmuştur, cennet cehennem konuları
sık sık yer almıştır. Kıssalar önemli bir yer tutar ve mekki ayetler medeni
ayetlere göre daha kısalardır. Medeni ayetlerde ise; inanç ve ahlak ilkelerinin
yanında içtimai nizamla, hukukla ve siyasetle ilgili ifadelerin yer aldığı
görülür, metin olarak uzundurlar, toplumsal konuları ele aldıkları için yalın
ve doğrudan anlatım şekline sahiptirler. 5) Kur'ân'ın isimlerini açıklayınız. * Kitab:
vahiylerin toplamı * Furkan:
karışık olanı ayırmak * Zikir:
hikmetli hikayeler * Nur:
karanlıktan aydınlığa çıkılacağı * Hüda:
doğru yolu gösterir * Beyan:
açıklanması gerekenleri açıklar * Ruh:
hayatın kaynağı * Kelam:
kelimelerden oluşur * Rahmet:
ince muamele * Mev'iza:
nasihat * Şifa:
gönüllere şifa 6) Kur-an’ı anlama ve yorumlamadaki üç
temel alan nedir? A) Kur-an metninin içinde bulunduğu
tarihi alan, B)Aktüel alan, C) Kur-an metni üzerindeki dil
bilimsel araştırmalar. 7)Doğuşundan günümüze
tefsir hareketleri nelerdir ? Rivayet tefsiri,Kelami
tefsir,Dilbilimsen ( filolojik ) tefsir,Fıkhi tefsir,Tasavvufi tefsir,Kur'an-ın
rehber kitap oluşunu ön plana çıkaran tefsir,Mezhebi tefsir,Felsefi tefsir. 8) Kur’an kitap halini almamışken Allah ona
el-Kitap diyordu. Bunun sebebi nedir? Allah’ın Kur’an’a el-Kitap adını vermesi
O’nun, Kur’an’ın, zımnen yazılmasını da istediğini gösteriyordu. 9) Ayetin anlamını ve kaç çeşit
olduğunu yazıp açıklayınız. Ayet: Kur’an’da bir veya daha fazla cümleden oluşan, başı ve sonu olan
Kur’an birimine ayet denir. Kur’an çerçevesine bakarsak varlıkta iki çeşit ayet vardır: -Kevni ayetler: Varlıkta tabii olan her şey
ve her oluştur. Bu manada mesela insan başlı başına bir ayettir. -Kavli ayetler: Kur’an ve diğer ilahi kitaplardaki
Allah’ın sözleridir. Kavli ayetler ile kevni ayetler birbiriyle örtüşür birbirini tamamlar. 10) Kur’ân’ın çoğaltılmasının
sebebi nedir? Hz. Osman’ın halifeliği döneminde Azerbaycan ve Ermenistan’a sefer
düzenlenmişti. Bu sefere Iraklı ve Suriyeli Müslümanlar da katılmıştı. Bir
araya gelen Suriyeliler ve ıraklılar Kur’an tilavetlerinde ki farklılıkları
görünce iş büyüdü ve kavgaya dönüştü. Bu durumun ciddiyetini farkeden Huzeyfe
b. Yeman Hz. Osman’a gidip görüşünü bildirdi. Kur’an’ın çoğaltılması
gerektiğini söyledi. Bunun üzerine yine Zeyd b. Sabit’in denetimi altında
Kur’an Mushaf alınarak yedi nüsha olarak çoğaltıldı. Hz.Osman ihtilafa
düşerseniz Kur’an’ı Kureyş lehçesini esas alarak çoğaltın. Çünkü Kur’an bu
lehçe üzerine indirilmiştir dedi. Tefsir Usulü 10 soru 10 cevap 1- Mensuh
ve Nasih kavramlarını açıklayın ? Nesh, önce gelmiş şeri bir nassın hükmününün daha sonra
gelen başka bir şeri nass ile yürürlükten kaldırılmasıdır. Önceki hükmü neshedilen ayete nasih hükmü nesh edilen
ayete de mensuh denir. 2- İslama göre
Allah’ın peygamberle iletişime geçmesi nasıl olmuştur ? - Allah'ın bazı bilgileri peygamberin
kalbine vahyetmesi. -Allah'ın bir perde arkasından hitap
etmesi. -Allah'ın bir meleği elçi olarak
göndermesi 3- Sure ne demektir kısaca
bahsediniz ? Sure ayetlerden meydana gelen ve
belli bir konuyu anlatan bölümlerden her birine verilen addır. Hicretten önce
inen surelere mekki sureler hicretten sonra nazil olan surelerede medeni
ayetler denir. Mekki ayetler kur’an ım yaklaşık yüzde 65 şini oluşturur. 4-
Vahiy katitleinden 3 tane yazınız. Hâlid b. Velid, Zeyd b. Sabit, Muaz
b.Cebel 5- Kur'ân'ın isimlerinden olan Rahmet, Hüda ve Nur anlamalrını açıklayınız ? Rahmet: ince muamele Hüda: doğru yolu gösteren Nur: karanlıktan aydınlığa çıkaran 6- Muhkem
ve müteşabih ayet kavramlarını kısaca açıklayınız ? Muhkem manası kolaylıkla anlaşılabilen harici
bir tefsire ihtiyaç duymayan tek manası olan ayetlerdir. Mütaşabih ise birçak
manaya ihtimali olan bu manalardan birini belirlemek için harici bir delile
ihtiyacı olan ayetler. 7- -Mütevatir Kabul Edilen 3 Kıraat İmamı Sayınız ? Ebu
Abdirrahman Nafi Abdullan
İbn Kesr Abdullah İbn Amir 8- Garibul Kur’an ne demektir kısaca açıklayınız ? İslam dini gelemden önce arapça dışındaki diğer dillerden arapçaya
girmiş ve kureyş lehçesi dışında diğer lehçelere ait kelimelerin kuranda yer
almasına denir. 9- Surelerin tertibi nasıl yapılmıştır? Tevkıfidir
çünkü surelerin tamamının tertibi Hz. Peygamber’in talimatına
dayanmaktadır. Hz. Peygamber’in
tayiniyledir. Bir kısmıda sahabenin içtihadıyla olduğu için Surelerin bir
kısmının tertibidir.Surelerin tertibi içtihadına dayalıdır. 10- Kıraatin sahih olma şartları nelerdir? Üç şartı vardır. Hz. Muhammed’den sahih senetle rivayet edilmesi.
Hz. Osman’ın mushafına takdiren de olsa uygun olması ve Arapça kaidelere uygun
olmasıdır. HALİS
ALBAYRAK HOCA’NIN TEFSİR USULÜ KİTABI’NDAN 10 SORU 10 CEVAP 1)
Kur’an’ın temel konularını insan merkezli anlayışla
incelersek hangi konuları içermektedir? *Allah-İnsan Münasebeti *İnsan-İnsan Münasebeti *İnsan-Alem Münasebeti 2)
İnsan-Alem Münasebeti hakkında kısaca bilgi veriniz. 3)
Vücuh
ve nazair terimlerini açıklayınız. 4) Kur’anı kerimin felsefi ve bilimsel bir
dil kullanmayışını nasıl açıklarsınız? Kur’an bütün insanlığa inmiş bir
kitaptır. Bu toplumda zeki olan, zeki olmayan, cahil, alim birçok insan iç
içedir ve kur’anı bu farklılıkları gözetmeksizin bütün insanlar anlıyabilir.
Kur’anı kerim her kesimden insanın anlayabileceği bir uslüpla vahy olunmuştur.
Asıl gaye rabbinin bütün kullarına tevhid inancını ve ahlak ilkelerini
bildirmesidir. 5) Bir kıraatin sahih olabilmesi için hangi vasıflara sahip olması
gerekir? Öncelikle Hz. Peygamber’den sahih
senedle rivayet edilmesi gerekir. Hz. Osman’ın mushafına uygun olması gerekir.
Ayrıca Arapça’nın kaidelerine de uygun olması gerekir. 6) Emsalu’l-Kur’an ne demektir? Emsal, bir şeyin benzeri, delil ve
hüccet manalarına gelen mesel kelimesinin çoğuludur. Kur’an’da meseller,
anlatılmak istenenleri, anlayacak olanlara daha iyi anlatmak için kullanılır.
Daha kolay kavramasına yardımcı olurlar. Kur’an’da çokça başvurulan bi
yöntemdir. Meseller konusunda müstakil çalışmalar yapılmıştır. 7) Vahyin geliş
şekillerini yazınız. - Allah'ın bazı bilgileri peygamberin kalbine
vahyetmesi. -Allah'ın bir perde arkasından hitap etmesi. -Allah'ın bir meleği elçi olarak göndermesi 8) Mekkî ve Medeni ayetlerin özzelliklerini kısaca
açıklayınız. Ayetlerin indiriliş tarihlerine göre ikiye ayrılır.
Hicretten önce imdirilenlere mekkî, sonra inenlere ise medenî ayetler denir.
Mekki ayetler; üslubu son derece etkileyici olmuştur, inanç ve ahlak konuları
üzerine durmuştur, cennet cehennem konuları sık sık yer almıştır. Kıssalar
önemli bir yer tutar ve mekki ayetler medeni ayetlere göre daha kısalardır.
Medeni ayetlerde ise; inanç ve ahlak ilkelerinin yanında içtimai nizamla,
hukukla ve siyasetle ilgili ifadelerin yer aldığı görülür, metin olarak uzundurlar,
toplumsal konuları ele aldıkları için yalın ve doğrudan anlatım şekline
sahiptirler. 9) Kur'ân-ı anlama ve yorumlamada kaç
çeşit alan vardır? 3 çeşittir. Bunlar: * Kur'ân metninin içinde bulunduğu alan * Aktüel alan (Kur'ân ve günümüz
dünyası) * Kur'ân metninin üzerindeki dilbilimsel
araştırmalardır. 10) Kuranın biçimsel olarak anlaşılmasını sağlayan faktörler
nelerdir? Edebi üslubu, Zihinlerde düşünme, değerlendirme,
yorumlama süreçlerini gerçekleştirmek için anlatılmak istenilen konuya ilişkin
benzetmeler, peygamber kıssaları verilmiş olması. Hz. Musa'nın Firavun ile
mücadelesi, Semud, Ad kavimlerinin helakı, mallarından vermekte cimrilik yapan
bahçe sahiplerinin bu davranışları yüzünden bahçelerinin bir gecede yerle bir
olması. Zihin, his ve ruh dünyasına hitap
etmesi, Kullanılan dilin sahip olduğu imkânların
üzerinde ve en üstün seviyesiyle kullanılmış olması. TEFSİR KİTABI 1-Sahabe
tefsircilerden 3 isim yazınız? Ali b. Ebi Talib Abdullah b. Abbas Ebu Musa el-Eşari 2-Huruful mukadda nedir? Bazı
surelerin başında bir veya birkaç harften oluşan ve Arap Dili'nde muayyen bir
manada kullanılmayan harf veya harfler grubudur. 3-Muhkem ve müteşabih ayet
kavramlarını kısaca açıklayınız ? Muhkem manası kolaylıkla anlaşılabilen harici
bir tefsire ihtiyaç duymayan tek manası olan ayetlerdir. Mütaşabih ise birçak
manaya ihtimali olan bu manalardan birini belirlemek için harici bir delile
ihtiyacı olan ayetler. 4- Surelerin tertibi nasıl yapılmıştır? Tevkıfidir
çünkü surelerin tamamının tertibi Hz. Peygamber’in talimatına
dayanmaktadır. Hz. Peygamber’in
tayiniyledir. Bir kısmıda sahabenin içtihadıyla olduğu için Surelerin bir
kısmının tertibidir.Surelerin tertibi içtihadına dayalıdır. 5.Kur’an’ın ifade özelliklerini yazınız ? Edebi üslubu. Kur’an ifadelerinin zihinlerde yaklaştırıcı ve
düşündürücü özelliği.Kur’an’ın bilimsel ve felsefi bir dil kullanmayışı.Kur’an
ifadelerinin insanın zihin, his ve ruh dünyasına birlikte hitap edişi 6- Mekki ve Medeni ayetlerin özellikleri
nelerdir? Mekki ayetler;Medeni ayetlere göre daha kapalı lafızlıdır.İnanç
ve ahlak ilkeleri üzerine durulmuştur.Gaybi konular cennet ve cehennem
tasvirleri sık sık yer almıştır.Kıssalar önemli yer tutar.Medeni ayetlere
nisbetle daha kıssadır.Medeni ayetler;İnanç ve ahlak ilkelerinin yanında
içtimai nizamla hukuk ve siyasetle alakalı ifadelerin yer aldığını
görürüz.Metin olarak Mekki ayetlere göre deaha uzundurlar.Yalındır ve doğrudan
anlatım hakimdir. 7- Sure ne demektir kısaca bahsediniz ? Sure ayetlerden meydana gelen ve
belli bir konuyu anlatan bölümlerden her birine verilen addır. Hicretten önce
inen surelere mekki sureler hicretten sonra nazil olan surelerede medeni
ayetler denir. Mekki ayetler kur’an ım yaklaşık yüzde 65 şini oluşturur. 8- Garibu'l-Kur'an kavramlarını açıklayınız? 9- Muşkilu'l-Kur'an ne demektir ? Muşkillu'l-Kur'an; zıt ve çelişkili gibi
görünen ayetlere muşkil, bu ayetleri te'lif etmeyi amaçlayan Kur'an ilmine de
Muşkillu'l-Kur'an İlmi denir. 10- Kur’an’ ın
temel konuları nelerdir?: Allah-alem münasebeti Allah-insan münasebeti İnsan-insan münasebeti İnsan-alem münasebeti -TEFSİR USULU KİTABI 10 SORU 10 CEVAP- 1-Sure nedir?Sureler hakkında kısaca bilgi veriniz? Sure terim olarak Kur’an ayetlerinden
meydana gelen müstakil Kur’an parçalarına denir.Kur’an da 114 sure
vardır.Surelerin 86 sı mekki 28 i de medenidir. 2-Sureler isimlerini nasıl almışlardır? Sureler isimlerini dört şekilde
almışlarıdır: -İçindeki kıssalardaki önemli şahsiyetlerden(Nuh,İbrahim,Hud
gibi) -Adı geçen topluluklardan
(Münafikun,Mutaffifin) -İhtiva ettiği bazı konulardan veya
varlıklardan(Ankebut,Nisa gibi) -Başlarındaki Huruf-u
mukattaalardan(Taha,Yasin gibi) 3-Kur’an
neden bilimsel ve felsefi bir dil kullanmamıştır? Allah,kendini
ve alemi tanıtmayı,tevhidi ve ahlak ilkelerini benimsetmeyi bütün insanlar için
öngörmüştür.Bu sebeple alim cahil farkı gözetmeden herkeze aynı şekilde hitap
etmiştir.Eğer Allah felsefi veya bilimsel bir dil kullansaydı insanlar Kur’an
ın muhatabı bile olamazlardı. 4-Dilbilimsel
tefsir hakkında bilgi veriniz? Fetihlerden
sonra çeşitli ırklardan kültürlerden dillerden insanlar islam dünyasına
katılmışlardı islama yeni katılan bu insanlar Kur’anı okumak ve anlamak arzusu
içerisindeydiler bu nedenle öncelikle Arap dilini öğrenmek zorundaydılar bu
arada Arap dilide çeşitli edebiyatların tesiri altında kalmaktaydı.Bu şartlarda
Arap dili ve edebiyatının kurallarının tespit edilmesi ile Kur’an’ın filolojik
açıdan tahlili olgusu,beraber yürüyen iki faaliyet haline geldi. 5- Kur’an’ın ‘’Şifa’’ ismi hakkında kısaca bilgi
veriniz? Kur’an’ın
bir vasfıda onun gönüllerde olana ve müminlere şifa olmasıdır.Hastalıklara şifa
veren yalnızca Allah’tır.Kur’an’ın şifa vasfı onun, hastalıklı gönülleri
illetli durumdan kurtarmayı amaçlayan yönüne işaret edebilir. 6-Fıkhi
Tefsirler hangileridir? Kurtubî’nin el- Câmi li
Ahkâmi’l-Kur’ân’ı Ebubekr ibnu’l-Arabî’nin
Ahkâmu’l-Kur’ân’ı İmam eş-Şâfiî’nin Ahkâmu’l-Kur’ân’ı Cessâs’ın Ahkâmu’l-Kur’ân’ı 7-Muteşâbih
nedir açıklayınız? Neyi
kastettiği belli olmayan, yoruma, te’vile açık ayetlere, muteşâbih ayetler
denir. Âli İmrân Sûresinin 7.ayetinde Kur’ân’ın bazı ayetlerinin muteşâbih
olduğu söylenmektedir. 8-Sureler isimlerini nasıl
almışlardır? -Sureler isimlerini dört şekilde almışlarıdır- -İçindeki kıssalardaki önemli
şahsiyetlerden(Nuh,İbrahim,Hud gibi) -Adı geçen topluluklardan
(Münafikun,Mutaffifin) -İhtiva ettiği bazı konulardan veya
varlıklardan(Ankebut,Nisa gibi) -Başlarındaki Huruf-u
mukattaalardan(Taha,Yasin gibi) 9-Kur’an neden mushaf haline getirilmiştir? Hz. Ebubekir döneminde Yemame savaşında 70
kadar hafızın şehit olması üzerine Kur’an’ın kaybolma korkusu doğmuştur. Bu
olay üzerine de Hz. Ömer, Hz. Ebubekir’e Kur’an’ın toplanıp iki kapak arasına
alınmasını gerktiğini belirtmiştir. 10- Sahabenin tefsirdeki kaynakları nelerdir? - Hz. Peygamber - Arap dili ve
edebiyatı - Kendi
müşahedeleri - Ehli kitap âlimleri TEFSİR USULÜ 1)Kur’an niçin tedrici olarak indirilmiştir? -Kur’an toplumun ihtiyaçlarına göre parça parça
indirilmiştir.Çünkü bu şekilde indirilmesi Allah’ın sadece buyuran,yasaklayan
ve cezalandıran biri olmadığını,insanlar için hazır olmadıkları ,güç
yetiremedikleri seylerle sorumlu tutmadığını gösterir.Ayrıca Kur’an’ın kolayca
ezberlenip,hafızalara yerleştirilmesi adına bu şekilde indirilmesinin faydası
olmuştur.İnsanlar rehber olan bu kitabın emirlerini yasaklarını özümsemelerinde
ve hayatların gecirmelerinde de bu tedriciliğin faydaları oldukça fazladır. 2)İslamda tanrı anlayışı antropomorfist midir?Bazı ayetlerde
Allah’a niçin insani özellikler yüklenmiştir? -Allah,Kur’an da insanların anlayabileceği bir dil
kullanmıştır.İnsan olarak bizlerin tahayyul gucumuz sınırlıdır.Bildigimiz
kadarını tahayyül edebiliriz.Askın varlık olan yüce yaratıcıyı hiçbir benzetme
olmadan anlamamız mumkun degıldır.Bu neden le Allah kendınden bahsederken
insanlarda bulunan bazı uzuvlar ve vasıfları kullanmıştır.Bu mutlak olan bir
varlıgın sınırlı bır varlık olan ınsana kendıne
tanıtmasının doğal bir sonucudur. 3)Allah insanla bilgisel münasebet kurmaya neden ihtiyaç
duymuştur? 4)Kur’an anlaşılır bir kıtap olduğunu söylediği halde niçin
mütesabihata yer vermiştir? 5)Günümüze kadar pek çok tefsir çalışması yapılmış ve
ittifak edilen pek cok nokta olmasına rağmen farklılaşmalarda görülmüştür.Bu
farklılaşmaların sebebi nedir? -İnsanlar bir seyi yorumlarken kendi
tecrubesı,birikimi,dünya görüşü cercevesınde yapar.Kur’an tefsirsi yapılırkende
aynı sey söz konusudur.Herkes Kur’an a aynı acıdan bakamamaktadır.Ayrıca mütesabıhatta farklı yorumlamalara sebebıyet vermektedir.Mezhebi
farklılaşmalarda tefsırde farklı goruslerın ortaya çıkmasına sebep
olmuştur.Mezhepler kendı goruslerıne Kur’an dan dayanak bulmaya
calısmıslardır.İnsanların bilgi seviyesındekı farklılığı da kur.2an ı anlamada
farklı sonuçlar çıkmasına sebep olmuştur.İnsanların bulunduğu
sosyal,sıyasal,kültürel ortamdan etkılenmelerı ve bunlardan tam bağımsız
olamamaları da bu farklılıklar sebeptır. 6)Kur’an ‘FURKAN’ismıylehangı yönünden bahseder? -Furkan;ayırttmek anlamındadır.Kur’an’ın ifadesına göre
varlıkta pek çok seyı benzerı ve zıtları ıle yaratılmıştır.Kur’an Furkan olma
özelliği ile iyiyi kötüden,güzeli çirkinden,salih olanı Salih olmayandan,hakkı batıldan,helalı
haramdan,günahı sevaptan, doğruyu yanlıştan ,sahte tanrıları Allah tan ayırt
etmiştir. 7)İlmi tefsir nedir?Yararı var mıdır? 8)Rivayet tefsiri nedir?En önemlisi hangisidir? -Ayetlerin Hz.Peygamber ve sahabenın sözleriyle
açıklanmasıdır.En meşhur rıvayet tefsırı ;Taberi’nin ‘CAMİU’L BEYAN AN
TE’VİLİ’L –KUR’AN adlı eserıdır. 9)Kur’an daki anlatımların yarısını kıssalar oluşturur bunun
nedeni nedir? 10)Ayet ve surelerıntertıbı nasıl belirlenmiştir? Ayetlerin tertıbı tevkıfı’dır.Yani ilahi bir vahıyle tayın edılmıştır.Cebrail’in
Hz.Peygamber’ e bildirmei ile hangı ayetın
hangı sureye konacağı belirlenmiştir.Surelerin tertıbı ise
içtihadidir.Alimler tarafından belirlenmiştir. 1) Vahiyle alakalı eserler nelerdir? * Hz. İbrahim'in
sahifeleri * Hz. Musa'nın
sahifeleri ve Tevrat * Hz. Davud 'a
indirilen Zebur * Hz. İsa'ya indirilen
İncil 2) Kur'ân'ın isimlerini nelerdir ? Kitab: vahiylerin
toplamı Furkan: karışık olanı
ayırmak Zikir: hikmetli
hikayeler Nur: karanlıktan
aydınlığa çıkılacağı Hüda: doğru yolu
gösterir Beyan: açıklanması
gerekenleri açıklar Ruh: hayatın kaynağı Kelam: kelimelerden
oluşur Rahmet: ince muamele Mev'iza: nasihat Şifa: gönüllere şifa 3: Tefsir hareketleri kaç başlık
altında tasnif edilmiştir? 1. Rivayet tefsiri 2. Dilbilimsel tefsir 3. Kelami tefsir 4. Fıkhi tefsir 5. Tasavvufi tefsir 6. İlmi tefsir 7. Mezhebi tefsir 8. Felsefi tefsir 9. Konularına göre
tefsirler. 4.Harekelere bugünkü şeklini kim vermiştir? Halil bin Ahmed 5-Kur'an-ın
rehber kitap oluşunu ön plana çıkaran tefsir Mezhebi tefsir 6-Aksamu’l-Kur’an
nedir? Kur’an da yeminler vardır.Allah
kendi ismine,peygamberlere,Kur’an’a,meleklere,kıyamet
gününe ve tabiattaki bazı önemli varlıklara yemin etmiştir.Kur’an daki yemin
ifadeleri hem yemin edilen varlıklara hemde yemin ifadesinden sonra
söylenenlere dikkat çeker. 7-Muteşâbih nedir açıklayınız? Neyi
kastettiği belli olmayan, yoruma, te’vile açık ayetlere, muteşâbih ayetler
denir. Âli İmrân Sûresinin 7.ayetinde Kur’ân’ın bazı ayetlerinin muteşâbih
olduğu söylenmektedir. 8- Garibu'l-Kur'an
kavramlarını açıklayınız? 10- Sureler İsimlerini Nasıl
Almıştır ? - İçinde
ki kıssalarda ki önemli şahsiyetlerden -Adı geçen topluluklardan -İhtiva ettiği bazı konulardan veya
varlıklardan - Başlarında ki huruf-u mukattaa'dan İnsanın Anlam Arayışı Serüveni İnsan
küçük yaştan itibaren anlam arayışı içindedir. Giyinişiyle, konuşmasıyla
kendine özgü birtakım anlamlar ifade eder. Ama en çok kendi varoluşunu
anlamlandırma da sıkıntı çeker. Her insan hayatta var olmasını bir sebebe
bağlar. Bu sebep uğruna yaşar. Çoğu insan dünyayı, etrafında olan
olayları, kendisini sorgular. Bu sorgulamada birçok yoldan faydalanmaya
çalışır. Kimileri dinin, kimileri bilimin, kimileri ise tasavvufun
açıklamalarıyla tatmin olmaya çalışır. İnsanlar arasında ayrılıklar olabilir
fakat bu insanın kendini anlamasında ilerleme kaydetmesini sağlar. İnsanın
Anlam Arayışı Nasıl Gerçekleşir? Anlam insanın yapıp ettiklerinde ortaya koyduğu bilinç
olgusudur. Anlam aynı zamanda inanmayı da içerir. Kişi inandığı bir takım
şeylere anlamlar yükler. Nitekim inanmayan insan amaçlarını gerçekleştirmek
için nasıl çabalayabilir. O halde bu anlamı gören kimdir? Ne de görmüştür neyi
görmüştür nasıl görmüştür? Gören kimdir Hayatın anlamını soran, sorgulayan, gören insandır. Bu
insanın fıtratının bir özelliğidir. İnsanın anlam arayışı içerisinde, bir anlam
verme çabasındadır. Kişi kendi değer yargılarına göre anlam oluşturur. Ne Görmüştür? Kişi anlam görmek isteği şey de görmüştür. Özünü
oluşturan unsurları araştırırken objelerle bir kurar. İşte bu objeler kişinin
gördükleridir. Kişilerin hayatı anlamlandırmaları birbirinden farklıdır. Çünkü
bilgi seviyeleri, yaşadıkları, zaman ve mekan, objeyi kavrama kabiliyetleri, algıları
farklıdır. Her insanın eylemleri farklıdır. Eylemlerimizi
yöneten 3 farklı değer vardır; 1)Yüksek değerler: Her insan bu değerlere
doğuştan sahiptir. Bu değerler sevgi dostluk güven… Bu değerleri
gerçekleştirmek karar vermemize bağlıdır. 2)Araç değerler: İnsanın doğuştan sahip
olduğu ilgi ve menfaatlerini kapsayan değerlerdir. Fayda, kıskançlık,
kuşku vs. Araç değerler yüksek değerlerin yerine geçebilir. 3)Alışılan değerler: Zamanla hayatımıza
yerleşen, modanın, maddi manevi kültürün etkisiyle oluşan değerlerdir. Kişi
farkına varmadan kendini bu değerler içinde bulur. Neyi Görmüştür? İnsan, hayatı anlamlandırmadaki amacı görmüştür. Hayatı
anlama iç dünyada ve dış dünyada olur. Kişi bu bütünlük içerisinde eylemler
ortaya koyarak bir insanı severek ve musibetlere sabrederek hayatın anlamını
keşfeder. Nasıl görmüştür? Kişi-obje birlikteliğinde kişi; zihniyet akıl yürütme
ve alış kabiliyetiyle objeyi anlamlandırmaya çalışır. Zihniyet; insan zihninin
oluştuğu ortamdır. İnsanda iki ayrı zihniyet vardır; büyüsel, olgusal-
eleştirel. Ana zihniyet fıtridir. Yürüme gibi. Bizlere yaradılıştan verilen
yeteneklerdir. Bir de temel zihniyet vardır. Bu da kişinin özüyle alakalıdır. İnsanın anlam arayışı ve Kur´anı Kerim Her belli başlı bazı fıtri imkanlara sahiptir. Kişiler
bu fıtri imkanlarını gerçekleştirirken hayatı anlamlandırmadan kaynaklanan
farklılıklar vardır. Fıtri kabiliyetlerin kaynağı iki
tanedir; Tabiat, tanrı. Tabiatı kaynak olarak kullananlar doğayla birlik
olmaktan memnundurlar. Kişi kendini bu hayatın bir parçası hem de hayattan
bağımsız bir varlık kabul eder. Fakat insan nefret eden, seven, yapan- bozan
bir varlıktır. Kişiler insan olma yolunda ilerleme kaydetseler bile insanı-
insanları anlamak konusunda geç kalmışlardır. Tanrıyı temel alanlarda ise fıtrat
varoluştan önce gelir. Bu fıtratı oluşturan aşkın bir varlığın olduğu kabul
edilir. Kişi fıtratına uygun olarak hayatı anlamlandırması için Allah ya da
peygamber aracılığıyla vahiy göndermiştir. Tevhit inancı esas alınmıştır. İnsan iradeye sahiptir. Yapıp
ettiklerinden sorumludur. Fakat neye ve kime karşı sorumlu olduğunun farkına
varıp varoluşunu gerçekleştirmelidir. İnsan Allah`ın halifesidir. Diğer
varlıklarla birlikte bir düzen içinde yaşamasını bilmelidir. Kur’ an fıtrat rehberimiz olarak
varlığımızın bilincinde olmamızı ister. Bu nedenle oku, düşün, anla, yaşa
demiştir. Kur’ an nedir Kur’ an ayetler ve surelerden meydana gelir. İnsanlara
yüksek ahlaki değerleri gösterir. İnsanlara hayatı anlamlandırma yolunda
rehberdir. İlk emri ‘ikra’ yani oku sözcüğüyle ilme büyük önem verir. Vahiy mahsulü, evrensel ve muciz bir
kitaptır. Kapsamlı bir anlatımı vardır. Az kelime ile birçok şeyi kastedebilir.
Örneğin surelerin başında geçen elif, lam, mimin bir sayfa açıklaması vardır. İlk suresi Fatihadır. Ve bu surede bir
insan tasviri yapılmıştır. Kendinden önceki kitapları tasdik eder ve onlardan
da bahseder. Kur’ an insan fıtratıyla örtüşür ve
kişinin hayatı anlamlandırarak fıtratını gerçekleştirmesini sağlar. Kur’ an eşi ve benzeri bulunmayan
ilahi kitaptır. Okunduğunda çoğu insanı etkisi altına alır. Her çağa hitap
eder. Okundukça üzerinde düşünüldükçe yeni bilgiler edinilebilir. O’ nu okuyup
anlayıp hayata geçirmemiz gereklidir.
0 Yorum - Yorum Yaz
Hicretten önce inen ayetlere mekki ayet ,hicretten sonra inen ayetlere medeni ayet denir.mekki ayetler de inanç ve ahlak konularından bahsedilir,medeni ayetlerde inanç ve ahlakın yanında ictimai konulara hukuk ve siyasete de yer verilir.
Mekki ayetler daha kısadırlar.medeni ayetlerse daha uzundurlar.
Mekki ayetler Kur'an'ın %65 70 ini oluşturur.medeni ayetlerse %30 35 ini oluşturur.
Kur'an benzetmelerle,kıssalarla,insanbiçimci bir dil kullanmakla insanlara mesajlarını iletmektedir.
Kur'an'ın isim ve sıfatlarına baktığımızda o kendine ne bir ansiklopedi ne de bir anayasa kanunlar manzumesi olarak sunar.O Allah'ın insanlar ve mü'minler için bir rahmeti ve ihsanıdır.Bu ihsandan yerinde yararlanmasını bilmek ,Kur'an'ı iyi anlama ve yorumlamadan geçer.
Müşterek dili
Sözün söylendiği ortam(bağlam)ı
Sözün söylenmesini gerektiren sebep ve sözün maksadını bilmek gerekir.
Kur'an metninin içinde bulunduğu tarihi alan
Aktüel alan (Kur'an ve günümüz dünyası)
Kur'an metni üzerindeki dilbilimsel araştırmalar
Kur'an daki yemin ifadeleri hem yemin edilen varlıklara hem de yemin ifadesinden sonra söylenenlere dikkat çeker.
İbnu'l kayyim el cevziyye et-tıbyan fi aksamil Kur'an
Allah insanı hiçbir şey iken yaratmıştır.O bütün alemin sahibidir.Kur'an Allah'ın insanla girdiği son ilişki sonucu oluşan bir kitaptır.Allah varoluşsal ilişki çerçevesinde insanın tutum ve davranışına göre tavır almaktadir.
Kur'an da bir kelimenin birkaç manada kullanılmasına vücuh denir.örneğin:hüda
Kur'an da birkaç kelimenin tek manada kullanılmasına da nezair denir.örneğin:cehennem,nar,sekar,hutame, cehim..
Ayet kavli ve kevni olmak üzere 2'ye ayrılır.
Kavli ayet:Kur'an ve diğer ilahi kitaplarda Allah'ınsözleridir.
Kevni ayet ise:varlıkta tabi olan her şey ve her oluştur.
0 Yorum - Yorum Yaz
TEFSİR USÜLU
0 Yorum - Yorum Yaz
TEFSİR USULU
1-Mekki ve medeni ayetlerin özellikleri nelerdir?
Cevap: Mekki ayetlerde üslup son derece büyüleyici, Mekke'de ki şartların gereği olarak inanç ve ahlak ilkeleri üzerinde durulmuştur. Gaybi konular, cennet ve cehennem tasvirleri sık sık yer almıştır. Mekki ayetler Medeni ayetlere nispeten daha kısadır. Medeni ayetlere ise, inanç ve ahlak ilkelerinin yanında içtimai nizamla, hukukla ve siyasetle alakalı ifadelerin yer almaktadır. Çünkü Medine döneminde İslam Toplumu, devlet örgütlenmesini tamamlamıştır. Dolayısıyla medeni hukuk, özel hukuk, kamu hukuku, ceza hukuku, milletler arası hukuk konularında Allah'ın beyan ve tayinleri söz konusu olmuştur. Medeni ayetler metin olarak kısa ve toplumsal konuları ele aldıkları için edebi anlatım yerine yalın ve doğrudan anlatıma sahiptirler.
Cevap:
Ali b. Ebi Talib
Abdullah b. Mesut
Abdullah b. Abbas
Zeyt b. Sabit
Abdullah b. Zubeyr
Cevap:
Uydurma haberlerin çokluğu
İsrailiyyata yer verilmesi
İsnadların hazfedilmesi
Cevap: Hz. Peygamber ve sahabenin tefsirlerini nakletmekle yetinmeyip başka kaynaklardan da yararlanarak akli yorumlara yer veren tefsirler, Dirayet Tefsiridir.
Fahruddi er-Razi - Mefatihu'l-Ğayb'ı
Cevap:
Garibu'l-Kur'an; Kur'an'da yer alan, Araplar arasında yaygın bir şekilde kullanılmadığı için pek bilinmeyen kelimelere garib denmiştir, bu kelimeleri açıklamayı amaçlayan Kur'an ilmine de İlmu Garibi'l-Kur'an denmiştir.
Muşkillu'l-Kur'an; zıt ve çelişkili gibi görünen ayetlere muşkil, bu ayetleri te'lif etmeyi amaçlayan Kur'an ilmine de Muşkillu'l-Kur'an İlmi denir.
0 Yorum - Yorum Yaz
TEFSİR USULÜ SORU VE CEVAPLAR
Merve GÜR YDÖ-2
12070186
1.Vahyin kelime anlamı ve Kuranı Kerime göre ve islam literatürüne göre anlamlarını yazınız.
Vahiy lugatta gizli konuşmak, emretmek, ilham etmek, acele etmek, ima ve işaret etmek, seslenmek, fısıldamak, mektup yazmak gibi anlamlara gelir. Kuranı Kerimde ise vahiy özel bir yolla bir şeylerin iletilmesi ve intikal ettirilmesi anlamına gelir. İslam literatüründe ise vahiy Allah'ın, bazı sözleri, insanlara ulaştırılmak üzere Cebrail vasıtasıyla veya doğrudan, mahiyetini bilmediğimiz bir yolla peygamberlere iletmesidir.
2.Vahyin geliş yollarını yazınız.
o 1.Allah, bazı bilgileri ve manaları peygamberin veya başka bir insanın kalbine bırakır
o 2.Bir perde arkasından elçisine hitabeder. Hz. Musa'ya ağaçtan nida edilmesi
o 3. Allah'la insan arasında farklı yaratılışta olan melek zümresinden vazifeli bir meleği elçi olarak gönderir ve bir elçi melek , peygambere Allah'ın mesajını iletir, vahyeder. Kuran vahyi, kanaatimize göre hep Cebrail vasıtasıyla indirilmiştir.
3.Kuranı kerimin toplanmasına dair ortaya çıkan olayları yazınız ve niçin çoğaltılmak istenmiştir bahsediniz.
Toplanmasına dair ortaya çıkan meselelr Hz. Ebubekir zamanında olmuştur. Yemame savaşında 70 kadar Kuran hafızının şehit düşmesi üzerine hz. Ömer Hz. Ebubekir'e bu konu ile alakalı olarak Kuranın iki kapak arasına toplanmasını ileri sürer. Öncelerinde bu olay için Hz. Ebubekirin tedirgin olması hususu vardı çünkü peygamber böyle bir şey yapmamıştı ve yapacağı bu adımın yanlış olduğunun düşünmektedir. Hz. Ömerin ısrarları sonucunda bu teklifi kabul eder ve Zeyd b. Sabit başkanlığında konu ile alakalı çalışmalar başlar. Ve bu titiz çalışmalar sonucunda Kuranı Kerim iki kapak arasına toplanır ve bu nüshaya Mushaf adı verilir. Bu toplanan mushafta Hz. Ömer'in kızı Hafsa ya verilir. Çoğaltılması hususuna gelindiği zaman ise kıraat farklılıkların ortaya çıkması bu durumu ortaya çıkarmıştır bu durumun ortaya çıkması ise sınırların genişlemesi durumunda okuyuşların farklılaşması ve Kurana yeni anlamlar verilmesinden korkulduğu için böyle bir çalışma meydana gelmiştir. Şimdi ki bizim elimizde bulunan Kuran ise hz. Osmanın hafsada ki mushafın imam Mushaftan çoğaltılmasıdır.
4. Yedi harf meselesi nedir bahsediniz.
Bu yedi harf meselesi peygamber efendimiz zamnında meydana gelmiştir. Hz. Ömer ve Hişam arasında olan bir olay sonucunda böyle bir yedi harf meselesi olduğunu kaynaklardan öğrenmekteyiz. Olay ise Furkan suresini her iki sahabenin farklı olarak okunması sonucunda anlıyoruz. Her ikisi de kendi okuyuşlarına göre Peygamber yanında okudukları zaman Peygamber efendimiz her ikisini de onaylıyor "böyle indirildi" diyor ve "Kuran yedi harf üzere indirilmiştir, hangisi kolayınıza gelirse onu okuyun" diyor.
Hatta ki bu yedi harf meselesinde kitaplara bakıldığı zaman misallerde bir kelimenin yerine aynı veya benzeri manayı veren başka kelimelerin olduğunu görmekteyiz.
5. Kıraat alimlerin tespitine göre bir kıraatın sahih olabilmesi için gerekli olan 3 kuralı yazınız.
o Hz. Peygamberden sahih senedle rivayet edilmesi
o Hz. Osmanın mushafına takdiren de olsa uygun olması
o Arapçanın kaidelere uygun olması
6.Kuan çerçevesinde bakıldığı zaman kaç tür ayet vardır bilgi veriniz.
İki tür ayet vardır; biri kevni ayetler diğeri ise kavli ayetlerdir.
Kevni ayetler varlıkta tabii olan herşey ve her oluştur. Bu ana ile insan başlı başına bir ayetdir.dünyanın güneş etrafında dönüşü, kelebek birer ayettir.
Kavli ayetler ise Kuran ve diğer ilahi kitaplardaki Allahın sözleridir. Kavli ayetlerle kavni ayetler birbiri ile örtüşür. Kavni ayetlerle alakalı durumolarak bir huşu idrak edilemediği zaman kavli ayetler yardıma koşar.
7. Mekke ve medeni ayetler hakkında bilgi veriniz.
Ayetler indiriliş yerlerine göre ikiye ayrılır indirildikleri yere göre.
Mekki ayetlerde edebi bakımdan eykileyici ve sürükleyici olmalıydı. Çünkü Mekke toplumunda şiir önemli bir yer tutmaktaydı. Onun için mekki ayetlerde uslüp çok önemliydi. İnanç ve ahlak ilkeleri huşunda önemli durulmuştur. Gaybi konular cennet cehennnem gibi konulardan sık sık bahsedilmekteydi. Kıssalarda önemli yer tutmaktaydı.
Medeni ayetlerde ise inanç ve ahlak hususuna dair nizamla hukukla ve siyasetle ilgili konular daha çok bulunmaktaydı. Medeni ayetler metin olarak daha uzun hemde daha çok toplumsal konular işlenmekteydi
Kuranın yarısından çoğu mekki yüzde 30'u gibi kadarı ise medeni ayetlerdir.
8.Surelerin tertibi ile alakalı üç görüşten bahsediniz.
o Surelerin tamamının tertibi, Hz. Peygamber'in talimatına dayanmaktadır, dolayısıyla tevkifidir.
o Surelerin bir kısmının tertibi, Hz. Peygamberin tayini iledir. Bir kısmıda sahebenin içtihatıyla olmuştur.
o Surelerin tertibi sahabenin içtihadına dayalıdır.
9.Kuranın edebi uslubundan bahsediniz.
Kuran edebi açıdan diğer kitaplardan daha üstün ve şaheser bir kitaptır.
Kuran edebi uslubunun bu kadar mükemmel olması indirilmiş olduğu toplumun söz sanatları ile alakalı olarak ne kadar iyi olduğu hususuydu. O dönemde araplar en güzel şiirlerin Kabenin duvarına asıyorlardı.
İşte bu özelliğinden ve mükemmel kusursuzluğundan dolayı bu kadar güçlü bir sahabe hz. Ömer onun bu özelliğinden etkilenerek Müslüman olmuştur.hatta bazı müşrikler Kuranı gizli gizli dinlemekten kendilerini alamamışlardır. Bunu en iyi anlamak için mekki döneminde ki ayetleri okumak yeterli olacaktır.
10. Kuran niçin felsefi bir dil kullanmamıştır.
Eğer ki Kuran felsefi bir dil kullanmış olsaydı herkes onu anlayamazdı. Hem bu kadr güzel bir metnin olması ve herkese hitap etmesi işte buda Kuranı kerimin kendine has bir özeliğidir. Bununla avam-havas, zeki- zeki olamayan arasında huşular meydana gelecekti ve ayrımcı bir kitap olarak muhattapları azalacaktı.
Kuranı zaten en iyi anlayanlar ve yorumlayanlar yine alim ve filozoflar olmuştur. İşte bu açıdan bakıldığı zamanda hem orta insanın anlayışı ve alim ile filozofların dikkatini çeken bir kitaptır.
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
Hz.Peygamberden
sahih senedle rivayet edilmesi
Hz.Osman’ın
mushafına takdirende olsa uygun olması
Arapçanın
kaidelerine uygun olması
Kelime
anlamı olarak nesh, yok etmek, kaybetmek, silmek, değiştirmek anlamlarına
gelir. Terim anlamı ise bir maslahata binaen sonradan gelen şeri bir hükmün
önceden gelen şeri bir hükmü yürürlükten kaldırmasıdır. Sonradan gelip, önceden
geleni ortadan kaldıran hükme nasih, önceden gelip, yürürlükten kalkan hükme de
mensuh denir.
0 Yorum - Yorum Yaz
Kur'an-ı Kerim'i iyi anlamak, meal vermek ve
yapabilmek için vücuh ve nazair ilmini iyi bilmek gerekir.
Vücuh: bir tek kelime ile bir çok manaları ifade etmektir.
Ahlak ve hukuk kurallarıdır.
0 Yorum - Yorum Yaz
*Ali b.Ebi Talib * Abdullah b.Mes’ud *Zayd b.Sabit
Kur'an ayetlerinin böyle bir şekilde inmesi, Allah'ın yasaklayıcı,
cezalandırıcı bir güç olduğunu değil, hazır olmadıkları takdirde insanları
hiçbir şeyle yükümlü kılmadığını gösterir. Ayrıca parça parça, zamana yayılarak
indirilmesinin bir başka nedeni de Kur'an'ın kolaylıkla ezberlenmesinin
sağlanması ve yazı malzemelerinin kısıtlı oluşu, yazan insan sayısının azlığı
gibi sebeplerle yazım sürecinin tabi olarak yavaş oluşu sonucu insanlara mühlet
verilmesidir.
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
*Allah-Alem
Münasebeti
*İnsanın
içinde bulunduğu aleme karşı nasıl bir bakış açısında bulunması gerektiği,diğer
varlıklarla arasındaki şuur farkını kavramasının önemi,görünen alem ile
görünmeyen alemi fark etmesi ve sonsuzluk fikrine olumlu bir şekilde yönelmesi
gerektiği belirtilmektedir.
Kur'an-ı Kerim'i iyi anlamak, meal vermek ve yapabilmek için vücuh ve nazair
ilmini iyi bilmek gerekir.
Vücuh: bir tek kelime ile bir çok
manaları ifade etmektir. Örneğin: fitne kelimesi, sosyal baskı, kargaşa, zulüm,
küfr ve şirk, deneme- imtihan gibi anlamlara gelir.
Nazair: değişik lafızlarla tek
manayı ifade etmektir. Örneğin: cehennem kelimesi, hutame, nar, haviye, sakar
gibi kelimelerle de ifade edilmiştir.
0 Yorum - Yorum Yaz
Garibu'l-Kur'an; Kur'an'da yer alan, Araplar
arasında yaygın bir şekilde kullanılmadığı için pek bilinmeyen kelimelere garib
denmiştir, bu kelimeleri açıklamayı amaçlayan Kur'an ilmine de İlmu
Garibi'l-Kur'an denmiştir.
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz
-Allah,insanı yoktan yaratmış ve bir sürü nimetler bahsetmiştir.En önemlisi
insana akıl vermiştir.Bu akıl sayesınde insan yararına ve zararına olan şeyleri
bilmekte iyiyi kötüden ayırt edebilmektedir.Ancak aklında bir sınırı olduğuna
göre insan bazı seylerın bilgisine ulaşamaz yada bazı doğrulardan sasabılır.Bu
nedenle Allah insanları bilgisel olarak
desteklemiştir.Bilgisel destek peygamberler aracılığıyla insanları fıtrat
çizgisine çekmek ve ilahi emirleri duyurmak yoluyla yapılmıştır.
-Öncelikle mütesabihat ;neyı kasdettıgı bellı olmayan yoruma acık ayetlere
denir.Kur’an,apaçık bir dil ile anlaşılabilir olduğunu öne sürerken bu ayetlere
yer vermesinin elbette ki bir sebebi olmalıdır.Bu ayetler Kur’an üzerinde
tefekkürün devamlılığını sağlar.Her asırda degısen tecrübe ve bilgilere göre
farklı yorumlamalara imkan veren ve anlamca
zengin bir ilahi kitap oluşunu ortaya koyar.
-Kur’an da cesıtlıilimlere,ilmi keşiflere,icadlara ve sonuçlara işaret
bulunduğu fikrinden ortaya çıkan bir tefsır faalıyetıdır.Ayetlerin tabii
ilimler ışığında yorumlanması söz konusudur.Ancak cok fazla elestırıye maruz
kalan bır faalıyettır.Ki haklı elestırıler bunlarda.Çunku Kur’an’ın bu sekılde
bir yüceltmeye yada batı karsısında dırenmeye ihtıyacı yoktur.Aksıne eger
bılımı Kur’anda n çıkarmaya calısmak doğru olmaz.Çunku bilim gelişen ve degişen
bir yapıya sahiptır.Bugün doğru kabul edılenı Kur’an dan cıkardıgımız zaman
ilerde bu teorıyanlıslandıgı zaman ne yapılacak.
-Allah,muhataplarınatevhıd ve ahlak ilkelerini anlatırken pedagojik acıdan cok
önemli bir metod olan kıssaları kullanmıştır.Bu kıssalarla temel amaç
sudur;insanların zihin ve duygu dünyalarına mesajın etkili bir biçimde sunmak.Hangısevıyede olursa olsun her insan
kıssaların ögretıcılığını farkında olmadan bıleanlayabılır,verılen mesajı
çözebilir.
0 Yorum - Yorum Yaz
Garibu'l-Kur'an; Kur'an'da yer alan, Araplar arasında yaygın
bir şekilde kullanılmadığı için pek bilinmeyen kelimelere garib denmiştir, bu
kelimeleri açıklamayı amaçlayan Kur'an ilmine de İlmu Garibi'l-Kur'an denmiştir.
0 Yorum - Yorum Yaz
0 Yorum - Yorum Yaz