Esbab-ı nüzul hakkındaki kitaplar :

·         Esbab-ı nüzul / Abdülfettah El Kadi

·         Esbab-ı nüzul ve Kuran’ın anlaşılması / Yakup Bıyıkoğlu

·         Kuran’ın anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün rolü / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Tarihsellik ve esbab-ı nüzul / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Esbab-ı nuzül / İmam Ebul - Hasan, Ali b. El – Vahidi

·         Fatiha’dan Nas’ a esbab-ı nüzul /Bedrettin Çetiner

·         Sa’lebe Kıssası ( esbab-ı nuzül’e yeni bir yaklaşım / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

Esbab-ı nüzul hakkındaki makaleler:

·         Esbab-ı nuzül rivayetleri arasında görülen çelişkiler ve geliştirilen çözüm yollarının tahlili / Halil  Aldemir

·         Esbab-ı nüzulun anlamı nedir ? / Prof. Dr. Hasan Hanefi / çev.;Yrd. Doç. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Esbab-ı Nüzul / çev. Doç. Dr. Erdoğan Pazarbaşı, Yrd. Dç. Dr. İbrahim Görener

·         Mulâane Ayetlerinin Nüzul Sebebi / Yrd. Doç. Dr. Enbiya Yıldırım

·         Tarih İlmi Ve Nüzul  Sebepleri / Doç. Dr. Mustafa Ünver

 

Kur’an ve Bağlam  kıraatinden on soru-cevap

1.      Esbab-ı Nüzulü tanımlayınız.

 

Nüzul ortamında meydana gelen bir hadiseye veya H.z. Peygamber’e yöneltilmiş bir soruya,  vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, tazammun etmek (hadiseyi-soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek), cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nüzul denir.

 

 

 

2.      Esbab-ı Nüzulü bilmenin yolu nedir?

 

Esbab-ı Nüzul ancak sahih nakille bilinebilir. Dolayısıyla bu alanda ictihada veya imal-i fikir etmeye mahal yoktur. Yani nüzul sebebi akılla idrak edilmesi mümkün olmayan, sadece işitme veya görme suretiyle bilinebilen ve sahabiden gelen rivayettir. Bu rivayet adeta Hazreti Peygamber’den bildirilmiş hükmünde kabul edilir. Bunun için hadis usulünde hükmen merfu sayılır. O halde esbab-ı nüzulün bilinmesinin ancak rivayet yani nakil yoluyla olabileceği akli ve mantıki bir sonuç olmaktadır.

 

 

3.      Kur’an-ı Kerimin anlaşılmasında Esbab-ı Nüzul’un önemini açıklayınız.

Esbab-ı Nüzul bilgisi, Kur’an-ı Kerim’in nüzul ortamının asli bir unsurudur. Bu bakımdan o İslam’ın başlangıcından beri bilinen, bilinmesi istenen ve İslami ilimlerin birçok alanında alimlerce önemle üzerinde durulan bir vakıa olagelmiştir. Çünkü Esbab-ı Nüzul, Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında gerekli bir bilgi olarak değerlendirilmiştir. Sahabe, tabiun ve tebei tabiin’den olan müfessirler Kur’an’ı özellikle esbab-ı nüzul ile tefsir etmşlerdir. Hatta “başlangıçta tefsir ilmi, esbab-ı nüzulü bilmekten ibaretti. Bundan dolayı esbab-ı nüzul, nüzul zamanı/ortamı içinde olup biten Kur’an-ı Kerim – insan arasındaki iletişim/eğitim sürecini gösteren dondurulmuş, resmedilmiş olaylardır. Bu olayları bilmek bize Kur’an-ı Kerim’i anlamada Kur’an’ın anlaşılması ile ilhili bir boyut kazandırmaktadır. Bu sayede nüzul asrı ve sonrasında yaşayan insanların Kur’an’ı anlama ve yorumlama birikimlerini ve sonuçlarını öğrenmek mümkün olmaktadır.

4.      Tefsir ilimleri kavramını açıklayarak Kur’an İlimleri ile arasındaki ilişkiyi belirtiniz.

 

Kur’an ilimleri ve Tefsir ilimleri kavramları tedvin döneminin başlarından itibaren aynı manada kullanılmışlardır. Ez-Zerkeşi’nin Kur’an ilimlerini tek bir kitapta ve bütün konularını kapsayacak şekilde toplaması ile bu iki kavram arasında bir farkın ortaya çıktığı bilinmektedir. Kur’an ilimleri kapsamı çok geniş olan bir kavramdır. Kur’an-ı Kerim’le ilgili ilimlerden ve araştırmalardan oluşur. Dolayısıyla konusu her yönüyle Kur’an- Kerim’dir. Tefsir ilmi ise, Kur’an- Kerim’in izahını amaçlayan bir ilimdir. Yani İlmu’t Tefsir veya İlmu Tefsiri’l-Kur’an, Kur’an-ı Kerim’i her bakımdan (gramer, belagati tarih v.s) tetkik edip açıklamaya ve bildirmeye yarayan ilimdir. Bu ilminde konusunu Kur’an-ı Kerim teşkil eder. Dolayısıyla tefsir ilmi daha özel bir alanda ve daha özel bir gaye ile Kur’an’a yönelir. Kur’an ilimleri ise daha genel bir alanda ve daha genel bir alanda ve daha genel bir gaye ile Kur’an-ı Kerim’i anlamak isteyen ihtisas sahibi ile sade okuyucuya fikri zemin-altyapı hazırlar.

 

5.      Esbab-ı Nüzul hakkında bilgi elde edebileceğimiz on eser yazınız.

 

·         Ali b. El-Medini / Esbab-ı Nüzul

·         İbn.-i Hacer el-Askalani / el-Ucab fi Beyani’l-Esbab

·         İbn. Teymiyye / el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

·         İbn. Teymiyye / Riyad

·         Muhammed b. Es’ad el-Kırafi / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed el-Vahidi / Esbabu’n-Nuzul

·         Burhaniddun İbrahim b. Ömer el-Ca’beri / Muhtasaru Esbabi’n-Nuzul li’l-Vahidi

·         Muhammmed b. Es’ad b. Muhammed el-Iraki el-Hanefi / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu Cafer Muhammed b. Ali b. Şuayb el-Mazenderani / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu’l Ferec Abdurrahman b. Ali İbnu’l Cevzi / Esbabu’n-Nuzul

 

6.      Esbab-ı Nüzul’e olan ihtiyacı sınırlayan sebepler nelerdir?

 

Kur’an’ı Kerim’i anlama çabasında esbab-ı nüzulden yararlanmada ihtiyacı sınırlarını belirleyen iki grup söz konusudur. Bu iki grup; genel ve özel ilkeler olarak adlandırılmaktadır.
Genel ilkeler;

a)       Esbab-ı Nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

b)       Esbab-ı Nüzulü bilmeden de Kur’an-ı Kerimi anlamak mümkündür.

Özel ilkeler;

a)      Esbab-ı Nüzulü bilmenin gereğini bilmek gibi olduğu hallerde. Mesela istifham(soru) tek lafızdır. Ama bu tek lafız birçok mana taşıyor olabilir.

b)      Esbab-ı Nüzulü bilmenin Kur’an’ın zahir nasslarını mücmel nasslar konumuna getirme şüphesi ve güçlüğü bulunduğu hallerde.

c)      Kur’an- Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzule ihtiyacı ilk planda Kur’an belirlemelidir.

 

Bu ilkeler çerçevesinde Esbab-ı Nüzulün değerlendirilmesi, ona olan ihtiyacın tespit edilmesini sağlayacak ve Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında vaki olacak ihtimalleri, şüpheleri, karışıklığı ortadan kaldıracaktır.

 

7.      Esbab-ı Nüzulle ilgili disiplinler(ilimler) nelerdir? Kısaca açıklayınız.

 

a)      Hikmet-i Teşriiye İlmi : Nüzul çağının sosyal ve psikolojik şartlarını ve ortamını gösteren bir disiplindir.

b)      Mübhematü’l Kur’an İlmi : Kur’an-ı Kerim de müphem bırakılan (anlaşılması açık ve belirli olmayan) bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen disiplindir.

c)      Tenasüb ve İnsicam İlmi : Ayetler ve sureler arasındaki tenasüb (münasebet) ve insicamı konu edinen bu ilmi Zerkeşi, mantıki bir gerçeklik ve kelam’ın akışını düzenleyen bir olgu olarak tanımlamıştır.

 

8.      Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün yetersiz kalma sebepleri nelerdir?

 

·         Rivayetler Açısından

a)      Merfu-Musned Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

b)      Mursel Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

c)      Senedlerin hazfedilmesi

d)     Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme

e)      Rivayetlerin sıygalarına(kalıplarına) dikkat göstermeme

·         Umumi Hususileştirme Açısından

·         Taaddüt-Taahhür Açısından

a)      Taaddüt açısından

b)      Taahhür açısından

·         Tarih İlminin Yararlanma

 

9.      Bütün olarak Kur’an-ı Kerim’den kasıt nedir?

 

“bütün olarak Kur’an-ı Kerim” kavramı, Kur’an’ın tüm özelliklerini, yanlarını ve bütünlüğüne ait vecheleri ve bunlar arasındaki ilişkileri kucaklayan, kendisinin hususi, mu’ciz vahiy mahsulü karakterini belirleyen tastamamlık, kendi iç keskinliği ve bunların tümünün oluşturduğu bir sistem anlamındadır.

 

10.  Kur’an-ı Kerim’in bir bütün olarak incelenmesinin sebebi nedir?

 

Kur’an ana vurgusunu ‘Allah merkezli’ oluşu üzerinde odaklaştırmıştır. Ontolojik bakımdan varlık dünyasının merkezinde Allah vardır. İnsan ve diğer varlıkların hepsi O’nun yaratıklarıdır ve varlık hiyerarşisinde O’ndan aşağıdadırlar. Kur’an, bütün yaratıklar arasında en büyük önemi insana vererek Allah kadar insana da dikkat çekmektedir. Kur’an düşüncesi, esas olarak insanın kurtuluşu sorunuyla ilgilenmekte, hatta bu meselenin kendisinin inzaline sebep teşkil ettiğini beyan etmektedir. İnsan, Kur’an’ın bu ana vurgusunu ancak ona ‘bütün’ olarak yaklaştığında ve bu çerçevede anlayabilir, kavrayabilir. Allah-insan-evren hakkındaki Kur’ani kavramlara bu yolla sahip olabilir. Kur’an’daki kelimeler, Kur’ani cümleler, ayetler ve sureler  Kur’an-ı Kerim’in özel türdeki parçalarıdır. Bunların Kur’an-ı Kerim’in anlaşılması sürecinde daha fazla parçalara ayırmak mümkün değildir. Kur’an’ın bütünü içerisinde bu kelimelere, cümlelere ve onlardan oluşan ayetlerle surelere bakıldığında bu kısımların kendi başlarına asla var olamayacakları anlaşılacaktir. Bu bağlam da Kur’an-ı Kerim’in kendisinden “sözün en güzeli” olarak bahsetmesi Kur’ani bütünlüğün niteliğinin tam ve açık bir tanımlaması olarak değerlendirilmelidir. Kelimeler, ayetler, surelerden oluşan “bütün”ün anlaşılması bu “bütün” kavramının idrak edilmesiyle mümkün olabilir.

 

Meltem TANDOĞAN
Hazırlıklı İlahiyat IV. Tefsir
No: 10070222 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

Esbab-ı nüzul hakkındaki kitaplar :

·         Esbab-ı nüzul / Abdülfettah El Kadi

·         Esbab-ı nüzul ve Kuran’ın anlaşılması / Yakup Bıyıkoğlu

·         Kuran’ın anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün rolü / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Tarihsellik ve esbab-ı nüzul / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Esbab-ı nuzül / İmam Ebul - Hasan, Ali b. El – Vahidi

·         Fatiha’dan Nas’ a esbab-ı nüzul /Bedrettin Çetiner

·         Sa’lebe Kıssası ( esbab-ı nuzül’e yeni bir yaklaşım / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

Esbab-ı nüzul hakkındaki makaleler:

·         Esbab-ı nuzül rivayetleri arasında görülen çelişkiler ve geliştirilen çözüm yollarının tahlili / Halil  Aldemir

·         Esbab-ı nüzulun anlamı nedir ? / Prof. Dr. Hasan Hanefi / çev.;Yrd. Doç. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Esbab-ı Nüzul / çev. Doç. Dr. Erdoğan Pazarbaşı, Yrd. Dç. Dr. İbrahim Görener

·         Mulâane Ayetlerinin Nüzul Sebebi / Yrd. Doç. Dr. Enbiya Yıldırım

·         Tarih İlmi Ve Nüzul  Sebepleri / Doç. Dr. Mustafa Ünver

 

Kur’an ve Bağlam  kıraatinden on soru-cevap

1.      Esbab-ı Nüzulü tanımlayınız.

 

Nüzul ortamında meydana gelen bir hadiseye veya H.z. Peygamber’e yöneltilmiş bir soruya,  vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, tazammun etmek (hadiseyi-soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek), cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nüzul denir.

 

 

 

2.      Esbab-ı Nüzulü bilmenin yolu nedir?

 

Esbab-ı Nüzul ancak sahih nakille bilinebilir. Dolayısıyla bu alanda ictihada veya imal-i fikir etmeye mahal yoktur. Yani nüzul sebebi akılla idrak edilmesi mümkün olmayan, sadece işitme veya görme suretiyle bilinebilen ve sahabiden gelen rivayettir. Bu rivayet adeta Hazreti Peygamber’den bildirilmiş hükmünde kabul edilir. Bunun için hadis usulünde hükmen merfu sayılır. O halde esbab-ı nüzulün bilinmesinin ancak rivayet yani nakil yoluyla olabileceği akli ve mantıki bir sonuç olmaktadır.

 

 

3.      Kur’an-ı Kerimin anlaşılmasında Esbab-ı Nüzul’un önemini açıklayınız.

Esbab-ı Nüzul bilgisi, Kur’an-ı Kerim’in nüzul ortamının asli bir unsurudur. Bu bakımdan o İslam’ın başlangıcından beri bilinen, bilinmesi istenen ve İslami ilimlerin birçok alanında alimlerce önemle üzerinde durulan bir vakıa olagelmiştir. Çünkü Esbab-ı Nüzul, Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında gerekli bir bilgi olarak değerlendirilmiştir. Sahabe, tabiun ve tebei tabiin’den olan müfessirler Kur’an’ı özellikle esbab-ı nüzul ile tefsir etmşlerdir. Hatta “başlangıçta tefsir ilmi, esbab-ı nüzulü bilmekten ibaretti. Bundan dolayı esbab-ı nüzul, nüzul zamanı/ortamı içinde olup biten Kur’an-ı Kerim – insan arasındaki iletişim/eğitim sürecini gösteren dondurulmuş, resmedilmiş olaylardır. Bu olayları bilmek bize Kur’an-ı Kerim’i anlamada Kur’an’ın anlaşılması ile ilhili bir boyut kazandırmaktadır. Bu sayede nüzul asrı ve sonrasında yaşayan insanların Kur’an’ı anlama ve yorumlama birikimlerini ve sonuçlarını öğrenmek mümkün olmaktadır.

4.      Tefsir ilimleri kavramını açıklayarak Kur’an İlimleri ile arasındaki ilişkiyi belirtiniz.

 

Kur’an ilimleri ve Tefsir ilimleri kavramları tedvin döneminin başlarından itibaren aynı manada kullanılmışlardır. Ez-Zerkeşi’nin Kur’an ilimlerini tek bir kitapta ve bütün konularını kapsayacak şekilde toplaması ile bu iki kavram arasında bir farkın ortaya çıktığı bilinmektedir. Kur’an ilimleri kapsamı çok geniş olan bir kavramdır. Kur’an-ı Kerim’le ilgili ilimlerden ve araştırmalardan oluşur. Dolayısıyla konusu her yönüyle Kur’an- Kerim’dir. Tefsir ilmi ise, Kur’an- Kerim’in izahını amaçlayan bir ilimdir. Yani İlmu’t Tefsir veya İlmu Tefsiri’l-Kur’an, Kur’an-ı Kerim’i her bakımdan (gramer, belagati tarih v.s) tetkik edip açıklamaya ve bildirmeye yarayan ilimdir. Bu ilminde konusunu Kur’an-ı Kerim teşkil eder. Dolayısıyla tefsir ilmi daha özel bir alanda ve daha özel bir gaye ile Kur’an’a yönelir. Kur’an ilimleri ise daha genel bir alanda ve daha genel bir alanda ve daha genel bir gaye ile Kur’an-ı Kerim’i anlamak isteyen ihtisas sahibi ile sade okuyucuya fikri zemin-altyapı hazırlar.

 

5.      Esbab-ı Nüzul hakkında bilgi elde edebileceğimiz on eser yazınız.

 

·         Ali b. El-Medini / Esbab-ı Nüzul

·         İbn.-i Hacer el-Askalani / el-Ucab fi Beyani’l-Esbab

·         İbn. Teymiyye / el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

·         İbn. Teymiyye / Riyad

·         Muhammed b. Es’ad el-Kırafi / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed el-Vahidi / Esbabu’n-Nuzul

·         Burhaniddun İbrahim b. Ömer el-Ca’beri / Muhtasaru Esbabi’n-Nuzul li’l-Vahidi

·         Muhammmed b. Es’ad b. Muhammed el-Iraki el-Hanefi / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu Cafer Muhammed b. Ali b. Şuayb el-Mazenderani / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu’l Ferec Abdurrahman b. Ali İbnu’l Cevzi / Esbabu’n-Nuzul

 

6.      Esbab-ı Nüzul’e olan ihtiyacı sınırlayan sebepler nelerdir?

 

Kur’an’ı Kerim’i anlama çabasında esbab-ı nüzulden yararlanmada ihtiyacı sınırlarını belirleyen iki grup söz konusudur. Bu iki grup; genel ve özel ilkeler olarak adlandırılmaktadır.
Genel ilkeler;

a)       Esbab-ı Nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

b)       Esbab-ı Nüzulü bilmeden de Kur’an-ı Kerimi anlamak mümkündür.

Özel ilkeler;

a)      Esbab-ı Nüzulü bilmenin gereğini bilmek gibi olduğu hallerde. Mesela istifham(soru) tek lafızdır. Ama bu tek lafız birçok mana taşıyor olabilir.

b)      Esbab-ı Nüzulü bilmenin Kur’an’ın zahir nasslarını mücmel nasslar konumuna getirme şüphesi ve güçlüğü bulunduğu hallerde.

c)      Kur’an- Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzule ihtiyacı ilk planda Kur’an belirlemelidir.

 

Bu ilkeler çerçevesinde Esbab-ı Nüzulün değerlendirilmesi, ona olan ihtiyacın tespit edilmesini sağlayacak ve Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında vaki olacak ihtimalleri, şüpheleri, karışıklığı ortadan kaldıracaktır.

 

7.      Esbab-ı Nüzulle ilgili disiplinler(ilimler) nelerdir? Kısaca açıklayınız.

 

a)      Hikmet-i Teşriiye İlmi : Nüzul çağının sosyal ve psikolojik şartlarını ve ortamını gösteren bir disiplindir.

b)      Mübhematü’l Kur’an İlmi : Kur’an-ı Kerim de müphem bırakılan (anlaşılması açık ve belirli olmayan) bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen disiplindir.

c)      Tenasüb ve İnsicam İlmi : Ayetler ve sureler arasındaki tenasüb (münasebet) ve insicamı konu edinen bu ilmi Zerkeşi, mantıki bir gerçeklik ve kelam’ın akışını düzenleyen bir olgu olarak tanımlamıştır.

 

8.      Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün yetersiz kalma sebepleri nelerdir?

 

·         Rivayetler Açısından

a)      Merfu-Musned Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

b)      Mursel Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

c)      Senedlerin hazfedilmesi

d)     Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme

e)      Rivayetlerin sıygalarına(kalıplarına) dikkat göstermeme

·         Umumi Hususileştirme Açısından

·         Taaddüt-Taahhür Açısından

a)      Taaddüt açısından

b)      Taahhür açısından

·         Tarih İlminin Yararlanma

 

9.      Bütün olarak Kur’an-ı Kerim’den kasıt nedir?

 

“bütün olarak Kur’an-ı Kerim” kavramı, Kur’an’ın tüm özelliklerini, yanlarını ve bütünlüğüne ait vecheleri ve bunlar arasındaki ilişkileri kucaklayan, kendisinin hususi, mu’ciz vahiy mahsulü karakterini belirleyen tastamamlık, kendi iç keskinliği ve bunların tümünün oluşturduğu bir sistem anlamındadır.

 

10.  Kur’an-ı Kerim’in bir bütün olarak incelenmesinin sebebi nedir?

 

Kur’an ana vurgusunu ‘Allah merkezli’ oluşu üzerinde odaklaştırmıştır. Ontolojik bakımdan varlık dünyasının merkezinde Allah vardır. İnsan ve diğer varlıkların hepsi O’nun yaratıklarıdır ve varlık hiyerarşisinde O’ndan aşağıdadırlar. Kur’an, bütün yaratıklar arasında en büyük önemi insana vererek Allah kadar insana da dikkat çekmektedir. Kur’an düşüncesi, esas olarak insanın kurtuluşu sorunuyla ilgilenmekte, hatta bu meselenin kendisinin inzaline sebep teşkil ettiğini beyan etmektedir. İnsan, Kur’an’ın bu ana vurgusunu ancak ona ‘bütün’ olarak yaklaştığında ve bu çerçevede anlayabilir, kavrayabilir. Allah-insan-evren hakkındaki Kur’ani kavramlara bu yolla sahip olabilir. Kur’an’daki kelimeler, Kur’ani cümleler, ayetler ve sureler  Kur’an-ı Kerim’in özel türdeki parçalarıdır. Bunların Kur’an-ı Kerim’in anlaşılması sürecinde daha fazla parçalara ayırmak mümkün değildir. Kur’an’ın bütünü içerisinde bu kelimelere, cümlelere ve onlardan oluşan ayetlerle surelere bakıldığında bu kısımların kendi başlarına asla var olamayacakları anlaşılacaktir. Bu bağlam da Kur’an-ı Kerim’in kendisinden “sözün en güzeli” olarak bahsetmesi Kur’ani bütünlüğün niteliğinin tam ve açık bir tanımlaması olarak değerlendirilmelidir. Kelimeler, ayetler, surelerden oluşan “bütün”ün anlaşılması bu “bütün” kavramının idrak edilmesiyle mümkün olabilir.

 
Meltem TANDOĞAN
Hazırlıklı İlahiyat IV. Tefsir
No:10070222 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

 MELTEM TANDOĞAN
IV. SINIF TEFSİR
10070222

 

Esbab-ı nüzul hakkındaki kitaplar :

·         Esbab-ı nüzul / Abdülfettah El Kadi

·         Esbab-ı nüzul ve Kuran’ın anlaşılması / Yakup Bıyıkoğlu

·         Kuran’ın anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün rolü / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Tarihsellik ve esbab-ı nüzul / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Esbab-ı nuzül / İmam Ebul - Hasan, Ali b. El – Vahidi

·         Fatiha’dan Nas’ a esbab-ı nüzul /Bedrettin Çetiner

·         Sa’lebe Kıssası ( esbab-ı nuzül’e yeni bir yaklaşım / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

Esbab-ı nüzul hakkındaki makaleler:

·         Esbab-ı nuzül rivayetleri arasında görülen çelişkiler ve geliştirilen çözüm yollarının tahlili / Halil  Aldemir

·         Esbab-ı nüzulun anlamı nedir ? / Prof. Dr. Hasan Hanefi / çev.;Yrd. Doç. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

·         Esbab-ı Nüzul / çev. Doç. Dr. Erdoğan Pazarbaşı, Yrd. Dç. Dr. İbrahim Görener

·         Mulâane Ayetlerinin Nüzul Sebebi / Yrd. Doç. Dr. Enbiya Yıldırım

·         Tarih İlmi Ve Nüzul  Sebepleri / Doç. Dr. Mustafa Ünver

 

Kur’an ve Bağlam  kıraatinden on soru-cevap

1.      Esbab-ı Nüzulü tanımlayınız.

 

Nüzul ortamında meydana gelen bir hadiseye veya H.z. Peygamber’e yöneltilmiş bir soruya,  vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, tazammun etmek (hadiseyi-soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek), cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nüzul denir.

 

 

 

2.      Esbab-ı Nüzulü bilmenin yolu nedir?

 

Esbab-ı Nüzul ancak sahih nakille bilinebilir. Dolayısıyla bu alanda ictihada veya imal-i fikir etmeye mahal yoktur. Yani nüzul sebebi akılla idrak edilmesi mümkün olmayan, sadece işitme veya görme suretiyle bilinebilen ve sahabiden gelen rivayettir. Bu rivayet adeta Hazreti Peygamber’den bildirilmiş hükmünde kabul edilir. Bunun için hadis usulünde hükmen merfu sayılır. O halde esbab-ı nüzulün bilinmesinin ancak rivayet yani nakil yoluyla olabileceği akli ve mantıki bir sonuç olmaktadır.

 

 

3.      Kur’an-ı Kerimin anlaşılmasında Esbab-ı Nüzul’un önemini açıklayınız.

Esbab-ı Nüzul bilgisi, Kur’an-ı Kerim’in nüzul ortamının asli bir unsurudur. Bu bakımdan o İslam’ın başlangıcından beri bilinen, bilinmesi istenen ve İslami ilimlerin birçok alanında alimlerce önemle üzerinde durulan bir vakıa olagelmiştir. Çünkü Esbab-ı Nüzul, Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında gerekli bir bilgi olarak değerlendirilmiştir. Sahabe, tabiun ve tebei tabiin’den olan müfessirler Kur’an’ı özellikle esbab-ı nüzul ile tefsir etmşlerdir. Hatta “başlangıçta tefsir ilmi, esbab-ı nüzulü bilmekten ibaretti. Bundan dolayı esbab-ı nüzul, nüzul zamanı/ortamı içinde olup biten Kur’an-ı Kerim – insan arasındaki iletişim/eğitim sürecini gösteren dondurulmuş, resmedilmiş olaylardır. Bu olayları bilmek bize Kur’an-ı Kerim’i anlamada Kur’an’ın anlaşılması ile ilhili bir boyut kazandırmaktadır. Bu sayede nüzul asrı ve sonrasında yaşayan insanların Kur’an’ı anlama ve yorumlama birikimlerini ve sonuçlarını öğrenmek mümkün olmaktadır.

4.      Tefsir ilimleri kavramını açıklayarak Kur’an İlimleri ile arasındaki ilişkiyi belirtiniz.

 

Kur’an ilimleri ve Tefsir ilimleri kavramları tedvin döneminin başlarından itibaren aynı manada kullanılmışlardır. Ez-Zerkeşi’nin Kur’an ilimlerini tek bir kitapta ve bütün konularını kapsayacak şekilde toplaması ile bu iki kavram arasında bir farkın ortaya çıktığı bilinmektedir. Kur’an ilimleri kapsamı çok geniş olan bir kavramdır. Kur’an-ı Kerim’le ilgili ilimlerden ve araştırmalardan oluşur. Dolayısıyla konusu her yönüyle Kur’an- Kerim’dir. Tefsir ilmi ise, Kur’an- Kerim’in izahını amaçlayan bir ilimdir. Yani İlmu’t Tefsir veya İlmu Tefsiri’l-Kur’an, Kur’an-ı Kerim’i her bakımdan (gramer, belagati tarih v.s) tetkik edip açıklamaya ve bildirmeye yarayan ilimdir. Bu ilminde konusunu Kur’an-ı Kerim teşkil eder. Dolayısıyla tefsir ilmi daha özel bir alanda ve daha özel bir gaye ile Kur’an’a yönelir. Kur’an ilimleri ise daha genel bir alanda ve daha genel bir alanda ve daha genel bir gaye ile Kur’an-ı Kerim’i anlamak isteyen ihtisas sahibi ile sade okuyucuya fikri zemin-altyapı hazırlar.

 

5.      Esbab-ı Nüzul hakkında bilgi elde edebileceğimiz on eser yazınız.

 

·         Ali b. El-Medini / Esbab-ı Nüzul

·         İbn.-i Hacer el-Askalani / el-Ucab fi Beyani’l-Esbab

·         İbn. Teymiyye / el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

·         İbn. Teymiyye / Riyad

·         Muhammed b. Es’ad el-Kırafi / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed el-Vahidi / Esbabu’n-Nuzul

·         Burhaniddun İbrahim b. Ömer el-Ca’beri / Muhtasaru Esbabi’n-Nuzul li’l-Vahidi

·         Muhammmed b. Es’ad b. Muhammed el-Iraki el-Hanefi / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu Cafer Muhammed b. Ali b. Şuayb el-Mazenderani / Esbabu’n-Nuzul

·         Ebu’l Ferec Abdurrahman b. Ali İbnu’l Cevzi / Esbabu’n-Nuzul

 

6.      Esbab-ı Nüzul’e olan ihtiyacı sınırlayan sebepler nelerdir?

 

Kur’an’ı Kerim’i anlama çabasında esbab-ı nüzulden yararlanmada ihtiyacı sınırlarını belirleyen iki grup söz konusudur. Bu iki grup; genel ve özel ilkeler olarak adlandırılmaktadır.
Genel ilkeler;

a)       Esbab-ı Nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

b)       Esbab-ı Nüzulü bilmeden de Kur’an-ı Kerimi anlamak mümkündür.

Özel ilkeler;

a)      Esbab-ı Nüzulü bilmenin gereğini bilmek gibi olduğu hallerde. Mesela istifham(soru) tek lafızdır. Ama bu tek lafız birçok mana taşıyor olabilir.

b)      Esbab-ı Nüzulü bilmenin Kur’an’ın zahir nasslarını mücmel nasslar konumuna getirme şüphesi ve güçlüğü bulunduğu hallerde.

c)      Kur’an- Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzule ihtiyacı ilk planda Kur’an belirlemelidir.

 

Bu ilkeler çerçevesinde Esbab-ı Nüzulün değerlendirilmesi, ona olan ihtiyacın tespit edilmesini sağlayacak ve Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında vaki olacak ihtimalleri, şüpheleri, karışıklığı ortadan kaldıracaktır.

 

7.      Esbab-ı Nüzulle ilgili disiplinler(ilimler) nelerdir? Kısaca açıklayınız.

 

a)      Hikmet-i Teşriiye İlmi : Nüzul çağının sosyal ve psikolojik şartlarını ve ortamını gösteren bir disiplindir.

b)      Mübhematü’l Kur’an İlmi : Kur’an-ı Kerim de müphem bırakılan (anlaşılması açık ve belirli olmayan) bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen disiplindir.

c)      Tenasüb ve İnsicam İlmi : Ayetler ve sureler arasındaki tenasüb (münasebet) ve insicamı konu edinen bu ilmi Zerkeşi, mantıki bir gerçeklik ve kelam’ın akışını düzenleyen bir olgu olarak tanımlamıştır.

 

8.      Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün yetersiz kalma sebepleri nelerdir?

 

·         Rivayetler Açısından

a)      Merfu-Musned Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

b)      Mursel Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

c)      Senedlerin hazfedilmesi

d)     Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme

e)      Rivayetlerin sıygalarına(kalıplarına) dikkat göstermeme

·         Umumi Hususileştirme Açısından

·         Taaddüt-Taahhür Açısından

a)      Taaddüt açısından

b)      Taahhür açısından

·         Tarih İlminin Yararlanma

 

9.      Bütün olarak Kur’an-ı Kerim’den kasıt nedir?

 

“bütün olarak Kur’an-ı Kerim” kavramı, Kur’an’ın tüm özelliklerini, yanlarını ve bütünlüğüne ait vecheleri ve bunlar arasındaki ilişkileri kucaklayan, kendisinin hususi, mu’ciz vahiy mahsulü karakterini belirleyen tastamamlık, kendi iç keskinliği ve bunların tümünün oluşturduğu bir sistem anlamındadır.

 

10.  Kur’an-ı Kerim’in bir bütün olarak incelenmesinin sebebi nedir?

 

Kur’an ana vurgusunu ‘Allah merkezli’ oluşu üzerinde odaklaştırmıştır. Ontolojik bakımdan varlık dünyasının merkezinde Allah vardır. İnsan ve diğer varlıkların hepsi O’nun yaratıklarıdır ve varlık hiyerarşisinde O’ndan aşağıdadırlar. Kur’an, bütün yaratıklar arasında en büyük önemi insana vererek Allah kadar insana da dikkat çekmektedir. Kur’an düşüncesi, esas olarak insanın kurtuluşu sorunuyla ilgilenmekte, hatta bu meselenin kendisinin inzaline sebep teşkil ettiğini beyan etmektedir. İnsan, Kur’an’ın bu ana vurgusunu ancak ona ‘bütün’ olarak yaklaştığında ve bu çerçevede anlayabilir, kavrayabilir. Allah-insan-evren hakkındaki Kur’ani kavramlara bu yolla sahip olabilir. Kur’an’daki kelimeler, Kur’ani cümleler, ayetler ve sureler  Kur’an-ı Kerim’in özel türdeki parçalarıdır. Bunların Kur’an-ı Kerim’in anlaşılması sürecinde daha fazla parçalara ayırmak mümkün değildir. Kur’an’ın bütünü içerisinde bu kelimelere, cümlelere ve onlardan oluşan ayetlerle surelere bakıldığında bu kısımların kendi başlarına asla var olamayacakları anlaşılacaktir. Bu bağlam da Kur’an-ı Kerim’in kendisinden “sözün en güzeli” olarak bahsetmesi Kur’ani bütünlüğün niteliğinin tam ve açık bir tanımlaması olarak değerlendirilmelidir. Kelimeler, ayetler, surelerden oluşan “bütün”ün anlaşılması bu “bütün” kavramının idrak edilmesiyle mümkün olabilir.

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

    İLA-4/A Fatma GÜRASLAN / 10070131

  2.Ödev:

Kur’an ve Bağlam

1-Kur’an ilimlerinin doğuşu ve gelişmesi hakkında bilgi veriniz?

Cevap; Kur’an’ın nazil olduğu sıralarda Müslümanlar kutsal kitaplarını Hz. Peygamber veya muallimler vasıtasıyla ezberliyorlardı. Hz. Peygamber gelen vahyi tebliğ etmekte, hem haliyle hem de kavliyle tefsir etmekteydi. Sorulan sorulara ihtiyaca göre cevaplar veriyor ve Kur’an’ı tefsir ediyordu. Böylece başta tefsir olmak üzere Kur’an ilimleri yavaş yavaş doğmuş ve ileriki yıllarda gelişmiştir.

1-      Zerkeşi’ye göre tefsir ilmi nedir?

Cevap; Zerkeşi’ye göre tefsir ilmi üç ana noktada toplanır;

·         Kitabullah’ı anlamak,

·         Kitabullah’ın manalarını açıklamak,

·         Kitabullah’ın hükümlerini tespit edip çıkarmak.

2-      Kur’an ilimleri arasında Esbab-ı Nüzul ilminin yeri nedir?

       Cevap; Esbab-ı Nüzul ilmi, İslamiyet’in ilk asrından bu yana Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında önemli bir ilim olarak mütalaa edilmiştir. Sahabe ve Tabiun dönemlerinde bu ilmin müstakil olarak ele alındığı ve Kur’an-ı Kerim’i anlama gayreti içine girenlerin mutlaka bilmesi gereken bir ilim olarak zikredildiği görülmektedir. Sahabe; Kur’an ilmini, onu hayata tatbik ederek öğrenmiştir. Bu açıdan Esbab-ı Nüzul, onlar için çok önemli bir bilgi olarak görülmüş ve Kur’an’ı anlamayı bu bilgiye sahip olmakla eşdeğerde görmüşlerdir.

      4-Esbab-ı Nüzul ile ilgili eserlerden 4 tanesini yazınız?

     Cevap; Ali b. el-Medini (234/848) – Esbabü’n- Nüzul

                  İbn Teymiyye (728/1327) – el-İlm bi-Esbabi’n-Nüzul

                   İbn-i Hacer el-Askalani (852/1448) – el- Ucab fi Beyani’l- Esbab

                   Muhammed b. Es’ad el- Kırafi – Esbabu’n- Nüzul        

5-Esbab-ı Nüzul’ü bilmenin yolu nedir?

Cevap; Esbab-ı Nüzul, ancak sahih nakille bilinebilir. Dolayısıyla bu alanda içtihada mahal yoktur. Yani nüzul sebebi akılla idraki mümkün olmayan, sadece işitme veya görme suretiyle bilinebilen ve sahabeden gelen rivayettir. Bu rivayet adeta Hz. Peygamber’den bildirilmiş hükmünde kabul edilir. Bunun için hadis usulünde hükmen merfu sayılır.

6- Hadis Usulü açısından Esbab-ı Nüzul rivayetlerinin yeri nedir?

Cevap; Ayetlerin nüzulünü yakından müşahede edenler, sebeplerini bilip nüzul keyfiyetinden bahseden sahabiler olmuştur. Bu haberler müsned hadis kabul edilmiştir.

Müsned hadis; zahiren muttasıl bir senet ile sahabinin Rasulullah’a ref ettiği haberlerdir. Buna göre bir hadisin müsned olabilmesi için iki şart vardır: senedinin ittisali ve merfu olması.

7- Esba-ı Nüzul rivayetlerinde ihtilaf edilmesini doğuran sebepler nelerdir?

Cevap; Esbab-ı Nüzul rivayetlerinde ihtilaf edilmesinin iki temel sebebi vardır:

Birincisi, her ayete sebep arayanların tutumları sonucu mezhep hareketleri, şahısların ebedileştirilmesi, israili haberler ve uydurma rivayetlerin Esbab-ı Nüzul alanına dahil edildiği görülmektedir.

İkincisi, Esbab-ı Nüzul rivayetleri nüzul ortamına ait alanlar ve tefsir için yapılan değerlendirmeler olarak tasnif edilmezse bu rivayetler de ihtilafa sebep olmaktadır.

8- Nüzulün taaddüdü mümkün müdür, neden?

Cevap; Usülcü alimlerin çoğuna göre taaddüt mümkündür. Bu alimlar ve onların görüşlerini benimseyenler bu meselede bir hikmet bulunduğu kanaatindedirler. Çünkü tekrar tekrar nazil olan ayet, şanının yüceliğini vurgulamak, taşıdığı manaların unutulmaması gerekliliğini hatırlatmak hikmetine binaen indirilmektedir.

10- Esbab-ı Nüzul rivayetlerinin tasnifi nasıl yapılmıştır?

       Cevap;         

·         Esbab-ı Nüzul rivayetlerini ‘vürudu’ açısından tasnif etmek,

·         Bir ayet için çeşitli sebepler zikredildiğinde hadis usülü kriterleri uygulanarak yapılan tasnif,

·         Şah Veliyullah Dihlevi’nin tasnifi,

·         Tahir b. Aşur’un senedi sahih olan esbab-ı nüzul rivayetlerini beşe ayırması,

·         Esbab-ı Nüzul rivayetlerini nevileri açısından tasnif etme.

    Kitap;

1.       Esbab-ı Nüzul – H. Tahsin EMİROĞLU

2.       Esbab-ı Nüzul ve Kur’an’ı Anlamadaki Rolü – Güner IŞILDAK

3.       Esbab-ı Nüzul – SUYUTİ

4.       Esbab-ı Nüzul: Sahabe ve Muhaddislere Göre – Abdulfettah KADİ

5.       Esbabu’n- Nüzul: Buhari ve Müslim’deki Nüzul Sebeplerine Ait Rivayetler – M. Emin ÖZAFŞAR

6.       Kur’an-ı Kerim’in Nüzulü ve Kıraati – İsmail KARAÇAM

7.       Esbabu’n-Nüzul – Ebu’l- Hasan Ali b. Ahmet Nisaburi

     Makale;

1.       Mulaane Ayetlerinin Nüzul Sebebi - Yrd.Doç.Dr. Enbiya YILDIRIM

2.       Kur’an’ın Nüzul Süreci Ve Nüzul Sırasını Esas Alan Tefsir Üzerine - Yaşar KURT

3.       Kur’ân Ayetlerini İsimlendirme Geleneği - Yrd. Doç. Dr. Burhan BALTACI

4.       Kur’an’ın Nüzul Sırasına Göre Tefsir Edilmesi - Hikmet KOÇYİĞİT

5.       el-Kâdî, Abdulfettah. "Esbab-ı Nuzul, çev." (1986).

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

İLA IV. Tefsir (Ar.) 2. Ödev: Kur’an ve Bağlam

10070175 ESMA KOÇ

1.Meal, terceme, tefsir, müfessir, te’vil nedir?

Meal:Terim: 1. Anlam, kavram, mefhum

                        2. Ortaya çıkan şey, sonuç, netice.

            Istılah:Her yönüyle aynen aktarılması mümkün olmayan bir sözün başka bir dile yaklaşık olarak çevirisidir. Özellikle Kur’an tercümeleri için kullanılmaktadır.

Terceme: Bu kelimenin kökü dört harfli (rubai) “Terceme” fiilidir. Cevheri bu kelimenin “Raceme”den geldiğini söylemektedir. Lügat manası bir çok manaya gelmekle birlikte; bir kelamı, bir dilden başka bir dile çevirmek, demektir. Istılahi manası ise, bir kelamın manasını diğer bir lisanda dengi bir tabir ile aynen ifade etmektir. Tercüme yapılırken, kelamın bütün mana ve maksatlarına itina gösterilmesi icab etmek gerekir.

Tefsir: Tefsir kelimesi “Fesera” veya taklib tarikiyle “Sefera” köklerinden gelmektedir. Tef’il babından olan tefsir kelimesinin bu iki kökten de türemiş olması mümkündür. Lügatte; beyan etmek, keşfetmek, izhar etmek, aydınlatmak ve üzeri kapalı bir şeyi açmak anlamındadır. Istılahta; müşkil olan lafızdan murad edilen şeyi keşfetmek anlamına geliyorsa da alimler arasında yaygın anlamı, Kur’an-ı Kerim’in manalarını keşfetmek, ondaki müşkil ve garib lafızlardan kastedilen şeyi beyan etmek, demektir.

Müfessir:Tefsir ilmiyle uğraşan kişiye verilen isimdir.

Te’vil: “Evl” kökünden gelen ve “geri dönme” anlamına gelen bir mastardır. Açıklamak ve beyan etmek anlamını da ifade etmektedir. Istılahta ise; görünürde birbiriyle uyumlu iki ihtimalden birine manayı yöneltmektir. Yani ayete muhtemel manalardan birini vermektir.

2.Esbab-ı nüzül nedir?

Hz.Peygamberin ümmeti için ortaya koyduğu bir soruya Cenabı Allah’ın somut cevabıdır.Bir ayetin bir olay üzerine inişinin sebebini hasdetmektir.

3.Kur’an’ı  Kerimin tefsirinde esbabı nüzülün önemi nedir?

Kur’an’ın soyut bir düşünce olmadığını, aksine yaşanmış , yaşanabilir bir hakikat hidayet rehberi olduğunu gösterir.

4.Esbab-ı Nuzül rivayetlerinin Kur’a’ın yorumlamasında zararı var mıdır?

Esbab-ı nuzül rivayetleri Kur’an’ın yorum zenginliğini kısıtlar.Her ayete nüzül sebebi arama mana bakımından nüzül sebebiyle sınırlı kalma ,nüzül deki olayın çevresinde sıkışıp kalmaya yol açar.Kur’an’ın evrensel hedefi olan Kur’an+insan+hayat bütünleşmesini önler.Ve bazı  tarihçiler ,tefsirciler esbab-ı nuzül rivayetlerini istismar etmişlerdir.

 

5.Bütün ayetler sebeb-i nuzül üzere mi inmiştir?

Hayır.Böyle bir algı vardır ancak yanlıştır.Allah kullarına ayetleri müneccemen indirmiş ve yavaş yavaş hayatlarına tatbik ettirmiştir.Yeni bir islam medeniyeti bir anda oluşmamıştır.Bu oluşumlar sırasında bazı olaylar üzerine Hz. Allah somut deliller yaratmıştır.Kur’an’ın anlamada vazgeçilmez bir ilimdir ancak doğru sened-metin tenkidi yapılmış rivayetlerle.

6.Sebeb-i Nuzül  rivayetlerinin değerlendirilmesi nasıl yapılır?

Bir olay üzerine inişinihasdetmektedir, esbab-ı nuzül.Ve bu ilim tefsir tarihi ve o dönemin rivayetleriyle içiçedir.Nuzül rivayetleri senetlerile aktarılmış ve bölece bu rivayetlerde olabilecek yanlışlıkların sorumluluk yükü atılmıştır.Buna karşı olanlar ise böyle yapmakla yükten kurtulamayacağını söylemişlerdir.Öyle şeyler rivayet etmişlerki bu mevzu hadis bile olabilmiştir.Herşeyi rivayet etmelerindeki amaç nasıl bir avukat tüm yönleriyle araştırıp herşeyi ortaya koyuyorsa onlarda öyle yapmıştır.Bu dönemde ise rivayetler incelenip sened-metin tenkidi yapılarak , Kur’an’ı anlamada yeni bir kitap oluşturlmalıdır.Ki biri açıp baktığında gerçek olmayan birşeyle karşılaşmasın.

7.Kur’an’i bütünlük nedir?

Kur’an satl parçalarının toplamına indirgenmek yerine bileşik bir bütün olarakanlamak gerekir.Tarihi bütünlük, siyak-sa-ibak bütünlüğü,Kur’an’ı cümleler ve sureler arasında bütünlük, sureleri dahili bütünlüğü,teşrii bütünlük, Kur’ani cümleler ile oluşan bütünlük.

8.Siyak-sibak ne demektir?

Sözde baş ve son uygunluğu, sözün gelişi, sözün öncesine- sonrasına uygunluğu.Türkçede karşılığı bağlamdır.(konteks)

9.Tarihsellik ve esbab-ı nuzül arasındaki bağ nedir?

İnsanın varlık şartlarından kaynaklanan imkan ve yetenekleriyle bizzatyaşadığı, tecrübe ettiği bir durumla, tarihle ilgilidir.Kur’an hidayet rehberi olmayı gaye edindiği için tari ve tarihsellilk karakterini ortaya koymuşutur.Çünkü insan her zaman geçmişe mal olacak,bugününü dünle doğrulamak için kendinden önce ne olduğunu bulmaya çalışan bir varlıktır.Yani insan tarihsel bir varlıktır ve varlık koşullarından bir tanesidir.Sebeb-i nuzül ve inen ayet insanın yaptıklarıyla ilgilidir.Bu yaptıkları sürekli olduğu için zamanlar arası bir bağ kurup ve sadece şimdide yaşamadığına göre bir süreklilik sözkonusudur.Bu insanın tarihsel bir varlık olmasından kaynaklanır.Sebeb-i nuzül ve inen arasında olşan bağla tarihsellik, insanın tarihsel varlık olması bağlamında değerlendirilmelidir.

10.Esbab-ı nuzül ile ilgili disiplinler nelerdir?

a.Hikmet-i teşri ilmi:Sebep oluşunca peygambere soruyorlar ve Şariin maksadını görmüş, yaşamış oluyorlardı.

b.Mübhamatu’l Kur’an ilimleri:Anlaşılmayan ,kapalı olan yerleri açıklamayı konu edilenen ilimdir.

c.Tenasub ve insicam ilmi:Ayetler ve sureler arası ilişkiyi ve insicamı konu edinen ilimdir.

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

1.Esbab-ı nüzul nedir?

       En kısa ifadeyle ayet ve surelerin iniş(vahyolunuş) sebepleridir.Ayet ve surelerin küçük bir kısmı bir olaya veya sahabelerin bir sorusuna binaen inmiştir.

2.Esbab-ı nüzulun Kur'an ifadelerinin anlaşılmasındaki önemi nedir?

        Kur'an ayetlerinin vermek istediği mesajın hangi doğrultuda, ne sebeple ve hangi şartlar çerçevesinde ortaya konulduğunu ayrıca bu ayetlerin anlamlarının çok farklı uç noktalara çekilmesini önlemesi açısından önemlidir.

3.Kur'an'ın anlaşılmasında esbab-ı nüzul rivayetlerinin doğurduğu olumsuz sonuçlar nedir?

        Genel olarak ele aldığımızda bu konuyla ilgili şu sonuca ulaşırız:Bu durum bizi kısıtlar, yorum zenginliğine engel teşkil eder ve Kur'an- insan- hayat bütünleşmesini engeller.

4.Kur'an'ın bütünlüğü içerisindeki esbab-ı nüzulun yeri?

        İnsanın, Kur'an'ın değişen dünyaya hakim olan değişmez değerler getirdiğini anlamasını sağlar.

5.Esbab-ı nüzul bize neyi göstermektedir?

        Kur'an'ın insanla, insanın hayatıyla, insanların birbirleri arasındaki  ilişkileriyle ve insanın Tanrısı ile ilişkisinin ne kadar gerçek ve ne denli bağlantılı olduğunu gösterir.

KİTAPLAR:

ALİ B. EL MEDİNİ, ESBABUN NÜZUL

İBN TEYMİYYE, EL İLM Bİ ESBABİN NÜZUL

EBUL HASAN ALİ B. AHMAD EL VAHİDİ, ESBABUN NÜZUL

MUHAMMED B. ESAD EL KIRAFİ, ESBABUN NÜZUL

MUHAMMED B. ESAD B. MUHAMMED EL IRAKİ EL HANEFİ,ESBABUN NÜZUL

ABDULCELİL EN NAKŞİBENDİ, ESBABUN NÜZUL

CELALUDDİN ES SUYUTİ, LUBABUN NUKUL Fİ ESBABİN NÜZUL

 

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

1.Esbab-ı nüzul nedir?

En kısa ifadeyle ayet ve surelerin iniş sebepleridir.Kuran ayetleri belli bir olaya veya sahabilerin sorularına binaen inmiştir.

2.Esbabı nüzulun Kuran ifadelerinin anlaşılmasındaki önemi nedir?

Kuran ayetlerinin vermek istediği mesajın hangi doğrultuda ne sebeple ve hangi şartlar çerçevesinde ortaya konulduğunu bu ayetlerin anlamlarının farklı şekilde yorumlanmasını sağlayan bir Kuran ilmidir. 

3.Kuranın anlaşılmasında esbabı nüzul rivayetlerinin doğurduğu olumsuz sonuçlar nelerdir?

Yorum zenginliğine engel olması ve Kuran-insan-hayat bütünleşmesini engellemesidir.

4.Kuranın bütünlüğü içerisinde esbab-ı nüzulün yeri nedir?

İnsanın,Kuranın değişen dünyaya hakim olan değişmez değerler getirdiğini anlamasını sağlar.

5.Esbab-ı nüzul bize neyi göstermektedir?

Kuranın insanla,insanın hayatıyla,insanın diğer insanlarla ve insanın tanrısıyla ilişkisinin ne kadar gerçek ne denli bağlantılı olduğunu göstermektedir.

ALİ B. EL-MEDİNÎ, ESBAB-I NÜZUL

İBN TEYMİYYE, EL-İLM BÎ ESBABİN NÜZUL

EBUL HASAN ALİ B. AHMET EL-VAHİDÎ ESBABU'N NÜZUL

MUHAMMED B. ESAD EL-KIRÂFÎ ESBABU'N NÜZUL

MUHAMMED B. ESAD B. MUHAMMED EL-IRAKÎ EL-HANEFÎ ESBABU'N NÜZUL

ABDULCELİL EN-NAKŞİBENDÎ ESBABU'N-NÜZUL

CELALUDDİN ES-SUYÛTÎ LÜBÂBUN-NUKÛL FÎ ESBABİN-NÜZUL.

HİLAL BEBEK

10070060

TEFSİR İLA 4

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

Muhammet çelik ilahiyat/4 10070290    2. Ödev

KUR’ANve BAĞLAM

1-Esbab-ı Nüzul ilminde tercih edilen yöntemleri yazınız?

·        Vakâsını tesbit etme

·        Tenkid etme

·        Yeni ve kendi içinde tutarlı bir yaklaşım sunma

2-Esbab-ı Nüzul ilmindeki ihtilafları yazınız?

·        Nakle dayanan ihtilaflar: Sahih, zayıf ve uydurma hallerden kaynaklanan ihtilaftır.

·        İstidlalden doğan ihtilaflar: Nakle dayanan ve akılla yapılan yorumlardan kaynaklanan ihtilaftır.

3-Tevhid, tezkir ve ahkâm kavramlarını açıklayınız?

·        Tevhid:  Yaradanı ve yaradılanı isimlerii sıfatları ve fiilleriyle bilmektir.

·        Tezkir: Va’d, Vaîdi, cennet- cehennem, zâhiri-bâtını bilmektir.

·        Ahkâm: Şer’i mükellefiyetlere muhatab olma ve amelde bulunmaktır.

4- Kur’an ilimleri arasında esbab-ı nüzul ilminin yerini kısaca açıklayınız?

·        Kur’an’ın anlaşılabilmesi için bilinmesi gereken hususlardan birisidir. Şatıbi’ nin yorumuna göre “ öyle bir ilimdir ki onu bilen Kur’an’ı bilir” der. Kur’an’ın nâzil olduğu ortamın sosyali ekonomik, kültürel ve dini yapısının bilinmesine yardımcı olur. Bunlardan hareketle Kur’an’a farklı pencerelerden bakmayı sağlar.

5-  Esbab-ı nüzul ile ilgili disiplinleri yazınız?

·        Hikmet-i Teşriiye

·        Mübhemât’ul- Kur’an

·        Tenâsüb ve İnsicam ilmi

6-   Bütün olarak Kur’an-ı Kerim’den kasıt nedir?

    Bundan kasıt şudur: Kur’an kendi kendini tefsir eden bir mahiyete sahiptir. Kur’an’ı incelediğimiz vakit görürüz ki pek çok yerde kendisini açıklar, Kur’an’ı bir bütün olarak ele almamızı ister.

7-Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün yetersiz kalma sebepleri nelerdir?

    ·         Rivayetler Açısından

1)      Merfu-Musned Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

2)      Mursel Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

3)      Senedlerin hazfedilmesi

4)     Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme

5)      Rivayetlerin sıygalarına(kalıplarına) dikkat göstermeme

·         Umumi Hususileştirme Açısından

·         Taaddüt-Taahhür Açısından

1)      Taaddüt açısından

2)      Taahhür açısından

·         Tarih İlminin Yararlanma

8-Esbab-ı Nüzul ile ilgili eserlerden 2 tanesini yazınız?

·        İbn Teymiyye (728/1327) – el-İlm bi-Esbabi’n-Nüzul

·         İbn-i Hacer el-Askalani (852/1448) – el- Ucab fi Beyani’l- Esbab

9-Esbab-ı nüzul bize neyi göstermektedir?

   Kuranın-insan, insan-insan ve Allah-insan arasındaki ilişkinin gerçekliği ve önemi açısından yol göstericidir.

10- Siyak-sibak hakkında kısaca bilgi veriniz?

Siyak, sözün yani ayetin gelişi, anlatım biçimidir.

Sibak, sözün yani ayetin geçmişidir.

·            Esbab-ı nüzul ile ilgili kitap ve makaleler.

1-Kuran’ın anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün rolü / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

2-Fatiha’dan Nas’ a esbab-ı nüzul /Bedrettin Çetiner

3-Muhammmed b. Es’ad b. Muhammed el-Iraki el-Hanefi / Esbabu’n-Nuzul

4-  İbn. Teymiyye / el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

5-Ebu’l Ferec Abdurrahman b. Ali İbnu’l Cevzi / Esbabu’n-Nuzul

6-Esbab-ı nuzül rivayetleri arasında görülen çelişkiler ve geliştirilen çözüm yollarının tahlili / Halil  Aldemir

7-Mulâane Ayetlerinin Nüzul Sebebi / Yrd. Doç. Dr. Enbiya Yıldırım

8-Tarih İlmi Ve Nüzul  Sebepleri / Doç. Dr. Mustafa Ünver

9-Esbab-ı nüzul / Abdülfettah El Kadi

10-Esbab-ı nüzul ve Kuran’ın anlaşılması / Yakup Bıyıkoğlu

   Makaleler

1-      Kur’an’ın Nüzul Sırasına Göre Tefsir Edilmesi - Hikmet KOÇYİĞİT

2-      Mulaane Ayetlerinin Nüzul Sebebi - Yrd.Doç.Dr. Enbiya YILDIRIM

3-      Kur’an’ı nüzul sebepleriyle anlamak- Mustafa Ünver

4-      Esbab-ı nüzul- el-Kâdi 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

Muhammet çelik ilahiyat/4 10070290    2. Ödev

KUR’ANve BAĞLAM

1-Esbab-ı Nüzul ilminde tercih edilen yöntemleri yazınız?

·         Vakâsını tesbit etme

·         Tenkid etme

·         Yeni ve kendi içinde tutarlı bir yaklaşım sunma

2-Esbab-ı Nüzul ilmindeki ihtilafları yazınız?

·         Nakle dayanan ihtilaflar: Sahih, zayıf ve uydurma hallerden kaynaklanan ihtilaftır.

·         İstidlalden doğan ihtilaflar: Nakle dayanan ve akılla yapılan yorumlardan kaynaklanan ihtilaftır.

3-Tevhid, tezkir ve ahkâm kavramlarını açıklayınız?

·         Tevhid:  Yaradanı ve yaradılanı isimlerii sıfatları ve fiilleriyle bilmektir.

·         Tezkir: Va’d, Vaîdi, cennet- cehennem, zâhiri-bâtını bilmektir.

·         Ahkâm: Şer’i mükellefiyetlere muhatab olma ve amelde bulunmaktır.

4- Kur’an ilimleri arasında esbab-ı nüzul ilminin yerini kısaca açıklayınız?

·         Kur’an’ın anlaşılabilmesi için bilinmesi gereken hususlardan birisidir. Şatıbi’ nin yorumuna göre “ öyle bir ilimdir ki onu bilen Kur’an’ı bilir” der. Kur’an’ın nâzil olduğu ortamın sosyali ekonomik, kültürel ve dini yapısının bilinmesine yardımcı olur. Bunlardan hareketle Kur’an’a farklı pencerelerden bakmayı sağlar.

5-  Esbab-ı nüzul ile ilgili disiplinleri yazınız?

·         Hikmet-i Teşriiye

·         Mübhemât’ul- Kur’an

·         Tenâsüb ve İnsicam ilmi

6-   Bütün olarak Kur’an-ı Kerim’den kasıt nedir?

    Bundan kasıt şudur: Kur’an kendi kendini tefsir eden bir mahiyete sahiptir. Kur’an’ı incelediğimiz vakit görürüz ki pek çok yerde kendisini açıklar, Kur’an’ı bir bütün olarak ele almamızı ister.

7-Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün yetersiz kalma sebepleri nelerdir?

    ·         Rivayetler Açısından

1)      Merfu-Musned Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

2)      Mursel Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

3)      Senedlerin hazfedilmesi

4)     Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme

5)      Rivayetlerin sıygalarına(kalıplarına) dikkat göstermeme

·         Umumi Hususileştirme Açısından

·         Taaddüt-Taahhür Açısından

1)      Taaddüt açısından

2)      Taahhür açısından

·         Tarih İlminin Yararlanma

8-Esbab-ı Nüzul ile ilgili eserlerden 2 tanesini yazınız?

·         İbn Teymiyye (728/1327) – el-İlm bi-Esbabi’n-Nüzul

·          İbn-i Hacer el-Askalani (852/1448) – el- Ucab fi Beyani’l- Esbab

9-Esbab-ı nüzul bize neyi göstermektedir?

   Kuranın-insan, insan-insan ve Allah-insan arasındaki ilişkinin gerçekliği ve önemi açısından yol göstericidir.

10- Siyak-sibak hakkında kısaca bilgi veriniz?

Siyak, sözün yani ayetin gelişi, anlatım biçimidir.

Sibak, sözün yani ayetin geçmişidir.

·             Esbab-ı nüzul ile ilgili kitap ve makaleler.

1-Kuran’ın anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün rolü / Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

2-Fatiha’dan Nas’ a esbab-ı nüzul /Bedrettin Çetiner

3-Muhammmed b. Es’ad b. Muhammed el-Iraki el-Hanefi / Esbabu’n-Nuzul

4-  İbn. Teymiyye / el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

5-Ebu’l Ferec Abdurrahman b. Ali İbnu’l Cevzi / Esbabu’n-Nuzul

6-Esbab-ı nuzül rivayetleri arasında görülen çelişkiler ve geliştirilen çözüm yollarının tahlili / Halil  Aldemir

7-Mulâane Ayetlerinin Nüzul Sebebi / Yrd. Doç. Dr. Enbiya Yıldırım

8-Tarih İlmi Ve Nüzul  Sebepleri / Doç. Dr. Mustafa Ünver

9-Esbab-ı nüzul / Abdülfettah El Kadi

10-Esbab-ı nüzul ve Kuran’ın anlaşılması / Yakup Bıyıkoğlu

   Makaleler

1-      Kur’an’ın Nüzul Sırasına Göre Tefsir Edilmesi - Hikmet KOÇYİĞİT

2-      Mulaane Ayetlerinin Nüzul Sebebi - Yrd.Doç.Dr. Enbiya YILDIRIM

3-      Kur’an’ı nüzul sebepleriyle anlamak- Mustafa Ünver

4-      Esbab-ı nüzul- el-Kâdi

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

10070175

ESMA KOÇ

KİTAPLAR:

1.       BEDREDDİN ÇETİNER, Fatiha’dan Nas’a Esbab-ı NÜZUL , ÇAĞRI YAYINLARI, 2010

2.       Abdurrahman Elmalı, Fahreddin er-Razi’de Esbab-ı Nüzûl Değerlendirmesi, Şanlıurfa : Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı, 1998

3.       Bedreddin Çetiner, Fatiha’dan Nas’a Esbab-ı Nüzûl (Kur’an Ayetlerinin iniş sebebi),İstanbul, Çağrı Yayınları, 2002

4.       Hasan Tahsin Emiroğlu, Esbab-ı Nüzûl,Yenikitap basımevi, Konya 1965-1983,14 cilt

5.       Yakup Bıyıkoğlu, Şevkani’nin Fethu’l-Kadir’inde Esbab-ı Nüzûl ve Kur’ân’ın anlaşılması(ayetlerin iniş sebepleri), Rağbet Yayınları

6.       Mukbil b.Hadi el-Vadii,es-Sahihu’l-Musned min Esbabi’n-Nuzül,Mektebetu İbn-i Teymiyye,Kahire 14081987,4.baskı

7.       Abdul fettahel-Kadi,Sahabe ve Müfessirlere Göre Esbab-ıNüzül,(çev.Prof.Dr.Salih Akdemir),Fecr Yayınları,Ankara 1986,VII+435

 

MAKALELER:

1.HİKMET AYDIN, SEBEBİ NÜZÜL BAĞLAMINDA SAHABEYE ATIFDA BULUNAN AYETLERİN TAHLİLİ VE DEĞERLENDİRMESİ

2.MUHSİN DEMİRCİ, ESBABI NÜZÜLÜN KUR’AN TEFSİRİNDEKİ YERİ

3.HASAN ÇELİKKAYA, DİN SOSYOLOJİSİ AÇISINDAN AYETLERİN İNİŞ SEBEPLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

4.CUMA SANİ, ESBABI NÜZÜL VE EŞE-RÜHA İİ TEFSİR’L- KUR’ANİL –KERİM

5 Enbiya Yıldırım, Mulâane Ayetlerinin Nüzul Sebebi  

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

ERSİN AKMAN

10070017

4-A

 

2. ÖDEV

İLA IV. Tefsir (Ar.) 2. Ödev: Kur’an ve Bağlam kıraatinizden on soru-on cevap yazınız.

“Esbab-ı nüzul” hakkında yedi kitap ve beş makale adı veriniz. (Tekrar olmamalıdır.)

Kur’ân ve Bağlam kraatinden 10 Soru 10 Cevap

1-) Vahidî ve Suyûti’ye göre Esbâb-ı Nüzûl ilminin tanımı nedir?

Cevap: Vahidî’ye göre Kur’ân’ı Kerim’in anlaşılmasına imkan sağlayan çok güvenli bir yoldur. Suyûtî’ye göre ise, Esbâb-ı Nüzûl hadîsenin vuku bulduğu günlerde âyetin nazil olması durumunda gerçekleşir. Esbâb-ı Nüzûl ilmi de bunların bilgisini ihtiva eder.

2-) Ulûmu’l Kur’ân ibaresinin kavram olarak ortaya çıkışı hakkında ilk fikir beyan eden alim kimdir?

Cevap: Zerkânî

3-) Tefsir İlimleri kavramını açıklayınız.

Cevap: Tefsir İlmi, Kur’ân-I Kerim’in izahını amaçlayan bir ilimdir. Yani İlmu’t-Tefsir veya İlmu Tefsîri’l-Kur’ân, Kur’ân-ı Kerim’i her bakımdan ( gramer, belâgat, tarih vs. ) tetkik edip açıklamaya ve bildirmeye yarayan ilimdir. Bu ilmin de konusunu Kur’ân-ı Kerim teşkil eder. Binahenaleyh tefsir ilmi, Kur’ân ilimlerinden biridir. Ulûmu’l-Kur’ân kavramının bir cüzüdür. El-İzz İbn Abdisselâm’ın da ifadesiyle; ‘Tefsir ilmi, Kur’ân-ı Kerîm’in sözcüklerini, anlamlarını Kur’anla ilgili ilimler gereğince araştıran bir ilimdir.

4-) Esbâb-ı Nüzul ilminin telif sebeplerini yazınız.

Cevap:

a-      Sahâbenin nüzul sebeplerini bilmekle övünmeleri, yani önemi vurgulanmış bir ilim olması.

b-      Bu bilgiyi sonraki nesillere ve onların da sonrakilere nakletmelerini sağlama.

c-      Tedvin dönemi ve hadîs mecmualarına, tefsir eserlerine girmesi, dolayısıyla yazılı oalrak kaydedilmiş bulunması.

5-) Esbâb-ı Nüzule dair eser verenlerin isimlerini zikrediniz.

 

Cevap: 

-          Ali b. El-Medînî,

-          Ebu-l-Mutrif Abdurrahman b. Muhammed el-Kurtubî,

-          Muhammed b. Es’ad el-Kırâfî

-          Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed el-Vâhıdî

-          Muhammed b. Esad b. Muhammed el-ırakî el-Hanefî

-          Ebû Câfer Muhammed b. Ali b. Şuayb el-Mâzenderânî

-          Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali İbnu’l-Cevzi

-          Muhammed b. Esad el-Irakî

-          Burhaneddin İbrahim b. Ömer el-Ca’berî

-          İbn Teymiyye

-          İbn Hacer el-Askalânî

-          Celâluddîn es-Suyûtî

-          Lübbî Muhammed Efendi

-          Atiyeullah b. El-Burhân es-Şafiî el-Uchûrî

-          Ahmed b. Ali b. Ahmed el-Hanefî

-          Hasan b. Hüseyin b. Ahmed. b. Muhammed et-Tulûnî el-Mîmâr el-Hanefî

-          Abdulcelil en-Nakşibendî

 

6-) Esbâb-ı Nüzulü bilmenin yolu nedir?

Cevap: Esbâb-ı nüzul ancak sahîh nakille bilinebilir. Dolayısıyla bu alanda ictihada veya imal-i fikir etmeye mahal yoktur. Yani nüzul sebebi akılla idrak edilmesi mümkün olmayan, sadece işitme veya görme suretiyle bilinebilen sahâbiden gelen rivâyettir. Bu rivâyet adeta Hazreti Peygamber’den bildirilmiş hükmünde kabul edilir. Bunun için hadîs usûlünde hükmen merfû sayılır. Demek ki sahabîden nakledilen sebeb-i nüzul rivâyeti onu bilmenin yolu olmaktadır.

7-) Esbâb-ı Nüzulle ilgili disiplinler nelerdir?

Cevap:

-           Hikmet-i Teşrîiye ilmi;

-          Mübhemâtu’l-Kur’ân ilmi

-          Tenâsüb ve İnsicâm ilmi

8-) Tarihsellik sözcüğünün terim olarak ifade ettiği anlamları yazınız.

1-      Tarihsel olanın varlık biçimi

2-      Zamana bağlılık gelip geçicilik

3-      Tarihsellik koşulluluk, tarihe bağlı olma

4-      Bir şeyin gerçekten tarihsel olarak var olduğu olgusu

9-) Esbâb-ı Nüzul rivayetleri yorum zenginliğini hangi şekillerde engeller?

Cevap:

-          Her ayete nüzul sebebi arama çabaları,

-          Ayetin mana bakımından birçok vechesi olabilir diye düşünmek varken, nüzul sebebi ile sınırlı kalma ihtimali,

-          Ayetin sebeb-i nüzulündeki olayın çerçevesinde sıkışıp kalmak.

10-) Siyak-Sibak kavramlarını açıklayınız.

Cevap:

Sibak; Türkçe’de;

-          Bir şeyin öncesi, geçmişi, üst tarafı, başlangıcı,

-          Bağ, bağlantı,

-          Söz veya yazının baş tarafı anlamlarına geliyor.

Siyak; Türkçe’de;

-          İfade şekli ve tarzı,

-          Üslûp, biçim,

-          Sözün gelişi manâlarına geliyor.

Siyak-sibak ise; Türkçe’de;

-          Bağlam, kontekst,

-          Sözde baş ve son uygunluğu, tutarlılığı,

-          Sözün gelişi, sözün uygunluğu,

-          Sözlerin uygun bir şekilde birbirini takip etmesi, tutarlılık

Terim olarak ise;

-          Bir dil bilimini çevreleyen, ondan önce veya sonra gelen, birçok durumda söz konusu bu birimi etkileyen, onun anlamını, değerini, ve içeriğini belirleyen olgusal, kavramsal veya sistematik çerçeve ya da çerçeveler bütünü

-          Manalarını aydınlatan bir söz veya paragrafla çevrelenmiş bir söylem bölümü.

 

 

 ESBAB-I NÜZUL HAKKINDA 5 MAKALE VE 5 KİTAP:

 

5 MAKALE

1-    Mennâu'l-Kattân  Esbab-ı Nüzûl, çeviren: Erdoğan Pazarbaşı, İbrahim Görener

2-   Türcan, Selim Tefsir Tarihçiliği Bağlamında Klasik Esbab-ı Nüzul Yaklaşımının Değerlendirilmesi

3-   Hanefî, Hasan “Esbab-ı Nüzul” ün Anlamı Nedir?, çeviren: Ahmet Nedim Serinsu

4-   Çetin, Mustafa Nüzûl Sebepleri (Esbâbü'n-Nüzûl )

5-   Polat, Selahattin Esbab-ı Nüzul Üzerine

 

       5 KİTAP

1-      Ali b. El-Medinî (ö.234/848), Esbâbu’n-Nüzûl

2-      El-Vahidî (ö.468/1076), Esbâbu’n-Nüzûl

3-      Es-Suyutî (ö.911/1505), Lübâbu’n-Nukûl fî Esbâbi’n-Nüzûl

4-      İbn Hacer el-Askalani (ö.852/1448), el-Ucab fi beyani’l-esbab

5-      Abdülfettah el-Kadi (ö.1325/1907), Esbâbu’n-nüzul ani’s-sahâbeti ve’l-müfessirîn

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

2. Ödev: Kur’an ve Bağlam kıraatinizden on soru-on cevap yazınız.

“Esbab-ı nüzul” hakkında yedi kitap ve beş makale adı veriniz?

 

1-DÖNEMLER İÇERİSİNDE ESBAB-I NUZULE VERİLEN ÖNEM?

Tefsir tarihi incelendiğinde müfessirlerin esbab-ı nüzule çok önem verdiklerini görürüz.Nübüvvet döneminde Hz.Peygamberin tefsirleri ile yetinilmiştir.Sahabenin tefsirini ise nakil oluşturmaktaydı.Tefsinin nakille başlamış olması ve bundan ileri gidilememesi ilk zamanlarda az sayıda rivayet olduğunu gösterir.Sonra bu rivayetler çoğalmış hatta sağlam olmayan rivayetler eklenmiştir.Bu şekil rivayetler hakkında tenkitler yapılmıştır.Mesela imam Ahmed bin Hanbel tefsir,melahim ve meğazinin senedi yoktur demiştir.
Müfessirlerimizin kendilerine ulaşan her bilgiyi yazıya aktarmaları buldukları her şeyin yok olup gitmesinden endişe ettikleri içindir. Onlar rivayetlerin zayıf yada sahih olduğunu kendilerinden sonra gelecek hadis tenkitçilerine bırakmışlardır.
Abdülaziz Dehlevi zayıf rivayetlerin hicri 1. asırda olamadığını,daha sonra ortaya çıktığını söylemektedir.Selef alimlerinin zayıf haberleri rivayet etmesini iki sebebe bağlamaktadır; haberlerin asıllarını bulamamışlardır veya asıllarını bulmuşlar ancak bir illet gördükleri için terk etmişlerdir.Tefsir kitaplarındaki böyle esbab-ı nüzul rivayetlerinin senet-metin tenkidi açısından incelenmesi gerekir.

 

2-KUR’AN VE SEBEBİ NUZUL ARASINDAKİ BAĞ NEDİR?

Kur’ân-ı Kerim, kendi üzerinde düşünülmesini, anlaşılmasını ve açıklanmasını isteyen , yaşanılır kılınmasına okuyucuları teşvik eden vahiy mahsulü bir kitap olması hasebiyle Kuran ilimlerinin kaynağı olmuştur. Kuran ilimlerini tek bir eserde muhtasar olarak toplanmasını Zerkeşî gerçekleştirdi. Kuran ilimleri arasında esbab-ı nüzûl, nüzûl ortamında meydana gelen bir hadiseye veya Hz. Peygamber’e yönetilmiş bir soruya, vuku bulduğu günlerde,bir veya daha fazla ayetin, vermek veya hükmünü açıklamak için vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye denir.

 

3-KUR’ÂN-I KERİM’İN ANLAŞILMASINDA ESBAB-I NÜZÛL RİVAYETLERİNİN DOĞURDUĞU SONUÇLAR NELERDİR?

• Esbab-ı nüzul rivayetlerinin Kuran-ı Kerim’in anlaşılmasında yorum zenginliği bağlamında bazı olumsuzluklara neden olduğu görülmektedir.
• Her ayette nüzul arama çabaları,ayetin mana bakımından zengin olduğunu düşünmek yerine nüzul sebebi ile sınırlı kalma ihtimali, ayetin sebebi nüzûlündeki olayı çerçevesinde sıkışıp kalmak şeklinde esbab-ı nüzûl rivayetleri yorum zenginliğini engeller.
• Kuran-ı Kerim’in evrensel hedefi olan Kur’an-insan-hayat bütünleşmesini önlemesi
• Konunun istismar edilmesi
• Şahısların ebedileştirilmesi
• Mezhep hareketlerine etkisi

4-KUR'AN'IN ANLAŞILMASINDA ESBAB-I NUZULÜN ROLÜ?

Kur'an ilimlerinin kaynağı bizzat kur'an-ı kerimdir Peygamber döneminde hemde azhab döneminde kur'an ilimlerinin telifine gerek duyulmamıştır. Çünkü nuzülü müşahede edenler bizzat ilk muallimin tedrisinden geçenler osıralar hayattadır ve lisan selikası dediğimiz düzgün konuşma alışkanlıklarını henüz muhafaza etmektedir.
Hz peygamber ve sahabe Kur'an-ı kerimi hem sözleriyle hem de eylemleriyle tefsir etmişlerdi.
Nuzül ortamında meydana gelen bir hadiseye veya Hz Peygamber'e yöneltilmiş bir soruya açıklık getirmek için vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nuzül denir.
Tedrici inişi sayesinde yürüyen akıp giden hayatla beraber canlı canlı misaller ve derslerle inen Kur'an-ı Kerim insanın kalbine ve şuuruna derinden nüfuz etme imkanı bulabilmiştir. Esbab-ı nuzül'e dair eserlerin yazılmasının amacı nuzül çağı ve nuzül ortamını sonraki nesillere aktarmak, anlatmaktır.Esbab-ı nuzul ancak sahih nakille bilinebilir.
Tefsir kitaplarındaki bu tefsir ve esbab-ı nuzül rivayetlerinin, hadis tenkitçiliğin rivayetlerin tenkidinde kullandıkları sened ve metin tenkidi kurallarının sıkı eleğinden geçirilmesi bugün zarurettir. Böylece tefsir kitaplarında kalmaya hakkı olmayan bir çok rivayet temizlenmiş olacak ve Kur'an'da bir ayeti anlamak için tefsir kitaplarına bakan kimseler, onlarla karşılaşıp hiçbir esası olmayan haberlerle meşgul olmaktan kurtulmuş olacaklardır.

5-İSLAM KÜLTÜR TARİHİNDE ESBAB-I NÜZUL RİVAYETLERİNİ DEĞERLENDİRİLMESİNE GENEL BİR BAKIŞ?

Hz. Peygamber döneminde tefsir faaliyetleri açısından sadece O’nun tefsir izahlarıyla yetiniliyordu. Sahabenin tefsirinin ana karakteristiği ise O’nun tefsirini nakilden ve ictihatlarıyla yaptıkları yorumlardan ibaretti. Ancak fetihlerle İslam Coğrafyasının genişlemesi üzerine farklı dili konuşan, farklı kültürleri olan insanlar Müslüman oldu ve onlar Arap dilinden, belağatından habersizlerdi. Bundan dolayı Kur’an’ın anlaşılma ihtiyaç ve zarureti hâsıl oldu ve sahabe tefsire başladı. İlk önceleri tefsir rivayetleri çok az iken daha sonraları oldukça arttı ve hatta bunlara sağlam olmayan rivayetlerde eklendi. Bu rivayetlerin yanına birde şahsi görüşler eklendi ve bunlar aykırı olmadığı sürece kabul gördü. Böylelikle tefsir rivayetleri hakkında tenkitler doğmaya başladı.
Mesela Ahmet b. Hanbel’in “Üç şeyin senedi (aslı) yoktur; tefsir, melahim, megazi” sözü hemen hemen her âlim tarafından üzerinde durulmuş ve muhtelif şekillerde yorumlanmış bir ifadedir. İlk dönemden beri Müslümanların ahkâm hadisleri ile megazi arasında fark gözettikleri ahkâm hadisleri işlemekte çok daha hassas ve tenkitçi davrandıkları bilinmektedir. Bunun gibi İbn. Hanbel’de tefsir rivayetlerinin sohbet konularından biri olarak serbest bir ifadeyle nakledildiğini eleştirmektedir.

6-İSLAM KÜLTÜR TARİHİNDE ESBAB-I NUZUL RİVAYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE ESBAB-I NÜZULUN ROLÜ?

Esbab-ı nüzul rivayetlerine genel bakış nüzul rivayetlerini tarihin seyri içinde metodik yönden değerlendirilmiştir.Peygamberimiz döneminde,peygamberimizin açıkladığı bilgilerle yetinmiş,sahabe döneminde ise Peygamberimizin öğrettikleri aktarılmış ve ictihad edilmiştir.Sahabe vayin hem muhattabı hem arap dilini biliyor hem de Rasulullah'ın eğitiminden geçiyorlardı.İslam toprakları hızla genişledikçe arap olmayan ve Peygamberimizi göremeyen birçok insan müslüman oldu.Bunlar hem arap dilini hem de esbab-ı nüzulu bilmiyorlardı ve bunlar için sahabe tek kaynaktı.Sahabe de Rasulullah'ın kendilerine öğrettiklerini bu insanlara öğretti.Sahabe bizim için esbab-ı nüzulde tek bilgi kaynağıdır ve bize gelen rivayetler oldukça kıymetlidir.Yalnız bu rivayetler ele alınırken titizlikle davranılmalı ve garip,zayıf,münker rivayetler elenmelidir.Sonunda esbab-ı nuzulu sahih bir şekilde anladığımız takdirde Kur'an'ı anlarız.

7-TARİHSELLİK VE ESBAB-I NÜZUL ?

Kur’anı Kerim’i ayet ve surelerini tertibinin nüzul sebeplerine göre tarihsel yapılmamış olması son derece önemlidir. Esbab-ı nüzulden tarihsel bir olgu olarak tarih siyer bakımından en uygun şekilde yararlanmak gerekir. Çünkü insan var olan ve yaşayan bir varlıktır. Kur’an inmiş ve bitmiş değildir. Sanki hayatımıza her an iniyormuş gibi hissetmemiz gerekir.esbab-ı nüzul tarihsellik kavramı ilişkisine: esbab-ı nüzulun Kur’anın bütünlüğü içerisindeki yeri ve insanı tarihsel bir varlık olması bağlamında bakılmalıdır. Aslında esbab-ı nüzul yaşanmış orijinal tarih, tefsirdeki esbab-ı nüzul ise düşünülmüş tarihtir.

8-  KUR AN I KERİMİ ANLAMA ÇABASINDA ESBABI NÜZULDEN YARARLANMA ÇABASI?

Bunu  belirleyen iki grup vardır. Genel ve özel ilkeler. Genel ilkelerde ikiye ayrılmaktadır. 1. İlke ve 2. İlke olmak üzere. 1. İlkeden bahsedecek olursak esbabı nüzul rivayetlerinin tamamını toplamak mümkün değildir. Çünkü sahih olan, olmayan, sened-metin tenkidine tutmak ciltler dolusu kitap demektir. İkinci ilke ise esbabı nüzulü bilmeden de Kur an ı anlamak mümkündür. Ama bu anlayış detaylarıyla değil ana hatlarıyla verilmek istenen mesajı anlama şeklindedir. Özel ilkedeki birinci ilkede Arapçayı bilerek daha iyi anlaşılacağını belirten ilkedir. İkinci ilke ise, sebebi nüzulün sonraki nesil tarafından anlaşılamaması.
Rivayetleri tasnif etmeye değinecek olursak bu rivayetler ikiye ayrılmakta. Ayet ve ayetlerin gerçek nüzul sebebi olan kıssaları, o dönemde de ve o mekanda meydana gelmiş olayları ihtiva eden rivayetler esbabı nüzul rivayetleridir. tefsir için olan esbabı nüzul rivayetleri ise Kur anın anlaşılması amacıyla yapılmış nüzul sebebi değerlendirmeleridir.
Kur anın anlaşılmasında sebebin değil lafız ve ifadelerin daha çok önem arzettiği daima hatırlanmalıdır. Yani aslolan Kur an metnidir. Kur an ı Kerimdir.

9-KUR ANI ELE ALDIĞIMIZDA BİR BÜTÜN OLARAK KARŞIMIZA NE ÇIKMAKTADIR??

1-kur ani cümleler ile oluşan bütünlük
2-tarihi bütünlük
3-siyak-sibak bütünlüğü
4-kur ani cümleler ve sureler arasındaki bütünlük
5-surelerin dahili bütünlüğü
6-teşrii bütünlük
Kur an daki kelimeler, cümleler, ayetler ve sureler bir yapbozun parçalarıdır. Onları bu bütünlükten ayıramayız. Kur an hayatla içiçe dinamik bir rehberdir. Yaklaşık 1430 sene evvel inmiş olan Kur an sadece o döneme hitap ettiğini düşünmek çok saçma olacaktır. Çünkü insan düşünse ve okusa Kur anda günümüze dair birçok şey bulabilmektedir. Tabii ki Kur an a bir bütün olarak bakmakta nüzul sebebinin de ayrı yeri vardır.

Siyak-sibak çerçevesi içinde açıkladığımızda bağlam anlamına gelen bu kelimeler insana yardımcı olur. Bir metni değerlendirirken anlama sürecinde metnin bağlamına yaratılıştan gelen bir yetenekle dikkat eder. Siyak-sibakı da bir bütün içinde ele almalıyız. Buna en güzel örnekse Sa lebe kıssasıdır.
Esbabı nüzulü tarihilik kavramıyla ele aldığımızda ikisinin ortak noktası olan insanı görmekteyiz. İnsan geçmişiyle kendini sürdürmeye nereden geldiğini bilmeye ihtiyaç duyar. Kur an da insanın bu ihtiyaçlarına cevap vermiş ve hemen her suresinde insan ve insan toplulukları ya da onlarla ilgili olgular ve olaylar anlatılır. Dolayısıyla Kur an, tarih ve tarihilik i geçmişi, şimdiyi ve geleceği bir bütün halinde ele almaktadır.

 

      10- ESBAB-I NÜZULLE İLGİLİ DİSİPLİNLER(İLİMLER) NELERDİR?

 Hikmet-i Teşriiye İlmi : Nüzul çağının sosyal ve psikolojik şartlarını ve ortamını gösteren bir disiplindir.

Mübhematü’l Kur’an İlmi : Kur’an-ı Kerim de müphem bırakılan (anlaşılması açık ve belirli olmayan) bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen disiplindir.

Tenasüb ve İnsicam İlmi : Ayetler ve sureler arasındaki tenasüb (münasebet) ve insicamı konu edinen bu ilmi Zerkeşi, mantıki bir gerçeklik ve kelam’ın akışını düzenleyen bir olgu olarak tanımlamıştır.

 

KİTAPLAR

1-ALİ B. EL-MEDİNİ / ESBABU’N-NUZUL

2-MUHAMMED B.ES’AD EL-KIRAFİ / ESBABU’N-NUZUL

3-EBU’L HASAN ALİ B.AHMED EL-VAHIDİ / ESBABU’N-NUZUL

4-EBU CAFER MUHAMMED B. ALİ B. ŞUAYB EL- MAZENDERANİ / ESBABU’N-NUZUL

5-İBN TEYMİYYE / EL-İLM Bİ-ESBABU’N NUZUL

6-İBN HACER EL-ASKALANİ / EL-UCAB Fİ BEYANİ’L ESBAB

7-CELALUDDİN ES-SUYUTİ / LUBABU’N NUKUL Fİ ESBABU’N-NUZUL

 

MAKALELER

1-M. Halil Çiçek / Nuzûl Sebebine Göre Gündelik Hayatın İslamileştirilmesi

2-Mennâu'l-Kattân/  Esbab-ı Nüzûl

3-Hasan Hanefî / “Esbab-ı Nüzul” ün Anlamı Nedir?

4-Selahattin Polat / Esbab-ı Nüzul Üzerine

5- Selim Türcan / Tefsir Tarihçiliği Bağlamında Klasik Esbab-ı Nüzul Yaklaşımının Değerlendirilmesi

---

1 Yorum - Yorum Yaz

---

UBEYDULLAH İŞLER
10070325
İLA TEFSİR IV 

 

KUR’AN VE BAĞLAM

 

1)   Esbab-ı nüzulle alakalı on eser ismi yazınız.

# Hasan b. Hüseyin b. Ahmet b. Muhammed et-Tuluni el-Mimar el-Hanefi – Esbab-ı Nüzuli’l Kur’an

# İbn Teymiyye – el-İlm bi- Esbabi’n-Nuzul

# İbn-i Hacer el-Askalani – el-Ucab fi Beyani’l-Esbab

# Suyuti – İbn-i Hacer

# Celaluddin es-Suyuti – Lubabu’n-Nukul  fi Esbabi’n-Nuzul

# Ebu Cafer Muhammed b. Ali b. Şuayb el-Mazenderani – Esbabu’n-Nuzul

# Ali b. El-Medini – Esbabu’n-Nuzul

# Muhammed b. Es’ad b. Muhammed el-Iraki el-Hanefi – Esbabu’n-Nuzul

# Muhammed b. Es’ad el-Kırafi – Esbabu’n-Nuzul

# Abdulcelil en-Nakşibendi – Esbabu’n-Nuzul

 

2)   Suyuti’nin, Lubabu’n-Nukul’ünün özelliklerinden bahsedin.

# Rivayetler, sure sure ve Mushaf tertibi üzere zikredilmiştir.

# Vahidi’nin senetlerini ihtisar etmiştir.

# Vahidi’nin rivayetlerini cem etmiş ve başka rivayetler nakletmiştir.

# Hadisleri muteber hadis kitaplarından almıştır.

# İbn-i Hacer’den çok nakilde bulunmuştur. İbn Kesir’den pek az yararlanmıştır.

# Rivayetlerini naklettiği hadis mecmuasını ve müellifini belirtmiştir.

# Bu kitabında tahkike muhtaç rivayetleri, sebeb-i nüzul sayılmayacak nakilleri vardır.

# Vahidi’nin Fil Suresinde düştüğü tarihi hataya düşmemiştir.

 

3)   Tarihselliğin tanımını yapıp, tarihsellik problemini açıklayınız.

Tarihsellik tarih yapan bir varlık olarak insanın tarih hakkında edindiği tecrübenin ve bu alanla ilgili bütün durumların üzerinde cereyan eden zihni faaliyetin sonucu oluşan düşünce ve ondan doğan fikirlere işaret eden bir kavramdır. Yani tarihsellik  insanın varlık şartlarından kaynaklanan imkan ve yetenekleriyle bizzat yaşadığı, tecrübe ettiği bir durumla tarihle ilgilidir. Tarihsellik kavramının dönemden döneme değişikliklere uğramış olması, her dönemin filozofunun tarihsellik kavramının anlamını kendi bilgi birikimi çerçevesinde belirlemesi açıklık özelliği sebebiyledir. Bunun da temelinde insan fıtratı vardır. Her ferdin algılama kabiliyeti, varolana bakış açısı farklıdır. Dolayısıyla filozofun, varolanın bilgisine erişmesi , varolanı tanıdıkça , ona nüfuz ettikçe bir zaman süreci içerisinde gerçekleşecektir.  Bir felsefi kavram olarak “tarihsellik nedir” sorusuna herkesi tatmin edecek bir cevap vermek güçtür. Nitekim tarih felsefesi epistemoloji hermonotik inguistik gibi çeşitli alanlarla ilgili olan bu kavramı, bu sahalarda çalışan ilim adamlarından hemen hepsinin yeniden tarif etme teşebbüsü de bunu göstermektedir. Tarihsellik felsefecilerin üzerinde görüş birliğine vardıkları bi kavram olmayıp tarifinde anlaşamadıkları bir kavrama delalet etmektedir. Bu duruma, dilimizin düşürüldüğü kavram fakirliği problemi de eklenince historizm ve historisizm terimlerinin karşılıklarını Türkçe’de hangi kelimelerin tam olarak verebileceği tartışma konusu olmuştur. Böyle olması normaldir. Çünkü her kavramın bir tarihi vardır. Bu tarih zigzaglar çizen gerektiğinde başka felsefi meselelerin içinden veya çeşitli felsefi alanların üzerinden geçen bir tarihtir. Bunun sonucunda bir kavramın içinde, çoğu zaman başka sorulara yanıt veren ve başka alanları varsayan, başka kavramlardan gelme parçalar ya da bileştiriciler bulunur. Bu zorunludur. Çünkü her kavram yeni bir şekillendirme gerçekleştirir.       

   

4)   Esbab-ı Nüzul nedir?

Esbab-ı nüzul, nüzul ortamında meydana gelen bir hadise veya Hz. Peygambere yöneltilmiş bir soruya, vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, hadiseyi/soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek, cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadisedir. Bundan dolayı esbab-ı nüzul, nüzul ortamı içinde olup biten Kuran’ı Kerim-İnsan arasındaki iletişim /eğitim sürecini gösteren doldurulmuş, resmedilmiş olaylardır. Bu olayları bilmek bize Kur’an-ı Kerim’i anlamada Kuran’ın eğitimi/anlaşılması ile ilgili bir boyut kazandırmaktadır. Bu sayede nüzul asrı ve sonrasında yaşayan insanların Kuran’ı anlama ve yorumlama birikimlerini ve sonuçlarını öğrenmek mümkün olmaktadır. Ancak bu izah esbab-ı nüzulun kolay görünen yanıdır. Vahidi: “Kuran’ı Kerimin anlaşılmasını sağlayan çok güvenilir bir yoldur.” Zerkeşi: “Kuran’ı Kerim tefsirinde bilmeye muhtaç olduğumuz ilimdir.” İbn Aşur : “Esbab-ı Nüzul ayetlerin hükmünü beyan etmek, onunla ilgili olayları hikaye etmek, reddetmek veya benzeri maksatlarla indiği rivayet olunan hadiselerdir.” Zerkani :  “Vuku bulduğu günlerde ondan bahseden veya onun hükmünü açıklayan ayet veya ayetlerin inmesine sebep olan ve Hz. Peygamber zamanında meydana gelmiş bir hadise veya O’na yöneltilmiş bir sorudur. Garaudy . “Sebeb-i Nüzul, Hz. Peygamber’in ümmeti için ortaya koyduğu bir soruya Cenab-ı Allah’ın somut bir cevabıdır.” Adnan Zarzur : “Sebeb-i nüzul tarihi bir olgu veya nüzul asrında meydana gelmiş bir hadisedir.  Prof. Dr. Suat Yıldırım, “Bir veya daha fazla ayetin-tazammun etmek, cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere- inmesine vesile teşkil eden hadiseye esbab-ı nüzul denir.”

 

 

5)   Siyak-Sibak kavramlarının tanımını yapınız.

Kuran’ın anlaşılmasında , bir bütün olarak incelenebilmesinde göz önünde bulundurulması gereken prensiplerinden biridir. Sibak : Bir şeyin öncesi, geçmişi, üst tarafı, başlangıcı, bağ-bağlantı, söz veya yazının baş tarafı anlamlarına geliyor. Siyak: ifade şekli ve tarzı, üslup, biçim, sözün gelişi manalarına geliyor. Siyak-Sibak: bağlam, kontekst, sözde baş ve son uygunluğu, tutarlılığı, sözün gelişi, sözün uygunluğu,sözlerin uygun bir şekilde birbirini takip etmesi, tutarlılık anlamlarına gelir. Siyak sibakın kavram karşılığı olarak günümüz Türkçesinde bağlam,kontekst sözcükleri kullanılmakta ve terim olarak şu anlamları ifade etmektedir:

a.   Bir dil birimini çevreleyen, ondan önce veya sonra gelen, bir çok durumda söz konusu bu birikimi etkileyen, onun anlamını, değerini ve içeriğini belirleyen olgusal, kavramsal veya sistematik çerçeveler bütünü

b.   Manalarını aydınlatan bir söz veya paragrafla çevrelenmiş bir söylem bölümü

             

6)   Rivayet tasnifinde, tefsir için olan esbab-ı nüzul rivayetlerini değerlendiriniz.

Tefsir için olan esbab-ı nüzul rivayetlerini incelediğimizde üç grup değerlendirmeyle karşılaşılır: 1) Hz. Peygamber’in yaptığı sebeb-i nüzul değerlendirmesi 2) Sahabe ve Tabiunun yaptıkları sebeb-i nüzul değerlendirmeleri 3) Müfessirlerin yaptıkları sebeb-i nüzul değerlendirmeleri

Hz. Peygamber’in yaptığı sebeb-i nüzul değerlendirmesi nüzul asrı ve ortamında meydana gelen bir hadise veya yönetilen bir soru sebebiyle onun hüküm istinbat eder mahiyette daha önce nazil olmuş bir ayeti veya ayetleri tilavet buyurmasıdır.  Sahabilerin-Tabilerin Kuran üzerinde tedebbür etmeleri sonucu veya insanların yönelttikleri sorular sebebiyle ayetten anladıkları veya çıkardıkları mana ne ise onu ifade ederken yaptıkları esbab-ı nüzul rivayetleri daha doğrusu değerlendirmeleri de tesvir için olan esbab-ı nüzul rivayetlerindendir. Bu fıtri ve tabii bir olgudur. Kuran’ın inişini müşahede edenler nüzul asrında ve ortamında bizzat yaşayanlar onlardır. Tefsir için olan esbab-ı nüzul değerlendirmeleri sadece sahabe ve tabiuna ait rivayetlerden oluşmaz. Kuran’ı kerim’i anlama çabası içindeki alim daha önceden bildiği ayet-hadise ilişkisini bu anlama sürecinde daha önce hiç aklına gelmeyen, tespit etmediği veya görmediği bir vecihle anlaması açıklaması mümkündür. Müfessirlerin bir ayet için bir çok nüzul sebebi zikretmelerinin temelinde bu olgu vardır. Ahmet ve Müslim gibi bazı alimlerin bu gruptaki rivayetler hakkında müsned değildir hükmünü vermelerinin gerekeçsi de nu olgudur. Eski müfessirler ayetteki imayı esas alarak tarize münasib atıflarda bulunabileceklerini varsaymışlardır. Böylece tefsir için olan nüzul sebeplerini insani yapıp- etmeler arasındaki benzerliğe dikkat çeken ayetin anlaşılmasında gerçek nüzul sebebine benzeyen, uyan muhtemel bir sebeb-i nüzul olarak zikretmişlerdir. Mütekaddimun tefsir için olan esbab-ı nüzul rivayetlerini ihtimal ifade eder üslupta kaydetmişlerken müteahhirun bu rivayetleri sebep ifade etme de nass olan rivayet kesinliğinde anlamış ve kaydetmişlerdir. Dolayısıyla bir ayet için bir çok nüzul sebebi zikretmişlerdir. Buda bazı problemlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.  Bu noktada esbab-ı nüzul rivayetlerinin rivayet siygaları son derece önemlidir.

 

7)   Kuran’ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı  nüzul ayetlerinin doğurduğu olumsuz sonuçlardan bahsedin.

a.   Yorum zenginliğine engel olması : her ayete nüzul sebebi arama çabaları, ayetin mana bakımından bir çok vechesi olabilir diye düşünmek varken nüzul sebebi ile sınırlı kalma ihtimali, ayetin sebeb-i nüzulündeki olayın çerçevesinde sıkışıp kalmak. Bu tutumların hepsi Kuran’ın hepsi mana zenginliklerinden, anlamlarındaki derinliklerden  yararlanmak sorumluluğundaki alimleri veya ihtisas ehli okuyucuyu zihinsel açıdan meşgul eder.kafalar kilitlenir, ufuklar daralır. Sonucunda bir önceki asırda yaşamış müfessir ne demişse, o nüzul sebebi, ayeti anlamada belirleyici olur.bu gayret sahabe dönemine kadar gerilere gider. Esbab-ı nüzul rivayetleri tasnif edilmediğinden sebeb-i nüzulün tefsir için olanları ile nüzul ortamını anlatanlar karıştırılır. Bir ayet için birçok sebeb-i nüzul rivayeti aktarılır. Hatta bazıları birbirleri ile çelişik yorumlara imkan verecek ifadeler taşırlar.

b.   Kuran’ı kerim’in evrensel hedefi olan Kuran-İnsan-Hayat bütünleşmesini önlemesi

c.   Konunun istismar edilmesi : Esbab-ı nüzul rivayetlerini eserlerinde çokça nakleden tarihçiler, rivayet tefsiri yazarları ve vaazlarında aktaran kıssacıların bu alanda kendi çıkarları doğrultusunda hareket etmiş olmalarıdır. Esbab-ı nüzulün istismara imkan veren bazı hususiyetleri de onların bu çabalarına imkan sağlamıştır. Bu cümleden olarak : 1)Her ayete bir nüzul sebebi arama çabaları 2)senetleri hazfederek rivayet etmeleri 3)esbab-ı nüzul rivayetlerini tasnif etmemeleri 4) rivayet siygalarını dikkat etmemeleri 5) tarih ilminden yararlanmamaları esbab-ı nüzulün, istismara açık yönleri ve bu tavrı sergileyen alimlerinen belirgin özellikleridir    

 

8)   Kuran’ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulün yetersiz kalma sebeplerinden biri olan rivayetleri açıklayın.

Kuran-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulün yetersiz kalma sebeplerinin başında rivayetler meselesi gelmektedir.

a.   Merfu-Musned Esbab-ı Nüzul Rivayetleri Üzerine : Hz. Peygambere ve dönemine izafe edilen her müsned sebeb-i nüzul rivayeti sahih olamaz. Çünkü sahihin başka şartları da vardır. Dolayısıyla bütün sebeb-i nüzul rivayetleri hadis usülü açısından bir kritiğe tabi tutulmalıdır. Böylelikle sahih-musned-merfu” rivayetler belirlenmiş olur.

b.   Mursel Esbab-ı Nüzul Rivayetleri Üzerine : Kuranın anlaşılmasında esbab-ı nüzul rivayetlerinin yetersiz kaldığı hususlardan bir diğeri de tabilerden yapılan ve onların Hz. Peygamber’e veya dönemine izafe ettikleri esbab-ı nüzullerdir. “Mursel” olan rivayette tabii, sahabinin ismini anmaz.

c.   Senedlerin Hazfedilmesi : Kuran’ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulün rivayetler açısından yetersiz kalmasının bir başka sebebi de senetsiz rivayetlerin bir dönem mevcut olmasıdır. Suyuti, sahabeden senetsiz yapılan sebeb-i nüzul rivayetleri için “munkatı” dedikten sonra bu kabil rivayetleri bakılması gerekmeyen haberler olarak nitelemektedir. Esbab-ı nüzule dair bir çok eserde veya esbab-ı nüzulü eserlerinde değerlendiren ve senetleri zikretmeyen alimler bu tavırları ile hiçbir şeyi halletmemişler, aksine bir çok problemin ortaya çıkmasına sebep olmuşlardır.senetlerin hazfı ile ihtisas isteyen bu bilgi alanı kıssacılara ve istismarı açık hale gelmiştir.

d.  Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme : Kuranı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulün rivayetler açısından yetersiz kalmasının bir başka sebebi rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme ve rivayetleri karıştırmadır. Sebebi nüzul rivayetleri Kuranı Kerim’in anlaşılmasında biçimsel olarak doğruyu bulma iddiası ile kullanılmışlardır.ama buna rağmen rivayetlerin içeriği ve müfessirlerin bu konudaki kanaatleri birbirlerine karşı çıkarlar. Bu durumun, geçerlilik iddiası taşıyan çok sayıda rivayetin bulunmasından kaynaklandığı söylenebilir. Kısacası, rivayet çokluğu vardır ve sebeb-i nüzul probleminin temel motifi bu çok sayıda rivayetlerin rekabetidir.

e.   Rivayet Siygalarına Dikkat Göstermeme : Kuranı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulün rivayetler açısından yetersiz kalmasının bir başka sebebi tasnife dikkat etmeme hatasını tanımlayan rivayetlerin siygalarına dikkat göstermeme yanlışlığıdır. Sahih rivayetlerin ibaresi bütün hallerde nüzul sebebini bayan etmekte nass değildir. Bilakis sahih rivayetler arasında sebep ifade eden apaçık nasslar bulunduğu gibi sebep ifade etmekte ihtimal bildiren rivayetler de vardır.

 

9)   Mübhematül Kuran ilmini açıklayın.

Mübhematül Kuran ilmi Kuran’ı Kerimde müphem bırakılan bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen ilimdir. Tanımlamada “bazı kelimeler” ibaresi ile kasdolunan : İsm-i İşaretler, İsmi mevsuller, zamirler, cins isimler, belirsiz zaman zarfları, belirsiz mekan zarfları, belirsiz iktar bildiren kelimelerdir. Mübhematül Kuran ilmi nakli ilimlerdendir. Dolayısıyla sebebi nüzul ilminde olduğu gibi bilinmesi sadece nakle dayanır ictihada mahal yoktur. Zerkeşi ve Suyuti selef alimlerinin bu ilme çok önem verdiğini söylerlerse de bu konunun istismar edilmiş olduğu yaygın olan kanaattir. Mübhemat hakkındaki bilgiler yoluyla ulaştığına göre nakilde, senet ve metin tenkidi yoluyla sahih rivayetleri saptayıp değerlendirmek konunun istismara açık yönünü kapatabilir. Bu husus sebeb-i nüzul ilmi ile mübhemat ilmini bir noktada buluşturur.  Çünkü birçok rivayetler her iki ilimde de söz konusu edilmiştir. Özellikle kimlerin ve hangi hadiselerin hakkında nazil olmuş olduğu pek açık olmayan ayetlerde bu durum görülebilir.

 

10)               Esbab-ı Nüzul rivayetlerinin tasnif çeşitlerini yazınız.

a.         Esbab-ı Nüzul rivayetlerini “vürudu” itibariyle tasnif etmek

b.           Bir ayet için çeşitli sebepler zikredildiğinde hadis usulü kriterleri uygulanarak yapılan tasnif

c.           Şah Veliyullah Dihlevi’nin tasnifi

d.           Tahir b. Aşur’un senedi sahih olan esbab-ı nüzul rivayetlerini beş kısma ayırması

e.            Esbab-ı Nüzul rivayetlerini nevileri açısından tasnif etme

f.             Esbab-ı nüzul rivayetleri

g.            Tefsir için yapılan esbab-ı nüzul rivayetleri değerlendirmeleri

 

ESBAB-I NÜZUL HAKKINDA KİTAPLAR :

 

1.   Ahmet Nedim SERİNSU – Kuran’ın Anlaşılmasında Esbab-ı Nüzul’un Rolü

2.   Mustafa  İSLAMOĞLU – Nüzul Sırasına Göre Hayat Kitabı Kuran’ın Gerekçeli Meali

3.   Yakup BIYIKOĞLU – Esbab-ı Nüzul ve Kuran’ın Anlaşılması

4.   En-Nisaburi – Esbab-ı Nüzul

5.   Mehdi BAZERGAN – Kuran’ın Nüzul Süreci

6.   Syaikh Muqbil b. Hadi al-Wadi – Shahih Asbabun Nuzul

7.   Zulfıklı Mahd Yusaff Muhammed Fıkrı – Asbabun Nuzul

 

ESBAB-I NÜZUL HAKKINDA MAKALELER :

 

1.   Enbiya YILDIRIM – Mulaane Ayetlerinin Nüzul Sebebi   

2.   Muhsin DEMİRCİ – Esbab’un Nüzulun Kur’an Tefsirindeki Yeri

3.   İsmet ERSÖZ – Kur’an ve İlmu Esbab’ın-Nüzul

4.   Yaşar KURT – Kuran’ın Nüzul Süreci

5.   Halil ALDEMİR – Esbab-ı Nüzul Rivayetleri Arasında Görülen Çelişkiler ve Geliştirilen Çözüm Yolları 

  

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

ABDULLAH

İLHAN

10070320

4/A   

 

 

KUR’AN VE BAĞLAM KIRAATİNİZDEN ON SORU VE ON CEVAP YAZINIZ.  

SORU 1) SEBEBİ NUZÜL’ÜN TANIMINI YAPARAK BU KONUDA ALİMLERİN DÜŞÜNCELERİNE VER VERİNİZ?

                Nüzul ortamında meydana gelen bir hadiseye  veya  Hz. Peygambere yöneltilmiş bir soruya, vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, tazammum etmek, cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nüzul denir.

                Vâhidî                : Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasına imkan sağlayan çok güvenli bir yoldur.

                Suyûtî: Hadisenin vuku bulduğu günlerde ayetin nazil olması durumunda gerçekleşir. Esba-ı Nüzul ilmide bunların bilgisini ihtiva eder.

                Kâfiyecî: Nüzul sebebine gelince o, Kur’an ‘ın  iniş sebebidir.

                Prof. Dr. Suat Yıldırım: Sebeb-i Nüzul, semadan gelen vahy-i ilâhînin, yer yüzünde istikbal ediliş çerçevesidir.

                SORU 2) ESBAB-I NÜZULÜ NASIL BİLECEĞİMİZ HAKKINDA BİLGİ VERİNİZ?

                Esbab-ı nüzulü ancak sahih nakille bilebiliriz. Dolayısıyla bu alanla ilgili içtihada ve imal-i fikir etmeye mahal yoktur. Yani nüzul sebebi akılla idrak edilmesi mümkün olmayan, sadece işitme veya görme suretiyle bilinebilen ve sahabiden gelen rivayetlerdir. Bu rivayetler adeta Hz. Peygamberden bildirilmiş hükmündekabul edilir. Bunun için hadis usulünde hükmen merfu sayılırlar.

 

                SORU 3) ESBAB-I NÜZULLE İLGİLİ DİSİPLİNLERİ VEREREK BİRİNİ KISACA AÇIKLAYINIZ?

                A-hilkmet-i teşriiyye ilmi

                B-Mubhematu’l Kuran ilmi

                C-Tenâsüb ve İnsicâm ilmi

                MÜPHEMATUL KURAN İLMİ

                Bu ilim Kur’an-ı Kerim’de mübhem bırakılan (anlaşılması açık ve belirli olmayan) bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen ilimdir.

                Bu bazı kelimeler şunlardır:

                -İsm-i işaretler,

                -İsm-i mevsuller,

                -Zamirler,

                -Cins isimler,

                -Belirsiz zaman zarfları,

                -Belirsiz mekan zarfları,

                -Belirsiz miktar bildiren kelimeler.

               

SORU 4) KUR’AN-I KERİM’İN ANLAŞILMASINDA ESBAB-I NÜZUL’ÜN EKSİK KALMA SEBEBLERİNİ MADDELER HALİNDE SIRALAYARAK UMUMU HUSUSİLEŞTİRME KONUSUNU AÇIKLAYINIZ.

                A- Rivayet açısından

                  a-Merfu- müsnetEsbab-ı nüzul rivayetleri üzerine

                b-Mürsel esbab-ı nuzül rivayetleri üzerine

                c-Senetlerin hazfedilmesi

                d-Rivayetlerin Tasnifine dikkat etmeme

                e-Rivayetlerin sigalarına dikkat göstermeme

                B-Umumu hususileştirme açısından

                C- Taaddüt-Taahhür açısından

                a-Taaddüt açısından    

                b-Taahhür açısından

                D- Tarih ilminden yararlanma açısından

Umumu hususileştirme açısından, bu hataya düşenler nassın lafızlarının umum ifadesinin, varid olmasına sebeb olan hadiseye has olduğunu söylemekle Kur’an’ın anlaşılmasını güçleştirmektedirler. Çünkü ayetin hükmü benzer bir hadise dolayısıyla ancak kıyas yoluyla gerçekleşecektir. Bunun anlamı kıyas yapabilmek için esbabı nüzule vakıf olmak demektir. Halbuki herkesin Kur’an ‘ı anlama yolunda böyle zorunlu bir bilgi ile mücehhez olması gerçekleşebilir bir durum değildir. Ayrıca böyle bir sorumluluk da yoktur. Sahabe ve onları takip eden tabiun ve tebei tabiin alimleri hep umum ile delil göstermişlerdir.             

                SORU 5) KUR’AN I KERİM’İN ANLAŞILMASINDA ESBAB-I NÜZUL RİVAYETLERİNİN DOĞURDUĞU OLUMSUZ SONUÇLARI MADDELER HALİNDE YAZINIZ.

                1-Yorum zenginliğine engel olması

                2-Kur’an’ın evrensel hedefi olan Kur’an-İnsan-Hayat bütünleşmesini önlemesi

                3-Konunun istismar edilmesi

                a-Şahısların ebedîleştirilmesi

                b-Mezhep hareketliliğine etkisi             

 

               

 

SORU 6)KURANI KERİMİN ANLAŞILMASINDA ESBABI NÜZUL RİVAYETLERİNİN DOĞURDUĞU OLUMSUZ SONUÇLARDAN KONUNUN İSTİSMAR EDİLMESİ BAHSİNDE GEÇEN, MEZHEP HAREKETLİLİĞİNE ETKİSİNİN ZARARLARINI YAZINIZ.

                Çünkü Kur’an’ın anlaşılmasına yani muhtevasını kavrayıp temel prensiplerini akl-ı selim ile idrak etmeye olmaktadır. Bu yolu izleyen insanlar mezhep görüşlerini savunmak için bu görüşleri Kur’an a tatbik etme gayreti içerisinde olmuşlardır. Bu olay sonucunda mezhep taassubu içerisine girmiş olan kişiler kuranın özüne zarar vermiş olacaklardır.

 

                SORU 7) KURANI KERİMİ BİR  BÜTÜN OLARAK ELE ALMAK İSTERSEK BU BÜTÜNLÜĞÜ NELERİ ELE ALARAK SAĞLAYABİLİRİZ MADDELER HALİNDE  YAZINIZ.

                -Tarihî bütünlük

                -Siyak-sibak bütünlüğü(bağlam)

                -Kur’an’î cümleler ve sûreler arasındaki bütünlüğü

                -Sûrelerindahili bütünlüğü

                -Teşri bütünlük

                -Kur’an’î cümleler ile oluşturulan bütünlük

               

SORU 8)ESBÂB-I NÜZULE DAİR ESER VERENLERİN İSİMLERİNİ ZİKREDİNİZ.

-          Muhammed b. Esad b. Muhammed el-ırakî el-Hanefî

-          EbûCâfer Muhammed b. Ali b. Şuayb el-Mâzenderânî

-          Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ali İbnu’l-Cevzi

-          Muhammed b. Esad el-Irakî

-          Burhaneddin İbrahim b. Ömer el-Ca’berî

-          İbnTeymiyye

-          İbn Hacer el-Askalânî

-          Celâluddîn es-Suyûtî

-          Ali b. El-Medînî,

-          Ebu-l-Mutrif Abdurrahman b. Muhammed el-Kurtubî,

-          Muhammed b. Es’ad el-Kırâfî

-          Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed el-Vâhıdî

                SORU 9)TARİHSELLİK SÖZCÜĞÜNÜN TERİM OLARAK İFADE ETTİĞİ ANLAMLARI YAZINIZ.

Tarihsel olanın varlık biçimi

Zamana bağlılık gelip geçicilik

Tarihsellik koşulluluk, tarihe bağlı olma

Bir şeyin gerçekten tarihsel olarak var olduğu olgusu

            SORU 10-)SİYAK-SİBAK KAVRAMLARINI AÇIKLAYINIZ.

Sibak; Türkçe’de;

-          Bir şeyin öncesi, geçmişi, üst tarafı, başlangıcı,

-          Bağ, bağlantı,

-          Söz veya yazının baş tarafı anlamlarına geliyor.

Siyak; Türkçe’de;

-          İfade şekli ve tarzı,

-          Üslûp, biçim,

-          Sözün gelişi manâlarına geliyor.

Siyak-sibak ise; Türkçe’de;

-          Bağlam, kontekst,

-          Sözde baş ve son uygunluğu, tutarlılığı,

-          Sözün gelişi, sözün uygunluğu,

-          Sözlerin uygun bir şekilde birbirini takip etmesi, tutarlılık

Terim olarak ise;

-          Bir dil bilimini çevreleyen, ondan önce veya sonra gelen, birçok durumda söz konusu bu birimi etkileyen, onun anlamını, değerini, ve içeriğini belirleyen olgusal, kavramsal veya sistematik çerçeve ya da çerçeveler bütünü

-          Manalarını aydınlatan bir söz veya paragrafla çevrelenmiş bir söylem bölümü.

              

 

 

 

 

 

ESBABI NÜZUL HAKKINDABEŞ KİTAP BEŞ MAKALE ÖRNEĞİ VERİNİZ

KİTAP

Esbab- I Nüzul  “ABDULFETTAH EL KADİ”

Fatiha'dan Nas'aEsbab-I Nüzül Kur'an Ayetlerinin İniş Sebepleri “BEDRETTİN ÇETİNER”

 

Esbab-I Nüzul “M.TAHSİN EMİROĞLU”

Esbab-I Nüzul “EN-NİSABURİ”

Esbab-I Nüzul “İMAM EBUL-HASEN ALİ BİN AHMET EL VAHİDİ”

Esbab-ı Nüzul ve Kur'an'ın Anlaşılması “YAKUP BIYIKOĞLU”

 

 

 

                                                                              MAKALE

Nüzûl Sebepleri (Esbâbü'n-Nüzûl )  “MUSTAFA ÇETİN”

Tefsir Tarihçiliği Bağlamında Klasik Esbab-ı Nüzul Yaklaşımının Değerlendirilmesi “SELİM TÜRCAN”

Esbab-ı Nüzul Üzerine “SELAHATTİN POLAT”

“Esbab-ı Nüzul” ün Anlamı Nedir? “HASAN HANEFİ”

Esbâbu’n-Nüzulün Kur’an Tefsirindeki Yeri “MUHSİN DEMİRCİ”

 

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

ÖDEV-2

1-Tevhid,Tezkir, Ahkam ne demektir?
CEVAP-Tevhid:yaradanı ve yaradılanları isimleri sıfatları ve fiilleri ile bilmektir.
Tezkir: va'd ve vaid , cennet ve cehennem, zahiri ve Batıni tasfiyedir.
Ahkam: şer'i mükellefiyetler ,haram ve helalin açıklanması emirler,nehiyler,mendup amellerdir.
2-Kur ‘an ilimleri kaça ayrılır ve bunlar nelerdir?
CEVAP: 3'e ayrılır. Bunlar:
Allah'ın zatına mahsus eylediği kısım
Peygambere öğrettiği kısım
Peygambere öğretmekle birlikte kitabına açık gizli yerleştirdiği ve öğrenimini emir buyurduğu kısım
3-Tefsir ilmi nasıl ilimdir?
CEVAP: Tefsir ilmi Kur'an'ı kerim ‘in sözcüklerini anlamlarını Kur'an'la ilimler gereğince araştırılan bir ilimdir.
4-Esbab-ı nüzul hakkındaki meseleler nelerdir?
CEVAP: Hükmün veya nüzulün taahhürü meselesi
Taaddüt meselesi
Umum-husus meselesi
5-Esbab-ı nüzulle ilgili disiplinler nelerdir?
CEVAP:Hikmet-i Teşriiye ilmi
Mübhematü'l kur'an ilmi
Tenasüb ve insicam ilmi
6-Esbabı nüzul rivayetleri hadis usulü açısından nasıl ele alınır?
CEVAP:Esbab-ı nüzul rivayetleri rivayet tefsirine ait olmak bakımından bu tefsirine ait olmak bakımından bu tefsirin zaaf noktalarını taşır.
Rivayet tefsirinde uydurma haberlerin çokluğu söz konusu ise bu esbab-ı nüzul rivayetleri içinde geçerlidir.
Birçok esbab-ı nüzul rivayetlerinin senetsiz veya kesintili senetle nakledilmiş olması üzerinde önemli durulması gereken husustur.
Metin tenkidi yapılmaktadır.
7-Siyak ve Sibak ne demektir?
CEVAP:Siyak,ifade tarzı ve şekli , üslub,biçim,sözün gelişi anlamına gelir.
Sibak , bir şeyin öncesi,geçmişi,üst taraf, başlangıcı, bağ,bağlantı, söz veya yazının baş tarafı anlamına gelir.
8-Esbab-ı Nüzul rivayetleri Kur'an'ı Kerim''in yorum zenğinliğini nasıl engeller?
CEVAP:Her ayette nüzul sebebi arama çabaları
Ayetin mana bakımından birçok vechesi olabilir diye düşünmek varken nüzul sebebi ile sınırlı kalma ihtimali
Ayetin sebebi nüzuldaki olayın çerçevesinde sıkışıp kalma tehlikesi
9-Esbab-ı nüzul nedir?
CEVAP:Nüzul ortamında meydana gelen bir hadise veya peygambere yöneltilmiş bir soruya, vuku bulduğu günlerde bir veya daha fazla ayetin, soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek, cevap vermek veya hükmü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadisedir.
10-Tarihselcilik kavramını tarif ediniz?
CEVAP:Özgürlüğe ilerleyen dünya tarihinin öz niteliği görme biçimi,
Naturalilm ve determinizm kavramlarının zıttıdır, özgürlük felsefesi için gerekli olan felsefi kategoriyi vb.dir
ESBAB-I NÜZUL İLE İLGİLİ KİTAPLAR:
1-Nüzulden Günümüze Kur'an-ı Kerim Bilgileri_DR. OSMAN KESKİOGLU
2-Esbab-ı Nüzul _İmam Ebu'l Hasen Ali Bin Ahmet el-vahidi
3-Lübabu'un _Nukulfi Esbab-un Nüzul imam Celalettin Suyuti
4-Esbabu'n Nüzul _MUHAMMED B.ES'AD EL_KIRAFİ
5-Esbabu nuzüli'l _Kur'an _Ebu'l _Ferec Abdurrahman b. Ali İbnü'l cevzi
6-Esbabu'n -Nüzul- Abdülcelil en-Nakşibendi
7-Esbab-ı Nüzul Kur'an Ayetlerinin İniş Sebebleri ve Tefsirleri -TAHSİN EMİROĞLU
MAKALELER:
1-Esbab-ı nüzul hakkında kısa bir degerlendirme_FETULLAH GÜLEN
2-Kur'an -ın nüzulün anlamı nedir?_HASAN HANEFİ
3-Muaanne ayetlerinin nüzul sebebi_YARD.DOÇ.DR. ENBİYA YILDIRIM
4-Nüzul sebebini biliyor musun yanılgısı_HALUK GÜMÜŞTABAK
5-Kur'an-ı nüzul sebebiyle anlamak_DOÇ.DR. MUSTAFA ÜNVER

YEŞİM AKDERE HAZIRLIKLI İLAHİYAT 4-A 10070009

ÖDEV 2

1-Esbab-ı nüzulün Kur'an ilimleri arasındaki yeri nasıldır ?
Esbab-ı nüzul bilgisi sahabeye müşahede ettikleri ortamda insani yapıp etmelerin sonucunda inen ayet ve o ayetle gelen hükümlerin sebeplere bağlanması yeteneğini kazandırmıştı. Bunun anlamı onların Kur'an ilmini,onu hayata tatbik etme usulü ile birlikte öğrenmiş olmalarıdır.
2-Esbab-ı nüzul bilmenin yolu nedir?
Onu bilmenin iki yolu var.
-Sahabe nakli:Senedin ve metnin sahih olması.Sahabe dönemi merfu hükmündedir.
-Tabiun nakli:Senedin ve metnin sahih olması,rivayeti destekleyen bir başka tabii rivayeti,ravinin tefsir imamlarından olması ve ilmini doğrudan bilgin sahabiden almış bulunması gereklidir.Tabiun nakli mürsel hükmündedir.
3-Sebeb-i nüzul rivayetinin oluşmasındaki aşamalar nedir?
Önce nüzulün sebebi var.Peygamber sebeple ilgili vahyolunan ayeti tilavet ediyor,gelen ahkamı tebliğ ve teybin ediyor.Ashabı dinliyor,zihinlerinde nüzul ortamının tasviri oluşuyor,tabiiler ashabdan naklediyor ve müfessirlere ulaşan ravayetle sebeb-i nüzul oluşuyor.
4-Esbab-ı nüzulle ilgili ilimler nelerdir?
Hikmet-i teşriiye ilmi
Mübhematü'l-Kur'an ilmi
Tenasüb ve insicam ilmi
5-Kur'an'ın anlaşılmasında esbab-ı nüzul rivayetlerinin doğurduğu olumsuz sonuçlar nelerdir?
-Yorum zenginliğine engel olması
-Kur'an'ın evrensel hedefi olan Kur'an-insan-hayat bütünleşmesini önlemesi
-Konunun istismar edilmesi : -Şahısların ebedileştirilmesi
-Mezhep hareketlerine etkisi
6-Bir bütün olarak Kur'an'ı Kerim'den bahset?
Kur'an'ın tüm özelliklerini,bütünlüğüne ait vecheleri,bunlar arasındaki ilişkileri kucaklayan,kendisinin hususi muciz vahiy mahsulü karakterini belirleyen tastamamlık,kendi iç kesinliği ve bunların tümünün oluşturduğu bir sistem adıdır.
7-Esbab-ı nüzul nedir?
Esbab-ı nüzul,nüzul ortamında meydana gelen bir hadise veya peygambere yöneltilmiş bir soruya gerçekleştiği günlerde bir veya daha fazla ayetin soruyu kapsayan nitelik ve özelliklerini içermek,cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadisedir.
8-Tarihsellik nedir?
Tarihsellik felsefi bir kavramdır. Kavram insani bir yapıp etme olarak düşünme faaliyetinin aracıdır.Yani tarihsellik insanın varlık şartlarından kaynaklanan imkan ve yetenekleri ile bizzat yaşadığı,tecrübe ettiği bir durumla ilgilidir.
9-Kur'ani bütünlüğün bir boyutu olan siyak-sibak nedir?
Sibak,bir şeyin öncesi,geçmişi,üst tarafı,başlangıcı,söz veya yazının baş tarafıdır.
Siyak,ifade şekli,tarzı,üslup,biçim ve sözün gelişi demektir.
10-Sebeb-i nüzul neden gereklidir?
Ayetlerin manaları sebeb-i nüzul bilinmeden de anlaşılabilir.Zaten her ayetle ilgili nüzul sebebi yoktur. Ama bazı kişiler anlayabilmek için nüzul sebebine ihtiyaç duyar.Bu yüzden sebeb-i nüzul gereklidir.

Esbab-ı nüzul hakkında kitaplar
- Fatiha'dan Nas'a Esbab-ı nüzul,Kur'an ayetlerinin iniş sebepleri- prof.Dr.Bedrettin Çetiner
- Kuran'ı Kerimin genel nüzul sebebi-Murat sülün
- Esbab-ı nüzul- Abdülfettah el Kadi
- Tarihsellik ve esbab-ı nüzul-Prof.Dr.Ahmet Nedim Serinsu
- Kur'an'ın anlaşılmasında Esbab-ı nüzulün rolü-Dr.Ahmet Nedim Serinsu
- Kur'an ilimlerinin Kur'an' anlamadaki rolü-Haydar Öztürk
- Nüzul sırasına göre hayat kitabı Kur'an-Mustafa İslamoğlu

Esbab-ı nüzul hakkında makaleler
- Sebeb-i nüzule bağlı anlamın anlaşılmasını kolaylaştıran bir unsur olarak Kur'an metni
- Ayetlerin nüzul sebeplerini bilmenin Kur'an'ı Kerimi anlamaya katkısı-Dr.Mehmet Sürmeli
- Ayetlerin iniş sebebi ve geçerliliği-Ebu Bekir Sifil
- Kur'an'ı Kerimin nüzul sırasına göre tertip edilmesi teklifine edebi eleştiri-Çeviri Ahmet Nedim Serinsu
- Kur'an'ı nÜzul sebepleriyle anlamak-Doç.Dr.Mustafa Ünver

ESİN YILDIZ HAZIRLIKLI İLAHİYAT 4-A 10070261

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

 

KUR’AN VE BAĞLAM

1)    Kur’an’ın anlaşılmasında esbab-ı nüzul ilminin rolünü inceleyebilmek için neye dikkat etmeliyiz?

Esbab-ı Nüzul ilminin de bir disiplini olarak Kur’an ilimleri kavramını açıklamamız gerekir. Bunun içinde Kur’an ilimlerinin nasıl ortaya çıktığına bakmamız gerekir. Kur’an ilimlerinin kaynağı Kur’an-ı Kerim’dir. Kur’an-ı Kerim Hz. Peygambere tebliğ ve tebyin ile görevli olduğunu bildirmiştir. Hz. Peygamberin aynı zamanda ümmi bir peygamberdir. Kur’an’da da ne okuma ne yazma bildiğine işaret edilir. Kur’an-ı Peygamber’e ilk gelen vahyin de okuma ve yazmayı emretmesi buna en güzel örnektir. Bu gelen ayetler Müslümana yaşam boyu eğitimi zorunlu kılmıştır. Peygamberimiz de hayatı boyunca bu ilkeyi tatbik etmiş ve ümmetine kadın-erkek ilim tahsiline yönlendirmiştir. Bu şekilde Peygamberimiz Medine’ye gelir gelmez bir mescid ve bu binanın içine suffe denilen ilk eğitim yerini yapmıştır. Ve burada eğitim-öğretim devam etmiş, Kur’an ilimlerinin  çıkmasına neden olmuştur. Buradan birçok alim yetişmiştir. Hamidullah’ın ifadesi ile de Kur’an ilimlerinin çıkış kaynağı olan İslam’ın ilk üniversitesi olmuştur.

2)Kur’an ilimleri ve tefsir ilimleri kavramlarını açıklayınız?

Kur2an ilimlerinin ıstılah olarak kavramlaşması çok  zaman almıştır. Bu kavram birçok alim tarafından da kullanılmıştır. Istılah olarak ilk kullanan kişi ise Zerkeşi’dir. Kur’an ilimleri, konusu her yönüyle Kur’an-ı Kerim olan, Kur’an’la ilgili veya Kur’an’ın içerdiği ilim ve araştırmalardan oluşan, Kur’an’ın en doğru şekilde yardımcı olmayı gaye edinen bir bilgi alanıdır. Kur’an ilimleri üç çeşittir. Bunlar:

Tevhid; yaradanı ve yaradılanları, isimleri, sıfatları ve fiilleri ile bilmektir.

Tezkir; va’d, vaid, cennet-cehennem, zahiri ve batıni tasfiyedir.

Ahkam; şer’i mükellefiyetler, haram ve helalin açıklanması, emirler ve nehiyler, mendup amellerdir.

Tefsir ilimleri ise; Kur’an-ı Kerim’in izahını amaçlayan bir ilimdir. Yani Kur’an-ı Kerimi her bakımdan (gramer, belagat, tarih vs.) tetkik edip açıklamaya ve bildirmeye yarayan ilimdir. Kur’an ilimlerinden biridir ve Kur’an ilimlerinin bir cüz’idir.

3)Kur’an ilimleri arasında esbab-ı nüzul ilminin yeri nedir?

Bu ilim İslamiyet’in ilk asırlarından beri Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında hep önemini korumuştur. Sahabe ve Tabiin dönemlerinde üzerinde çok durulmuştur. Sahabe efendilerimizde Kur’an-ı Kerim-i anlamak ve yaşamak için esbab-ı nuzülü çok kullanmışlardır. Onlar zaten bunu bizzat Kur’an’ın indirilişi sırasında hepsi olmasa da en iyi şekilde yaşamışlardır. Bununla birlikte tedvin döneminde de ilk telif edilen eserler arasında yer almıştır.

4)Esbab-ı  Nuzül’ü açıklayınız?

 Sebeb-i nuzül hakkında alimlerimiz tarafından birçok tanım yapılmıştır. Genel bir tanım olarak ise; nüzul ortamında meydana gelen gelen bir hadiseye veya Hz. Peygamber’e yöneltilmiş bir soruya, vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, tazammum etmek (hadiseyi-soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek), cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nüzul denir.

5) Esbab-ı nüzul’le ilgili klasik döneme ait 5 eser ismi yazınız?

Ali b. El-Medini(ö.234) – Esbabu’n-Nuzul

Muhammed b. Es’ad el-Kırafi(?) – Esbabu’n-Nuzul

İbn-i Hacer el-Askalani(ö.852) – el-Ucab fi Beyani’l-Esbab

Celaluddin es-Suyuti(ö.911) – Lubabu’n-Nukul fi Esbabi’n-Nuzul

İbn Teymiyye(ö.728) – el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

6)Esbab-ı nuzül rivayetlerinin tasnif yollarını maddeler halinde yazınız?

a) Vürudu itibariyle tasnif etme,

b) Bir ayet için çeşitli sebepler zikredildiğinde hadis usulü kriterleri uygulanarak yapılan tasnif,

c)Şah Veliyullah Dihlevi’nin tasnifi,

d)Tahir b. Aşur’un tasnifi

e)Esbab-ı Nüzulü nevileri açısından tasnif etme,

7)Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulün yetersiz kalmasının sebepleri nelerdir?

a)Rivayetler açısından;

Merfu-Musned esbab-ı nüzul rivayetlerin olması,

Mursel esbab-ı nüzul rivayetlerin olması,

Senedlerin hazfedilmesi,

Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme,

Rivayet kalıplarına dikkat göstermemedir.

b)Umumu hususileştirme açısından; yani nassın lafızlarnın umum ifadesinin, varid olmasına sebep olan hadiseye has olduğunu söylemekle Kur’an’ın anlaşılmasını güçleştirmektedirler.

c)Taaddüt-Taahhür açısından; yani nüzul sebebi olarak bir ayet için birçok rivayet bulunması sebebiyle ortaya çıkan meseledir. Yani Kur’an’da tekerrür (taaddüt) eden ayet bulunup bulunmama meselesidir. Taahhür açısından ise; rivayetlerin tasnifi ve rivayet sıygalarına dikkat etme zarureti, nüzulün taahhür ettiği ileri sürülen rivayetlerde oluşan meseledir.

8) Esbab-ı nüzulle ilgili ilimler nelerdir?

a) Hikmeti teşriiye ilmi, sahabe ayetlerin manaları hakkında güçlükle karşılaştığında nüzul sebeplerine başvurarak bu hikmet ve gayelerini Hz. Peygamber’e soruyorlardı.

b) Mübhematu’l Kur’an ilmi, Kur’an-ı Kerim’de müphem bırakılan (analşılması açık ve belirli olmayan) bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen ilimdir.

c) Tenasüb ve insicam ilmi, Kur’an-ı Kerim’in cüzlerinin (parçalarının) tertibindeki illetleri (nedenleri) bildiren bir ilimdir. Bu ilim bağlaç işlevini yüklenen umumi veye hususi, akli, hissi ve hayali, sübjektif veya objektif anlamlar üzerinde durmaktadır.

9)Esbab-ı nüzule olan ihtiyacın sınırlarını belirleyen ilkeler nelerdir?

a) Genel ilkeler:

Esbab-ı nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

Esbab-ı nüzulü bilmeden de Kur’an-ı Kerimi anlamak mümkündür. Bu ise Kur’an-ı bütünlüğü içinde okuyarak ve zahirinden gücümüzün yettiğini anlamaya gayret ederek çözümü onun manalarından bulabiliriz.

b) Özel ilkeler:

Sebeb-i nüzulü bilmenin durumun gerektirdiğini, gereğini bilmek gibi olduğu durumlarda, sebeb-i nüzulü bilmemenin Kur’an’ın zahir nasslarını mücmel nasslar konumuna getirme şüphesi ve güçlüğü bulunduğu hallerde görülür. Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzule ihtiyacı ilk planda Kur’an belirlemelidir.

0 Yorum - Yorum Yaz

---

 

KUR’AN VE BAĞLAM

1)    Kur’an’ın anlaşılmasında esbab-ı nüzul ilminin rolünü inceleyebilmek için neye dikkat etmeliyiz?

Esbab-ı Nüzul ilminin de bir disiplini olarak Kur’an ilimleri kavramını açıklamamız gerekir. Bunun içinde Kur’an ilimlerinin nasıl ortaya çıktığına bakmamız gerekir. Kur’an ilimlerinin kaynağı Kur’an-ı Kerim’dir. Kur’an-ı Kerim Hz. Peygambere tebliğ ve tebyin ile görevli olduğunu bildirmiştir. Hz. Peygamberin aynı zamanda ümmi bir peygamberdir. Kur’an’da da ne okuma ne yazma bildiğine işaret edilir. Kur’an-ı Peygamber’e ilk gelen vahyin de okuma ve yazmayı emretmesi buna en güzel örnektir. Bu gelen ayetler Müslümana yaşam boyu eğitimi zorunlu kılmıştır. Peygamberimiz de hayatı boyunca bu ilkeyi tatbik etmiş ve ümmetine kadın-erkek ilim tahsiline yönlendirmiştir. Bu şekilde Peygamberimiz Medine’ye gelir gelmez bir mescid ve bu binanın içine suffe denilen ilk eğitim yerini yapmıştır. Ve burada eğitim-öğretim devam etmiş, Kur’an ilimlerinin  çıkmasına neden olmuştur. Buradan birçok alim yetişmiştir. Hamidullah’ın ifadesi ile de Kur’an ilimlerinin çıkış kaynağı olan İslam’ın ilk üniversitesi olmuştur.

2)Kur’an ilimleri ve tefsir ilimleri kavramlarını açıklayınız?

Kur2an ilimlerinin ıstılah olarak kavramlaşması çok  zaman almıştır. Bu kavram birçok alim tarafından da kullanılmıştır. Istılah olarak ilk kullanan kişi ise Zerkeşi’dir. Kur’an ilimleri, konusu her yönüyle Kur’an-ı Kerim olan, Kur’an’la ilgili veya Kur’an’ın içerdiği ilim ve araştırmalardan oluşan, Kur’an’ın en doğru şekilde yardımcı olmayı gaye edinen bir bilgi alanıdır. Kur’an ilimleri üç çeşittir. Bunlar:

Tevhid; yaradanı ve yaradılanları, isimleri, sıfatları ve fiilleri ile bilmektir.

Tezkir; va’d, vaid, cennet-cehennem, zahiri ve batıni tasfiyedir.

Ahkam; şer’i mükellefiyetler, haram ve helalin açıklanması, emirler ve nehiyler, mendup amellerdir.

Tefsir ilimleri ise; Kur’an-ı Kerim’in izahını amaçlayan bir ilimdir. Yani Kur’an-ı Kerimi her bakımdan (gramer, belagat, tarih vs.) tetkik edip açıklamaya ve bildirmeye yarayan ilimdir. Kur’an ilimlerinden biridir ve Kur’an ilimlerinin bir cüz’idir.

3)Kur’an ilimleri arasında esbab-ı nüzul ilminin yeri nedir?

Bu ilim İslamiyet’in ilk asırlarından beri Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında hep önemini korumuştur. Sahabe ve Tabiin dönemlerinde üzerinde çok durulmuştur. Sahabe efendilerimizde Kur’an-ı Kerim-i anlamak ve yaşamak için esbab-ı nuzülü çok kullanmışlardır. Onlar zaten bunu bizzat Kur’an’ın indirilişi sırasında hepsi olmasa da en iyi şekilde yaşamışlardır. Bununla birlikte tedvin döneminde de ilk telif edilen eserler arasında yer almıştır.

4)Esbab-ı  Nuzül’ü açıklayınız?

 Sebeb-i nuzül hakkında alimlerimiz tarafından birçok tanım yapılmıştır. Genel bir tanım olarak ise; nüzul ortamında meydana gelen gelen bir hadiseye veya Hz. Peygamber’e yöneltilmiş bir soruya, vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, tazammum etmek (hadiseyi-soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek), cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nüzul denir.

5) Esbab-ı nüzul’le ilgili klasik döneme ait 5 eser ismi yazınız?

Ali b. El-Medini(ö.234) – Esbabu’n-Nuzul

Muhammed b. Es’ad el-Kırafi(?) – Esbabu’n-Nuzul

İbn-i Hacer el-Askalani(ö.852) – el-Ucab fi Beyani’l-Esbab

Celaluddin es-Suyuti(ö.911) – Lubabu’n-Nukul fi Esbabi’n-Nuzul

İbn Teymiyye(ö.728) – el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

6)Esbab-ı nuzül rivayetlerinin tasnif yollarını maddeler halinde yazınız?

a) Vürudu itibariyle tasnif etme,

b) Bir ayet için çeşitli sebepler zikredildiğinde hadis usulü kriterleri uygulanarak yapılan tasnif,

c)Şah Veliyullah Dihlevi’nin tasnifi,

d)Tahir b. Aşur’un tasnifi

e)Esbab-ı Nüzulü nevileri açısından tasnif etme,

7)Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulün yetersiz kalmasının sebepleri nelerdir?

a)Rivayetler açısından;

Merfu-Musned esbab-ı nüzul rivayetlerin olması,

Mursel esbab-ı nüzul rivayetlerin olması,

Senedlerin hazfedilmesi,

Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme,

Rivayet kalıplarına dikkat göstermemedir.

b)Umumu hususileştirme açısından; yani nassın lafızlarnın umum ifadesinin, varid olmasına sebep olan hadiseye has olduğunu söylemekle Kur’an’ın anlaşılmasını güçleştirmektedirler.

c)Taaddüt-Taahhür açısından; yani nüzul sebebi olarak bir ayet için birçok rivayet bulunması sebebiyle ortaya çıkan meseledir. Yani Kur’an’da tekerrür (taaddüt) eden ayet bulunup bulunmama meselesidir. Taahhür açısından ise; rivayetlerin tasnifi ve rivayet sıygalarına dikkat etme zarureti, nüzulün taahhür ettiği ileri sürülen rivayetlerde oluşan meseledir.

8) Esbab-ı nüzulle ilgili ilimler nelerdir?

a) Hikmeti teşriiye ilmi, sahabe ayetlerin manaları hakkında güçlükle karşılaştığında nüzul sebeplerine başvurarak bu hikmet ve gayelerini Hz. Peygamber’e soruyorlardı.

b) Mübhematu’l Kur’an ilmi, Kur’an-ı Kerim’de müphem bırakılan (analşılması açık ve belirli olmayan) bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen ilimdir.

c) Tenasüb ve insicam ilmi, Kur’an-ı Kerim’in cüzlerinin (parçalarının) tertibindeki illetleri (nedenleri) bildiren bir ilimdir. Bu ilim bağlaç işlevini yüklenen umumi veye hususi, akli, hissi ve hayali, sübjektif veya objektif anlamlar üzerinde durmaktadır.

9)Esbab-ı nüzule olan ihtiyacın sınırlarını belirleyen ilkeler nelerdir?

a) Genel ilkeler:

Esbab-ı nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

Esbab-ı nüzulü bilmeden de Kur’an-ı Kerimi anlamak mümkündür. Bu ise Kur’an-ı bütünlüğü içinde okuyarak ve zahirinden gücümüzün yettiğini anlamaya gayret ederek çözümü onun manalarından bulabiliriz.

b) Özel ilkeler:

Sebeb-i nüzulü bilmenin durumun gerektirdiğini, gereğini bilmek gibi olduğu durumlarda, sebeb-i nüzulü bilmemenin Kur’an’ın zahir nasslarını mücmel nasslar konumuna getirme şüphesi ve güçlüğü bulunduğu hallerde görülür. Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzule ihtiyacı ilk planda Kur’an belirlemelidir.

 

 

10)Tarihsellik meselesi nedir?

Tarihsellik tarih yapan bir varlık olarak insanın, tarih hakkında edindiği tecrübelerin ve bu alanla ilgili bütün durumların üzerinde cereyan eden zihni faaliyetinin sonucu oluşan düşünce ve ondan doğan fikirlere işaret eden bir kavramdır. Yani tarihsellik, insanın varlık şartlarından kaynaklanan imkan ve yetenekleri ile bizzat yaşadığı, tecrübe ettiği bir durumla tarihle ilgilidir.

Esbab-ı Nüzul hakkında yedi kitap ve yedi makale:

Kitaplar:

Fatiha’dan Nass’a Esbab-ı Nüzul – Bedrettin ÇETİNER

Esbab-ı Nüzul: Kur’an Ayetlerinin İniş Sebepleri ve Tefsirleri – H. Tahsin EMİROĞLU

Fahreddin er-Razi’de Esbab-ı Nüzul Değerlendirmesi – Abdurrahman ELMALI

Esbab-ı Nüzul ve Kur’an’ın Anlaşılması – Yakup BIYIKOĞLU

Kur’an’ın Anlaşılmasında Esbab-ı Nüzul’ün Rolü – Prof. Dr. Ahmet Nedim SERİNSU

Esbab-ı Nüzul – Abdulfettah el-Kadi

Tarihsellik ve Esbab-ı Nüzul – Prof. Dr. Ahmet Nedim SERİNSU

MAKALELER:

Kur’an-ı Kerim’in Anlaşılmasında Esbab-ı Nüzule Yeni Bir Yaklaşım – Ahmet Nedim SERİNSU

Esbab-ı Nüzul-Sahabe ve Muhaddislere Göre – Salih AKDEMİR

Konulu Tefsire Giriş – M. DEMİRCİ

Konulu Tefsir Metodu – S. GÜVEN

Fatiha’dan Nass’a Esbab-ı Nüzul Kur’an Ayetlerinin İniş Sebepleri – Bedrettin ÇETİNER

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

 

KUR’AN VE BAĞLAM

1)    Kur’an’ın anlaşılmasında esbab-ı nüzul ilminin rolünü inceleyebilmek için neye dikkat etmeliyiz?

Esbab-ı Nüzul ilminin de bir disiplini olarak Kur’an ilimleri kavramını açıklamamız gerekir. Bunun içinde Kur’an ilimlerinin nasıl ortaya çıktığına bakmamız gerekir. Kur’an ilimlerinin kaynağı Kur’an-ı Kerim’dir. Kur’an-ı Kerim Hz. Peygambere tebliğ ve tebyin ile görevli olduğunu bildirmiştir. Hz. Peygamberin aynı zamanda ümmi bir peygamberdir. Kur’an’da da ne okuma ne yazma bildiğine işaret edilir. Kur’an-ı Peygamber’e ilk gelen vahyin de okuma ve yazmayı emretmesi buna en güzel örnektir. Bu gelen ayetler Müslümana yaşam boyu eğitimi zorunlu kılmıştır. Peygamberimiz de hayatı boyunca bu ilkeyi tatbik etmiş ve ümmetine kadın-erkek ilim tahsiline yönlendirmiştir. Bu şekilde Peygamberimiz Medine’ye gelir gelmez bir mescid ve bu binanın içine suffe denilen ilk eğitim yerini yapmıştır. Ve burada eğitim-öğretim devam etmiş, Kur’an ilimlerinin  çıkmasına neden olmuştur. Buradan birçok alim yetişmiştir. Hamidullah’ın ifadesi ile de Kur’an ilimlerinin çıkış kaynağı olan İslam’ın ilk üniversitesi olmuştur.

2)Kur’an ilimleri ve tefsir ilimleri kavramlarını açıklayınız?

Kur2an ilimlerinin ıstılah olarak kavramlaşması çok  zaman almıştır. Bu kavram birçok alim tarafından da kullanılmıştır. Istılah olarak ilk kullanan kişi ise Zerkeşi’dir. Kur’an ilimleri, konusu her yönüyle Kur’an-ı Kerim olan, Kur’an’la ilgili veya Kur’an’ın içerdiği ilim ve araştırmalardan oluşan, Kur’an’ın en doğru şekilde yardımcı olmayı gaye edinen bir bilgi alanıdır. Kur’an ilimleri üç çeşittir. Bunlar:

Tevhid; yaradanı ve yaradılanları, isimleri, sıfatları ve fiilleri ile bilmektir.

Tezkir; va’d, vaid, cennet-cehennem, zahiri ve batıni tasfiyedir.

Ahkam; şer’i mükellefiyetler, haram ve helalin açıklanması, emirler ve nehiyler, mendup amellerdir.

Tefsir ilimleri ise; Kur’an-ı Kerim’in izahını amaçlayan bir ilimdir. Yani Kur’an-ı Kerimi her bakımdan (gramer, belagat, tarih vs.) tetkik edip açıklamaya ve bildirmeye yarayan ilimdir. Kur’an ilimlerinden biridir ve Kur’an ilimlerinin bir cüz’idir.

3)Kur’an ilimleri arasında esbab-ı nüzul ilminin yeri nedir?

Bu ilim İslamiyet’in ilk asırlarından beri Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında hep önemini korumuştur. Sahabe ve Tabiin dönemlerinde üzerinde çok durulmuştur. Sahabe efendilerimizde Kur’an-ı Kerim-i anlamak ve yaşamak için esbab-ı nuzülü çok kullanmışlardır. Onlar zaten bunu bizzat Kur’an’ın indirilişi sırasında hepsi olmasa da en iyi şekilde yaşamışlardır. Bununla birlikte tedvin döneminde de ilk telif edilen eserler arasında yer almıştır.

4)Esbab-ı  Nuzül’ü açıklayınız?

 Sebeb-i nuzül hakkında alimlerimiz tarafından birçok tanım yapılmıştır. Genel bir tanım olarak ise; nüzul ortamında meydana gelen gelen bir hadiseye veya Hz. Peygamber’e yöneltilmiş bir soruya, vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, tazammum etmek (hadiseyi-soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek), cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nüzul denir.

5) Esbab-ı nüzul’le ilgili klasik döneme ait 5 eser ismi yazınız?

Ali b. El-Medini(ö.234) – Esbabu’n-Nuzul

Muhammed b. Es’ad el-Kırafi(?) – Esbabu’n-Nuzul

İbn-i Hacer el-Askalani(ö.852) – el-Ucab fi Beyani’l-Esbab

Celaluddin es-Suyuti(ö.911) – Lubabu’n-Nukul fi Esbabi’n-Nuzul

İbn Teymiyye(ö.728) – el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

6)Esbab-ı nuzül rivayetlerinin tasnif yollarını maddeler halinde yazınız?

a) Vürudu itibariyle tasnif etme,

b) Bir ayet için çeşitli sebepler zikredildiğinde hadis usulü kriterleri uygulanarak yapılan tasnif,

c)Şah Veliyullah Dihlevi’nin tasnifi,

d)Tahir b. Aşur’un tasnifi

e)Esbab-ı Nüzulü nevileri açısından tasnif etme,

7)Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulün yetersiz kalmasının sebepleri nelerdir?

a)Rivayetler açısından;

Merfu-Musned esbab-ı nüzul rivayetlerin olması,

Mursel esbab-ı nüzul rivayetlerin olması,

Senedlerin hazfedilmesi,

Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme,

Rivayet kalıplarına dikkat göstermemedir.

b)Umumu hususileştirme açısından; yani nassın lafızlarnın umum ifadesinin, varid olmasına sebep olan hadiseye has olduğunu söylemekle Kur’an’ın anlaşılmasını güçleştirmektedirler.

c)Taaddüt-Taahhür açısından; yani nüzul sebebi olarak bir ayet için birçok rivayet bulunması sebebiyle ortaya çıkan meseledir. Yani Kur’an’da tekerrür (taaddüt) eden ayet bulunup bulunmama meselesidir. Taahhür açısından ise; rivayetlerin tasnifi ve rivayet sıygalarına dikkat etme zarureti, nüzulün taahhür ettiği ileri sürülen rivayetlerde oluşan meseledir.

8) Esbab-ı nüzulle ilgili ilimler nelerdir?

a) Hikmeti teşriiye ilmi, sahabe ayetlerin manaları hakkında güçlükle karşılaştığında nüzul sebeplerine başvurarak bu hikmet ve gayelerini Hz. Peygamber’e soruyorlardı.

b) Mübhematu’l Kur’an ilmi, Kur’an-ı Kerim’de müphem bırakılan (analşılması açık ve belirli olmayan) bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen ilimdir.

c) Tenasüb ve insicam ilmi, Kur’an-ı Kerim’in cüzlerinin (parçalarının) tertibindeki illetleri (nedenleri) bildiren bir ilimdir. Bu ilim bağlaç işlevini yüklenen umumi veye hususi, akli, hissi ve hayali, sübjektif veya objektif anlamlar üzerinde durmaktadır.

9)Esbab-ı nüzule olan ihtiyacın sınırlarını belirleyen ilkeler nelerdir?

a) Genel ilkeler:

Esbab-ı nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

Esbab-ı nüzulü bilmeden de Kur’an-ı Kerimi anlamak mümkündür. Bu ise Kur’an-ı bütünlüğü içinde okuyarak ve zahirinden gücümüzün yettiğini anlamaya gayret ederek çözümü onun manalarından bulabiliriz.

b) Özel ilkeler:

Sebeb-i nüzulü bilmenin durumun gerektirdiğini, gereğini bilmek gibi olduğu durumlarda, sebeb-i nüzulü bilmemenin Kur’an’ın zahir nasslarını mücmel nasslar konumuna getirme şüphesi ve güçlüğü bulunduğu hallerde görülür. Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzule ihtiyacı ilk planda Kur’an belirlemelidir.

 

 

10)Tarihsellik meselesi nedir?

Tarihsellik tarih yapan bir varlık olarak insanın, tarih hakkında edindiği tecrübelerin ve bu alanla ilgili bütün durumların üzerinde cereyan eden zihni faaliyetinin sonucu oluşan düşünce ve ondan doğan fikirlere işaret eden bir kavramdır. Yani tarihsellik, insanın varlık şartlarından kaynaklanan imkan ve yetenekleri ile bizzat yaşadığı, tecrübe ettiği bir durumla tarihle ilgilidir.

Esbab-ı Nüzul hakkında yedi kitap ve yedi makale:

Kitaplar:

Fatiha’dan Nass’a Esbab-ı Nüzul – Bedrettin ÇETİNER

Esbab-ı Nüzul: Kur’an Ayetlerinin İniş Sebepleri ve Tefsirleri – H. Tahsin EMİROĞLU

Fahreddin er-Razi’de Esbab-ı Nüzul Değerlendirmesi – Abdurrahman ELMALI

Esbab-ı Nüzul ve Kur’an’ın Anlaşılması – Yakup BIYIKOĞLU

Kur’an’ın Anlaşılmasında Esbab-ı Nüzul’ün Rolü – Prof. Dr. Ahmet Nedim SERİNSU

Esbab-ı Nüzul – Abdulfettah el-Kadi

Tarihsellik ve Esbab-ı Nüzul – Prof. Dr. Ahmet Nedim SERİNSU

MAKALELER:

Kur’an-ı Kerim’in Anlaşılmasında Esbab-ı Nüzule Yeni Bir Yaklaşım – Ahmet Nedim SERİNSU

Esbab-ı Nüzul-Sahabe ve Muhaddislere Göre – Salih AKDEMİR

Konulu Tefsire Giriş – M. DEMİRCİ

Konulu Tefsir Metodu – S. GÜVEN

Fatiha’dan Nass’a Esbab-ı Nüzul Kur’an Ayetlerinin İniş Sebepleri – Bedrettin ÇETİNER

 

GÜLAMİ ŞAHİN

10070331

TEFSİR IV. İLA

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

Müzakereettiğimiz her sure icin 5 kazanımcümlesiyazınız:

 

 

NAS SURESİ:
ﺍﺳﺘﻔﺪﺕ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ الآيات

ﺍﺸﺘﻤﻠﺖ ﻫﺫﻩ ﺍﻟﺴﻮﺭﺓ ﻋﻠﻯ  ﺛﻼﺙ ﺻﻔﺎﺕ ﻟﻠﺮﺏ ﻋﺰ ﻭ ﺟﻞ ﻫﻲ ﺍﻟﺮﺑﻮ ﺑﻴﺔ ﻭﺍﻟﻤﻠﻚ ﻭﺍﻻ ﻟﻮﻫﻴﺔ ﻭﺃﻣﺮ ﺍﻟﻤﺴﺘﻌﻴﺪ ﺑﺄﻥ ﻳﺘﻌﻮﺫ ﺑﺎ ﻟﻤﺘﺼﻒ ﺑﻬﺬﻩ ﺍﻟﺼﻔﺎﺕ.
ﺍﻷﻣﺮ ﺑﺎ ﻻﺳﺘﻌﺎﺫﺓ ﺑﺎﺍﻟﻠﻪ ﺟﻤﻴﻉ ﺍﻟﺸﻴﺎﻃﻴﻦ ﺇﻧﺴﻬﻢ ﻭ ﺟﻨﻬﻢ ﻧﺒﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻭﺍﻟﻪ ﻭﺻﺤﺒﻪ ﻭﺃﺗﺒﺎﻋﻪ ﻭﺳﻠﻢ   ﺗﺴﺎﻳﻤﺎ ﻛﺜﻴﺮﺍ ﺇﻟﻰ ﻳﻮﻡ ﺍﻟﺪﻳﻦ.

 

 

FELAK SURESİ :
ﺍﺳﺘﻔﺪﺕ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ الآﻳات
ﺍﻻﻣﺮ ﺑﺎ ﻻﺳﺘﻌﺎﺫﺓ ﺑﺎ ﻟﻠﻪ ﻣﻦ ﺟﻤﻴﻊ ﺃﻧﻮﺍﻉ ﺍﻟﺸﺮﻭﺭ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻭﺧﺼﻮﺻﺎ
ﺩﻟﺖ ﻋﻠﻰ ﺃﻥ ﺍﻟﺴﺤﺮ ﻟﻪ ﺣﻘﻴﻘﺔ ﻳﺨﺸﻰ ﻣﻦ ﺿﺮﺭﻩ ﻭ ﻳﺴﺘﻌﺎﺫ ﺑﺎ ﻟﻠﻪ ﻣﻨﻪ ﻭﻣﻦ ﺃﻫﻠﻪ.
ﺍﻟﺘﻨﺒﻴﻪ ﻋﻠﻰ ﺃﻥ ﺍﻟﺤﺴﺪ ﻣﻥ ﺃﻗﺒﺢ ﺍﻟﺨﺼﺎﻝ ﻭ ﺃﺷﺪﻫﺎ ﺿﺮﺭﺍ ﻭﻟﺬﺍ ﺧﺘﻤﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺴﻮﺭﺓ ﺑﺎﻻﺳﺘﻌﺎﺫﺓ ﻣﻦ ﺷﺮ ﺍﻟﺤﺎﺳﺪﻳﻦ.

 

 

 

İHLAS SURESİ :
ﺍﺳﺘﻔﺬﺕ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ ﺍلآﻳات
ﺍﺷﺘﻤﻠﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺴﻮﺭﺓ ﺍﻟﻜﺮﻳﻤﺔ ﻋﻠﻰ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺍﻻﺳﻤﺎء ﻭﺍﻟﺼﻔﺎﺕ ﻭ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﺴﻨﺔ ﻳﺜﺒﺘﻮﻥ ﻟﻠﻪ ﻣﺎ ﺃﺛﺒﺘﺔ ﻟﻨﻔﺳﻪ ﺃﻭ ﺃﺛﺒﺘﻪ ﻟﻪ ﺭﺳﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺳﻠﻢ ﻭ ﻳﻨﻔﻮﻥ ﻋﺒﻪ ﻣﺎ ﻧﻔﺎ ﻩ ﻋﻦ ﻣﻔﺴﻪ ﺃﻭ ﻧﻔﺎﻩ ﻋﻨﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﺗﻜﻴﻴﻒ ﻭ ﻻﺗﻤﺜﻴﻞ ﻭﻻ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭﻻ ﺗﻌﻄﻴﻞ.
ﻓﻲ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺴﻮﺭﺓ ﺭﺩ ﻋﻠﻰ ﺧﻤﻴﻊ ﻃﻮﺍءﻑ ﺍﻟﺸﺭﻙ ﺍﻟﻀﻼﻝ ﺍﻟﺬﺑﻦ ﻧﺴﺒﻮﺍ ﻟﻠﻪ ﺍﻟﻮﻟﺪ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻤﺎ ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ ﻋﻠﻮﺍ ﻛﺒﻴﺮﺍ.
ﻛﻞ ﺻﻔﺔ ﻛﻤﺎﻝ ﻓﺎ ﻟﻠﻪ ﺃﻭﻟﻰ ﺑﻬﺎ ﻭ ﻛﻞ ﺻﻔﺔ ﻧﻘﺺ ﻓﻬﻮ ﻣﻨﺰﻩ ﻋﻨﻬﺎ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ.

 

MESED SURESI:
استفدت من هذه الآيات
.ذم أبي لهب و امر أته لمعاداتهما لر سول (ص) و معا ر ضتهما لد عو ته
.كثرة المال و الولد لا تغني و لا تمنع من دخول النار لمن كفر بالله
.في هذه السورة آية باهرة من آيات الله
ان الله أنزل هذه السورة و ابو لهب و امرأته لم يهلكا،  و أخبر أنهما سيعذبان في النار و لا بد، و من لازم ذالك أنهما لا يسلمون، فوقع كما أخبر سبحانه و تعالى.

 

 

NASR SURESI:
استفدت من هذه الآيات
.البشارة للرسول (ص) بنصر الله و فتح مكة و دخول الناس في دين الله أفواجا
.الامر للرسول (ص) أن يشكر الله على ذلك، و يسبح بحمد ربه، و يستغفره
.الإشارة الى أن الدين الإملامي سيستمر نصره و ظهوره على من خالفه
.الإشارة إلى دنو أجل الر سول (ص) ولذا قال عليه الصلاة و السلام عند نزول هذه السورة

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KAFIRUN SURESI:
استفدت من هذه الآيات
.ثبات الرسول صلي الله عليه وسلم على التوحيد و الدعوة الي الله
.بيان أن المخاطبين بهذه السورة لن يهتدوا بل سيموتون على الشرك
.يجب علي المرء أن يتمسك بدينه و عقيدته حق التمسك و ألا يلتفت إلى الأديان الباطلة مهما روجها المبطلون

 

 

BEYYINE SURESI:
إستفدت من هذه الآيات
.(بيان أن أهل الكتاب و المشركين لم يزالوا على كفرهم حتى جاءكم الرصول (ص
فضل القرآن الكريم و سلامته من الكذب و ألكتاب و الزور و الباطل . 
الصﻻة و الزكاة من أركان الإسﻻم ﻻ يصح بدونهما.
من ترك ركنا من أركان الإسﻻم فقد كفر. 
.وصف الكافرين بأنهم أشر الخلق و أن مآلهم النار خالدين فيها

 

 

 

 

 

 

 

                                    ALAK SURESI:  
استفدت من هذه الآيات:
 امتنان اللة على اﻹ نسان بإيجاده من العرم و بيان بعض أطوار خلقه في بطن أ مه.
و صفه تعالى بأ نه أكرم اﻷكر مين و من كرسه أنه علم اﻻ نسان ما ينفعه في دينياه.
و عيد من استعمل نعم الله في معاصيه و نسي أن المعاد اليه تعالى.
ا ﻹ نكار على من نهى عن المعر وف وأمر بالمنكر و وعيده بأن الله مطلع عليه وسيجاز يه يوم القيامة.
و عير من أصر على أفعاله القبيحة و لم ينتفع با لمو اعظ والنو ا هي بأن الله سيعجل له العقو بة.

 

 

 

TIN SURESI:

استفدت من هذه الآيات:

.في الإقسام بالتين و ما بعده تشريف لها و تعظيم لأماكنها

.امتنان الله علي الأنسان حيث جعله في أحسن صورة و أكمل خلق

.النار مآل من أعرض عن الله و لم يقم بسكر نعمه

.الإنكار علي من كذب بالبعث و الجزاء

.التقرير بأن الله أعدل الحاكمين قضاء و حكما

 

 

İNSİRAH SURESİ :
ﺍﺳﺘﻔﺪﺕ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ ﺍلآﻳﺎﺕ
ﺍﻣﺘﻨﺎﻥ ﺍﻟﻠﻪ ﺗﻌﺎ ﻟﻰ ﻋﻠﻰ ﻧﺒﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺑﺘﻌﺪﺍﺩ ﻣﻌﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ
ﺍﻟﺸﺎﺭﺓ ﻟﻠﻨﺒﻲ ﺑﺄﻥ.ﻛﻞ ﻋﺴﺮ ﻳﻌﻘﺒﻪ ﻳﺴﺮ ﻟﻴﻄﻢءﻥ ﻗﻠﺒﻪ ﻭ ﻳﻌﻈﻢ ﺭﺧﺎﺅﻩ.
ﺣﺜﻪ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺘﻔﺮﻍ ﻟﻠﻌﺒﺎﺩﺓ ﻭ ﺍﻻﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﺷﻜﺮﺍ ﻟﻠﻪ ﺳﺒﺎﻧﻪ.

 

 

 

DUHA SURESI:
استفت من اﻵيات

 امتنان الله على عبده ورسوله صلى الله عليه وسلم بتعداد بعض نعمه عليه.
.الوصية بالعطف على اليتيم والرفق به
امتنانالله تعلى على نبيه بتعداد نعمه عليه.
في اﻹقسام بالتين وما بعده تشريف لها و تعظيم ﻷماكنها
.النار مآل من أعراض عن الله ولم يقم بشكر نعمه

 

 

 

NEBE SURESI:
استفت من هذه الآيات

 وجوب اﻹيمان بالبعث يوم القيامة.
التهديد والوعيد لمن أنكر البعث أو شك في أمره.
اﻹيمان بالنفخ في الصور. و قيام الناس من القبور للحساب.
الدﻻلة على توحيد الربوبية.

 

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

NEBE SURESI:
استفت من هذه الآيات

 

 وجوب اﻹيمان بالبعث يوم القيامة.

التهديد والوعيد لمن أنكر البعث أو شك في أمره.

اﻹيمان بالنفخ في الصور. و قيام الناس من القبور للحساب.

الدﻻلة على توحيد الربوبية.

 

FELAK SURESİ :
ﺍﺳﺘﻔﺪﺕ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ الآﻳات

ﺍﻻﻣﺮ ﺑﺎ ﻻﺳﺘﻌﺎﺫﺓ ﺑﺎ ﻟﻠﻪ ﻣﻦ ﺟﻤﻴﻊ ﺃﻧﻮﺍﻉ ﺍﻟﺸﺮﻭﺭ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻭﺧﺼﻮﺻﺎ

ﺩﻟﺖ ﻋﻠﻰ ﺃﻥ ﺍﻟﺴﺤﺮ ﻟﻪ ﺣﻘﻴﻘﺔ ﻳﺨﺸﻰ ﻣﻦ ﺿﺮﺭﻩ ﻭ ﻳﺴﺘﻌﺎﺫ ﺑﺎ ﻟﻠﻪ ﻣﻨﻪ ﻭﻣﻦ ﺃﻫﻠﻪ.

ﺍﻟﺘﻨﺒﻴﻪ ﻋﻠﻰ ﺃﻥ ﺍﻟﺤﺴﺪ ﻣﻥ ﺃﻗﺒﺢ ﺍﻟﺨﺼﺎﻝ ﻭ ﺃﺷﺪﻫﺎ ﺿﺮﺭﺍ ﻭﻟﺬﺍ ﺧﺘﻤﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺴﻮﺭﺓ ﺑﺎﻻﺳﺘﻌﺎﺫﺓ ﻣﻦ ﺷﺮ ﺍﻟﺤﺎﺳﺪﻳﻦ.

 

 

İHLAS SURESİ :
ﺍﺳﺘﻔﺬﺕ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ ﺍلآﻳات

ﺍﺷﺘﻤﻠﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺴﻮﺭﺓ ﺍﻟﻜﺮﻳﻤﺔ ﻋﻠﻰ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺍﻻﺳﻤﺎء ﻭﺍﻟﺼﻔﺎﺕ ﻭ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﺴﻨﺔ ﻳﺜﺒﺘﻮﻥ ﻟﻠﻪ ﻣﺎ ﺃﺛﺒﺘﺔ ﻟﻨﻔﺳﻪ ﺃﻭ ﺃﺛﺒﺘﻪ ﻟﻪ ﺭﺳﻮﻟﻪ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭ ﺳﻠﻢ ﻭ ﻳﻨﻔﻮﻥ ﻋﺒﻪ ﻣﺎ ﻧﻔﺎ ﻩ ﻋﻦ ﻣﻔﺴﻪ ﺃﻭ ﻧﻔﺎﻩ ﻋﻨﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﻣﻦ ﻏﻴﺮ ﺗﻜﻴﻴﻒ ﻭ ﻻﺗﻤﺜﻴﻞ ﻭﻻ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻭﻻ ﺗﻌﻄﻴﻞ.

ﻓﻲ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺴﻮﺭﺓ ﺭﺩ ﻋﻠﻰ ﺧﻤﻴﻊ ﻃﻮﺍءﻑ ﺍﻟﺸﺭﻙ ﺍﻟﻀﻼﻝ ﺍﻟﺬﺑﻦ ﻧﺴﺒﻮﺍ ﻟﻠﻪ ﺍﻟﻮﻟﺪ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻤﺎ ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ ﻋﻠﻮﺍ ﻛﺒﻴﺮﺍ.

ﻛﻞ ﺻﻔﺔ ﻛﻤﺎﻝ ﻓﺎ ﻟﻠﻪ ﺃﻭﻟﻰ ﺑﻬﺎ ﻭ ﻛﻞ ﺻﻔﺔ ﻧﻘﺺ ﻓﻬﻮ ﻣﻨﺰﻩ ﻋﻨﻬﺎ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ.

NAS SURESİ:
ﺍﺳﺘﻔﺪﺕ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ الآيات

 

 

ﺍﺸﺘﻤﻠﺖ ﻫﺫﻩ ﺍﻟﺴﻮﺭﺓ ﻋﻠﻯ  ﺛﻼﺙ ﺻﻔﺎﺕ ﻟﻠﺮﺏ ﻋﺰ ﻭ ﺟﻞ ﻫﻲ ﺍﻟﺮﺑﻮ ﺑﻴﺔ ﻭﺍﻟﻤﻠﻚ ﻭﺍﻻ ﻟﻮﻫﻴﺔ ﻭﺃﻣﺮ ﺍﻟﻤﺴﺘﻌﻴﺪ ﺑﺄﻥ ﻳﺘﻌﻮﺫ ﺑﺎ ﻟﻤﺘﺼﻒ ﺑﻬﺬﻩ ﺍﻟﺼﻔﺎﺕ.

ﺍﻷﻣﺮ ﺑﺎ ﻻﺳﺘﻌﺎﺫﺓ ﺑﺎﺍﻟﻠﻪ ﺟﻤﻴﻉ ﺍﻟﺸﻴﺎﻃﻴﻦ ﺇﻧﺴﻬﻢ ﻭ ﺟﻨﻬﻢ ﻧﺒﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻭﺍﻟﻪ ﻭﺻﺤﺒﻪ ﻭﺃﺗﺒﺎﻋﻪ ﻭﺳﻠﻢ   ﺗﺴﺎﻳﻤﺎ ﻛﺜﻴﺮﺍ ﺇﻟﻰ ﻳﻮﻡ ﺍﻟﺪﻳﻦ.

MESED SURESI:
استفدت من هذه الآيات

.ذم أبي لهب و امر أته لمعاداتهما لر سول (ص) و معا ر ضتهما لد عو ته

.كثرة المال و الولد لا تغني و لا تمنع من دخول النار لمن كفر بالله

.في هذه السورة آية باهرة من آيات الله

ان الله أنزل هذه السورة و ابو لهب و امرأته لم يهلكا،  و أخبر أنهما سيعذبان في النار و لا بد، و من لازم ذالك أنهما لا يسلمون، فوقع كما أخبر سبحانه و تعالى.

NASR SURESI:
استفدت من هذه الآيات

.البشارة للرسول (ص) بنصر الله و فتح مكة و دخول الناس في دين الله أفواجا

.الامر للرسول (ص) أن يشكر الله على ذلك، و يسبح بحمد ربه، و يستغفره

.الإشارة الى أن الدين الإملامي سيستمر نصره و ظهوره على من خالفه

.الإشارة إلى دنو أجل الر سول (ص) ولذا قال عليه الصلاة و السلام عند نزول هذه السورة

 

 

KAFIRUN SURESI:
استفدت من هذه الآيات

.ثبات الرسول صلي الله عليه وسلم على التوحيد و الدعوة الي الله

.بيان أن المخاطبين بهذه السورة لن يهتدوا بل سيموتون على الشرك

.يجب علي المرء أن يتمسك بدينه و عقيدته حق التمسك و ألا يلتفت إلى الأديان الباطلة مهما روجها المبطلون

 

 

BEYYINE SURESI:
إستفدت من هذه الآيات

.(بيان أن أهل الكتاب و المشركين لم يزالوا على كفرهم حتى جاءكم الرصول (ص

فضل القرآن الكريم و سلامته من الكذب و ألكتاب و الزور و الباطل . 

الصﻻة و الزكاة من أركان الإسﻻم ﻻ يصح بدونهما.

من ترك ركنا من أركان الإسﻻم فقد كفر. 

.وصف الكافرين بأنهم أشر الخلق و أن مآلهم النار خالدين فيها

                                    ALAK SURESI:  
استفدت من هذه الآيات

 امتنان اللة على اﻹ نسان بإيجاده من العرم و بيان بعض أطوار خلقه في بطن أ مه.

و صفه تعالى بأ نه أكرم اﻷكر مين و من كرسه أنه علم اﻻ نسان ما ينفعه في دينياه.

و عيد من استعمل نعم الله في معاصيه و نسي أن المعاد اليه تعالى.

ا ﻹ نكار على من نهى عن المعر وف وأمر بالمنكر و وعيده بأن الله مطلع عليه وسيجاز يه يوم القيامة.

و عير من أصر على أفعاله القبيحة و لم ينتفع با لمو اعظ والنو ا هي بأن الله سيعجل له العقو بة.

 

TIN SURESI:

استفدت من هذه الآيات

.في الإقسام بالتين و ما بعده تشريف لها و تعظيم لأماكنها

.امتنان الله علي الأنسان حيث جعله في أحسن صورة و أكمل خلق

.النار مآل من أعرض عن الله و لم يقم بسكر نعمه

.الإنكار علي من كذب بالبعث و الجزاء

.التقرير بأن الله أعدل الحاكمين قضاء و حكما

 

İNSİRAH SURESİ :
ﺍﺳﺘﻔﺪﺕ ﻣﻦ ﻫﺬﻩ ﺍلآﻳﺎﺕ

ﺍﻣﺘﻨﺎﻥ ﺍﻟﻠﻪ ﺗﻌﺎ ﻟﻰ ﻋﻠﻰ ﻧﺒﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺑﺘﻌﺪﺍﺩ ﻣﻌﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ

ﺍﻟﺸﺎﺭﺓ ﻟﻠﻨﺒﻲ ﺑﺄﻥ.ﻛﻞ ﻋﺴﺮ ﻳﻌﻘﺒﻪ ﻳﺴﺮ ﻟﻴﻄﻢءﻥ ﻗﻠﺒﻪ ﻭ ﻳﻌﻈﻢ ﺭﺧﺎﺅﻩ.

ﺣﺜﻪ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺘﻔﺮﻍ ﻟﻠﻌﺒﺎﺩﺓ ﻭ ﺍﻻﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﺷﻜﺮﺍ ﻟﻠﻪ ﺳﺒﺎﻧﻪ.

 

 

DUHA SURESI:
استفت من اﻵيات

 

 امتنان الله على عبده ورسوله صلى الله عليه وسلم بتعداد بعض نعمه عليه.

.الوصية بالعطف على اليتيم والرفق به

امتنانالله تعلى على نبيه بتعداد نعمه عليه.

في اﻹقسام بالتين وما بعده تشريف لها و تعظيم ﻷماكنها

.النار مآل من أعراض عن الله ولم يقم بشكر نعم

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

Makale(5 adet)

Esbab-ı nüzulun anlamı nedir? -  Prof. Dr. Hasan Hanefi - Çev.; Yrd. Doç. Dr. Ahmet Nedim Serinsu

Esbab-ı nüzul nedir? – M. Ali Kaya

Tarih İlmi ve Nüzûl Sebepleri – Doç. Dr. Mustafa Ünver

Ayetlerin Nüzul Sebeplerini Bilmenin Kur'ân-ı Kerim’i Anlamaya Katkısı – Mehmet Sürmeli

Esbab-ı Nüzul Hakkında Kısa Bir Değerlendirme – M. Fethullah Gülen 

 

Kitap(7 adet)

Esbab-ı nüzul - Abdülfettah El Kadi

Esbab-ı Nüzul - Ali Bin Ahmed El-Vahidi, İmam Ebu'l-Hasen

Esbab-ı Nüzul -  Abdulfettah Abdulğani Kadi

Esbab-ı Nüzul – Ebu’l – Ferec İbnü’l – Cevzî

Esbabu’n – Nüzul – Ali b. El- Medîni

Esbab-ı Nüzul, Kuran Ayetlerinin İniş Sebepleri Ve Tefsirleri – Hasan Tahsin Emiroğlu

 

 

Kur’an ve Bağlam  kıraatinden on soru-cevap

 1-)Esbab-ı Nüzulü Tanımlayınız.

            Nüzul ortamında meydana gelen bir hadiseye veya Hz. Peygamber’e yöneltilmiş bir soruya, vuku bulduğu günlerde, bir veya daha fazla ayetin, tazammun etmek (hadiseyi-soruyu kapsayan nitelik ve özellikleri içermek), cevap vermek veya hükmünü açıklamak üzere inmesine vesile teşkil eden ve vahyin nazil olduğu ortamı resmeden hadiseye sebeb-i nüzul denir.

 

2-) Esbab’ı Nüzûl İlmi Alanında Araştırma Metotları Hakkında Bilgi Veriniz.

            Esbab’ı Nüzul ilmi alanında çalışmak isteyenler iki olgu ile karşılaşırlar; malumat çokluğu ve bu malumattaki sistemsizlik. Bizim esbab’ı nüzul ilminde tercih ettiğimiz yöntem; vakasını tespit, onun tenkidi ve yeni bir yaklaşım ilkeleridir.

3-) Kuran İlimleri Arasında Esbab-ı Nüzul İlminin Yeri Hakkında Kısaca Bilgi Veriniz.

            Kuran’ın anlaşılmasında önemli bir ilimdir. Kuran’ı Kerimi anlama gayreti içine girenlerin mutlaka bilmesi gereken bir ilimdir. Şatıbi’nin yorumuna göre ise öyle bir ilimdir ki onu bilen Kuran’ı da bilmiş olur.

4-) Esbab-ı Nüzule Dair Eserlerden Birkaç Örnek Veriniz?

ü  Ali b. El-Medini - Esbab-ı Nüzul

ü  İbn. Teymiyye - el-İlm bi-Esbabi’n-Nuzul

ü  İbn. Teymiyye - Riyad

ü  Muhammed b. Es’ad el-Kırafi - Esbabu’n-Nuzul

ü  Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed el-Vahidi - Esbabu’n-Nuzul

5-) Esbab-ı Nüzulu Bilmenin Yolu Hakkında Kısaca Bilgi Veriniz?

            Esbab-ı Nüzul ancak sahih nakille bilinebilir. Dolayısıyla bu alandan ictahada veya imal-ı fikir etmeye mahal yoktur. Yani nüzul sebebi akılla idrak edilmesi mümkün olmayan, sadece işitme veya görme suretiyle bilinen ve sahabiden gelen rivayettir.

 

 

6-) Esbab-ı Nüzulle İlgili Disiplinler (İlimler) Hakkında Bilgi Veriniz?

ü  Hikmeti Teşriye İlmi

ü  Mübhematü’l- Kuran İlmi

ü  Tenasüb ve İnsicam İlmi

 

      7-)  Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzulün yetersiz kalma sebepleri nelerdir?

 

Rivayetler Açısından

            a-) Merfu-Musned Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

            b-) Mursel Esbab-ı Nüzul rivayetleri üzerine

            c-) Senedlerin hazfedilmesi

            d-) Rivayetlerin tasnifine dikkat etmeme

            e-) Rivayetlerin sıygalarına(kalıplarına) dikkat göstermeme

Umumi Hususileştirme Açısından

 

Taaddüt-Taahhür Açısından

a-) Taaddüt açısından

b-) Taahhür açısından 

Tarih İlminin Yararlanma 

8-) Esbab-ı Nüzul rivayetlerinde ihtilaf edilmesini doğuran sebepler nelerdir?

Esbab-ı Nüzul rivayetlerinde ihtilaf edilmesinin iki temel sebebi vardır: Birincisi, her ayete sebep arayanların tutumları sonucu mezhep hareketleri, şahısların ebedileştirilmesi, israili haberler ve uydurma rivayetlerin Esbab-ı Nüzul alanına dâhil edildiği görülmektedir. İkincisi, Esbab-ı Nüzul rivayetleri nüzul ortamına ait alanlar ve tefsir için yapılan değerlendirmeler olarak tasnif edilmezse bu rivayetler de ihtilafa sebep olmaktadır.

9-) Siyak-sibak ne demektir?

Sözde baş ve son uygunluğu, sözün gelişi, sözün öncesine- sonrasına uygunluğu, Türkçede karşılığı bağlamdır.

10-) Esbab-ı Nüzul’e olan ihtiyacı sınırlayan sebepler nelerdir?

 

Kur’an’ı Kerim’i anlama çabasında esbab-ı nüzulden yararlanmada ihtiyacı sınırlarını belirleyen iki grup söz konusudur. Bu iki grup; genel ve özel ilkeler olarak adlandırılmaktadır.
Genel ilkeler;

a)       Esbab-ı Nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

b)       Esbab-ı Nüzulü bilmeden de Kur’an-ı Kerimi anlamak mümkündür.

Özel ilkeler;

a)      Esbab-ı Nüzulü bilmenin gereğini bilmek gibi olduğu hallerde. Mesela istifham(soru) tek lafızdır. Ama bu tek lafız birçok mana taşıyor olabilir.

b)      Esbab-ı Nüzulü bilmenin Kur’an’ın zahir nasslarını mücmel nasslar konumuna getirme şüphesi ve güçlüğü bulunduğu hallerde.

c)      Kur’an- Kerim’in anlaşılmasında Esbab-ı Nüzule ihtiyacı ilk planda Kur’an belirlemelidir. 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

Beyza Betül GÖKTAŞ

HAZIRLIKLI İLAHİYAT-4

10070119

Esbab-ı Nüzul Hakkında yedi kitap ;

1.      El-Vahidi / Esbab-ı Nüzul

2.      Abdulfettah el-Kadi / Esbab-ı Nüzul

3.      Ahmet Nedim Serinsu / Tarihsellik ve Esbab-ı Nüzul,

4.      Yakup Bıyıkoğlu / Esbab-ı Nüzul ve Kur’an’ın Anlaşılması

5.      Fatiha’dan Nas’a Esbab-ı Nüzul Kur’an Ayetlerinin İniş Sebepleri

6.      Esbab-ı Nüzul- Sahabe ve Muhaddislere Göre / Abdulfettah el-Kadi

Esbab-ı Nüzul hakkında beş makale;

1.      Selahattin Polat, “Esbab-ı Nüzul Üzerine”

2.      Selim Türcan, “ Tefsir Tarihçiliği Bağlamında Klasik Esbab-ı Nüzul Yaklaşımının Değerlendirilmesi”

3.      Hasan Hanefi, “Esbab-ı Nüzul’un Anlamı Nedir?”, çev:Ahmet Nedim Serinsu

4.      Halil Aldemir,  “Esbab-ı Nüzul Rivayetleri Arasında Görülen Çelişkiler ve Geliştirilen Çözüm Yollarının Tahlili”

5.      Recep Çetintaş,  “ Tefsirde Esbab-ı Nüzul Problemi”

Kur’an ve Bağlam Kıraatinden on soru-cevap

1.Kur’an’ın anlaşılmasında esbab-ı nüzulun rolü nedir ?

  Esbâb-u Nüzul bilgisi tefsir ilminin ilk ve temel kaynağıdır.  Peygamberimiz (S.A.V)’e sorulan bir soru veya o esnada gerçekleşen bir olay üzerine vahyin indirilmesi Esbâb-u Nüzul ilminin temel çıkış noktasıdır.  Kur’an İlimleri içerisinde yeni bir ilim dalı olarak Esbâb-u Nüzul ilminin oluşturulmalıdır.. Kur’an İlimleri içerisinde zikredilen vEsbâb-u Nüzul ilmi Kur’an’ı anlamada oldukça önemlidir.

2. Ulumu’l Kur’an ne demektir ?

Ulûmü’l-Kur'ân; Konusu her yönüyle Kur'ân olan, Kur'ân ile ilgili veya Kur'ân’ın içerdiği ilim ve araştırmalardan oluşan, Kur’ân’ın en doğru şekilde anlaşılmasına yardımcı olmayı amaçlayan bir bilgi alanıdır.

3. Esbab-ı nüzul rivayetleri nasıl değerlendirilmelidir ?

Esbâb-ı nüzûl alanındaki birçok problem, hadis usûlü kriterlerinin bu rivayetlere uygulanmasıyla çözülebilir.

Sebeb-i Nüzule yapılacak olan tenkit, sened-metin bütünlüğü içerisinde yapılmalıdır.

4.Esbab-ı Nüzulu bilmeden Kur’an’ı tefsir etmenin imkanı nedir ?

Esbâb-ı nüzûlü bilmeden de Kur’an’ı anlamak mümkündür. Bu da Kur’ân’ı bütünlüğü içinde okuyarak ve zahirinden gücümüzün yettiğini anlamaya çalışarak yapılabilir. Fakat Esbab-ı Nüzul bilmek anlamamızı daha isabetli bir hale getirecektir.

5.       “Esbab-ı Nüzule Yeni Bir Yaklaşım” ifadesiyle kast edilen nedir ?

Yeni bir yaklaşım çerçevesinde ;

·         Kur’an-ı Kerim bütünlüğünün dikkate alınması,

·         Siyak ve sibakın gözönünde bulundurulması,

·         Rivayetlerin tasnifi ve hadis usulü açısından  tenkidi gibi hususlara dikkat edilmesini önerilmektedir.

6.      “Başlangıçta tefsir ilmi Esbab-ı Nüzulu bilmekten ibaretti” cümlesini yorumlayınız.

Esbabı nüzul ilminin doğuşu ve gelişimi Kuran ilimleri ile paraleldir. İslam âlimleri Esbabı Nüzul ilmine önem vermişlerdir.Selef âlimleri tefsir yazacak kişilerin Esbabı Nüzul ilmine vakıf olmalarını şart koşmuşlardır.Müfessirler “tefsir” başlığı altında yazdıkları eserlerde esbabı nüzul ile alakalı nass olup olmaması ile ilgili özel siyga kalıp ve ifadeler kullanmışlar, gelen rivayetleri konularına göre belirleyip tasnif etmişler.

7.      Esbab-ı Nüzul araştırmalarında hangi bilimsel disiplinlerden yararlanılmalıdır ?

Filoloji, etimoloji, gramer, morfoloji gibi literatürde nahiv, iştikak, sarf, i’rab gibi isimler verilen gramere dair bilgilerin, semantik, linguistik, semiyotik, retorik, vb. bilimsel disiplinlerle irtibatlı bir şekilde Esbab-ı Nüzul araştırmalarını sürdürmek bizi sağlıklı sonuçlara götürecektir.

8.      Esbab-ı Nüzul kavramının  tarihsellikle ilişkisi nedir ?

   Esbab-ı nüzul, metnin indiği tarihle sınırlıdır. Nüzul tarihinden önceki ve sonraki vakalar ara sıra Kur’an ayetleri ile aralarında tarihsel sebeplilik ilişkisi kurularak sebeb-i nüzul vakalarıymış gibi takdim edilebilmektedirler. Yani tefsir kitaplarındaki sebeb-i nüzul başlıklı rivayetlerin hepsi sebeb-i nüzul rivayeti değildir. Bunlardan bir kısmı tefsir için üretilmiş rivayetlerdir. Şu halde, sebeb-i nüzul rivayetlerinin tenkitinde hadis ilminin rivayeti tenkitinde kullandığı “cerh ve ta’dil” ilkelerine ek olarak eşzamanlılık şartını da aramak bir zorunluluk olmalıdır.Bu bağlamda hadis ilminin metin ve sened tenkidi kriterlerinden faydalanılmalıdır.

9.      Kur’an İlimleri konusunda hangi sahabiler öne çıkmıştır ?

Kur'ân ilimleri konusunda özellikle

Hulefa-i Raşidin,

İbn Abbas,

İbn Mesud,

Zeyd b. Sabit,

Ebu Musa el-Eş’ârî,

Abdullah b. Zübeyr   öne çıkmıştır.

10.  Esbab-ı Nüzule dair müellifleriyle birlikte beş tane eser yazınız.

 

1-Ali b. el-Medini ,Esbab-ı Nüzul

2-Ebu'l Hasan Ali b.Ahmed el- Vahidi, Esbab-ı Nüzul

3-Ebu'l Ferec Abdurrahman b.Ali İbnu'l Cevzi, Esbab-ı Nüzuli'l Kur'an

4-İbn-i Hacer el-Askalani, el-Ucab Fi Beyani'l Esbab

5-Celaluddin es-Suyuti, Lubabu'n Nukul Fi Esbabi'n Nüzul.

 

 

 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

Talip SERT

İLA-4

10070217

Esbab-ı Nüzul kıraatinden on soru , on cevap :

1.      “Kuran İlimleri” ne demektir ?

Kur’an ilimleri, konusu  her yönüyle Kur’an-ı Kerim olan, Kur’an’la ilgili veya Kur’an’ın içerdiği ilim ve araştırmalardan oluşan, Kur’an’ın en doğru anlaşılmasına yardımcı olmayı amaç edinen bir bilgi alanıdır.

2.      Kur’an İlimleri neden peygamberimiz ve ashab döneminde doğup gelişmedi ?

Kur’an ilimlerinin kaynağı bizzat Kur’an’ın kendisidir. Ashab ve peygamber döneminde Kuran İlimleri’nin te’lifine gerek duyulmamıştır. Bunun birinci sebebi ashabın merak ettiklerini birinci ağızdan peygamberden (sav) öğrenmesi, ikinci sebebi ise telif edildiği zaman Kur’an’la karışması tehlikesinin olmasıdır.

3.      Kur’an İlimleri nasıl ortaya çıkmıştır ?

Kur’an İlimleri ilk başlarda Kur’an tefsir edilirken anlama çabaları sonucu ortaya çıkmış hususi çalışmalardı. Bu şekilde Kur’an İlimleri, belirli bir alanda uzmanlaşılmış “hususi bilgi alanı” olarak görüldü ve bu ilimlerin hepsini kapsayacak bir ilim kavramına ihtiyaç duyuldu. Bunu ilk gerçekleştiren ise Zerkeşi’dir.

4.      “Tefsir İlimleri” kavramını açıklayınız.

Tefsir İlimleri Kur’an’ın izahını amaçlayan bir kavram olup Kur’an’ı her bakımdan tetkik edip açıklamaya ve bildirmeye yarar. Kur’an İlimleri’nden birisidir.

5.      Peygamberimiz (sav) yeni fethedilen bölgelere gönderdiği sahabilerin Esbab-ı Nüzul’ü bilmesini neden ön plana çıkarmıştır ?

Bunun nedeni Esbab-ı Nüzul’ü bilenin tam manasıyla Kur’an’ı bildiği gerçeğidir.

6.      Esbab-ı Nüzul’ün tanımını yapınız.

       Kur’an ayetleri belli bir sebebe bağlı olarak inen ve bir sebep olmaksızın inen ayetler olarak ikiye ayrılır. İşte ayetlerin inmesine sebep olan soru yada vahyin nazil olduğu ortamı resmeden olaya sebeb-i nüzul denir.

7.      Esbab-ı Nüzul Kur’an’ın hangi özelliğini ön plana çıkarır ?

Kur’anın soyut bir düşüncede kalmayıp yaşanmış, yaşanacak ve yaşanabilir bir hidayet rehberi olduğunun en büyük delilidir.

8.      Esbab-ı Nüzul nasıl bilinir ?

Esbab-ı Nüzul ancak sahih nakil ile bilinebilir. Nüzul ortamını yaşayan sahabeden gelen rivayetler hükmen merfu kabul edilir.  Ancak bu rivayetler hadis ilminin rivayetleri değerlendirirken kullandığı kriterlerle metin ve sened tenkitine tabi tutulmalıdır.

9.      Esbab-ı Nüzulle ilgili en temel kaynak eserler nelerdir ?

 

Ali el-Medini – Tafsil li Esbabi’n-Nüzul

İbn’ul Cevzi – Esbabun-Nüzul

Suyuti- Lubabun-Nukul fi Esbab’in-Nüzul

 

10.  Sa’lebe kıssasının Esbab-ı Nüzul rivayetlerini değerlendirmedeki  yeri nedir ?

Sa’lebe kıssası rivayetlerini incelediğimizde onun, sebep ifade etmede nass olmayan, tefsir için yapılmış rivayetler grubuna girdiği söylenebilir. Ayrıca bu ayet sadece bu olayla sınırlandırılırsa Kur’an’ın yorum zenginliği engellenmiş olur. Sa’lebe kıssası Kur’ânî bütünlük ve siyak-sibak bağlamında değerlendirilmelidir: Tevbe Suresi’nin 75. ayetini bu şekilde incelediğimizde Allah’ın ahd edip de ahdini bozan , vaadinin hilafına hareket eden ve bu eylemin sonucunda kalplerinde nifakın yerleştiği kişilerin sembolize edildiğini görülmektedir. Esbâb-ı Nüzûl’e yeni bir yaklaşım ışığında sa’lebe kıssasının değerlendirilirken, tarih ilmi’nden faydalanılmalıdır. Tarihi veriler bize Sa’lebe’nin vergi hükmünden muaf tutulmasının mantıklı olmadığını gösteriyor. Çünkü o dönemde savaş giderleri vb. giderler için devlet halktan vergi topluyordu.

 

 

 

 

  

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

 

TUĞÇE BALCI

10070051

İLA TEFSİR IV 

KUR’AN VE BAĞLAM

 

1)  Esbab-ı Nüzulün tarihselliğini açıklayın.

 

Kuran-ı Kerim insanı ana konu ve insana hidayet rehberi olmayı ana gaye edinmekle tarih ve tarihilik bağlamında temel karakteristiğini ortaya koymuş olmaktadır. Çünkü insan her zaman, geçmişe mal olacak bir şimdinin kalıcı ve belirgin izlerini yaşatarak, kendini sürdürmeye, aynı zamanda , bugününü dünle doğrulamak için nereden geldiğini, kendinden önce neler olduğunu bulmaya çalışan bir varlıktır. Bir başka deyişle, insan, tarihi bir varlıktır ve bu insanın varlık koşullarından bir tanesidir.  Bu sebepledir ki Kuran-ı Kerimin hemen her suresinde mutlaka ya insan ve insan toplulukları ya da onlarla ilgili “olgular” ve “olaylar” anlatılır. Dolayısıyla Kuran, tarih ve tarihilik’i, geçmişi, yaşanılan zamanı ve geleceği ile bir bütün halinde insanın faaliyet sahası olarak görmektedir. Esbab-ı Nüzul tarihilik münasebetine bu noktada insanın tarihi bir varlık oluşu bakımından yaklaşmak zarureti doğmaktadır. Çünkü insanın yapıp etmeleri “şimdi” içinde olup bitmaz, onlar zamanın boyutlarına yayılmışlardır. Zamanın boyutları ise uzayıp giden boyutlar değil, yapıp etmelerle , onların ürünleriyle, olaylarla doludur. Bu insanın zamanın boyutları arasında bir bağ kurmasını, onları birbirine bağlamasını gerektirir. Bu da ancak bilen bir varlığın işi olabilir. Bunun içindir ki, insan tarihi bir varlıktır. Eğer insan hayvan gibi yalnızca  şimdi içinde yaşasaydı, o zaman insanın yapıp-etmeleri arasında bir süreklilik söz konusu olmayacaktı. İnsanın yapıp-etmeleri onun tarihselliğini oluşturur. Yapıp-etmeler amaçlar, hedefler, değerler, insanın hak ve haksızlık, dünya, doğa ve kendisi hakkındaki görüşleri, dinsel inançlar bilgi gibi faktörler tarafından yönetilirler. Bütün bu faktörler insanın somut bütünlüğünü oluşturur ve bunun içinde insan , tarihsel oluşa bütün olarak, yani bütün “varlık koşulları” ile katılır. Tarihilik kavramı Felsefe Terimleri Sözlüğünde şöyle tanımlanmaktadır : Tarihsellik, tarihsel olanın varlık biçimi, zamana bağlılık, gelip geçicilik, Tarihsel koşulluluk , tarihe bağlı olma. Bir şeyin gerçekten tarihsel olarak var olduğu olgusu. Esbab-ı nüzul, Kuran-ı Kerim’in nüzul ortamına ait bir gerçeklik olarak gerçekliğini o dönemde yaşamış kişilerden ve onların yapıp etmeleri sonucu meydana gelen olaylardan almaktadır. Sebeb-i nüzul ve nazil olan ayet dolayısıyla oluşan tarihilik, insanın tarihi bir varlık oluşu bağlamında değerlendirilmelidir. Böyle bir yaklaşım Kuran-ı Kerim’in evrensel ve ebedi mesajından hiç bir şey eksiltmez. Kuran mesajı bütün insanlar ve bütün zamanlar için geçerli bir eylem prensibidir. Bu durumda sebeb-i nüzul , nüzul ortamının somut şartlarına bağlı olarak oluşan Kuran mesajının kendine özgü insani bir biçimidir. Bu sebeple, önemli olan, bu tarihi icraatlardan bugünün insan meselelerine çözüm bulmaya imkan verecek ebedi ilkeleri yakalayabilmek ve onları hayata aktarıp, uygulayabilmektedir. Esbab-ı nüzulün tarihi koşulluluk , tarihe bağlı olma olarak da tanımlamak mümkün değildir. Esbab-ı Nüzul bilgisi Kuranı Kerim’in nüzul ortamının temel bir parçası olabilir ama yokluğu halinde Kuran gerçeğinin vücut bulması mümkünolamaz diye bir şey de söz konusu edilemez. Esbab-ı nüzulün tarihi bir gerçek olması ile onun tarihe bağımlı olması da birbirinden farklı şeyler değildir. Çünkü esbab-ı nüzul dini bir fenomen olarak, hakikati, tarihsellikten bağımsız olan bir gerçek olarak da düşünülmelidir. Çünkü esbab-ı nüzul “orijinal yorum-orijinal tarih” tir.

 

2)  Tarihselcilik kavramıyla ilgili yapılmış beş tanım yazın.

 

Hegel :  Hegel’e göre tarihsellik kavramının iki anlamı vardır: Birinci anlam, tarihsellik, geçmişte olup biten her şeyin geçmişte kalmasına rağmen etkisini devam ettirmesi halidir. Bir çağın, bir halkın, kendilerini nasıl anladıkları, onların tarihselliklerinin bilincidir. Yani insan tininin tarihsel varoluş tarzıdır. Mesela batı zihniyetini, Grek felsefesine bağlayan deruni bir ilişki vardır. Bu sebeple Greklerin kendilerini nasıl anladıklarını bilmek, Batı’nın özünün kaynağına inmeye ve bu özün bilincine varmaya imkan verir. Tarihsellik kavramını bu anlamda kullanmak gerekir. İkinci Anlam : Tarihsellik, sürekli tarihsel bir etkililiktir. Mesela Grek tinin tarihsellik karekteri, özgürlük ve güzellik idelerine göre anlaşılabilir. Yani tarihsellik, o çağı yapan etkililik anlamındadır.

Prantl : Hermenötik tarih kavrayışıdır. Tarihe yönelme tarzımızı hermeneuia etkinliği oluşturur. Bu etkinliğin tek geneli insani-toplumsal olan her şeyin tarihsel olduğu varsayımıdır. İşte tarihselcilik, bu varsayımlardan hareket eden bir tutumdur.

Chalybaeus : Her türlü tarih metafizikliklerinin ve her şeyin kökenini tarihte arayarak insanı yenilikten alıkoyan bir politik tutuculuğun simgesidir. Tarihte hırdavata dört elle sarılan bir gericiliktir.

Feuerbach : Dini geleneğe tutuklanmış ve geçmişin tam olarak asla kavranılamayacak olan olaylarını bütünüyle kavrama iddiasında bir görüştür.

F. Meiecke : Tarihselcilik,statik-dünya anlayışına zıt bir görüştür.

 

3)  Esbab-ı Nüzulün doğuşu ve gelişimi hakkında bilgi veriniz.

 

Kuran’ Kerimin ilk muhatabı olan o dönemin Arab’ının kültürel hayatında “sebep” teriminin yerini tesbit etmek, esbab-ı nüzulün kaynaklandığı bir temele ulaştırabilir. “Söz” ve “Söz sanatlarının” çok önemsendiği bir toplumda Araplar, hayat tecrübesine ait yaşantıları sebebiyle söyledikleri sözü veya şiiri benzer olaylar için daima tekrarlamışlardır. Dolayısıyla bir çok edebi ürün, bir sebeb sonucu vücut bulmuş olmaktadır. Arap, bir darb-ı meseli veya şiiri , onların varoluşuna sebep olan hadiseye benzeyen her sosyal ve psikolojik durum ve ortamda hatırlamakta ve söylemektedir. Kuran’ı Kerimin nüzulü ile bu insanlar yani Araplar edebi geleneklerini, edebi zevklerini elbette muhafaza edeceklerdi. O halde Kuranı Kerim, nüzulü öncesi mevcut bu ortam ile son derece uyumlu bir şekilde indirilmiş olmalıdır. Arab’ın akli, fikri yeteneklerini kullanmasına ve kültürel imkanlarına harekete geçirmesine fırsat vermiş bulunmalıdır. Kuran-ı Kerim bunu müneccemen nazil oluşu ve i’cazı ile gerçekleştirmiştir.

 

4)        Kuran-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzul rivayetlerini değerlendirin.

 

Tefsir tarihi incelendiğinde müfessirlerin esbab-ı nüzule tedvin çağından bu yana çok fazla önem verdikleri görülür. Hz. Peygamber döneminde , O’nun tefsir izahları ile yetinildiği malumdur. Sehabenin tefsirinin ana karekteristiği ise Hz. Peygamber’in tefsirini nakilden ve ictahadlarıyla yaptıkları yorumlardan ibaretti denilebilir. Ancak Kuran-ı Kerim’in anlaşılma ihtiyacı ve zarureti fetihlerle birlikte artınca sahabe, önceleri çekingen davrandıkları ve hatta içlerinden bazılarının caiz görmediği Kuran’ı tefsir işine yöneldiler. İslam fütühatı, farklı kültürlerden insanların Müslüman olmasına sebep olmuştur. Bu insanlar ne Arapça biliyorlardı ve ne de Kuran’ın nüzul ortamından, şartlarından ve sebeplerinden haberdar idiler. İşte Arap diline , gramerine ve kültürüne , nüzul ortamını müşahade etmiş olmalarına yani İlk muallimin rahle-i tedrisinden geçmiş bulunmaları sebebiyle, bir takım özel bilgileri kendilerinde toplayan bilgin sahabiler, bu boşluğu doldurma çabası içerisinde oldular.Sahabeyi ise onlardan ilim alan tabiiler izledi. Tefsirin nakille başlamış olması ve akabinde bundan ileri gidilmemesi , ilk zamanlarda az sayıda rivayet olduğunu ortaya koymaktadır. Zamanla bu rivayetler çoğalmış ve genişlemiştir. Hatta zamanla daha ileri gidilerek , sağlam olmayan rivayetler bile bunlara ilave edilmiştir. Daha sonra bu rivayetlerin yanına şahsi anlayış demeleri de girmiş , önceleri bunlardan dil ve kelimelerin delaletiyle ilgili olanlarına makbul gözüyle bakılmıştır.

 

5)  Esbab-ı Nüzule olan ihtiyacın sınırlarını belirleyen ilkeleri yazın.

 

a.    Esbab-ı nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

b.   Esbab-ı nüzulü bilmeden de Kuran-ı Kerimi anlamak mümkündür.

c.    Sebeb-i Nüzulü bilmenin muktezayı hali (durumun gerektirdiğini) bilmek gibi olduğu hallerde arap dilinde kelamın anlaşılması , birçok unsurun bir arada veya tek tek düşünülmesine bağlı bulunmaktadır.

d.    Sebeb-i Nüzulü bilmenin Kuran’ın zahir nasslarını mücmel nasslar konumuna getirme şüphesi ve güçlülüğü bulunduğu hallerde zahir olan nassın mücmel nass olarak anlaşılması ise ihtilafların doğmasına sebep olmuştur.

e.    Kuran-ı Kerimin anlaşılmasında esbab-ı nüzule ihtiyacı ilk planda Kuran belirlemelidir.  

 

6)  Kuran-ı Kerim’in anlaşılmasında esbab-ı nüzulun yetersiz kalma sebeplerini yazınız.

 

1. Rivayetler Açısından
2. Umumu Hususileştirme Açısından
3. Taaddüt – Taahhür Açısından
4. Tarih İlminden Yararlanma Açısından

 

7)  Vahididen ve eseri Esbabu’n-Nuzulden bahsediniz.

 

Ebu’l-Hasan Ali el-Vahidi en-Neysaburi eş-Şafii (468/1076) nahiv, edebiyat, megazi ve daha bir çok alanda eserler vermiş muhaddis, müfessir, şair, münekkit, mütekellim, fakih bir alimdir. En büyük gayteri kuran ilimleri ve tefsir üzerine olmuştur. Gazali’nin onun el-Basit, el-Vasit ve el-Veciz isimli eserlerini gördüğü ve beğendiği, hatta bu sebeple tefsir yazmadığı söylenmiştir. İbn-i Teymiye onu,selefin yolunu izlemekten ve sağlıklı bilgi aktarmaktan uzak olmakla nitelemiştir. Kuran ilimleri alanında çok eser verdiğini söyleyen Vahidi’nin elimize ulaşan maktu tek Kuran ilimleri eseri Esbabu’n-Nüzul’dür. Katip Çelebi eseri, bu alanda yazılan en meşhur tasnif olarak tanıtmaktadır. Vahidi’nin Esbabu’n-Nüzul adlı eserinin bazı özellikleri şunlardır : Birkaç sahifelik mukaddimesinde açıkladığı görüşleri esbab-u nüzul üzerine yazan her müfessir veya araştırmacı tarafından tekrar tekrar kullanılmıştır. Mushaf tertibine göre rivayetleri nakleder. Kendisi müfessir olduğu halde ayetlerin tefsirine girmemiştir. Önce ayetin nazil olduğu yeri söyler. Ayetin nüzulü ile ilgili hadis, eser ve haberi senedi ile nakleder. Bazı rivayetlerde tahric yapar.

 

8)  Sa’lebe kıssasından bahsediniz.

 

.Hemen her müfessirin, “Yine onlardan kimi de Allah’a : Eğer bize lütfundan ihsan ederse muhakkak tasaddukta bulunuruz ve muhakkak Salih kimselerden oluruz.”   ( منهم من عاهد الله : لإن آتينا من فضله لنضقن و لنكونن من الصالحين و ) Tevbe Suresi 75. ayetin nüzul sebebi olarak zikrettiği Sa’lebe b. Hatıb kıssası , şu şekildedir : “Sa’lebe Hz. Peygamber’in huzuruna gelmiş , Ya Resulallah bana çok dua et Allah bana mal versin demiş. Hz. Peygamber de  Ya Sa’lebe hakkında eda ettiğin az, takat getiremeyeceğin çoktan hayırlıdır, demiştir. Sa’lebe dileğini tekrarlamış ve demiş ki seni Hakk ile gönderene yemin ederim ki bana çok verirse mutlak ve mutlak her hak sahibinin hakkını veririm. Bunun üzerine Rasulalah dua etmiş, oda bir davar edinmiş. Derken çoğaldıkça çoğalmış ve Medine arazisi dar gelmeye başlamış.  Bir vadiye yerleşmiş ve böylece cemaate devam etmekten ve hatta Cumadan bile uzaklaşmış. Bunun üzerine Hz. Peygamber sual buyurmuş, denilmiş ki: Malı çoğaldı, vadi almaz oldu. Hz. Peygamber “Vay Sa’lebe’ye!” buyurmuş ve sadakaları toplamaları için , iki tahsildar göndermiş. Medine ahalisi bunlara sadakalarını vermişler ancak Sa’lebe’ye Hz. Peygamberin farzlarını açıklayan fermanını okuyup sadakayı istediklerinde : Bu cizyeler ne? Bu cizyenin kardeşi, hele siz gidin de düşüneyim, demiş. Tahsildarlar dönüp Peygambere geldiklerinde daha onlar bir şey söylemeden iki kere “vay Salebe’ye” buyurmuş. İşte bu sebeple bu ayetler nazil olmuş. Sonra Sa’lebe sadakayı alıp kendisi getirmiş, fakat Hz. Peygamber : Allah beni senin sadakanı kabulden men eyledi. Diyerek kendisi hakkındaki hükmü açıklamış. O zaman Sa’lebe başına toprak saçmağa başlamış, Hz. Peygamber de : Bu senin amelindir emrettim itaat etmedin, şeklinde cevap buyurmuş. Sa’lebe zekatını Hz. Peygamber’in irtihalinden sonra sırayla Hz. Ebu Bekir’e ve Hz. Ömer’e getirmiştir ancak onlar da kabul etmemişlerdir. Sa’lebe daha sonra Hz. Osman zamanında helak olmuştur.

 

9)  Bağlam(siyak-sibak) kavramını, olgu ve sosyal bağlam kavramları çerçevesinde değerlendiriniz.

 

Bağlam kavramının daha iyi anlaşılabilmesi için onunla alakalı iki kavramı daha tanımlamak gerekmektedir. Bunlar “olgu bağlamı” ve “sosyal bağlam” kavramlarıdır. Olgu Bağlamı : Bir olgunun (vakıanın-olmuş olan, gerçek olanın) kendini hazırlayan, çevreleyen yahut biçimlendiren şartlarla ve diğer olgularla birlikte oluşturduğu bütünlük içindeki yeri; olgunun başka olgulara göre konumunu belirleyen çerçevedir. Sosyal Bağlam : Bir sosyal olgu veya ilişkiyi ortaya çıkaran, çevreleyen ya da biçimlendiren değer ve koşullar bütünüdür.

 

     10) Hikmet-i Teşriiyye ilmini açıklayınız.

 

Sebeb-i nüzul rivayetleri nüzul ortamını tasvir ederler. nakil yoluyla elde edilen bu bilgi, nüzul çağının sosyal ve psikolojik şartlarını ve ortamını gösteren bir özelliğe sahiptir. Sahabe , sebep oluşunca , Hz. Peygamber’e soruyor ve Şari’in maksadını gösteren durumları da görmüş ve yaşamış oluyorlardı. Sonraları fukahanın , Hz. Peygamber’in eserlerini ve amellerini, sahabenin ve tabiunun fiillerini görüp öğrenmek için Medine’ye gittikleri bilinmektedir. Selef, bazı ayetlerin manaları hakkında güçlükle karşılaştığında nüzul sebeplerine başvurarak bu hikmet ve gayelere vakıf olmuş, böylece tereddütten kurtulmak istemiştir. Onlar bu sayede şer’i ahkamın hikmetini de belirlemiş oluyorlardı. Hikmet-i Teşriiyye ilmini diğer bir ifadeyle “teşrii felsefesi” olarak da adlandırmak mümkündür. Çünkü hikmet kelimesi Arapçada , Yunan dilindeki Sophia kelimesine delalet eden felsefe kelimesi ile eş anlamlıdır.   

ESBAB-I NÜZUL

 

KİTAP İSİMLERİ :

1)  Ahmet Nedim SERİNSU – Tarihsellik ve Esbab-ı Nüzul

2)  Ahmet Nedim SERİNSU – Sa’lebe Kıssası Esbab-ı Nüzul’e Yeni Bir Yaklaşım

3)  Bedreddin ÇETİNER – Fatiha’dan Nas’a Esbab-ı Nüzul

4)  Ahmed bin El Vahidi – Esbab-ı Nüzul

5)  Abdulfettah el-Kadi - Sahabe ve Muhaddislere Göre Esbab-ı Nüzul

6)  H. Tahsin EMİROĞLU–Esbab-ı Nüzul:Kur’an Ayetlerinin İniş Sebepleri ve Tefsirleri

7)  En-Nisaburi – Esbab-ı Nüzul

 

MAKALE İSİMLERİ :

1)  Ebubekir SİFİL – Ayetlerin İniş Sebebi ve Geçerliliği

2)  Selim TÜRCAN – Tefsir Tarihçiliği Bağlamında Klasik Esbab-ı Nüzul Yaklaşımının Değerlendirilmesi

3)  Selehaddin POLAT – Esbab-ı Nüzul Üzerine

4)  Mennaul KATTAN – Esbab-ı Nüzul

    5)  Ömer Faruk YILDIRIM – Teyemmüm Kıssasının Tarihi ve Ayetinin Sebeb-i Nüzulu Üzerine            

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---

Zeynep Betül ÖNDER / 10070303 / Hazırlıklı İla. IV-A 

1. Esbâb-ı Nüzûl eserlerinin telif sebepleri nelerdir?

-Sahabenin nüzul sebeplerini bilmekle övünmeleri yani önemi vurgulanmış bir ilim olması

-Bu bilgiyi sonraki nesillere ve onların da sonrakilere nakletmelerini sağlama

-Tedvin dönemi ve hadis mecmualarına, tefsir eserlerine girmesi, dolayısıyla yazılı olarak kaydedilmiş bulunması

2. Esbâb-ı nüzulle ilgili hazırlanmış tezlerden dört tanesini yazınız.

-Din Sosyolojisi Açısından Ayetlerin İniş Sebepleri Üzerine Bir Araştırma, Ank. Üniv. İla. Fak., Doktora, Ankara 1983, 493 s. / Hasan Çelikkaya

-Esbâb-ı Nüzûl ve Kuran’ı Anlamada Rolü, Ankara Üniv. İla. Fak., Lisans, Ankara 1988, 66 s. / Güner Işıldak

-Kısa Surelerin Nüzûl Sebepleri, Dokuz Eylül Üni., İla. Fak., Lisans, İzmir 1983, 71 s. / Yusuf Çelik

-Esbâb-ı Nüzûlle İlgili Rivayetlerin Tenkidi, Erciyes Üni., İla. Fak., Yüksek Lisans, Kayseri / Cansever ŞAHİN

3. Suyutî’nin Lübâbü’n-Nükûl adlı eserinin özelliklerinden birkaçını yazınız.

-Rivayetler, sure sure ve Mushaf tertibi üzere zikredilmiştir.

-Büyük ölçüde Vahidi’nin eserinden yararlanmıştır.

-Rivayetlerini naklettiği hadis mecmuası ve müelliflerini belirtmiştir.

-Riayetlerin sıhhat derecelerini beyan etmiştir.

4. Mübhemâtü’l-Kuran nedir? Sebeb-i nüzul ile ilişkisine dair iki tespit yazınız.

Kuran-ı Kerim’de müphem bırakılan bazı kelimeleri açıklamayı konu edinen ilimdir. Bazı kelimelerden kasıt; ism-i işaretler, ism-i mevsuller, zamirler, cins isimler, belirsiz zaman zarfları, belirsiz mekân zarfları ve belirsiz miktar bildiren kelimelerdir. Sebeb-i nüzulle ilişkisi ise Halis Albayrak’ın tespitine göre şöyledir: Her iki ilimde de kaynak sahabenin müşahedesidir. Sebeb-i nüzul rivayetlerinden yararlanılarak yapılan müphem açıklamalarında olayın cereyan tarzı nakledilmez. Olayın kahramanları, isimleri, kaç kişi oldukları ve olayın geçtiği yer isimleri verilmekle yetinilir.

5. Subhi Salih’e göre Kur’an-ı Kerim’de insicâmın görüldüğü yerler nerelerdir?

Ona göre insicam, Kuran’da üç yerde görülebilir:

-Ayetin nüzul sebebinin haricindeki benzeri olaylar için de geçerli olduğunda (müteaddi) ittifak edilmiş ise. Çünkü aslolan lafzın umumudur, sebebin hususu değildir.

-Ayetin umum sigası ile nazil olmuş bulunması. Nüzul sebebi hususi olsa dahi itibar umum ifadesinedir.

-İnsanî örnek oluşturan, insan hayatının doğal bir kesitini yansıtan, zaman mekân unsurlarının ötesinde, esbâb-ı nüzul ve münasebet hususiyetlerini aşan ayetlerde insicam olgusunu görmek mümkündür.

6. Sebeb-i nüzul rivayetlerinin Kuran’ı anlama noktasında sıkıntı oluşturmasının sebeplerinden herhangi birini açıklayınız.

Bu sebeplerden biri tarih ilminden yararlan(ama)ma noktasında gerçekleşmiştir. Sebeb-i nüzul rivayetlerinin bazılarında tarihi gerçeklere aykırılık söz konusudur. Bunun altında yatan gerçek de her ayete bir nüzul sebebi arama çabaları ve geçmiş ümmetlerle ilgili nüzul ortamı olaylarını karıştırmadır. Bu konuda verilen en bariz örnek Katade’den nakledilen Bakara, 114. Ayetin sebeb-i nüzulüne dair rivayettir.

7. Kuran-ı Kerim’in anlaşılmasında esbâb-ı nüzul rivayetlerinin doğurduğu olumsuz sonuçlar nelerdir?

-Yorum zenginliğine engel olması

-Kuran-ı Kerim’in evrensel hedefi olan Kuran-İnsan-Hayat bütünleşmesini önlemesi

-Konunun istismar edilmesi (Şahısların ebedileştirilmesi ve mezhep hareketlerine etkisi)

8. Esbâb-ı Nüzule olan ihtiyacın sınırlarını belirleyen genel ilkeler nelerdir? Birini açıklayınız.

Bu genel ilkeler şunlardır:

-Esbab-ı Nüzul rivayetlerinin tamamını ihata etmek mümkün değildir.

-Esbâb-ı Nüzulü bilmeden de Kuran’ı anlamak mümkündür.

Açıklama: Kuran’ı bütünlüğü içerisinde okuyarak ve zahirinden gücümüzün yettiğince anlamaya gayret ederek çözümü Kuran’da, onun manalarında bulabiliriz.

9. “Bütün olarak Kuran-ı Kerim” kavramından ne anlıyorsunuz?

Bu kavram Kuran’ın tüm özelliklerini, yanlarını ve bütünlüğüne ait veçheleri ve bunlar arasındaki ilişkileri kucaklayan, kendisinin hususi, mu’ciz vahiy mahsulü karakterini belirleyen tastamamlık, kendi iç kesinliği ve bunların tümünün oluşturduğu sistemi ifade eder.

10. Kuran’ı doğru anlamada onu bir bütün olarak ele almak gerektiğiyle ilgili bir örnek veriniz.

En’am Suresi’nin 82. Ayetini ashabın anlama çabası buna örnektir. Bu ayet nazil olduğunda ashab-ı kiram “zülm” sözcüğünü parçacı yaklaşımla kavramaya çalışarak dediler ki: “İçimizde nefsine zulmetmeyen kim var?” Bunu Hz. Peygamber (sav)’e arz ettiklerinde Rasulullah (sav) ayetlerin tek başlarına ele almanın zaman zaman kişileri Kuran’ın zihniyetine uygun düşmeyen sonuçlara vardıracağını öğretmek istercesine şu cevabı verdi: “Zannettiğiniz gibi değil. Buradaki züllüm, Lokman (as)’ın oğluna dediğidir: ‘Evladım sakın Allah’a şirk koşma. Çünkü şirk elbette büyük zulümdür.’ ”

Kitaplar:

-Kur'ân-ı Kerim ve Kur'ân İlimlerine Giriş / Suat Yıldırım

-Esbâbu'n-Nüzûl  / Ali b. Ahmed el-Vâhidî

-Esbâb-ı Nüzûl / el-Kâdî

-Lubâbü’n-Nukûl fi Esbâbi'n-Nüzûl / Suyûtî

-Fatiha'dan Nas'a Esbab-ı Nüzul / Bedreddin Çetiner

-İbn Hacer el-Askalani / el-Ucab fi Beyani’l-Esbâb

-Esbâb-ı Nüzûl / Hasan Tahsin Emiroğlu

Makaleler:

-Sebeb-i Nüzûle Bağlı Anlamın Anlaşılmasını Kolaylaştıran Bir Unsur Olarak Kuran Metni: 7. Araf Suresinin 31-32. Ayetleri / Mehmet Akif KOÇ

-Allah’ın Nuzûl Dönemindeki Farklı Davranış Tarzının Müminin Kuran Anlayışına Katacağı Boyut Üzerine / Halis ALBAYRAK

-Mulâane Ayetlerinin Nüzul Sebebi / Enbiya YILDIRIM

-Esbâb-ı Nüzûl Rivayetleri Arasında Görülen Çelişkiler ve Geliştirilen Çözüm Yollarının Tahlili / Halil ALDEMİR

-Nas-Olgu İlişkisi Açısından Mükerrer Nüzûl / Muhsin DEMİRCİ 

---

0 Yorum - Yorum Yaz

---